
علائم خاموش فشار خون را بشناسید
علی ملائکه روزنامهنگار
فشار خون، این نیروی نامرئی اما حیاتی، شاید به نظر چیزی ناخوشایند باشد، اما بدون آن جریان زندگی در شریانهای ما ممکن نمیبود. هر ضربان قلب، موجی از نیرو را از بطن چپ به تمام رگهای بدن میفرستد و خون را از مغز تا انگشتان پا به حرکت درمیآورد. شریانها، با انعطاف طبیعی خود، مقاومت مناسبی در برابر این موج ایجاد میکنند و تعادل ظریفی میان پمپ قلب و پذیرش رگها برقرار میشود.
تعادل ظریف قلب و شریانها
وقتی این تعادل به هم میخورد، هر چیزی، حتی مفید، میتواند تهدیدآفرین شود. شریانهای سفت و باریک فشار بیشتری بر قلب وارد میآورند و آن را وادار به کار مضاعف میکنند. این تلاش اضافی، در طول زمان، میتواند عضله قلب را ضعیف کند و آسیبهای پنهانی به اندامهای حیاتی مانند کلیهها و چشمها وارد آورد. جریان مداوم فشار بالا بر دیوارههای شریانها، زمینه را برای سکته یا حمله قلبی مهیا میکند.
فشار خون دو بخش دارد: فشار سیستولی که مقدار نیرو هنگام پمپاژ قلب را نشان میدهد و فشار دیاستولی که فشار موجود در رگها میان ضربانها را بیان میکند. این مقادیر بر حسب میلیمتر جیوه گزارش میشوند. برای مثال، ۱۲۰ روی ۸۰ میلیمتر جیوه. تعریف فشار خون بالا نیز به مرور تغییر کرده است: پیشتر، عدد ۱۴۰ روی ۹۰ معیار بود، اما اکنون، هر کس با فشار ۱۳۰ روی ۸۰ یا بالاتر، در زمره افرادی با فشار خون بالا قرار میگیرد. فشار طبیعی کمتر از ۱۲۰ روی ۸۰ است.
خطر خاموش فشار خون بالا
طبقهبندی فشار خون به ترتیب زیر است: فشار طبیعی کمتر از ۱۲۰ روی ۸۰، فشار بالارفته سیستولی بین ۱۲۰ تا ۱۲۹ و دیاستولی کمتر از ۸۰، پرفشاری مرحله اول سیستولی ۱۳۰ تا ۱۳۹ یا دیاستولی ۸۰ تا ۸۹ و پرفشاری مرحله دوم سیستولی ۱۴۰ یا بالاتر و دیاستولی ۹۰ یا بیشتر.
اما چگونه میتوان از فشار خون بالای خود آگاه شد؟ بسیاری از افراد هیچ نشانهای ندارند؛ فشار خون بالا میتواند بهطور خاموش مغز، قلب، کلیهها، چشمها و شریانها را تخریب کند و خطر حمله قلبی، سکته و نارسایی کلیه را افزایش دهد. در موارد شدید، علائمی مانند سردرد، سرگیجه، خستگی و تنگی نفس ممکن است ظاهر شود، اما اغلب هشدارهای ظریف، قابل توجه نیستند.
تشخیص دقیق فشار خون ضروری است؛ چه در خانه و چه در مطب پزشک، اندازهگیری باید بهدقت انجام شود. برای دقت بیشتر، حداقل یک ساعت پیش از اندازهگیری از ورزش شدید، سیگار، غذا و نوشیدنیهای کافئیندار اجتناب کنید و پنج دقیقه قبل از اندازهگیری آرام بنشینید. هنگام سنجش فشار خون صحبت نکنید و حداقل دو بار اندازهگیری انجام داده و میانگین آنها را محاسبه کنید.
فشار خون، نیرویی که زندگی را به جریان میاندازد، اگر کنترل نشود، میتواند تبدیل به تهدیدی خاموش شود؛ نیرویی که ارزش مراقبت دقیق و توجه مستمر را دارد.
تعادل ظریف قلب و شریانها
وقتی این تعادل به هم میخورد، هر چیزی، حتی مفید، میتواند تهدیدآفرین شود. شریانهای سفت و باریک فشار بیشتری بر قلب وارد میآورند و آن را وادار به کار مضاعف میکنند. این تلاش اضافی، در طول زمان، میتواند عضله قلب را ضعیف کند و آسیبهای پنهانی به اندامهای حیاتی مانند کلیهها و چشمها وارد آورد. جریان مداوم فشار بالا بر دیوارههای شریانها، زمینه را برای سکته یا حمله قلبی مهیا میکند.
فشار خون دو بخش دارد: فشار سیستولی که مقدار نیرو هنگام پمپاژ قلب را نشان میدهد و فشار دیاستولی که فشار موجود در رگها میان ضربانها را بیان میکند. این مقادیر بر حسب میلیمتر جیوه گزارش میشوند. برای مثال، ۱۲۰ روی ۸۰ میلیمتر جیوه. تعریف فشار خون بالا نیز به مرور تغییر کرده است: پیشتر، عدد ۱۴۰ روی ۹۰ معیار بود، اما اکنون، هر کس با فشار ۱۳۰ روی ۸۰ یا بالاتر، در زمره افرادی با فشار خون بالا قرار میگیرد. فشار طبیعی کمتر از ۱۲۰ روی ۸۰ است.
خطر خاموش فشار خون بالا
طبقهبندی فشار خون به ترتیب زیر است: فشار طبیعی کمتر از ۱۲۰ روی ۸۰، فشار بالارفته سیستولی بین ۱۲۰ تا ۱۲۹ و دیاستولی کمتر از ۸۰، پرفشاری مرحله اول سیستولی ۱۳۰ تا ۱۳۹ یا دیاستولی ۸۰ تا ۸۹ و پرفشاری مرحله دوم سیستولی ۱۴۰ یا بالاتر و دیاستولی ۹۰ یا بیشتر.
اما چگونه میتوان از فشار خون بالای خود آگاه شد؟ بسیاری از افراد هیچ نشانهای ندارند؛ فشار خون بالا میتواند بهطور خاموش مغز، قلب، کلیهها، چشمها و شریانها را تخریب کند و خطر حمله قلبی، سکته و نارسایی کلیه را افزایش دهد. در موارد شدید، علائمی مانند سردرد، سرگیجه، خستگی و تنگی نفس ممکن است ظاهر شود، اما اغلب هشدارهای ظریف، قابل توجه نیستند.
تشخیص دقیق فشار خون ضروری است؛ چه در خانه و چه در مطب پزشک، اندازهگیری باید بهدقت انجام شود. برای دقت بیشتر، حداقل یک ساعت پیش از اندازهگیری از ورزش شدید، سیگار، غذا و نوشیدنیهای کافئیندار اجتناب کنید و پنج دقیقه قبل از اندازهگیری آرام بنشینید. هنگام سنجش فشار خون صحبت نکنید و حداقل دو بار اندازهگیری انجام داده و میانگین آنها را محاسبه کنید.
فشار خون، نیرویی که زندگی را به جریان میاندازد، اگر کنترل نشود، میتواند تبدیل به تهدیدی خاموش شود؛ نیرویی که ارزش مراقبت دقیق و توجه مستمر را دارد.
ارسال دیدگاه