
تأمیناجتماعی 1430، فراتر از...
ادامه از صفحه 4
مایلم ارزیابی دقیقتری از نتایج حاصل از فراخوان دوره اول داشته باشم. آیا برآوردهای آماری خاصی از مشارکتکنندگان دارید؟ کیفیت مشارکت و ترکیب آنان چگونه بوده است؟
پس از اعلام فراخوان یکماهه که از ابتدای اردیبهشت آغاز شد و به علت محدودیت زمانی تدوین سند تا دیماه ۱۴۰۴ تمدید نگردید، ما تعداد ۹۱۰ فرم پاسخ دریافت کردیم. این پاسخها از طیف گستردهای از همکاران، از جمله شماری از بازنشستگان سازمان که با اطلاعرسانی در جریان فراخوان قرار گرفته بودند، به دست آمد. پرسشنامه شامل 10 سؤال تخصصی بود که موضوعاتی نظیر روند تحول سازمان، چالشها، فرصتها و مخاطرات آتی را بررسی میکرد و صرفاً یک نظرسنجی ساده با پاسخهای بله یا خیر نبود؛ بنابراین مشارکت این تعداد از افراد متخصص و متعهد، دستاوردی قابل توجه محسوب میشود.
ترکیب کمی مشارکتکنندگان از حیث سن، سابقه خدمت، تحصیلات، رشته، وضعیت و عنوان شغلی، محل خدمت و حوزه تخصصی مورد بررسی قرار گرفت. سپس تحلیل کیفی و ارزیابی پاسخها آغاز و کاربرگی برای جمعبندی موضوعات تدوین شد. هدف ما استخراج نظام مسائل سازمان، آسیبشناسی دقیق و تحلیل روندهای کلان در حوزه فناوری، اقتصاد، علم و کسبوکار در سطوح ملی، منطقهای و جهانی است. مشارکتکنندگان همچنین اثر این روندها بر منابع و مصارف سازمان را ارزیابی و ایدههایی نو ارائه دادند.
از نظر توزیع سنی، مشارکتکنندگان از زیر ۳۰ سال تا بیش از ۶۰ سال داشتیم. برخی تمایل نداشتند سن خود را اعلام کنند که دبیرخانه برای حفظ آزادی بیان و محرمانگی این اختیار را به آنان داد. این رویکرد سبب شد افراد با صراحت بیشتری نظرات و انتقادات خود را بیان کنند؛ هرچند ارتباط آینده دبیرخانه با این افراد ممکن است محدودتر باشد.
در زمینه سابقه کاری نیز شرکتکنندگان از کمتر از پنج سال تا بیش از سی سال سابقه داشتند و شامل بازنشستگان نیز میشدند. نزدیک به ۴۸ درصد مشارکتکنندگان که سطح تحصیلات خود را اعلام کردند، کارشناسی ارشد، ۱۸ درصد کارشناسی و ۱۴ درصد دکترا بودند.
رشتههای غالب شامل مدیریت، اقتصاد، امور مالی، پرستاری، علوم پزشکی، مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات بود. قابل توجه است که اکثر مشارکتکنندگان در حوزه تخصصی خود به اولویتها و تأثیرات آینده اشارههای مهمی داشتند.
از لحاظ جایگاه شغلی، بدنه کارشناسی با حدود ۳۵ درصد بیشترین سهم مشارکت را داشت و شمار قابل توجهی از مدیران، معاونان، رؤسای شعب و گروههای پزشکی و درمانی نیز همراهی کردند.
از نظر جغرافیایی، استان تهران با سهم ۱۵ درصد، اصفهان با ۸ درصد و خراسان رضوی با ۵ درصد بیشترین مشارکت را داشتند. پس از آن استانهای خوزستان، آذربایجان شرقی، کرمان، مازندران، مرکزی و گیلان به ترتیب سهم داشتند.
در بررسی کیفی، پاسخها نشان داد شرکتکنندگان توجه ویژهای به تأثیر فناوریهای هوشمند و هوش مصنوعی بر آینده سازمان دارند و تمایل به بهرهگیری از فناوریهای نوین برای بهبود فرایندها و ارتقاء عملکرد سازمان وجود دارد. تحلیل کاملتر این دادهها در آینده اطلاعرسانی خواهد شد.
