نسخه الکترونیک؛ دوستدار محیط‌زیست
عبدالحمید حسین‌نیا متخصص گوش، حلق و بینی بیمارستان کودکان بهرامی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران
نسخه‌نویسی الکترونیک روش پیشرفته‌ای در جهان علم و فناوری به شمار می‌رود که هدف آن گذار از سنت‌ها به مدرنیسم و نوگرایی است. در دنیای امروز، دستاوردهای حوزه فناوری اطلاعات، انقلاب بزرگی را در عرصه‌های گوناگون زندگی بشری ایجاد کرده است؛ آنگونه که حرکت در راستای این تحول، اجتناب‌ناپذیر بوده و هرگونه تأخیر در هماهنگی با این دستاوردها، سبب دور ماندن از دنیای پرشتاب کنونی می‌شود.
در نسخه‌نویسی الکترونیک، پدیده‌ای به نام بدخطی پزشکان که سبب زحمت در نسخه‌پیچی در داروخانه‌ها میشد، رخت برکند و در نتیجه، اشتباهات فاحشی را که بعضاً در روند تحویل دارو به بیمار ایجاد میشد، به کلی از بین رفت.
همچنین نسخه‌نویسی الکترونیک، صرفه‌جویی عظیمی را در مصرف کاغذ به وجود آورد که معنای آن جلوگیری از قطع درختان است و در نتیجه می‌توان گفت، نسخه‌نویسی الکترونیک دوستدار محیط زیست است.
اما به مصداق این بیت از غزل حافظ که «الا یا ایهّا الساقی اَدِر کاَساً و ناوِلها که عشق آسان نمود اوّل ولی افتاد مشکل‌ها» نسخه‌نویسی الکترونیک نیز مانند هر گذار، مشکلات خاص خود را دارد؛ اما ما به عنوان کاربران این نسخ، پی این مشکلات را به تن مالیده‌ایم تا آیندگان به راحتی از آن استفاده کنند.
یکی از مسائل نسخه‌الکترونیک، وقت‌گیر بودن آن است. این مسأله در شرایطی که بسیاری از کلینیک‌ها مملو از بیماران است، می‌تواند منجر به بروز بی‌صبری در بیماران شده و علاوه بر آن، وقت پزشک نیز گرفته شود. همچنین کاهش ویزیت بیماران نیز از دیگر پیامدهای نسخه الکترونیک به شمار می‌رود. پیش از این پزشکان قادر به ویزیت روزانه 50 بیمار بودند اما با استقرار این سیستم، این میزان با کاهش بازده به 20 بیمار رسیده است.
از سوی دیگر، باید توجه داشت زیرساخت‌های نسخه‌نویسی الکترونیک به نحو مطلوب، مهیا نیست. ضعف و کندی اینترنت بر نسخه‌نویسی الکترونیک لطمه زده و مشکلات زیادی را در این رهگذر فراهم می‌کند.
چه بسیار مواقع که پزشکان با صرف وقت طولانی، نسبت به ثبت داروهای مورد نیاز بیماران اقدام کرده‌اند اما با قطع یک‌باره سیستم یا هنگ شدن آن درج داروها، باید از سر انجام شود که این مسأله یک مزاحمت مضاعف برای پزشک و وقت بیمار است.
از طرفی، با فهرست‌نویسی داروها در قالب نسخه‌الکترونیک، مانوور باز و وسیعی که پزشکان می‌توانستند در تجویز دارو داشته باشند، محدود شده است. به عبارت دیگر، می‌توان گفت در مقطع کنونی، به جای اینکه کامپیوتر در خدمت پزشک قرار گیرد، پزشک مطیع و تابع تصمیم‌گیری کامپیوتر شده و این فناوری، بر پزشک حکمفرمایی می‌کند.
در نسخه‌نویسی الکترونیک، پدیده‌ای به نام بدخطی پزشکان که سبب زحمت در نسخه‌پیچی در داروخانه‌ها میشد، رخت برکند و در نتیجه، اشتباهات فاحشی را که بعضاً در روند تحویل دارو به بیمار ایجاد میشد، به کلی از بین رفت.
همچنین نسخه‌نویسی الکترونیک، صرفه‌جویی عظیمی را در مصرف کاغذ به وجود آورد که معنای آن جلوگیری از قطع درختان است و در نتیجه می‌توان گفت، نسخه‌نویسی الکترونیک دوستدار محیط زیست است.
اما به مصداق این بیت از غزل حافظ که «الا یا ایهّا الساقی اَدِر کاَساً و ناوِلها که عشق آسان نمود اوّل ولی افتاد مشکل‌ها» نسخه‌نویسی الکترونیک نیز مانند هر گذار، مشکلات خاص خود را دارد؛ اما ما به عنوان کاربران این نسخ، پی این مشکلات را به تن مالیده‌ایم تا آیندگان به راحتی از آن استفاده کنند.
یکی از مسائل نسخه‌الکترونیک، وقت‌گیر بودن آن است. این مسأله در شرایطی که بسیاری از کلینیک‌ها مملو از بیماران است، می‌تواند منجر به بروز بی‌صبری در بیماران شده و علاوه بر آن، وقت پزشک نیز گرفته شود. همچنین کاهش ویزیت بیماران نیز از دیگر پیامدهای نسخه الکترونیک به شمار می‌رود. پیش از این پزشکان قادر به ویزیت روزانه 50 بیمار بودند اما با استقرار این سیستم، این میزان با کاهش بازده به 20 بیمار رسیده است.
از سوی دیگر، باید توجه داشت زیرساخت‌های نسخه‌نویسی الکترونیک به نحو مطلوب، مهیا نیست. ضعف و کندی اینترنت بر نسخه‌نویسی الکترونیک لطمه زده و مشکلات زیادی را در این رهگذر فراهم می‌کند.
چه بسیار مواقع که پزشکان با صرف وقت طولانی، نسبت به ثبت داروهای مورد نیاز بیماران اقدام کرده‌اند اما با قطع یک‌باره سیستم یا هنگ شدن آن درج داروها، باید از سر انجام شود که این مسأله یک مزاحمت مضاعف برای پزشک و وقت بیمار است.
از طرفی، با فهرست‌نویسی داروها در قالب نسخه‌الکترونیک، مانوور باز و وسیعی که پزشکان می‌توانستند در تجویز دارو داشته باشند، محدود شده است. به عبارت دیگر، می‌توان گفت در مقطع کنونی، به جای اینکه کامپیوتر در خدمت پزشک قرار گیرد، پزشک مطیع و تابع تصمیم‌گیری کامپیوتر شده و این فناوری، بر پزشک حکمفرمایی می‌کند.
ارسال دیدگاه
