دکتر کریم لاله ماژین، مدیر درمان تامیناجتماعی و سرپرست دفتر رسیدگی به اسناد پزشکی ایلام تشریح کرد
چندوچون ارائه خدمات درمانی به بیمه‌شدگان ایلامی
همجواری با کشور عراق، شرایط ویژه‌ای برای بخش سلامت و درمان استان ایلام ایجاد کرده است. سالانه میلیون‌ها نفر از عاشقان امام حسین (ع) و حضرت ابوالفضل (ع)، عمدتا از طریق مرز زمینی مهران، به عتبات عالیات مشرف می‌شوند و استان ایلام، اقامتگاه موقت آنان است. ساکنان استان‌های مرزی عراق نیز به دلیل شرایط و امکانات حداقلی این کشور در بخش سلامت، بسیاری از خدمات درمانی مورد نیاز خود را از مراکز درمانی استان ایلام دریافت می‌کنند و مراکز درمانی سازمان تامیناجتماعی نیز به عنوان دومین ارائه‌دهنده خدمات درمانی در کشور، محل رجوع این افراد است. در گفت‌و‌گو با دکتر کریم لاله ماژین مدیر درمان و سرپرست دفتر رسیدگی به اسناد پزشکی تامیناجتماعی استان ایلام، به بررسی تاثیر این شرایط ویژه بر امکانات و خدمات درمانی مخصوص بیمه‌شدگان و مستمری‌بگیران تامیناجتماعی و طرح‌های توسعه‌ای این بخش و نیز مشکلات و کمبودهای احتمالی، پرداختیم. شرح این گفت‌و‌گو را در ادامه می‌خوانید.
برای شروع صحبت اگر موافق باشید، ابتدا نیم‌نگاهی به وضعیت امکانات و زیرساخت‌های سلامت و درمان استان بیندازیم. در حال حاضر سازمان تامیناجتماعی در این استان غربی کشور، چند مرکز درمانی ملکی دارد؟
سازمان تامیناجتماعی با در اختیار داشتن 4 مرکز درمانی، به بیمه‌شدگان و نیز مردم استان خدمات درمانی ارائه می‌کند. یکی از این مراکز، بیمارستان 32 تختخوابی شهدای زاگرس است و مراکز دیگر در سطح دی‌کلینیک و درمانگاه هستند. دی‌کلینیک ایلام به‌عنوان یک مرکز جراحی محدود و درمانگاه شماره 2 تامیناجتماعی در شهر ایلام فعالیت دارند و یک درمانگاه عمومی نیز در دهلران در حال فعالیت است. در بخش درمان غیرمستقیم نیز تقریبا با 390 پزشک، بیمارستان و مرکز ارائه‌دهنده خدمات درمانی استان طرف قرارداد هستیم. در 6 ماهه اول سال جاری، بالغ بر 214 هزار مورد مراجعه به مراکز درمانی ملکی تامیناجتماعی استان انجام شده که با وجود اجرای طرح تحول نظام سلامت که بار مراجعه بیمه‌شدگان سایر سازمان‌های بیمه‌گر به مراکز درمانی تامیناجتماعی را در استان‌های دیگر کاهش داده، تعداد مراجعان به مراکز درمانی تامیناجتماعی استان، نسبت به سال قبل 22 درصد رشد داشته است. البته این عدد، رشد کلی مراجعه‌کنندگان است. به‌طور مثال در بخش‌هایی مانند مراجعه به متخصصان، آزمایشگاه و انجام عمل‌های جراحی بزرگ و کوچک، با حدود 50 درصد رشد مواجه بوده‌ایم. در مجموع، 41 پزشک و 33 کادر پزشکی، خدمات درمانی مورد نیاز بیمه‌شدگان و مراجعان به مراکز درمانی ملکی تامیناجتماعی استان را به آنان ارائه می‌دهند.
