
خدمت بیوقفه در نوار مرزی
رویا مرادخانی رئیس اداره آمار و فناوری اطلاعات اداره کل ایلام
ایران با دارا بودن ۱۶ استان مرزی و هزاران کیلومتر مرز زمینی و آبی، مسئولیت سنگینی در تأمین امنیت اجتماعی ساکنان این نواحی دارد؛ مسئولیتی که شعبه مهران در دل ایلام با جدیت دنبال میکند. مناطقی که اگرچه در صف مقدم امنیت و اقتصاد قرار دارند، از نظر بهرهمندی از خدمات توسعهای و رفاهی در وضعیت نابرابر و نامتوازنی به سر میبرند. توسعه پوشش بیمهای برای مرزنشینان در این استانها نه یک امتیاز، بلکه ضرورتی استراتژیک برای ارتقای امنیت اجتماعی، کاهش آسیبپذیری اقتصادی، و پاسخگویی منصفانه به سهم این جمعیت در ثبات ملی است.
دسترسی پایدار به خدمات درمانی و بیمهای، نخستین شرط تحقق این هدف است. باید افزایش نرخ پوشش بیمهای به بیش از ۹۵ درصد جمعیت مناطق مرزی بهعنوان یک هدف ملی تعریف و پیگیری شود. در همین راستا، تعیین سقف حداکثر ۳۰ کیلومتری برای فاصله تا مراکز درمانی و تأمین حداقل ۱.۵ پزشک برای هر ۱۰۰۰ نفر جمعیت باید اجرایی شود. این شاخصها بهویژه برای نواحی دورافتاده، تضمینی برای دستیابی به حداقلهای خدمات سلامت و بیمه خواهد بود. شاخصهای اقتصادی نیز نقش مهمی در تشویق یا مانعتراشی برای بیمه شدن ایفا میکنند. مطالعات مؤسسه عالی پژوهش تأمیناجتماعی نشان میدهد کاهش پرداختهای مستقیم از جیب مردم به زیر ۲۰ درصد کل هزینههای درمانی، پیششرطی اساسی برای گسترش بیمه است. در کنار آن، تخصیص یارانههای هدفمند برای بیمهشدگان کمدرآمد، از موانع مالی عضویت و تداوم حضور در صندوقهای بیمهای میکاهد و مشارکت واقعی مرزنشینان را تضمین میکند. همچنین کیفیت خدمات ارائهشده نیز نباید مغفول بماند. بر اساس استانداردهای سازمان جهانی بهداشت، دستیابی به رضایت حداقل ۸۰ درصدی، پوشش ۹۰ درصدی خدمات ضروری و کاهش زمان انتظار به کمتر از ۴۸ ساعت، ارکان کیفیت مطلوب محسوب میشود. در مناطق مرزی، این خدمات تنها بُعد رفاهی ندارند بلکه مستقیماً با کاهش فقر، نابرابری و تقویت انگیزه ماندگاری در مناطق مرزی در ارتباطاند. مرزنشینانی که از پوشش بیمهای برخوردارند، بهواسطه تضمین معیشت، مستمری بازنشستگی، ازکارافتادگی و پوشش خانوادههایشان، احساس امنیت اجتماعی و آیندهنگری بیشتری دارند؛ احساساتی که به تثبیت جمعیت در نواحی راهبردی و پیشگیری از تخلیه جمعیتی میانجامد. از این رو، اقداماتی مانند تسهیل ثبتنام در صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر؛ بهویژه در بازارچههای مرزی، باید به شکل میدانی و از طریق استقرار میزهای خدمت دنبال شود.
شهرستان مهران در استان ایلام، نمونهای روشن از چنین ضرورتهایی است. با پوشش بیمهای بیش از ۹۰ درصدی جمعیت حدود ۳۰ هزار نفری، وجود گمرک و پایانه فعال مرزی، ذخایر نفت و گاز، زمینهای حاصلخیز و همچنین نقش بیبدیل در تردد زائران عتبات، مهران تنها یک نقطه مرزی نیست بلکه دروازهای استراتژیک به امنیت، دیپلماسی فرهنگی و اقتصاد منطقهای کشور به شمار میرود. ارتقای پوشش بیمهای در این شهر نه یک انتخاب، بلکه ضرورتی ملی در مسیر تحقق عدالت اجتماعی، تقویت سرمایه اجتماعی و پایداری امنیت مرزی است.
ارسال دیدگاه