تولید بیش از ۲۰۰ هزار تن ریل مطابق با استاندارد اروپا؛ گام بلند صنعت فولاد در مسیر بومی‌سازی زیرساخت‌ها
ذوب‌آهن اصفهان، پیشتاز توسعه ریلی ایران
شرکت ذوب‌آهن اصفهان به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های شرکت سرمایه‌گذاری تأمین‌اجتماعی (شستا) با تثبیت جایگاه خود به‌عنوان تنها تولیدکننده ریل مطابق با استانداردهای روز اروپا در ایران و منطقه غرب آسیا، به بازیگری راهبردی در توسعه پایدار حمل‌ونقل ریلی کشور بدل شده است. این شرکت تاکنون بیش از ۲۰۰ هزار تن ریل ملی تولید کرده و به پروژه‌های راه‌آهن سراسری، متروهای کلان‌شهرها و بخش خصوصی تحویل داده است. این دستاورد در حالی رقم خورد که صنعت فولاد ایران با محدودیت‌هایی در تأمین انرژی، مواد اولیه و نوسانات بازار جهانی مواجه است. با این حال، ذوب‌آهن اصفهان با تکیه بر توان مهندسی داخلی، سبدی متنوع از ریل‌های تخصصی و عمومی را عرضه کرده که قابلیت رقابت با نمونه‌های وارداتی را داراست.
ریل‌های تخصصی در خدمت زیرساخت ملی
محصولات تولیدی ذوب‌آهن اصفهان شامل انواع ریل‌های سنگین و سبک نظیر (60E1) و (E1 54) برای خطوط پرسرعت بین‌شهری و متروهای شهری، ریل ضدسایش (R320CR)، ریل‌های معدنی (R18) و نیز ریل زبانه سوزن (60E1A1) است. تنوع بالا، این شرکت را به تأمین‌کننده‌ای بی‌رقیب برای پروژه‌های زیربنایی کشور بدل کرده است. در تازه‌ترین گام راهبردی، تفاهم‌نامه‌ای میان ذوب‌آهن اصفهان و شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور امضا شد. بر اساس این قرارداد، ۳۰ هزار تن ریل (60E1) با گرید (R260) به ارزش ۲۲ میلیون یورو برای سه پروژه کلیدی- میانه- اردبیل، چابهار- زاهدان و مبارکه- شهرکرد- تأمین می‌شود. این تفاهم‌نامه با مجوز ترک تشریفات از سازمان برنامه و بودجه منعقد شده و به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین قراردادهای ریلی کشور، نمادی از اعتماد به توان داخلی محسوب می‌شود.
نقش راهبردی در کریدورهای بین‌المللی
پروژه راه‌آهن چابهار- زاهدان که یکی از شریان‌های اصلی ترانزیت ریلی کشور به‌شمار می‌رود، سهم مهمی در این قرارداد دارد. از ۳۰هزار تن ریل مورد توافق، ۱۰ هزار تن به این مسیر اختصاص یافته است. پیش‌تر نیز در سال ۱۴۰۱، قطعه زاهدان تا خاش به طول ۱۵۴ کیلومتر با استفاده از ریل ملی افتتاح شد. تکمیل ادامه مسیر تا چابهار تا پایان سال هدف‌گذاری شده و ذوب‌آهن در تأمین به‌موقع مصالح، نقش کلیدی ایفا می‌کند.
متروهای شهری؛ خط دوم موفقیت
نقش ذوب‌آهن در توسعه حمل‌ونقل شهری نیز پررنگ است. در آبان ۱۴۰۱، شهرداری مشهد برای خط ۳ متروی این شهر تفاهم‌نامه‌ای با ذوب‌آهن منعقد کرد. در فاز نخست، ۱۳۵۰ تن ریل (E154) و ۲۵۰ تن ریل سخت(R320CR) در مسیر ۶ کیلومتری این خط نصب شده است. اتصال این مسیر به حرم مطهر امام رضا(ع) و ایستگاه‌های کلیدی دیگر، آن را به یکی از پروژه‌های شهری با بیشترین اثرگذاری اجتماعی تبدیل کرده است. همچنین در کرمانشاه، ۳۶۰ تن ریل (S49) برای راه‌اندازی خط مترو تأمین شده و در تبریز، عملیات نصب ۳۰۰۰ تن ریل (UIC54) برای خط دوم مترو آغاز شده است. در اصفهان نیز تجربه موفق مترو بهارستان ادامه یافته و ذوب‌آهن با تأمین بیش از ۱۰۰ تن ریل سخت و ۵۷ هزار تن مقاطع ساختمانی، نقش مؤثری در کاهش آلودگی شهری ایفا کرده است.
