
یادداشت
بازگشت به نقطه صفر در مسیر بهبود اعتیاد
حسام الدین معصومیان شرقی درمانگر اعتیاد
تعطیلی خانههای توانمندسازی زنان معتاد که روزگاری سکویی برای بازگشت به زندگی و جامعه به شمار میآمدند، موجب شده است که بسیاری از زنان بهبودیافته، که با تلاش بسیار موفق به ترک اعتیاد شده بودند، در معرض خطر بازگشت به چرخه اعتیاد و آسیبهای اجتماعی نظیر کارتنخوابی قرار گیرند. این وضعیت زنگ خطری است که یادآور میشود توانمندسازی صرفاً با
اراده و نیت خیر محقق نمیشود، بلکه نیازمند زیرساختهای مستحکم،منابع پایدار و ارادهای جدی از سوی نهادهای متولی است. به عبارتی در شرایطی که افراد یکییکی در رودخانه مشکلات
اجتماعی غرق میشوند، نمیتوان تنها به نجات موقت آنان بسنده کرد؛ بلکه باید به سرچشمه مشکل رسید و علتهای بنیادی را رفع کرد.همچنین باید به واقعیت تلخی توجه داشت که طرد زنان معتاد از سوی خانوادهها به مراتب شدیدتر از مردان است. مردانی که گرفتار اعتیاد میشوند، معمولاً فرصت بازگشت و پذیرش از سوی خانواده را دارند، اما زنان معتاد غالباً با طرد قطعی مواجه میشوند که این مسئله آسیبپذیری ومخاطرات اجتماعی آنها را دو چندان میکند. نگاه جامعه به اعتیاد نیز همچنان محدود به مصرف مواد مخدر است؛ درحالی که اعتیاد به مواردی ساده مانند پرخوری، روابط ناسالم و حتی اعتیاد به فناوری و تلفن همراه نیز میتواند مسیر بهبودی را مختل نماید.در این شرایط، انجمنهای گمنام، از جمله «معتادان گمنام»، و «کنگره 60»
نقشی بسیار مهم و حیاتی ایفا میکنند. این انجمنها که برمبنای همدردی و حمایت متقابل اعضا شکل گرفتهاند، فضایی فراهم میکنند تا افراد در حال بهبود با هم گفتگو کنند، تجربیات خود را به
اشتراک بگذارند و انگیزه لازم برای ادامه مسیر را کسب کنند. کمک یک معتاد به معتاد دیگر، در بسیاری موارد اثربخشترین حمایت است. لازم است توجه داشته باشیم که فرایند بهبود صرفاً به تغییر فرد معتاد محدود نمیشود، بلکه اطرافیان و خانوادهها نیز باید آموزش ببینند و خود را متحول کنند. مفهوم «هموابستگی» نشان میدهد که چگونه وابستگی ناسالم اطرافیان به فرد معتاد میتواند مانع روند بهبود شود.
به طور خلاصه، ترک اعتیاد یک فرایند مشارکتی است که تنها با حمایت جامع و تغییر همهجانبه میتوان چرخه اعتیاد را شکست و مسیر
زندگی را از نو ساخت. تعطیلی مراکز توانمندسازی صرفاً خاموش کردن یک چراغ نیست؛ بلکه تاریک کردن مسیری است که میتوانست آینده بسیاری از بهبودیافتگان را روشن کند. اگر امروز به اصلاح ریشهای توجه نشود، فردا شمار بیشتری ازآسیبدیدگان اجتماعی به چرخه اعتیاد باز خواهند گشت. امید است که با افزایش آگاهی عمومی و حمایت جدی نهادهای متولی، این مراکز و انجمنها جایگاه
واقعی خود را باز یافته و زمینهساز زندگیهای سالمتر و بهبود پایدارشوند.
اراده و نیت خیر محقق نمیشود، بلکه نیازمند زیرساختهای مستحکم،منابع پایدار و ارادهای جدی از سوی نهادهای متولی است. به عبارتی در شرایطی که افراد یکییکی در رودخانه مشکلات
اجتماعی غرق میشوند، نمیتوان تنها به نجات موقت آنان بسنده کرد؛ بلکه باید به سرچشمه مشکل رسید و علتهای بنیادی را رفع کرد.همچنین باید به واقعیت تلخی توجه داشت که طرد زنان معتاد از سوی خانوادهها به مراتب شدیدتر از مردان است. مردانی که گرفتار اعتیاد میشوند، معمولاً فرصت بازگشت و پذیرش از سوی خانواده را دارند، اما زنان معتاد غالباً با طرد قطعی مواجه میشوند که این مسئله آسیبپذیری ومخاطرات اجتماعی آنها را دو چندان میکند. نگاه جامعه به اعتیاد نیز همچنان محدود به مصرف مواد مخدر است؛ درحالی که اعتیاد به مواردی ساده مانند پرخوری، روابط ناسالم و حتی اعتیاد به فناوری و تلفن همراه نیز میتواند مسیر بهبودی را مختل نماید.در این شرایط، انجمنهای گمنام، از جمله «معتادان گمنام»، و «کنگره 60»
نقشی بسیار مهم و حیاتی ایفا میکنند. این انجمنها که برمبنای همدردی و حمایت متقابل اعضا شکل گرفتهاند، فضایی فراهم میکنند تا افراد در حال بهبود با هم گفتگو کنند، تجربیات خود را به
اشتراک بگذارند و انگیزه لازم برای ادامه مسیر را کسب کنند. کمک یک معتاد به معتاد دیگر، در بسیاری موارد اثربخشترین حمایت است. لازم است توجه داشته باشیم که فرایند بهبود صرفاً به تغییر فرد معتاد محدود نمیشود، بلکه اطرافیان و خانوادهها نیز باید آموزش ببینند و خود را متحول کنند. مفهوم «هموابستگی» نشان میدهد که چگونه وابستگی ناسالم اطرافیان به فرد معتاد میتواند مانع روند بهبود شود.
به طور خلاصه، ترک اعتیاد یک فرایند مشارکتی است که تنها با حمایت جامع و تغییر همهجانبه میتوان چرخه اعتیاد را شکست و مسیر
زندگی را از نو ساخت. تعطیلی مراکز توانمندسازی صرفاً خاموش کردن یک چراغ نیست؛ بلکه تاریک کردن مسیری است که میتوانست آینده بسیاری از بهبودیافتگان را روشن کند. اگر امروز به اصلاح ریشهای توجه نشود، فردا شمار بیشتری ازآسیبدیدگان اجتماعی به چرخه اعتیاد باز خواهند گشت. امید است که با افزایش آگاهی عمومی و حمایت جدی نهادهای متولی، این مراکز و انجمنها جایگاه
واقعی خود را باز یافته و زمینهساز زندگیهای سالمتر و بهبود پایدارشوند.
ارسال دیدگاه