بریتانیا، پیشتاز در تغییرات کاری
از دوران بحران کرونا تا امروز؛ بریتانیا با پذیرش مدل کاری ترکیبی، موفق به بازتعریف نحوهی انجام کار در دنیای مدرن شده است
دورکاری که در پی بحران کووید-19 در سطح جهانی رایج شد، امروز در بریتانیا به یکی از ویژگیهای پایدار بازار کار تبدیل شده است. براساس تازهترین نظرسنجی جهانی درباره الگوهای کاری که توسط مؤسسه G-SWA انجام شده، کارکنان بریتانیایی بهطور میانگین 1.8 روز در هفته را از خانه کار میکنند. این رقم که بالاتر از میانگین جهانی 1.3 روز است، نشاندهندهی تغییرات ساختاری در نحوهی انجام کارها است که به دلیل دسترسی بیشتر به فناوریهای ارتباطی و تغییرات فرهنگی و اجتماعی بهوجود آمده است.
این گزارش که از ژوئیه 2021 تا اوایل سال 2025 ادامه داشت، نشان میدهد در حال حاضر، بسیاری از کشورهای پیشرفته از جمله بریتانیا، آمریکا، کانادا و استرالیا مدل کاری ترکیبی را بهعنوان یک استاندارد پذیرفتهاند. این مدل که در آن کارگران بخشی از هفته را در دفتر و باقی را در خانه سپری میکنند، بهویژه برای کارکنان با مشاغل دانشی و خلاق بسیار مناسب بوده است.
تغییرات شگرف در الگوهای کاری
دورکاری در بریتانیا اکنون تنها یک انتخاب اضطراری نیست، بلکه به یکی از بخشهای کلیدی مدل کاری کشور تبدیل شده است. به گفته دکتر «چوات گیرای آکسوی»، استادیار کالج سلطنتی لندن و بنیانگذار نظرسنجی G-SWA، «این تنها یک تغییر ناشی از بحران کرونا نبوده، بلکه کارگران بریتانیایی بهطور فعال تصمیم گرفتهاند که به روشهای قدیمی بازنگردند.» این تحول نهتنها بر کارکنان، بلکه بر کارفرمایان، سیاستگذاران و برنامهریزان شهری تأثیر گذاشته و آنان را مجبور کرده تا فضای کاری، حملونقل و زیرساختهای شهری را دوباره طراحی کنند. در حالیکه بسیاری از شرکتهای بزرگ مانند «آمازون» و «بلکراک» سیاستهای سختگیرانهای برای بازگشت به دفتر اجرا کردهاند، اما هنوز هم درصد قابلتوجهی از کارکنان در بریتانیا به کار از خانه ادامه میدهند. این نشاندهندهی تعادلی است که در بازار کار بریتانیا شکل گرفته و به عنوان یک استاندارد جدید پذیرفته شده است. این الگو، به ویژه در پایتختهایی مانند لندن که مسیرهای رفتوآمد طولانی و هزینههای زیاد دارند، بهطور خاص محبوب است.
تفاوتهای بینالمللی در کار از خانه
در حالی که کار از خانه در کشورهای غربی بهویژه در بریتانیا و ایالات متحده رواج پیدا کرده، کشورهای شرق آسیا همچنان بر مدلهای سنتیتر کار تأکید دارند. در کشورهایی مانند ژاپن و کره جنوبی، فرهنگ کاری بهگونهای است که بیشتر کارکنان تماموقت هنوز هم مجبور به رفتن روزانه به محل کار هستند. در این کشورها، اهمیت تعاملات رو در رو و حفظ روابط کاری سنتی برای موفقیت شغلی برجسته است. بهعلاوه، کشورهایی که دسترسی کمتری به زیرساختهای دیجیتال دارند یا سیستمهای حملونقل عمومی آنها بهطور مؤثر عمل نمیکند، ترجیح میدهند که الگوهای کاری حضوری را حفظ کنند. در این میان، بریتانیا که زیرساختهای دیجیتال قوی و شبکههای حملونقل کارآمدی دارد، به آسانی توانسته است الگوی دورکاری را بهعنوان یک الگوی غالب پذیرفته شده در بازار کار قرار دهد.
کار ترکیبی: از استثنا به انتظار
براساس نتایج نظرسنجی G-SWA، در حال حاضر، این مدل کاری نهتنها در بریتانیا بلکه در دیگر کشورهای پیشرفته نیز تبدیل به یک استاندارد عمومی شده است. در واقع، «کار ترکیبی» به یک انتظاری تبدیل شده است که کارمندان از شرکتها دارند. این تغییر بهویژه برای افرادی که در مشاغل مختلف فعالیت میکنند؛ بهویژه برای والدین و زنان با مسئولیتهای خانگی مفید است. بسیاری از زنان و والدین میگویند که دورکاری به آنها این امکان را میدهد که بین زندگی حرفهای و شخصی خود تعادل برقرار کنند.
همچنین پژوهشها نشان میدهند که در میان کارکنان جوانتر، تمایل به حضور در دفتر به دلیل فرصتهای یادگیری غیررسمی و دیدهشدن توسط همکاران ارشد بیشتر است. این گروه از کارکنان، بهویژه در مشاغلی که رشد شغلی و توسعه مهارتها از طریق تعاملات رو در رو رخ میدهد، تمایل دارند که به دفاتر کاری بازگردند.
در عین حال، یافتهها نشان میدهند که تأثیر دورکاری بر بهرهوری بسیار وابسته به نوع شغل است. در مشاغلی که بیشتر بر کارهای تحلیلی و خلاقانه متمرکز هستند، دورکاری تأثیری منفی بر بهرهوری ندارد. اما مشاغلی که به صورت تماموقت به تعاملات مستقیم نیاز دارند، ممکن است بهرهوری خود را در این مدل کاری از دست بدهند.
مقاومت در برابر بازگشت کامل به دفتر
مطالعات نشان دادهاند که حدود 42 درصد از کارکنان در بریتانیا هنوز تمایلی به بازگشت کامل به دفتر ندارند و به دنبال حفظ مدل ترکیبی هستند. این درصد در مقایسه با اوایل سال 2022 کاهش داشته است؛ زمانی که حدود 54 درصد از کارکنان به بازگشت کامل به دفتر تمایل داشتند. این کاهش نشاندهندهی آن است که کارکنان بهویژه در جوامع پیشرفته، دیگر به شرایط قدیمی بازنگشتهاند.
پژوهشها همچنین نشان میدهند که زنان و والدین بیش از سایر گروهها در برابر سیاستهای بازگشت به دفتر مقاومت نشان میدهند؛ بهویژه در بریتانیا، پیشبینی میشود که تا پایان سال 2024 حدود 55 درصد از زنان در صورتی که مجبور به بازگشت به دفتر شوند، به دنبال شغل جدید خواهند بود. این مقاومت ممکن است بهدلیل نیاز به تعادل بیشتر بین مسئولیتهای شغلی و خانوادگی باشد.
با وجود تغییرات در سیاستهای بسیاری از شرکتها، که ممکن است تمایل به بازگشت به دفتر را تحمیل کنند، دورکاری همچنان به عنوان یک جزء اساسی از بازار کار بریتانیا و دیگر کشورهای پیشرفته شناخته میشود. این تغییر نهتنها به نیروی کار، بلکه به برنامهریزان شهری و سازمانها فشار میآورد تا مدلهای جدیدی برای ساختار فضاهای کاری و حملونقل طراحی کنند.