در سال‌های اخیر، پرستاران ایرانی با چالش‌هایی عمیق و چندوجهی روبه‌رو شده‌اند که نه‌تنها تهدیدی جدی برای سلامت جسمی و روانی این قشر است، بلکه سلامت عمومی جامعه را نیز به خطر انداخته است. دستمزدهای پایین، فشار کاری سنگین، کمبود نیروی انسانی و بی‌ثباتی شغلی تنها بخشی از مشکلاتی هستند که پرستاران به عنوان ستون‌های نظام درمان با آن‌ها مواجه‌اند. این بحران که پس از شیوع کرونا به اوج خود رسید، نه‌تنها ضعف‌های ساختاری و سیاست‌گذاری‌های نادرست را نمایان ساخته، بلکه شکاف‌های عمیقی در روابط میان پرستاران و نهادهای دولتی ایجاد کرده است. آنچه در این میان، بیش از همه به چشم می‌آید، فقدان یک نهاد صنفی مستقل و مقتدر است که بتواند صدای این قشر حیاتی را به گوش سیاست‌گذاران برساند و نقش مؤثری در بهبود وضعیت معیشتی و حرفه‌ای آن‌ها ایفا کند. در ایران، سازمان‌های حمایتی مانند نظام پرستاری به دلیل وابستگی به دولت و محدودیت‌های قانونی، توانایی دفاع مستقل از حقوق پرستاران را ندارند. این نهادها اغلب در چارچوب وزارت بهداشت عمل می‌کنند و به همین دلیل پرستاران احساس می‌کنند صدای آن‌ها شنیده نمی‌شود و پیگیری‌ها نتیجه‌ای ندارد. در کشورهایی مانند کانادا، بریتانیا و اسکاندیناوی، تشکل‌های صنفی مستقل پرستاران با افزایش قدرت چانه‌زنی و مشارکت در سیاست‌گذاری سلامت، نقش مؤثری ایفا می‌کنند. این تشکل‌ها با استقلال مالی، اعتراضات قانونی برگزار کرده و افکار عمومی را درباره مشکلات پرستاران آگاه می‌سازند که به بهبود کیفیت خدمات درمانی و اعتماد عمومی کمک می‌کند. در ایران، در غیاب چنین ساختارهایی، پرستاران برای مطرح کردن مطالبات خود مجبورند از روش‌های پراکنده و غیررسمی مانند تجمع‌ها و کمپین‌های شبکه‌های اجتماعی استفاده کنند. اگرچه این اقدامات گاه توانسته‌اند توجه رسانه‌ها و مسئولان را جلب کنند، اما به دلیل فقدان تداوم و ساختار سازمان‌یافته، نمی‌توانند دستاوردهای پایداری به دنبال داشته باشند. اعتراضات صنفی در سال‌های اخیر، از تجمع‌های مقابل وزارت بهداشت تا اعتراضات استانی، نشان داده‌اند که بدون تشکل‌های صنفی مستقل، پیگیری مطالبات به صورت اثربخش امکان‌پذیر نیست. تشکل‌های صنفی مستقل نه‌تنها می‌توانند به عنوان واسطه‌ای میان پرستاران و سیاست‌گذاران عمل کنند، بلکه با رعایت اصول شفافیت، دموکراسی درونی و پاسخگویی، می‌توانند از یک‌سو مطالبات صنفی پرستاران را به زبان قابل فهم برای مسئولان منتقل کنند و از سوی دیگر، تصمیمات دولتی را به شکلی ساده و روشن برای اعضای خود تبیین و نظارت کنند. این نوع از تعامل میان پرستاران و نهادهای مدیریتی می‌تواند بستر مناسبی برای بازسازی اعتماد و گفت‌وگوی اجتماعی واقعی فراهم آورد.
تقویت تشکل‌های صنفی مستقل در حوزه پرستاری نه تنها ضرورتی صنفی بلکه پیش‌شرطی برای اصلاح نظام سلامت است. این امر مستلزم بازنگری در قوانین، پذیرش حق تشکل‌یابی و به رسمیت شناختن فعالیت‌های صنفی به‌عنوان بخشی از حکمرانی مشارکتی است تا پرستاران بتوانند مطالبات خود را بدون ترس پیگیری کنند.