فناوری
رباتی برای رفع تنهایی سالمندان
رباتهای همراه برای کاهش تنهایی سالمندان، نسل جدیدی از فناوریهای مراقبتی هستند که با بهرهگیری از هوش مصنوعی، طراحی عاطفی و تعاملات انسانینما، به بهبود کیفیت زندگی افراد مسن کمک میکنند. یکی از برجستهترین نمونههای این رباتها، هیودال است که در کره جنوبی توسعه یافته و در بیش از ۱۰ هزار خانه سالمندان مورد استفاده قرار گرفته است. هیودال ظاهری شبیه یک نوه خردسال دارد، صدایی کودکانه دارد و با لحن گرم و دوستانه صحبت میکند. این ربات طوری طراحی شده که بتواند رابطهای عاطفی با سالمند برقرار کند و حس تنهایی و انزوا را کاهش دهد. یکی از ویژگیهای اصلی این ربات یادآوری مصرف دارو در زمانهای مشخص، پایش فعالیتهای روزمره و واکنش به حالات احساسی سالمند است. مثلاً اگر ربات برای مدتی پاسخی دریافت نکند یا متوجه کاهش فعالیت شود، هشدارهایی برای مراقبان ارسال میکند. این ربات از حسگرهایی استفاده میکند که به حرکات، صدا و لمس واکنش نشان میدهند. وقتی سالمند آن را در آغوش میگیرد، ربات رفع تنهایی شروع به صحبت کردن یا پخش موسیقی آرامشبخش میکند. در برخی نسخهها، ربات میتواند لطیفه تعریف کند، داستان بگوید، یا سوالاتی ساده برای تحریک ذهن سالمند مطرح کند. مطالعات اولیه نشان دادهاند که استفاده منظم از این رباتها میتواند موجب کاهش افسردگی، اضطراب و احساس طردشدگی در سالمندان شود. علاوه بر این، ربات میتواند به عنوان یک پل ارتباطی میان سالمند و خانوادهاش عمل کند؛ مثلاً امکان ضبط پیامهای صوتی یا ویدیویی و ارسال آنها را فراهم میسازد. در نهایت، رباتهای همراه مانند هیودال نه تنها یک ابزار فناورانه، بلکه نوعی همدم دیجیتال برای دوران سالمندی هستند که با احترام به کرامت انسانی، نقش مهمی در ارتقای سلامت روان و اجتماعی افراد ایفا میکنند.