چه خدمات خاص و ویژه‌ای در مراکز درمانی تامیناجتماعی استان به بیمه‌شدگان ارائه می‌شود؟
ما همیشه پیشگیری را مقدم بر درمان دانسته و بر همین اساس، شاید وجه تمایز درمان استان را بتوان ارائه آموزش‌های بهداشت دهان و دندان، وارنیش و فلورایدتراپی در بخش دندانپزشکی به بیمه‌شدگان و مراجعان دانست. البته کلیه خدمات درمانی سرپایی و بستری، به صورت روزانه و بدون نوبت‌های طولانی به بیمه‌شدگان ارائه می‌شود. یادآوری این نکته نیز ضروری است که استان ایلام، جزو استان‌هایی بود که اجرای آزمایشی طرح حذف دفترچه‌های درمانی در مراکز درمانی ملکی، ابتدا در این استان اجرایی شد و در مراحل بعدی به کل کشور تسری یافت.
وقتی از ارائه خدمات بدون نیاز به نوبت گرفتن طولانی‌مدت در بخش درمان تامیناجتماعی سخن می‌گویید، آیا به این معناست که بخش درمان تامیناجتماعی استان با مشکل کمبود پزشک متخصص و کمبود تجهیزات مواجه نیست؟
نه، اینگونه نیست که هیچ مشکل و کمبودی وجود ندارد. بخش درمان تامیناجتماعی استان ایلام مانند سایر استان‌ها به ویژه استان‌های کمتر برخوردار و کمتر توسعه‌یافته، با محدودیت پزشک متخصص و فوق‌تخصص روبه‌رو است. اکثر پزشکان متخصص و فوق‌تخصص ساکن استان، با توجه به اجرای طرح تحول سلامت و جاذبه‌های مالی ناشی از آن، با دانشگاه علوم پزشکی استان همکاری می‌کنند و فرصت ارائه خدمت در مراکز درمانی تامیناجتماعی را ندارند. مشکل ما از این هم فراتر است. ایلام، جزو استان‌های محروم کشور به حساب می‌آید اما از آنجا که ضریب محرومیت در حقوق و مزایای کارکنان تامیناجتماعی محاسبه نمی‌شود، بعضا شاهد مهاجرت همکاران به استان‌های دیگر نیز هستیم. در بحث فضای فیزیکی هم با مشکلاتی مواجه هستیم. مراکز درمانی ملکی تامیناجتماعی بعضا در ساختمان‌های استیجاری مستقر هستند و فضای مناسبی برای ارائه خدمات درمانی مورد نیاز مراجعان ندارند. در شهرهایی مانند مهران و دره‌شهر نیز که محل اقامت موقت اکثر زائران عتبات عالیات است، مرکز درمانی ملکی تامیناجتماعی نداریم. با توجه به امکانات استان، راه‌حل اصلی این چالش، مذاکره با دانشگاه علوم پزشکی برای جذب بیشتر پزشکان طرح در مناطق کمتر برخوردار است که در این زمینه، رایزنی‌هایی انجام داده‌ایم.
وضعیت استانداردهای درمانی مراکز ملکی سازمان در استان چگونه است؟
همه مراکز درمانی ملکی استان، گواهینامه ISO9001:2015 دارند. در سال گذشته، بالغ بر 10 میلیارد ریال جهت خرید تجهیزات پزشکی مانند دستگاه رادیولوژی دیجیتال و لوازم آزمایشگاهی مورد نیاز هزینه شد و امسال نیز تاکنون بیش از 3 میلیارد ریال هزینه شده است. در بحث ارتقای هتلینگ نیز با توجه به اینکه مدیریت درمان استان، بیمارستان ملکی ندارد و بیمارستان شهدای زاگرس هم به صورت هیات‌مدیره‌ای اداره می‌شود و تازه‌تاسیس است، برنامه خاصی برای ارتقای هتلینگ مراکز درمانی استان وجود ندارد.
