روانشناسی کودک؛ سرمایه‌گذاری فراموش‌شده
داوود فتحی روان شناس کودک
روانشناسی کودک و نوجوان دیگر صرفاً یک حوزه آموزشی یا درمانی نیست، بلکه به معنای واقعی کلمه سرمایه‌گذاری برای آینده خانواده و جامعه است. بسیاری از مشکلاتی که در بزرگسالی بروز می‌کنند، ریشه در دوران کودکی و تعاملات اولیه والدین با فرزندان دارند. حتی خانواده‌هایی که از بیرون سالم به نظر می‌رسند، اگر شیوه‌های فرزندپروری نادرستی داشته باشند، ناخواسته مسیر آینده فرزند را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند. انتخاب‌های مهمی مانند مسیر تحصیل، شغل یا ازدواج، به‌شدت از این سال‌های اولیه متأثر می‌شوند. تجربه نشان می‌دهد که بسیاری از نوجوانان گرفتار آسیب‌های جدی روانی و اجتماعی، محصول همین کاستی‌ها و تعاملات اشتباه دوران کودکی‌اند. بنابراین آموزش والدین در زمینه فرزندپروری باید به‌عنوان یک ضرورت دیده شود؛ نه گزینه‌ای اختیاری که تنها برخی خانواده‌ها به سراغش بروند. در کنار این ضرورت، آمارها تصویری نگران‌کننده از وضعیت کنونی ترسیم می‌کنند. برآوردها نشان می‌دهد ۳۰ تا ۴۰ درصد کودکان با مشکلاتی نظیر بیش‌فعالی و نقص توجه، اضطراب یا اختلالات یادگیری روبه‌رو هستند.
درمان این اختلالات نیازمند جلسات متعددی با روانشناس است و هزینه هر جلسه برای یک متخصص ارشد حدود ۵۰۰ هزار تومان است، در حالی که روانشناسان با سابقه بالاتر از ۷۰۰ هزار تومان دریافت می‌کنند. هیچ پروتکل درمانی کمتر از ۱۵ جلسه نتیجه‌بخش نیست و این یعنی خانواده‌ها با بار مالی سنگینی روبه‌رو می‌شوند. این وضعیت به‌ویژه زمانی اهمیت می‌یابد که بدانیم عواقب درمان‌نشدن بسیار فراتر از مشکلات کوتاه‌مدت است. کودک بیش‌فعال یا دارای نقص توجه اگر درمان نشود، در آینده احتمال بیشتری برای افت تحصیلی، بیکاری، اعتیاد یا شکست‌های خانوادگی دارد. کودکان دچار اختلال یادگیری نیز که می‌توانستند به سرمایه‌های علمی و انسانی تبدیل شوند، به‌دلیل نبود درمان به‌موقع، حتی از گرفتن یک مدرک ساده دیپلم بازمی‌مانند. اینجاست که پای دولت و نظام بیمه‌ای به میان می‌آید. پوشش بیمه‌ای خدمات روانشناسی کودک و نوجوان دیگر یک انتخاب یا لطف اضافی نیست، بلکه ضرورتی برای صیانت از سرمایه انسانی کشور است. تخفیف‌های جزئی یا پوشش‌های سطحی ۱۰ تا ۲۰ درصدی نه‌تنها کارآمد نیست، بلکه صرفاً شکاف میان نیاز و واقعیت را عمیق‌تر می‌کند. اگر بیمه به شکلی جدی وارد این عرصه نشود، خسارت‌های جبران‌ناپذیری در سطح جامعه بر جا خواهد ماند؛ خسارت‌هایی که هم بُعد فردی دارند و هم تبعات اجتماعی. این مداخله باید گسترده، حساب‌شده و کارآمد باشد تا خانواده‌ها احساس کنند پشتوانه‌ای واقعی برای عبور از هزینه‌های سنگین درمانی دارند. چالش روانشناسی کودک و نوجوان فقط بیمه نیست؛ حضور روانشناس‌نماها در رسانه‌ها، تبلیغات پرهزینه و نبود نظارت، خانواده‌ها را با باورهای غلط روبه‌رو کرده است.
درمان این اختلالات نیازمند جلسات متعددی با روانشناس است و هزینه هر جلسه برای یک متخصص ارشد حدود ۵۰۰ هزار تومان است، در حالی که روانشناسان با سابقه بالاتر از ۷۰۰ هزار تومان دریافت می‌کنند. هیچ پروتکل درمانی کمتر از ۱۵ جلسه نتیجه‌بخش نیست و این یعنی خانواده‌ها با بار مالی سنگینی روبه‌رو می‌شوند. این وضعیت به‌ویژه زمانی اهمیت می‌یابد که بدانیم عواقب درمان‌نشدن بسیار فراتر از مشکلات کوتاه‌مدت است. کودک بیش‌فعال یا دارای نقص توجه اگر درمان نشود، در آینده احتمال بیشتری برای افت تحصیلی، بیکاری، اعتیاد یا شکست‌های خانوادگی دارد. کودکان دچار اختلال یادگیری نیز که می‌توانستند به سرمایه‌های علمی و انسانی تبدیل شوند، به‌دلیل نبود درمان به‌موقع، حتی از گرفتن یک مدرک ساده دیپلم بازمی‌مانند. اینجاست که پای دولت و نظام بیمه‌ای به میان می‌آید. پوشش بیمه‌ای خدمات روانشناسی کودک و نوجوان دیگر یک انتخاب یا لطف اضافی نیست، بلکه ضرورتی برای صیانت از سرمایه انسانی کشور است. تخفیف‌های جزئی یا پوشش‌های سطحی ۱۰ تا ۲۰ درصدی نه‌تنها کارآمد نیست، بلکه صرفاً شکاف میان نیاز و واقعیت را عمیق‌تر می‌کند. اگر بیمه به شکلی جدی وارد این عرصه نشود، خسارت‌های جبران‌ناپذیری در سطح جامعه بر جا خواهد ماند؛ خسارت‌هایی که هم بُعد فردی دارند و هم تبعات اجتماعی. این مداخله باید گسترده، حساب‌شده و کارآمد باشد تا خانواده‌ها احساس کنند پشتوانه‌ای واقعی برای عبور از هزینه‌های سنگین درمانی دارند. چالش روانشناسی کودک و نوجوان فقط بیمه نیست؛ حضور روانشناس‌نماها در رسانه‌ها، تبلیغات پرهزینه و نبود نظارت، خانواده‌ها را با باورهای غلط روبه‌رو کرده است.
ارسال دیدگاه