روند ادامه کار چگونه خواهد بود؟ آیا فراخوان دیگری در پیش است؟ پیشتر به تشکیل شبکه نخبگانی و نقش برخی واحدها مانند معاونت فرهنگی، اجتماعی و امور استانها در جذب مشارکت شرکای اجتماعی و مؤسسه عالی پژوهش در دریافت پژوهشهای تخصصی اشاره کردید. وضعیت فعالیت این بخشها چگونه است؟
بر اساس ارزیابی پاسخهای دریافتی، تاکنون شبکهای متشکل از حدود ۲۸۰ نفر شناسایی شده که با توجه به کیفیت و جامعیت پاسخهایشان، به عنوان حلقهای مشخص در شبکه نخبگانی مجازی طرح عضویت یافتهاند. این شبکه در مرحله دوم فراخوان به صورت مقتضی، نظرات تفصیلی خود را در قالب تکمیل کاربرگ ماتریس اثرسنجی پدیدهها، روندها و ابرروندها ارائه خواهند داد. در مرحله سوم، از طریق تالارهای گفتگوی مجازی، نشستهای وبیناری و حضور در بوتکمپهای طراحی شده، تعمیق بیشتری درباره مفاهیم و مطالب گردآوری شده با آنان صورت میگیرد.
مؤسسه عالی پژوهش نیز فراخوانی جهت دعوت از پژوهشگران منتشر کرده و چند گروه تاکنون ایدهها و مطالعات خود را ارسال کردهاند و قراردادهایی با آنها نیز منعقد شده است. یکی از این گروهها پیشنویس اولیه نتایج پژوهشهای تخصصی خود را نیز ارائه داده است. ما در این طرح به جای انجام مطالعات کاملاً نوین، بر فرامطالعات و فراتلخیص تأکید داریم؛ زیرا مجموعه مطالعات وسیعی پیشتر در مؤسسه عالی پژوهش، اداره کل بینالملل، شرکت مشاور مدیریت و خدمات ماشینی، مرکز فناوری اطلاعات، آمار و محاسبات، معاونت اقتصادی و سرمایهگذاری و همچنین مؤسسه فرهنگی هنری آهنگ آتیه انجام شده است. رویکرد ما، بازنگری و خلاصهسازی این مطالعات پیشین در قالب آیندهنگری و چشماندازپردازی است.
هر یک از این واحدها موظف شدهاند بر اساس این رویکردها، فراتلخیصهای خود را در حوزههای بیمهای، درمان و سرمایهگذاری ارائه دهند تا سازمان بتواند بر مبنای آنها آیندهآمایی کند و برای تحولات پیش رو آماده باشد. اداره کل امور بینالملل نیز مطالعهای گسترده را آغاز کرده که اسناد اتحادیه بینالمللی تأمیناجتماعی، سازمان بینالمللی کار و تجارب موفق کشورهای مختلف در مواجهه با اقتصادهای نوظهور و فناوریهای نوین را به صورت تطبیقی بررسی میکند. این پژوهش چشماندازهای سازمانهای تأمیناجتماعی جهانی را تحلیل و برای ما در تدوین سند راهنما خواهد بود. مشارکت ذینفعان، بخش خصوصی و نهادهای مدنی (NGO ها) نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. در مراحل پیش رو، از طریق برگزاری رویدادها و نشستهای تخصصی، نمایندگان تشکلهای ذینفع و شرکای اجتماعی؛ به ویژه نمایندگان کارگران، به مشارکت در تدوین چشمانداز فراخوانده خواهند شد. در فراخوان عمومی پیشین، امکان مشارکت برای کارکنان شاغل و بازنشسته و صاحبنظران دانشگاهی نیز فراهم شد، اما در ادامه مسیر، دامنه مشارکت به سایر شرکای اجتماعی گسترش خواهد یافت تا فرایند تدوین سند چشمانداز تأمیناجتماعی نوین ۱۴۳۰، گسترده، همگانی و اثرگذارتر باشد.
