آمارها از واقعیتی تلخ و نگران‌کننده در میان جوانان ایرانی حکایت دارند: حدود ۲۳ درصد آنان در هیچ‌‎یک از عرصه‌های تحصیل، اشتغال یا آموزش مهارتی حضور ندارند؛ نسلی که نه مسیر رشد شغلی را طی می‌کند، نه از آموزش‌های فنی و مهارتی بهره‌مند می‌شود و نه امکان تجربه واقعی کار را پیدا می‌کند. این پدیده که در ادبیات بین‌المللی با عنوان NEET شناخته می‌شود، پیامدهای بلندمدتی بر اقتصاد، ساختار اجتماعی و سرمایه انسانی کشور دارد و به هیچ وجه نباید صرفاً به‌عنوان یک مشکل آماری یا گذرا نگریسته شود. نسلی که از چرخه آموزش و بازار کار جدا شده باشد، به مرور زمان از انگیزه، توانمندی و مشارکت اجتماعی تهی می‌شود و زمینه برای نابرابری، فقر میان‌نسلی و کاهش بهره‌وری فراهم می‌آید. یکی از عوامل اصلی این وضعیت، فقدان ساختارهای واسط و لایه‌های میانی میان دانشگاه، بازار کار و سیاست‌گذاری است. بسیاری از جوانان، حتی پس از گذراندن تحصیلات عالی، به دلیل نبود هماهنگی میان آموزش‌های ارائه‌شده و نیازهای واقعی صنایع، قادر به ورود موفق به بازار کار نیستند. فقدان مشاوره مؤثر، شبکه‌های کاریابی، و برنامه‌های توانمندسازی، حلقه‌های گمشده‌ای هستند که باید با شفافیت و اراده ملی پر شوند. در چنین فضایی، انگیزه جوانان برای تلاش و برنامه‌ریزی برای آینده کاهش می‌یابد و نسلی «حاشیه‌نشین» شکل می‌گیرد که از فرصت‌های رشد و توسعه محروم است. همزمان، مسائل جنسیتی در بازار کار نیز بر شدت این بحران می‌افزاید. نرخ بالاتر NEET در میان زنان، نشان‌دهنده آن است که محدودیت‌های فرهنگی و ساختاری مانع حضور فعال آنان در بازار کار و آموزش‌های مهارتی شده است. این امر نه‌تنها بر عدالت اجتماعی تأثیر منفی می‌گذارد، بلکه ظرفیت بالقوه نیمی از نیروی انسانی کشور را نیز به هدر می‌دهد. ایجاد فرصت‌های برابر، توانمندسازی اقتصادی زنان و بهبود دسترسی آنان به شبکه‌های کارآفرینی و آموزش‌های تخصصی، از ضرورت‌های اساسی برای مقابله با این بحران است. نکته مهم آن است که این پدیده، یک چالش ملی است و راه‌حل آن صرفاً به حوزه آموزش یا اشتغال محدود نمی‌شود. تبدیل وضعیت منفی NEET به وضعیت مثبت NET — یعنی ورود جوانان به چرخه آموزش و کارآموزی فعال — نیازمند عزم ملی، هماهنگی میان نهادهای دولتی و خصوصی و بهره‌گیری از ظرفیت‌های بین‌المللی است. فرصت‌های همکاری با سازمان‌های جهانی و شبکه‌های بین‌المللی، می‌تواند به عادی‌سازی مفاهیم مهمی چون برابری جنسیتی و توانمندسازی اقتصادی و ایجاد سازوکارهای نوآورانه برای آموزش و اشتغال کمک کند. در نهایت، هرگونه تأخیر در برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری برای توانمندسازی جوانان، هزینه‌ای سنگین برای آینده کشور به همراه خواهد داشت. جامعه‌ای که نسلی فعال، توانمند و خلاق نداشته باشد، از رشد اقتصادی، نوآوری و مشارکت اجتماعی عقب خواهد ماند.
 حل این بحران نیازمند عزم جمعی، نگرشی بلندمدت و تصمیمات راهبردی است تا نسل امروز، بتواند فردای خود و کشور را بسازد و ایران را در مسیر توسعه پایدار قرار دهد.