به طرح تحول نظام سلامت اشاره کردید. می‌دانیم که این طرح به افزایش دسترسی به خدمات درمانی و کاهش هزینه‌های درمان در مراکز دانشگاهی انجامید اما در کنار این وجه مثبت، گویا مشکلاتی نیز برای سازمان‌های بیمه‌گر اجتماعی و در رأس آن سازمان تامیناجتماعی ایجاد شد. از نظر شما، این طرح چه دستاوردها و چه تبعاتی برای بخش درمان تامیناجتماعی استان داشته است؟
ارزیابی من با شما کمی متفاوت است. در حال حاضر، هم اجرایی شدن اصلاحات کتاب ارزش نسبی خدمات و هم تبعات اجرای طرح تحول نظام سلامت، بزرگترین چالش برای مدیریت درمان تامیناجتماعی استان و دفتر رسیدگی به اسناد معتقدم طرح تحول سلامت، بدون توجه به ضرورت تامین منابع مالی پایدار و مشخص و ضمانت اجرایی کافی، اولاً باعث افزایش تعداد مراجعات غیرضروری و القایی به مراکز درمانی دانشگاهی به‌ویژه مراجعات سرپایی و خدمات تشخیصی گرانقیمت شده بدون اینکه شاهد تغییری محسوس در روند بهبود کیفیت خدمات باشیم. ثانیاً با چندین برابر شدن هزینه‌های سازمان‌های بیمه‌گر و ایجاد مشکل برای آنها در تامین منابع مالی این هزینه‌ها، میزان نارضایتی مراکز طرف قرارداد سازمان‌های بیمه‌گر را افزایش داده است. سازمان تامیناجتماعی برای تامین منابع مالی برای همراهی با طرح تحول، حتی گاه مجبور به استقراض از سیستم بانکی و فروش بخشی از دارایی‌های خود شده که اصلا مطلوب نیست. دو سال و نیم قبل از اجرای طرح تحول سلامت، هزینه درمان غیرمستقیم استان 52 میلیارد و 700 میلیون تومان در یک سال بود، اما در سال 95 و با اجرای طرح تحول، هزینه پرداختی ما به مراکز طرف قرارداد به بالغ بر 160 میلیارد تومان رسیده، یعنی بیش از 3 برابر. از طرف دیگر با وجود اجرای اصلاحات کتاب ارزش نسبی خدمات سلامت و 3 برابر شدن تعرفه برخی خدمات، هنوز بعضی از پزشکان متخصص و جراحان شاغل در بیمارستان‌های دانشگاهی، بازهم کدگذاری‌های این کتاب را قبول ندارند و با درج کدهای غیرمتعارف و سنگین، موجب تحمیل هزینه‌های غیرواقعی بر سازمان تامیناجتماعی می‌شوند. از طرف دیگر به دلیل پایین بودن کیفیت خدمات و عوارض بعد از آن، نارضایتی بیماران افزایش یافته و شاهد مراجعات متعدد آنان به دفتر رسیدگی به اسناد پزشکی هستیم. در بخش خصوصی هم صرفا با بالا رفتن تعرفه‌ها و افزایش هزینه‌های سازمان‌های بیمه‌گر مواجه بوده‌ایم، بدون اینکه تغییر محسوسی در کیفیت خدمات ارائه شده، ایجاد شود. در بخش خصوصی دود این افزایش تعرفه‌ها، بیشتر به چشم بیمه‌شدگان تامیناجتماعی می‌رود؛ چراکه مجبورند فرانشیز بیشتری بپردازند.
اگر موافق باشید، به بررسی وضعیت درمان غیرمستقیم استان بپردازیم. در پاسخ به سوال اول گفتید که با 390 پزشک و مرکز ارائه‌دهنده خدمات درمانی طرف قرارداد هستید و از طرف دیگر کمبود پزشک متخصص در استان وجود دارد. دقیقا با چند پزشک متخصص قرارداد دارید؟
در سال جاری، 74 پزشک متخصص و فوق‌تخصص در استان طرف قرارداد ما هستند و بیمه‌شدگان از خدمات آنها استفاده می‌کنند، اما این تعداد نسبت به سال قبل 11 درصد کاهش داشته است. ما همچنین با 39 پزشک عمومی، 37 مرکز خدمات پاراکلینیک، 13 بیمارستان و دی‌کلینیک قرارداد داریم که نسبت به سال 95، رشد داشته است. تعداد دندانپزشکان، درمانگاه‌ها و پلی‌کلینیک‌های طرف قرارداد، تغییری نسبت به سال گذشته نداشته و امسال با 45 دندانپزشک و 32 درمانگاه و پلی‌کلینیک قرارداد داریم.
ارسال دیدگاه
