الزام ثبت تعهدنامه بازماندگان دختر تا دهم تیرماه
سازمان تأمین‌اجتماعی در تازه‌ترین اطلاعیه خود از بازماندگان دختر و نوادگان دختری که از مستمری پدر، پدربزرگ یا مادربزرگ خود استفاده می‌کنند، خواسته است تا پایان روز دهم تیرماه ۱۴۰۴ با مراجعه به سامانه خدمات غیرحضوری این سازمان، نسبت به ثبت تعهدنامه سالانه خود اقدام کنند؛ تعهدنامه‌ای که شرط اصلی تداوم دریافت مستمری در این گروه از ذی‌نفعان محسوب می‌شود.
این اقدام، بخشی از سازوکار کنترل و راستی‌آزمایی شرایط استحقاقی دریافت مستمری بازماندگان است و هر سال با نزدیک شدن به موعد مقرر، تأمین‌اجتماعی نسبت به یادآوری آن هشدار می‌دهد. آنچه امسال بیش از سال‌های گذشته جلب توجه می‌کند، تمرکز سازمان بر تسهیل فرایندها به شیوه کاملاً غیرحضوری، ایجاد مسیر جایگزین برای دختران خانه‌دار و همچنین تأکید جدی بر عواقب ثبت‌نام نکردن در موعد مقرر است.
تعهدنامه چیست و چرا مهم است؟
براساس قانون تأمین‌اجتماعی، یکی از مواردی که می‌تواند موجب دریافت مستمری بازماندگان شود، فقدان درآمد و شرایط خاص زندگی برخی اعضای خانواده بیمه‌شده متوفی است. در این میان، دختران بیمه‌شده و همچنین نوه‌های دختری (در صورت نبود والدین) چنانچه مجرد و فاقد شغل باشند، می‌توانند از مستمری بیمه‌شده متوفی استفاده کنند. اما این بهره‌مندی مشروط به آن است که وضعیت آن‌ها در هر سال تغییری نکرده باشد؛ یعنی همچنان مجرد باشند و شغلی نداشته باشند.
به همین منظور، هر سال باید «تعهدنامه‌ای» از سوی این افراد ثبت شود که در آن صراحتاً به وضعیت تأهل و اشتغال اشاره شده باشد. این تعهدنامه هم‌اکنون تنها از طریق سامانه خدمات غیرحضوری تأمین‌اجتماعی به آدرس es.tamin.ir ثبت می‌شود.
مخاطبان اصلی چه کسانی هستند؟
افرادی که مشمول این تعهدنامه می‌شوند، دو گروهند:
1- فرزندان دختر بیمه‌شده متوفی که در زمان فوت پدر، مجرد و فاقد شغل بوده‌اند و همچنان شرایط آن‌ها تغییر نکرده است.
2- نوادگان دختری (نوه دختری) که پدر یا مادر خود را از دست داده‌اند و از مستمری پدربزرگ یا مادربزرگ استفاده می‌کنند؛ مشروط بر اینکه مجرد و فاقد شغل باشند.
در هر دو مورد، رسیدگی و پایش وضعیت این افراد به صورت سالانه انجام می‌شود و نهاد مسئول، فقط در صورت ثبت تعهدنامه جدید، اقدام به تمدید پرداخت مستمری می‌کند.
سازوکار ثبت تعهدنامه
در سال‌های گذشته، ثبت تعهدنامه بازماندگان مستمری‌بگیر با مراجعه حضوری به شعب تأمین‌اجتماعی انجام می‌شد، اما با توسعه زیرساخت‌های دیجیتال و اجرای سیاست‌های دولت در راستای کاهش مراجعات حضوری و افزایش خدمات غیرحضوری، اکنون این فرایند به‌طور کامل به بستر آنلاین منتقل شده است.
متقاضیان برای ثبت تعهدنامه خود باید به سامانه خدمات غیرحضوری تأمین‌اجتماعی مراجعه و از طریق مسیر مشخص «مستمری‌بگیران - مستمری بازماندگان»، فرم مربوطه را تکمیل و ارسال کنند. این فرایند نیاز به بارگذاری اسناد یا مدارک ندارد و صرفاً با تأیید اطلاعات شخصی و ثبت وضعیت تأهل و اشتغال، نهایی می‌شود.
