فناوری

نسل جدیدی از پانسمان‌ها

ترمیم زخم، فرایندی پیچیده و حیاتی است که عفونت و اختلال در بازسازی بافت می‌تواند آن را به خطر بیندازد. پانسمان‌های سنتی از جنس پنبه یا الیاف طبیعی، کارایی محدودی در مقابله با این چالش‌ها دارند. در مقابل، نانوالیاف بر پایه پلیمرهای زیست‌سازگار همچون PLA، به دلیل مساحت سطحی بالا و تخلخل زیاد، گزینه‌ای مناسب برای دارورسانی کنترل‌شده و تعامل بهتر با بافت محسوب می‌شود. پژوهشگران با ترکیب پلی‌لاکتیک اسید، کورکومین و نانولوله‌های کربنی، پانسمانی نانوالیافی ساخته‌اند که ضمن تقویت استحکام مکانیکی، اثر ضدباکتریایی چشمگیری ارائه می‌دهد. این دستاورد می‌تواند مسیر درمان زخم‌ها را متحول کند. افزودن نانولوله‌های کربنی به این پانسمان، نه‌تنها آزادسازی کورکومین را بهبود بخشیده، بلکه پایداری فعالیت ضدباکتریایی آن را نیز افزایش داده است. کورکومین با ترکیبی فعال از زردچوبه، خواص ضدالتهابی و ضدباکتریایی برجسته‌ای دارد. با این حال، حلالیت کم و زیست‌فراهمی پایین آن، کاربردش را در درمان زخم محدود کرده است. نانولوله‌های کربنی می‌توانند این محدودیت‌ها را برطرف کنند، زیرا افزون بر برخورداری از خواص ضدباکتریایی ذاتی، موجب بهبود خواص مکانیکی و بهینه‌سازی آزادسازی دارو در سامانه‌های پلیمری می‌شوند. ویژگی‌های شیمیایی و ساختاری نمونه‌ها با استفاده از طیف‌سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه و میکروسکوپ الکترونی روبشی بررسی شد. آزمون‌های کشش برای ارزیابی استحکام مکانیکی، آزمایش‌های آزادسازی دارو برای بررسی پروفایل رهایش کورکومین، و آزمون‌های ضدباکتریایی علیه باکتری‌های متنوعی انجام گرفت. نتایج نشان داد افزودن نانولوله‌های کربنی، استحکام کششی و پایداری حرارتی نانوالیاف کورکومین را به‌طور قابل‌توجهی افزایش داده است. همچنین آزادسازی کنترل‌شده و مداوم کورکومین به ثبت رسید که سرعت آن با میزان نانولوله‌های افزوده‌شده تنظیم می‌شد. این ویژگی با تغییرات ایجادشده در تخلخل و ریزساختار داربست نسبت دارد. آزمون‌های ضدباکتریایی نشان داد که پانسمان‌های حاوی نانولوله‌های کربنی، کاهش قابل‌توجهی در رشد میکروبی ایجاد کرده‌اند. این موفقیت مرتبط با اثرات هم‌افزایی ناشی از پخش بهتر کورکومین و اختلال در غشای سلولی توسط نانولوله‌های کربنی است. همچنین، طبق بررسی جذب آب، افزودن کورکومین و نانولوله‌های کربنی موجب کاهش میزان جذب آب در مقایسه با PLA خالص می‌شود. جذب آب متعادل، عاملی مهم برای مدیریت ترشحات زخم بدون آسیب به استحکام پانسمان است. برمبنای این تحقیق نانوالیاف PLA کورکومین تقویت‌شده با نانولوله‌های کربنی، می‌توانند به‌عنوان پانسمان‌های چندکاره برای درمان زخم‌های عفونی عمل کنند. ترکیب خواص مکانیکی بهبودیافته، فعالیت ضد‌باکتریایی مؤثر و آزادسازی کنترل‌شده دارو، نویدبخش توسعه بسترهایی کارآمد برای مدیریت عفونت و حمایت از روند بهبود زخم است.