ذوب‌آهن در مسیر ترانزیت منطقه‌ای
افق فعالیت‌های ذوب‌آهن تنها به داخل کشور محدود نیست. ایران در آستانه راه‌اندازی مسیر ترانزیتی ریلی جدید از بندر امیرآباد به سرخس و سپس ایستگاه روزنک در خاک افغانستان قرار دارد. این مسیر که بخشی از حلقه اتصال ایران به شرق آسیا تلقی می‌شود با اتکا به تولیدات داخلی از جمله ریل‌های ذوب‌آهن، ظرفیت‌های تجاری و ژئوپلیتیک تازه‌ای برای کشور به همراه خواهد داشت.
ریل‌های تخصصی در خدمت زیرساخت ملی
محصولات تولیدی ذوب‌آهن اصفهان شامل انواع ریل‌های سنگین و سبک نظیر (60E1) و (E1 54) برای خطوط پرسرعت بین‌شهری و متروهای شهری، ریل ضدسایش (R320CR)، ریل‌های معدنی (R18) و نیز ریل زبانه سوزن (60E1A1) است. تنوع بالا، این شرکت را به تأمین‌کننده‌ای بی‌رقیب برای پروژه‌های زیربنایی کشور بدل کرده است. در تازه‌ترین گام راهبردی، تفاهم‌نامه‌ای میان ذوب‌آهن اصفهان و شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور امضا شد. بر اساس این قرارداد، ۳۰ هزار تن ریل (60E1) با گرید (R260) به ارزش ۲۲ میلیون یورو برای سه پروژه کلیدی- میانه- اردبیل، چابهار- زاهدان و مبارکه- شهرکرد- تأمین می‌شود. این تفاهم‌نامه با مجوز ترک تشریفات از سازمان برنامه و بودجه منعقد شده و به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین قراردادهای ریلی کشور، نمادی از اعتماد به توان داخلی محسوب می‌شود.
نقش راهبردی در کریدورهای بین‌المللی
پروژه راه‌آهن چابهار- زاهدان که یکی از شریان‌های اصلی ترانزیت ریلی کشور به‌شمار می‌رود، سهم مهمی در این قرارداد دارد. از ۳۰هزار تن ریل مورد توافق، ۱۰ هزار تن به این مسیر اختصاص یافته است. پیش‌تر نیز در سال ۱۴۰۱، قطعه زاهدان تا خاش به طول ۱۵۴ کیلومتر با استفاده از ریل ملی افتتاح شد. تکمیل ادامه مسیر تا چابهار تا پایان سال هدف‌گذاری شده و ذوب‌آهن در تأمین به‌موقع مصالح، نقش کلیدی ایفا می‌کند.
متروهای شهری؛ خط دوم موفقیت
نقش ذوب‌آهن در توسعه حمل‌ونقل شهری نیز پررنگ است. در آبان ۱۴۰۱، شهرداری مشهد برای خط ۳ متروی این شهر تفاهم‌نامه‌ای با ذوب‌آهن منعقد کرد. در فاز نخست، ۱۳۵۰ تن ریل (E154) و ۲۵۰ تن ریل سخت(R320CR) در مسیر ۶ کیلومتری این خط نصب شده است. اتصال این مسیر به حرم مطهر امام رضا(ع) و ایستگاه‌های کلیدی دیگر، آن را به یکی از پروژه‌های شهری با بیشترین اثرگذاری اجتماعی تبدیل کرده است. همچنین در کرمانشاه، ۳۶۰ تن ریل (S49) برای راه‌اندازی خط مترو تأمین شده و در تبریز، عملیات نصب ۳۰۰۰ تن ریل (UIC54) برای خط دوم مترو آغاز شده است. در اصفهان نیز تجربه موفق مترو بهارستان ادامه یافته و ذوب‌آهن با تأمین بیش از ۱۰۰ تن ریل سخت و ۵۷ هزار تن مقاطع ساختمانی، نقش مؤثری در کاهش آلودگی شهری ایفا کرده است.
ذوب‌آهن در مسیر ترانزیت منطقه‌ای
افق فعالیت‌های ذوب‌آهن تنها به داخل کشور محدود نیست. ایران در آستانه راه‌اندازی مسیر ترانزیتی ریلی جدید از بندر امیرآباد به سرخس و سپس ایستگاه روزنک در خاک افغانستان قرار دارد. این مسیر که بخشی از حلقه اتصال ایران به شرق آسیا تلقی می‌شود با اتکا به تولیدات داخلی از جمله ریل‌های ذوب‌آهن، ظرفیت‌های تجاری و ژئوپلیتیک تازه‌ای برای کشور به همراه خواهد داشت.