سازمان تأمین‌اجتماعی در اطلاعیه‌های رسمی‌خود تأکید کرده عدم ثبت تعهدنامه تا پایان مهلت مقرر یعنی دهم تیرماه، می‌تواند منجر به قطع مستمری بازماندگان شود. بر اساس قوانین جاری، چنانچه سازمان به دلیلی موجه تشخیص دهد که فرد مستمری‌بگیر دیگر مشمول شرایط مقرر نیست یا نسبت به اعلام وضعیت خود کوتاهی کرده، مجاز به تعلیق پرداخت‌ها خواهد بود.
از سوی دیگر، چنانچه بعدها مشخص شود اطلاعات ثبت‌شده خلاف واقع بوده یا فرد واجد شرایط نبوده، بازپرداخت مبالغ دریافتی به همراه جریمه نیز امکان‌پذیر خواهد بود. از این‌رو، تأکید سازمان بر جدیت در ثبت‌نام و صداقت در اظهار وضعیت، کاملاً قابل درک است.
فرصتی برای ورود به بیمه زنان خانه‌دار
در کنار این هشدار، سازمان تأمین‌اجتماعی از این فرصت استفاده کرده تا یکی دیگر از ظرفیت‌های بیمه‌ای خود را نیز به اطلاع گروه مخاطب برساند. دخترانی که از مستمری بازماندگان استفاده می‌کنند اما مایلند به جای ادامه این وضعیت، وارد چرخه بیمه‌شدگان فعال شوند، می‌توانند با استفاده از طرح بیمه زنان خانه‌دار، خود را بیمه کنند.
این طرح که از طریق منوی «بیمه فراگیر خانواده ایرانی» در سامانه es.tamin.ir قابل دسترسی است، امکان عقد قرارداد مستقل بیمه‌ای را برای زنان خانه‌دار، دختران مجرد و فاقد شغل فراهم می‌کند و پوشش‌های بازنشستگی، ازکارافتادگی و حتی درمانی را شامل می‌شود.
در واقع، این طرح می‌تواند به عنوان جایگزینی برای بهره‌مندی موقت از مستمری بازماندگان عمل کند؛ به‌ویژه برای افرادی که می‌خواهند از مزایای یک بیمه بازنشستگی مستقل بهره‌مند شوند و آینده خود را به جای وابستگی به پرونده بیمه‌ای یک فرد دیگر، بر پایه سابقه بیمه شخصی‌شان بنا کنند.
این اقدام، بخشی از سازوکار کنترل و راستی‌آزمایی شرایط استحقاقی دریافت مستمری بازماندگان است و هر سال با نزدیک شدن به موعد مقرر، تأمین‌اجتماعی نسبت به یادآوری آن هشدار می‌دهد. آنچه امسال بیش از سال‌های گذشته جلب توجه می‌کند، تمرکز سازمان بر تسهیل فرایندها به شیوه کاملاً غیرحضوری، ایجاد مسیر جایگزین برای دختران خانه‌دار و همچنین تأکید جدی بر عواقب ثبت‌نام نکردن در موعد مقرر است.
تعهدنامه چیست و چرا مهم است؟
براساس قانون تأمین‌اجتماعی، یکی از مواردی که می‌تواند موجب دریافت مستمری بازماندگان شود، فقدان درآمد و شرایط خاص زندگی برخی اعضای خانواده بیمه‌شده متوفی است. در این میان، دختران بیمه‌شده و همچنین نوه‌های دختری (در صورت نبود والدین) چنانچه مجرد و فاقد شغل باشند، می‌توانند از مستمری بیمه‌شده متوفی استفاده کنند. اما این بهره‌مندی مشروط به آن است که وضعیت آن‌ها در هر سال تغییری نکرده باشد؛ یعنی همچنان مجرد باشند و شغلی نداشته باشند.
به همین منظور، هر سال باید «تعهدنامه‌ای» از سوی این افراد ثبت شود که در آن صراحتاً به وضعیت تأهل و اشتغال اشاره شده باشد. این تعهدنامه هم‌اکنون تنها از طریق سامانه خدمات غیرحضوری تأمین‌اجتماعی به آدرس es.tamin.ir ثبت می‌شود.
