سیاست‌های دارویی و مرزهای نابرابری
نابرابری جهانی در دسترسی به داروهای سرطان
در دنیای امروز، پیشرفت‌های پزشکی و فناوری‌های نوین درمانی امیدهای تازه‌ای برای مقابله با بیماری‌های پیچیده‌ای مانند سرطان ایجاد کرده‌اند. با این حال، دسترسی به این پیشرفت‌ها به‌طور عادلانه در سراسر جهان توزیع نشده است. نابرابری در دسترسی به داروهای ضد سرطان بین کشورهای ثروتمند و فقیر به یکی از چالش‌های بزرگ سلامت جهانی تبدیل شده است. این نابرابری نه‌تنها زندگی میلیون‌ها بیمار را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، بلکه نشان‌دهنده شکاف عمیق در سیستم‌های بهداشتی و اقتصادی جهان است.
از سال ۱۹۹۰ تاکنون، ۵۶۸ داروی جدید سرطان وارد بازار شده‌اند که بسیاری از آن‌ها تحول‌آفرین بوده‌اند. این داروها به‌طور نامتناسبی در دسترس کشورهای پردرآمد قرار گرفته‌اند، در حالی که کشورهای کم‌درآمد با تأخیرهای طولانی یا حتی عدم دسترسی به این درمان‌ها مواجه هستند. بر اساس مطالعه‌ای که در مجله BMJ Global Health منتشر شده، این شکاف از دهه ۱۹۹۰ به‌طور چشمگیری گسترده‌تر شده است. در حالی که بیماران در کشورهای ثروتمند بیش از هر زمان دیگری به درمان‌های نوین دسترسی دارند، بیماران در کشورهای فقیر همچنان از این پیشرفت‌ها محروم هستند.
ایالات متحده با ۳۴۵ داروی جدید سرطان در صدر فهرست کشورهایی قرار دارد که بیشترین دسترسی به درمان‌های جدید را دارند. پس از آن کشورهایی مانند ژاپن، کانادا، استرالیا، بریتانیا و چین قرار می‌گیرند. در مقابل، کشورهای آفریقایی، آسیای مرکزی، خاورمیانه و اروپای شرقی کمترین میزان دسترسی به این داروها را دارند. این نابرابری هم به دلیل تفاوت‌های اقتصادی، و هم به دلیل سیاست‌های شرکت‌های دارویی است که اغلب داروهای خود را ابتدا در بازارهای پردرآمد عرضه می‌کنند.
تأخیر در دسترسی
یکی از چالش‌های اصلی این است که شرکت‌های دارویی در عرضه داروهای جدید به بازارهای جهانی، کند عمل می‌کنند. تا سال ۲۰۲۲، بیش از یک‌سوم از داروهای سرطان که در سه دهه گذشته معرفی شده‌اند، تنها در یک کشور در دسترس بودند و تنها ۲۸ درصد از آن‌ها در بیش از ۱۰ کشور عرضه شدند. به‌طور متوسط، ۱.۵ سال طول می‌کشد تا یک دارو پس از معرفی در یک کشور، در کشور دوم نیز در دسترس قرار گیرد. این تأخیرها برای بیماران در کشورهای کم‌درآمد می‌تواند به معنای تفاوت بین زندگی و مرگ باشد.
در کشورهایی که به جدیدترین درمان‌ها دسترسی ندارند، بیماران مجبورند از درمان‌های قدیمی‌تر و کم‌اثرتر استفاده کنند یا برای دریافت مراقبت‌های پیشرفته به خارج از کشور سفر کنند. این موضوع فشار مالی و روانی زیادی بر بیماران و خانواده‌های آن‌ها وارد می‌کند. همچنین نتایج درمانی ضعیف‌تری به همراه دارد. پژوهشگران هشدار می‌دهند که با افزایش امید به زندگی در کشورهای کم‌درآمد و رشد بیماری‌های مرتبط با سن مانند سرطان، این نابرابری در دهه‌های آینده تشدید خواهد شد.
نابرابری حتی در اروپا
نابرابری در دسترسی به داروهای سرطان تنها محدود به کشورهای فقیر نیست. حتی در اروپا نیز شکاف‌های قابل‌توجهی وجود دارد. مطالعه‌ای که بر روی ۱۲ داروی سرطان در ۲۸ کشور اروپایی انجام شد، نشان داد که زمان معرفی این داروها در کشورهای مختلف بین ۱۷ روز تا ۳.۳ سال متغیر است. کشورهایی مانند آلمان، بریتانیا و اتریش سریع‌ترین دسترسی را دارند، در حالی که یونان و بسیاری از کشورهای اروپای شرقی با تأخیرهای طولانی‌تری مواجه هستند. این نابرابری‌ها نشان می‌دهد که حتی در قاره‌ای مانند اروپا، دسترسی به درمان‌های نوین سرطان به شدت تحت‌تأثیر عوامل اقتصادی و سیاسی است.
