بیمه مشاغل آزاد زیر ذره‌بین
سازمان تأمین‌اجتماعی با تکیه بر سیاست‌های توسعه‌ای خود، در پی گسترش چتر بیمه‌ای بر اقشار فاقد پوشش است. به‌ویژه گروهی از شاغلان مشاغل آزاد که بنابر آمار رسمی، هنوز ۶ تا ۹ میلیون نفر از آنان بیمه اجتماعی ندارند. در این مسیر، تنوع‌بخشی به نرخ‌های پرداختی و انعطاف در نوع قراردادها، به‌ویژه در قالب بیمه صاحبان حِرف و مشاغل آزاد، یکی از ابزارهای کلیدی است که در شش‌ماهه نخست سال جاری با رویکردی تطبیقی نسبت به توان مالی متقاضیان ارائه شده است.
براساس اعلام رسمی، بیمه‌پردازان در این قالب می‌توانند از سه سطح نرخ حق بیمه برخوردار شوند: ۱۲، ۱۴ و ۱۸ درصد که در هر سه حالت، دولت نیز دو درصد به‌عنوان سهم حمایتی خود مشارکت می‌کند. نرخ ۱۲ درصدی، با حداقل تعهدات و خدمات پایه، در ماه معادل یک میلیون و ۲۸۸ هزار تومان است، سطح ۱۴ درصدی به پرداخت ماهانه یک میلیون و ۵۰۳ هزار تومان می‌انجامد و کامل‌ترین سطح با نرخ ۱۸ درصدی، پرداختی معادل یک میلیون و ۹۳۲ هزار تومان در ماه را برای متقاضیان به همراه دارد. این الگوی پلکانی به افراد فاقد بیمه ا امکان می‌دهد که طبق توان مالی و سطح انتظار خود از خدمات، تصمیم‌گیری و انتخاب کنند؛ رویکردی که هم‌راستا با اصول عدالت بیمه‌ای و گسترش پوشش فراگیر اجتماعی است.
تأمین‌اجتماعی که در حال حاضر حدود ۱۷ میلیون بیمه‌شده اصلی دارد، بیش از ۸۰ درصد منابع خود را از همین محل تأمین می‌کند. حدود ۱۳ میلیون از بیمه‌شدگان اصلی مرد و نزدیک به چهار میلیون نفر زن هستند. افراد تحت تکفل یا اصطلاحاً تبعی این بیمه‌شدگان نیز حدود ۲۴ میلیون نفر برآورد می‌شوند که مجموعاً جمعیتی بالغ بر ۴۰ میلیون و ۲۴۴ هزار نفر را در قالب بیمه‌شدگان اصلی و تبعی شامل می‌شود. این گستره آماری معادل ۵۳ درصد جمعیت کشور است و نشان می‌دهد که همچنان ظرفیت قابل‌توجهی برای توسعه و نفوذ بیمه وجود دارد که عمدتاً در حوزه اشتغال غیررسمی، فعالیت‌های خوداشتغالی و کسب‌وکارهای کوچک نهفته است.
در همین چارچوب، بیمه مشاغل آزاد در سال‌های اخیر رشد معناداری داشته و اکنون بیش از دو میلیون و ۵۰ هزار نفر در این گروه تحت‌پوشش قرار گرفته‌اند. مردان بیمه‌پرداز حدود یک میلیون و ۲۸۳ هزار نفر و زنان نیز حدود ۷۶۷ هزار نفر هستند. افزون بر این، شمار افراد تبعی این دسته از بیمه‌شدگان به بیش از ۹۹۸ هزار نفر می‌رسد. رشد پیوسته آمار بیمه‌شدگان مشاغل آزاد نشان از موفقیت نسبی راهبردهای جذب در این حوزه دارد، به‌ویژه آنکه این نوع بیمه‌پردازی، از الزام به کارفرما، قرارداد ثابت یا اشتغال رسمی مستقل است و متقاضی می‌تواند با کمترین موانع اداری، فرایند ثبت‌نام و پرداخت را از طریق درگاه‌های الکترونیکی سازمان آغاز کند. در نهایت، موفقیت این الگو وابسته به دو عامل است؛ اول استمرار حمایت دولتی برای پایین نگه‌داشتن آستانه ورود و دوم توسعه هم‌زمان خدمات بیمه‌ای متناسب با پرداخت‌ها. ترکیب این دو مؤلفه می‌تواند در بلندمدت، رابطه‌ای پایدار و اعتمادمحور میان گروه‌های فاقد بیمه و سازمان تأمین‌اجتماعی ایجاد کند که در عین تأمین رفاه فردی، تضمین پایداری منابع سازمان را نیز به همراه دارد.
