در سرزمینی که تاریخ و فرهنگش با همبستگی و حمایت از یکدیگر گره خورده، سازمان تأمین اجتماعی چون ستونی استوار، از پیش از تولد تا پس از مرگ، همراه ایرانیان است. این سازمان با ارائه 21 خدمت متنوع، از مراقبت‌های دوران بارداری تا حمایت از بازماندگان، چتری گسترده از امنیت و آرامش بر سر میلیون‌ها نفر پهن کرده است. در این یادداشت، به سبک روایت‌های خواندنی فیگارو، سفری به قلب خدمات تأمین اجتماعی ایران می‌کنیم و نقش بی‌بدیل آن را در زندگی روزمره مردم این سرزمین مورد کاوش قرار می‌دهیم. سازمان تأمین اجتماعی، از لحظه‌ای که زندگی در رحم مادر شکل می‌گیرد، دست حمایت خود را زیر بال و پر خانواده‌ها می‌گستراند. مادران بیمه‌شده از کمک‌هزینه بارداری بهره‌مند می‌شوند؛ مبلغی که برابر دوسوم آخرین حقوقشان، تا 9 ماه، آرامش خاطر را به روزهای انتظارشان هدیه می‌دهد. این حمایت تنها به مادران محدود نمی‌شود؛ همسران بیمه‌شدگان نیز در این دایره قرار دارند، مشروط بر اینکه در یک سال منتهی به زایمان، دست‌کم 60 روز حق بیمه پرداخته باشند. اما این تنها آغاز راه است. تأمین اجتماعی از کودکی تا کهنسالی، در هر مرحله از زندگی، حضوری پررنگ دارد. از پوشش بیمه‌ای شاغلان در یک میلیون و 400 هزار کارگاه تا ارائه خدمات درمانی رایگان در بیش از 413 بیمارستان و مرکز درمانی ملکی، این سازمان اطمینان می‌دهد که هیچ‌کس در مواجهه با بیماری یا دشواری‌های زندگی تنها نمی‌ماند. افزون بر این، بیش از 58 هزار مرکز درمانی طرف قرارداد، خدمات غیرمستقیم را به بیمه‌شدگان و مستمری‌بگیران ارائه می‌دهند، گویی شبکه‌ای گسترده از مراقبت، سراسر کشور را در بر گرفته است. طرح‌های نوآورانه‌ای چون بیمه دانشجویان و زنان خانه‌دار، نشان از توجه تأمین اجتماعی به گروه‌هایی دارد که پیش‌تر کمتر دیده می‌شدند. حدود 80 هزار دانشجو و 520 هزار زن خانه‌دار اکنون از مزایای بیمه‌ای و درمانی بهره‌مندند، امکانی که نه‌تنها امنیت مالی، بلکه حس تعلق به جامعه‌ای حمایتگر را به آن‌ها هدیه می‌کند. زندگی، با همه زیبایی‌هایش، گاه با چالش‌هایی چون بیکاری، بیماری یا حوادث غیرمنتظره همراه است. تأمین اجتماعی در این لحظات، چون سپری استوار عمل می‌کند. مقرری بیمه بیکاری، که معادل 55 درصد متوسط حقوق سه‌ماهه فرد بیکار است، به او کمک می‌کند تا در روزهای سخت، همچنان روی پای خود بایستد. برای افراد متأهل یا دارای عائله، 10 درصد به ازای هر فرد تحت تکفل (تا سقف چهار نفر) به این مبلغ افزوده می‌شود، مشروط بر اینکه از حداقل دستمزد کمتر و از 80 درصد حقوق پیشین بیشتر نباشد. در سال 1403، بیش از 22 هزار میلیارد تومان به مشمولان این خدمت پرداخت شد، نشانه‌ای از تعهد سازمان به حفظ کرامت انسانی در برابر طوفان‌های اقتصادی. حوادث شغلی نیز از دایره حمایت این سازمان بیرون نمانده‌اند. در سال گذشته، از 49 هزار حادثه گزارش‌شده، 95 درصد مصدومان پس از دریافت غرامت ایام بیماری، به کار بازگشتند. برای دو هزار و 279 نفر دیگر، مستمری‌های ازکارافتادگی یا غرامت نقص عضو، پلی به سوی زندگی دوباره شد. این حمایت‌ها نه‌تنها به شاغلان، بلکه به بازماندگان آن‌ها نیز تسری می‌یابد. کمک‌هزینه ازدواج، چون گلی در میان سختی‌های زندگی می‌شکفد. این مبلغ، که برابر یک ماه حقوق متوسط بیمه‌شده است، به زوج‌هایی تعلق می‌گیرد که برای نخستین بار پای در مسیر زندگی مشترک می‌گذارند، مشروط بر پرداخت 720 روز حق بیمه در پنج سال پیش از ازدواج. در سال گذشته، بیش از 92 هزار نفر از این هدیه یک‌هزار میلیارد تومانی بهره‌مند شدند، هدیه‌ای که آغاز زندگی مشترک را شیرین‌تر می‌کند. بازنشستگی، فصلی از زندگی است که تأمین اجتماعی با دقت و سخاوت برای آن برنامه‌ریزی کرده است. حدود 4 میلیون و 700 هزار بازنشسته و مستمری‌بگیر، همراه با خانواده‌هایشان، از خدمات این سازمان بهره‌مندند. هزینه ماهانه 125 همت در سال جاری که 90 همت آن به پرداخت مستمری اختصاص دارد، نشان از عمق این تعهد دارد. طرح رایگان شدن خدمات درمانی برای سالمندان بالای 65 سال در مراکز طرف قرارداد، گامی دیگر در راستای احترام به تجربه و کهنسالی است. حتی در لحظه وداع با زندگی، تأمین اجتماعی بازماندگان را تنها نمی‌گذارد. کمک‌هزینه کفن و دفن، معادل یک ماه حداقل حقوق، به خانواده متوفی پرداخت می‌شود تا بخشی از بار مالی این لحظات اندوهبار را سبک کند. در سال گذشته، 428 میلیارد تومان برای 65 هزار نفر در این زمینه پرداخت شد. مستمری بازماندگان به همسر، فرزندان زیر 18 سال یا والدین تحت تکفل بیمه‌شده متوفی تعلق می‌گیرد، مشروط بر اینکه شرایط قانونی مانند پرداخت یک سال حق بیمه در 10 سال آخر زندگی یا فوت ناشی از حوادث شغلی برقرار باشد. سازمان تأمین اجتماعی با پوشش 78 درصد از 73 درصد جمعیت تحت بیمه‌های اجتماعی کشور، نه‌تنها نهادی خدماتی بلکه بخشی از هویت اجتماعی ایران است. این سازمان با حمایت از 27 درصد باقی‌مانده که هنوز زیر چتر بیمه قرار نگرفته‌اند، می‌تواند آینده‌ای روشن‌تر برای همه ایرانیان رقم زند. تأمین اجتماعی نه‌فقط یک نهاد، بلکه تکیه‌گاهی است که از گهواره تا گور، همراه مردم این سرزمین است.