ارزش واقعی داروها
یکی از موانع اصلی در دسترسی به داروهای جدید سرطان، قیمت‌های بالای این داروهاست. بسیاری از داروهای سرطان آن‌قدر گران هستند که حتی کشورهای ثروتمند نیز در تأمین هزینه آن‌ها با مشکل مواجه می‌شوند. دکتر داریو تراپانی، انکولوژیست پزشکی در مؤسسه سرطان‌شناسی اروپا، معتقد است که افزایش تعداد داروهای جدید لزوماً به معنای مزایای بیشتر برای بیماران نیست. بسیاری از این داروها ارزش بالینی محدودی دارند و ممکن است بیماران را در معرض فشارهای مالی و عوارض جانبی شدید قرار دهند. برای کاهش نابرابری در دسترسی به داروهای سرطان، پیشنهادهایی مانند قیمت‌گذاری متغیر بر اساس توانایی پرداخت کشورها و ایجاد چارچوب‌هایی برای شناسایی داروهای با ارزش بالا مطرح است. این اقدامات می‌تواند به کشورها کمک کند تا داروهای ضروری را با قیمت‌های مقرون‌به‌صرفه‌تر تهیه کنند و از فشار مالی بر سیستم‌های بهداشتی و بیماران بکاهند.
تقویت سیستم‌های بهداشتی
با این حال، قیمت‌گذاری تنها مانع دسترسی به داروهای سرطان نیست. بسیاری از کشورهای کم‌درآمد فاقد زیرساخت‌های لازم برای ارائه مراقبت‌های باکیفیت سرطان هستند. کمبود پزشکان متخصص، پرستاران آموزش‌دیده، تجهیزات پزشکی و مراکز درمانی پیشرفته، دسترسی به درمان‌های مؤثر را محدود می‌کند. به گفته تراپانی، زمانی که درباره سرطان صحبت می‌کنیم، فقط درباره داروها صحبت نمی‌کنیم، بلکه با کل یک سیستم مواجه هستیم.
راه‌حل‌های ممکن
برای کاهش نابرابری در دسترسی به داروهای سرطان، همکاری بین‌المللی و اقدامات هماهنگ ضروری است. کشورهای ثروتمند و شرکت‌های دارویی باید مسئولیت بیشتری در قبال گسترش دسترسی به درمان‌های نوین در کشورهای کم‌درآمد بر عهده بگیرند. ایجاد مکانیسم‌های قیمت‌گذاری عادلانه، تقویت سیستم‌های تنظیم‌کننده دارویی در کشورهای فقیر و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های بهداشتی می‌توانند گام‌های مهمی در جهت کاهش این شکاف باشند. در نهایت، دسترسی عادلانه به داروهای سرطان نه‌تنها یک مسئله اخلاقی، بلکه یک ضرورت برای سلامت جهانی است. تنها با همکاری و تعهد جهانی می‌توان امیدوار بود که روزی تمام بیماران، فارغ از محل زندگی‌شان، به درمان‌های مؤثر و نجات‌بخش دسترسی داشته باشند.
از سال ۱۹۹۰ تاکنون، ۵۶۸ داروی جدید سرطان وارد بازار شده‌اند که بسیاری از آن‌ها تحول‌آفرین بوده‌اند. این داروها به‌طور نامتناسبی در دسترس کشورهای پردرآمد قرار گرفته‌اند، در حالی که کشورهای کم‌درآمد با تأخیرهای طولانی یا حتی عدم دسترسی به این درمان‌ها مواجه هستند. بر اساس مطالعه‌ای که در مجله BMJ Global Health منتشر شده، این شکاف از دهه ۱۹۹۰ به‌طور چشمگیری گسترده‌تر شده است. در حالی که بیماران در کشورهای ثروتمند بیش از هر زمان دیگری به درمان‌های نوین دسترسی دارند، بیماران در کشورهای فقیر همچنان از این پیشرفت‌ها محروم هستند.
ایالات متحده با ۳۴۵ داروی جدید سرطان در صدر فهرست کشورهایی قرار دارد که بیشترین دسترسی به درمان‌های جدید را دارند. پس از آن کشورهایی مانند ژاپن، کانادا، استرالیا، بریتانیا و چین قرار می‌گیرند. در مقابل، کشورهای آفریقایی، آسیای مرکزی، خاورمیانه و اروپای شرقی کمترین میزان دسترسی به این داروها را دارند. این نابرابری هم به دلیل تفاوت‌های اقتصادی، و هم به دلیل سیاست‌های شرکت‌های دارویی است که اغلب داروهای خود را ابتدا در بازارهای پردرآمد عرضه می‌کنند.
تأخیر در دسترسی
یکی از چالش‌های اصلی این است که شرکت‌های دارویی در عرضه داروهای جدید به بازارهای جهانی، کند عمل می‌کنند. تا سال ۲۰۲۲، بیش از یک‌سوم از داروهای سرطان که در سه دهه گذشته معرفی شده‌اند، تنها در یک کشور در دسترس بودند و تنها ۲۸ درصد از آن‌ها در بیش از ۱۰ کشور عرضه شدند. به‌طور متوسط، ۱.۵ سال طول می‌کشد تا یک دارو پس از معرفی در یک کشور، در کشور دوم نیز در دسترس قرار گیرد. این تأخیرها برای بیماران در کشورهای کم‌درآمد می‌تواند به معنای تفاوت بین زندگی و مرگ باشد.