براساس اعلام رسمی، بیمه‌پردازان در این قالب می‌توانند از سه سطح نرخ حق بیمه برخوردار شوند: ۱۲، ۱۴ و ۱۸ درصد که در هر سه حالت، دولت نیز دو درصد به‌عنوان سهم حمایتی خود مشارکت می‌کند. نرخ ۱۲ درصدی، با حداقل تعهدات و خدمات پایه، در ماه معادل یک میلیون و ۲۸۸ هزار تومان است، سطح ۱۴ درصدی به پرداخت ماهانه یک میلیون و ۵۰۳ هزار تومان می‌انجامد و کامل‌ترین سطح با نرخ ۱۸ درصدی، پرداختی معادل یک میلیون و ۹۳۲ هزار تومان در ماه را برای متقاضیان به همراه دارد. این الگوی پلکانی به افراد فاقد بیمه ا امکان می‌دهد که طبق توان مالی و سطح انتظار خود از خدمات، تصمیم‌گیری و انتخاب کنند؛ رویکردی که هم‌راستا با اصول عدالت بیمه‌ای و گسترش پوشش فراگیر اجتماعی است.
تأمین‌اجتماعی که در حال حاضر حدود ۱۷ میلیون بیمه‌شده اصلی دارد، بیش از ۸۰ درصد منابع خود را از همین محل تأمین می‌کند. حدود ۱۳ میلیون از بیمه‌شدگان اصلی مرد و نزدیک به چهار میلیون نفر زن هستند. افراد تحت تکفل یا اصطلاحاً تبعی این بیمه‌شدگان نیز حدود ۲۴ میلیون نفر برآورد می‌شوند که مجموعاً جمعیتی بالغ بر ۴۰ میلیون و ۲۴۴ هزار نفر را در قالب بیمه‌شدگان اصلی و تبعی شامل می‌شود. این گستره آماری معادل ۵۳ درصد جمعیت کشور است و نشان می‌دهد که همچنان ظرفیت قابل‌توجهی برای توسعه و نفوذ بیمه وجود دارد که عمدتاً در حوزه اشتغال غیررسمی، فعالیت‌های خوداشتغالی و کسب‌وکارهای کوچک نهفته است.
در همین چارچوب، بیمه مشاغل آزاد در سال‌های اخیر رشد معناداری داشته و اکنون بیش از دو میلیون و ۵۰ هزار نفر در این گروه تحت‌پوشش قرار گرفته‌اند. مردان بیمه‌پرداز حدود یک میلیون و ۲۸۳ هزار نفر و زنان نیز حدود ۷۶۷ هزار نفر هستند. افزون بر این، شمار افراد تبعی این دسته از بیمه‌شدگان به بیش از ۹۹۸ هزار نفر می‌رسد. رشد پیوسته آمار بیمه‌شدگان مشاغل آزاد نشان از موفقیت نسبی راهبردهای جذب در این حوزه دارد، به‌ویژه آنکه این نوع بیمه‌پردازی، از الزام به کارفرما، قرارداد ثابت یا اشتغال رسمی مستقل است و متقاضی می‌تواند با کمترین موانع اداری، فرایند ثبت‌نام و پرداخت را از طریق درگاه‌های الکترونیکی سازمان آغاز کند. در نهایت، موفقیت این الگو وابسته به دو عامل است؛ اول استمرار حمایت دولتی برای پایین نگه‌داشتن آستانه ورود و دوم توسعه هم‌زمان خدمات بیمه‌ای متناسب با پرداخت‌ها. ترکیب این دو مؤلفه می‌تواند در بلندمدت، رابطه‌ای پایدار و اعتمادمحور میان گروه‌های فاقد بیمه و سازمان تأمین‌اجتماعی ایجاد کند که در عین تأمین رفاه فردی، تضمین پایداری منابع سازمان را نیز به همراه دارد.