مایلم ارزیابی دقیقتری از نتایج حاصل از فراخوان دوره اول داشته باشم. آیا برآوردهای آماری خاصی از مشارکتکنندگان دارید؟ کیفیت مشارکت و ترکیب آنان چگونه بوده است؟
پس از اعلام فراخوان یکماهه که از ابتدای اردیبهشت آغاز شد و به علت محدودیت زمانی تدوین سند تا دیماه ۱۴۰۴ تمدید نگردید، ما تعداد ۹۱۰ فرم پاسخ دریافت کردیم. این پاسخها از طیف گستردهای از همکاران، از جمله شماری از بازنشستگان سازمان که با اطلاعرسانی در جریان فراخوان قرار گرفته بودند، به دست آمد. پرسشنامه شامل 10 سؤال تخصصی بود که موضوعاتی نظیر روند تحول سازمان، چالشها، فرصتها و مخاطرات آتی را بررسی میکرد و صرفاً یک نظرسنجی ساده با پاسخهای بله یا خیر نبود؛ بنابراین مشارکت این تعداد از افراد متخصص و متعهد، دستاوردی قابل توجه محسوب میشود.
ترکیب کمی مشارکتکنندگان از حیث سن، سابقه خدمت، تحصیلات، رشته، وضعیت و عنوان شغلی، محل خدمت و حوزه تخصصی مورد بررسی قرار گرفت. سپس تحلیل کیفی و ارزیابی پاسخها آغاز و کاربرگی برای جمعبندی موضوعات تدوین شد. هدف ما استخراج نظام مسائل سازمان، آسیبشناسی دقیق و تحلیل روندهای کلان در حوزه فناوری، اقتصاد، علم و کسبوکار در سطوح ملی، منطقهای و جهانی است. مشارکتکنندگان همچنین اثر این روندها بر منابع و مصارف سازمان را ارزیابی و ایدههایی نو ارائه دادند.
از نظر توزیع سنی، مشارکتکنندگان از زیر ۳۰ سال تا بیش از ۶۰ سال داشتیم. برخی تمایل نداشتند سن خود را اعلام کنند که دبیرخانه برای حفظ آزادی بیان و محرمانگی این اختیار را به آنان داد. این رویکرد سبب شد افراد با صراحت بیشتری نظرات و انتقادات خود را بیان کنند؛ هرچند ارتباط آینده دبیرخانه با این افراد ممکن است محدودتر باشد.
در زمینه سابقه کاری نیز شرکتکنندگان از کمتر از پنج سال تا بیش از سی سال سابقه داشتند و شامل بازنشستگان نیز میشدند. نزدیک به ۴۸ درصد مشارکتکنندگان که سطح تحصیلات خود را اعلام کردند، کارشناسی ارشد، ۱۸ درصد کارشناسی و ۱۴ درصد دکترا بودند.
رشتههای غالب شامل مدیریت، اقتصاد، امور مالی، پرستاری، علوم پزشکی، مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات بود. قابل توجه است که اکثر مشارکتکنندگان در حوزه تخصصی خود به اولویتها و تأثیرات آینده اشارههای مهمی داشتند.
از لحاظ جایگاه شغلی، بدنه کارشناسی با حدود ۳۵ درصد بیشترین سهم مشارکت را داشت و شمار قابل توجهی از مدیران، معاونان، رؤسای شعب و گروههای پزشکی و درمانی نیز همراهی کردند.
از نظر جغرافیایی، استان تهران با سهم ۱۵ درصد، اصفهان با ۸ درصد و خراسان رضوی با ۵ درصد بیشترین مشارکت را داشتند. پس از آن استانهای خوزستان، آذربایجان شرقی، کرمان، مازندران، مرکزی و گیلان به ترتیب سهم داشتند.
در بررسی کیفی، پاسخها نشان داد شرکتکنندگان توجه ویژهای به تأثیر فناوریهای هوشمند و هوش مصنوعی بر آینده سازمان دارند و تمایل به بهرهگیری از فناوریهای نوین برای بهبود فرایندها و ارتقاء عملکرد سازمان وجود دارد. تحلیل کاملتر این دادهها در آینده اطلاعرسانی خواهد شد.