مخاطبان اصلی چه کسانی هستند؟
افرادی که مشمول این تعهدنامه می‌شوند، دو گروهند:
1- فرزندان دختر بیمه‌شده متوفی که در زمان فوت پدر، مجرد و فاقد شغل بوده‌اند و همچنان شرایط آن‌ها تغییر نکرده است.
2- نوادگان دختری (نوه دختری) که پدر یا مادر خود را از دست داده‌اند و از مستمری پدربزرگ یا مادربزرگ استفاده می‌کنند؛ مشروط بر اینکه مجرد و فاقد شغل باشند.
در هر دو مورد، رسیدگی و پایش وضعیت این افراد به صورت سالانه انجام می‌شود و نهاد مسئول، فقط در صورت ثبت تعهدنامه جدید، اقدام به تمدید پرداخت مستمری می‌کند.
سازوکار ثبت تعهدنامه
در سال‌های گذشته، ثبت تعهدنامه بازماندگان مستمری‌بگیر با مراجعه حضوری به شعب تأمین‌اجتماعی انجام می‌شد، اما با توسعه زیرساخت‌های دیجیتال و اجرای سیاست‌های دولت در راستای کاهش مراجعات حضوری و افزایش خدمات غیرحضوری، اکنون این فرایند به‌طور کامل به بستر آنلاین منتقل شده است.
متقاضیان برای ثبت تعهدنامه خود باید به سامانه خدمات غیرحضوری تأمین‌اجتماعی مراجعه و از طریق مسیر مشخص «مستمری‌بگیران - مستمری بازماندگان»، فرم مربوطه را تکمیل و ارسال کنند. این فرایند نیاز به بارگذاری اسناد یا مدارک ندارد و صرفاً با تأیید اطلاعات شخصی و ثبت وضعیت تأهل و اشتغال، نهایی می‌شود.
سازمان تأمین‌اجتماعی در اطلاعیه‌های رسمی‌خود تأکید کرده عدم ثبت تعهدنامه تا پایان مهلت مقرر یعنی دهم تیرماه، می‌تواند منجر به قطع مستمری بازماندگان شود. بر اساس قوانین جاری، چنانچه سازمان به دلیلی موجه تشخیص دهد که فرد مستمری‌بگیر دیگر مشمول شرایط مقرر نیست یا نسبت به اعلام وضعیت خود کوتاهی کرده، مجاز به تعلیق پرداخت‌ها خواهد بود.
از سوی دیگر، چنانچه بعدها مشخص شود اطلاعات ثبت‌شده خلاف واقع بوده یا فرد واجد شرایط نبوده، بازپرداخت مبالغ دریافتی به همراه جریمه نیز امکان‌پذیر خواهد بود. از این‌رو، تأکید سازمان بر جدیت در ثبت‌نام و صداقت در اظهار وضعیت، کاملاً قابل درک است.
فرصتی برای ورود به بیمه زنان خانه‌دار
در کنار این هشدار، سازمان تأمین‌اجتماعی از این فرصت استفاده کرده تا یکی دیگر از ظرفیت‌های بیمه‌ای خود را نیز به اطلاع گروه مخاطب برساند. دخترانی که از مستمری بازماندگان استفاده می‌کنند اما مایلند به جای ادامه این وضعیت، وارد چرخه بیمه‌شدگان فعال شوند، می‌توانند با استفاده از طرح بیمه زنان خانه‌دار، خود را بیمه کنند.
این طرح که از طریق منوی «بیمه فراگیر خانواده ایرانی» در سامانه es.tamin.ir قابل دسترسی است، امکان عقد قرارداد مستقل بیمه‌ای را برای زنان خانه‌دار، دختران مجرد و فاقد شغل فراهم می‌کند و پوشش‌های بازنشستگی، ازکارافتادگی و حتی درمانی را شامل می‌شود.
در واقع، این طرح می‌تواند به عنوان جایگزینی برای بهره‌مندی موقت از مستمری بازماندگان عمل کند؛ به‌ویژه برای افرادی که می‌خواهند از مزایای یک بیمه بازنشستگی مستقل بهره‌مند شوند و آینده خود را به جای وابستگی به پرونده بیمه‌ای یک فرد دیگر، بر پایه سابقه بیمه شخصی‌شان بنا کنند.