جنگ تحمیلی ۱۲روزه تأثیر چشمگیری بر بازار داخلی و بخش تولید کشور گذاشت. در این مدت، نوع مصرف و رفتار خرید مردم دچار تغییر شد؛ برخی بازارها تعطیل بودند، تقاضا برای برخی کالاها به‌کلی از بین رفت و متناسب با آن، بسیاری از واحدهای تولیدی درگیر کاهش تولید شدند. این شرایط سبب شد تا صنایع و بنگاه‌های اقتصادی با فشارهایی تازه مواجه شوند؛ فشاری که مسئولان امیدوارند با مدیریت آن، از سرریز شدنش بر دوش نیروی کار جلوگیری کنند. تجربه نشان داده که در چنین دوره‌هایی، بنگاه‌ها برای حفظ حیات خود ناچار به کاهش هزینه‌ها از جمله خرید مواد اولیه، انرژی و هزینه‌های جانبی می‌شوند. اما یکی از تصمیم‌های متداول در این شرایط، متأسفانه، تعدیل نیروی انسانی است که همواره از نشانه‌های بارز بی‌ثباتی اقتصادی یا شرایط بحرانی مانند جنگ محسوب می‌شود.
با این حال، گزارش‌های فعلی نشان می‌دهد که این‌بار روند تعدیل نیروی انسانی به‌صورت فراگیر مشاهده نمی‌شود و بسیاری از کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی به مسیر پیشین خود بازگشته‌اند. این بازگشت نسبی امیدهایی برای حفظ اشتغال و تثبیت تولید ایجاد کرده است. در همین راستا، دولت نیز بسته‌ای حمایتی تحت عنوان «طرح حمایت از تولید» را تدوین کرده که هدف اصلی آن، جبران خسارات واردشده به صنایع در دوران جنگ و حفظ اشتغال است. خانه صنعت، معدن و تجارت ایران نیز با ارائه پیشنهادهایی برای بهبود اجرای این بسته، تلاش کرده در مسیر تقویت صنایع گام بردارد، هرچند هنوز بسیاری از این پیشنهادها به مرحله اجرا نرسیده‌اند. نکته مهم دیگر آن است که این بسته حمایتی عمدتاً متوجه صنایع بزرگ و آسیب‌دیده از جنگ است، در حالی‌که صنایع کوچک و متوسط که به‌مراتب شکننده‌ترند، به توجه ویژه‌ای نیاز دارند.
در این میان، موضوع اشتغال اتباع خارجی نیز در کانون توجه قرار گرفته است. برخی مشاغل، به‌ویژه در بخش‌های سخت و دشوار صنعتی، به‌مرور زمان به نیروی کار مهاجر افغان وابسته شده‌اند. این وابستگی نه‌تنها به دلیل دستمزد پایین، بلکه به‌خاطر حرفه‌ای بودن این نیروها یا عدم تمایل نیروی بومی به مشاغل سخت شکل گرفته است. اما اکنون، با اجرای جدی‌تر برنامه ساماندهی اتباع، روند بازگرداندن اتباع فاقد مجوز سرعت گرفته است. بر اساس این برنامه، تنها آن دسته از مهاجرانی که واجد شرایط کاری و دارای مجوز قانونی باشند، اجازه فعالیت خواهند داشت. اتباعی که بدون شناسه رسمی به‌کار گرفته می‌شدند و موجب بروز مشکلات امنیتی یا برهم‌خوردن نظم بازار کار بودند، از کشور خارج می‌شوند.
خانه صنعت، معدن و تجارت ایران نیز پیش از آغاز جنگ اخیر، با اداره کل امور اتباع و مهاجران خارجی نامه‌نگاری‌هایی برای مدیریت بهتر این وضعیت انجام داده بود. از جمله پیشنهادها، آموزش مهارت‌های پایه به مهاجران بازگشتی به ایران بود تا بتوانند به‌صورت قانونی و حرفه‌ای وارد بازار کار شوند. هرچند این روند احتمالاً هزینه‌های کارفرما را افزایش می‌دهد، اما در نهایت موجب حذف بازار سیاه کارگری، کاهش رقابت ناسالم و پایان اجحاف در حق نیروی کار مهاجر خواهد شد. هدف نهایی این اقدامات، رسیدن به ثبات در بازار کار، تقویت تولید و حمایت واقعی از نیروی انسانی در همه سطوح است.