در کشورهایی که به جدیدترین درمان‌ها دسترسی ندارند، بیماران مجبورند از درمان‌های قدیمی‌تر و کم‌اثرتر استفاده کنند یا برای دریافت مراقبت‌های پیشرفته به خارج از کشور سفر کنند. این موضوع فشار مالی و روانی زیادی بر بیماران و خانواده‌های آن‌ها وارد می‌کند. همچنین نتایج درمانی ضعیف‌تری به همراه دارد. پژوهشگران هشدار می‌دهند که با افزایش امید به زندگی در کشورهای کم‌درآمد و رشد بیماری‌های مرتبط با سن مانند سرطان، این نابرابری در دهه‌های آینده تشدید خواهد شد.
نابرابری حتی در اروپا
نابرابری در دسترسی به داروهای سرطان تنها محدود به کشورهای فقیر نیست. حتی در اروپا نیز شکاف‌های قابل‌توجهی وجود دارد. مطالعه‌ای که بر روی ۱۲ داروی سرطان در ۲۸ کشور اروپایی انجام شد، نشان داد که زمان معرفی این داروها در کشورهای مختلف بین ۱۷ روز تا ۳.۳ سال متغیر است. کشورهایی مانند آلمان، بریتانیا و اتریش سریع‌ترین دسترسی را دارند، در حالی که یونان و بسیاری از کشورهای اروپای شرقی با تأخیرهای طولانی‌تری مواجه هستند. این نابرابری‌ها نشان می‌دهد که حتی در قاره‌ای مانند اروپا، دسترسی به درمان‌های نوین سرطان به شدت تحت‌تأثیر عوامل اقتصادی و سیاسی است.
ارزش واقعی داروها
یکی از موانع اصلی در دسترسی به داروهای جدید سرطان، قیمت‌های بالای این داروهاست. بسیاری از داروهای سرطان آن‌قدر گران هستند که حتی کشورهای ثروتمند نیز در تأمین هزینه آن‌ها با مشکل مواجه می‌شوند. دکتر داریو تراپانی، انکولوژیست پزشکی در مؤسسه سرطان‌شناسی اروپا، معتقد است که افزایش تعداد داروهای جدید لزوماً به معنای مزایای بیشتر برای بیماران نیست. بسیاری از این داروها ارزش بالینی محدودی دارند و ممکن است بیماران را در معرض فشارهای مالی و عوارض جانبی شدید قرار دهند. برای کاهش نابرابری در دسترسی به داروهای سرطان، پیشنهادهایی مانند قیمت‌گذاری متغیر بر اساس توانایی پرداخت کشورها و ایجاد چارچوب‌هایی برای شناسایی داروهای با ارزش بالا مطرح است. این اقدامات می‌تواند به کشورها کمک کند تا داروهای ضروری را با قیمت‌های مقرون‌به‌صرفه‌تر تهیه کنند و از فشار مالی بر سیستم‌های بهداشتی و بیماران بکاهند.
تقویت سیستم‌های بهداشتی
با این حال، قیمت‌گذاری تنها مانع دسترسی به داروهای سرطان نیست. بسیاری از کشورهای کم‌درآمد فاقد زیرساخت‌های لازم برای ارائه مراقبت‌های باکیفیت سرطان هستند. کمبود پزشکان متخصص، پرستاران آموزش‌دیده، تجهیزات پزشکی و مراکز درمانی پیشرفته، دسترسی به درمان‌های مؤثر را محدود می‌کند. به گفته تراپانی، زمانی که درباره سرطان صحبت می‌کنیم، فقط درباره داروها صحبت نمی‌کنیم، بلکه با کل یک سیستم مواجه هستیم.
راه‌حل‌های ممکن
برای کاهش نابرابری در دسترسی به داروهای سرطان، همکاری بین‌المللی و اقدامات هماهنگ ضروری است. کشورهای ثروتمند و شرکت‌های دارویی باید مسئولیت بیشتری در قبال گسترش دسترسی به درمان‌های نوین در کشورهای کم‌درآمد بر عهده بگیرند. ایجاد مکانیسم‌های قیمت‌گذاری عادلانه، تقویت سیستم‌های تنظیم‌کننده دارویی در کشورهای فقیر و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های بهداشتی می‌توانند گام‌های مهمی در جهت کاهش این شکاف باشند. در نهایت، دسترسی عادلانه به داروهای سرطان نه‌تنها یک مسئله اخلاقی، بلکه یک ضرورت برای سلامت جهانی است. تنها با همکاری و تعهد جهانی می‌توان امیدوار بود که روزی تمام بیماران، فارغ از محل زندگی‌شان، به درمان‌های مؤثر و نجات‌بخش دسترسی داشته باشند.
ارسال دیدگاه