روند ادامه کار چگونه خواهد بود؟ آیا فراخوان دیگری در پیش است؟ پیشتر به تشکیل شبکه نخبگانی و نقش برخی واحدها مانند معاونت فرهنگی، اجتماعی و امور استانها در جذب مشارکت شرکای اجتماعی و مؤسسه عالی پژوهش در دریافت پژوهشهای تخصصی اشاره کردید. وضعیت فعالیت این بخشها چگونه است؟
بر اساس ارزیابی پاسخهای دریافتی، تاکنون شبکهای متشکل از حدود ۲۸۰ نفر شناسایی شده که با توجه به کیفیت و جامعیت پاسخهایشان، به عنوان حلقهای مشخص در شبکه نخبگانی مجازی طرح عضویت یافتهاند. این شبکه در مرحله دوم فراخوان به صورت مقتضی، نظرات تفصیلی خود را در قالب تکمیل کاربرگ ماتریس اثرسنجی پدیدهها، روندها و ابرروندها ارائه خواهند داد. در مرحله سوم، از طریق تالارهای گفتگوی مجازی، نشستهای وبیناری و حضور در بوتکمپهای طراحی شده، تعمیق بیشتری درباره مفاهیم و مطالب گردآوری شده با آنان صورت میگیرد.
مؤسسه عالی پژوهش نیز فراخوانی جهت دعوت از پژوهشگران منتشر کرده و چند گروه تاکنون ایدهها و مطالعات خود را ارسال کردهاند و قراردادهایی با آنها نیز منعقد شده است. یکی از این گروهها پیشنویس اولیه نتایج پژوهشهای تخصصی خود را نیز ارائه داده است. ما در این طرح به جای انجام مطالعات کاملاً نوین، بر فرامطالعات و فراتلخیص تأکید داریم؛ زیرا مجموعه مطالعات وسیعی پیشتر در مؤسسه عالی پژوهش، اداره کل بینالملل، شرکت مشاور مدیریت و خدمات ماشینی، مرکز فناوری اطلاعات، آمار و محاسبات، معاونت اقتصادی و سرمایهگذاری و همچنین مؤسسه فرهنگی هنری آهنگ آتیه انجام شده است. رویکرد ما، بازنگری و خلاصهسازی این مطالعات پیشین در قالب آیندهنگری و چشماندازپردازی است.
هر یک از این واحدها موظف شدهاند بر اساس این رویکردها، فراتلخیصهای خود را در حوزههای بیمهای، درمان و سرمایهگذاری ارائه دهند تا سازمان بتواند بر مبنای آنها آیندهآمایی کند و برای تحولات پیش رو آماده باشد. اداره کل امور بینالملل نیز مطالعهای گسترده را آغاز کرده که اسناد اتحادیه بینالمللی تأمیناجتماعی، سازمان بینالمللی کار و تجارب موفق کشورهای مختلف در مواجهه با اقتصادهای نوظهور و فناوریهای نوین را به صورت تطبیقی بررسی میکند. این پژوهش چشماندازهای سازمانهای تأمیناجتماعی جهانی را تحلیل و برای ما در تدوین سند راهنما خواهد بود. مشارکت ذینفعان، بخش خصوصی و نهادهای مدنی (NGO ها) نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. در مراحل پیش رو، از طریق برگزاری رویدادها و نشستهای تخصصی، نمایندگان تشکلهای ذینفع و شرکای اجتماعی؛ به ویژه نمایندگان کارگران، به مشارکت در تدوین چشمانداز فراخوانده خواهند شد. در فراخوان عمومی پیشین، امکان مشارکت برای کارکنان شاغل و بازنشسته و صاحبنظران دانشگاهی نیز فراهم شد، اما در ادامه مسیر، دامنه مشارکت به سایر شرکای اجتماعی گسترش خواهد یافت تا فرایند تدوین سند چشمانداز تأمیناجتماعی نوین ۱۴۳۰، گسترده، همگانی و اثرگذارتر باشد.
ارسال دیدگاه