سازمان تأمین‌اجتماعی با تسهیل شرایط، خرید خدمت سربازی را برای جوانان شاغل آسان‌تر کرده است
چگونه سربازی را به سابقه بیمه تبدیل کنیم؟
آریا بهاروند کارشناس اشتغال
در عصر تحول دیجیتال، سازمان تأمین‌اجتماعی با برداشتن گامی دیگر در مسیر هوشمندسازی خدمات، امکان احتساب دوره خدمت سربازی به‌عنوان سابقه بیمه‌پردازی را با بهره‌گیری از زیرساخت‌های الکترونیک برای همه بیمه‌شدگان فراهم کرده است. این امکان در بستر سامانه خدمات غیرحضوری سازمان تأمین‌اجتماعی و برنامه «تأمین من» فعال شده است. همچنین روند اشاره‌شده، مشمول اصلاحات قانونی و ساده‌سازی فرایندهای اداری قرار گرفته تا متقاضیان به‌ویژه نیروهای جوان شاغل، بدون مراجعه حضوری بتوانند افزایش سوابق بیمه‌ای خود را اجرایی کنند.
بهره‌مندی با دو سال سابقه
براساس قوانین موجود، همه مشمولان قانون تأمین‌اجتماعی که حداقل دو سال سابقه بیمه‌پردازی دارند، می‌توانند از طریق ثبت درخواست در سامانه خدمات غیرحضوری سازمان، ایام خدمت سربازی خود را به سوابق بیمه‌ای اضافه کنند. داشتن کارت پایان خدمت هوشمند و پرداخت حق بیمه (اعم از نقدی یا اقساطی) از شروط لازم برای ثبت این درخواست است. سازمان تأمین‌اجتماعی جهت سهولت پرداخت، امکان تقسیط سهم بیمه‌شده تا ۱۲ قسط را فراهم کرده است. متقاضیانِ خواهان پرداخت نقدی، پس از صدور برگ محاسبه، تنها تا پایان همان ماه فرصت دارند مبلغ اعلام‌شده را به حساب سازمان واریز کنند.
اقدام در بستر الکترونیک
تمامی مراحل از ثبت تقاضا تا محاسبه و پرداخت حق بیمه خدمت سربازی، در بستر الکترونیکی و از طریق سامانه es.tamin.ir یا برنامه «تأمین من» در دسترس است. افراد پس از ورود به بخش «امور بیمه‌شدگان» می‌توانند گزینه «محاسبه خرید خدمت سربازی» را انتخاب و فرایند را آغاز کنند. در صورت عدم دریافت اطلاعات خدمت سربازی از سوی سازمان وظیفه عمومی فراجا، متقاضی باید با در دست داشتن کارت پایان خدمت، به نزدیک‌ترین شعبه تأمین‌اجتماعی مراجعه کند تا اطلاعات مورد نظر به‌صورت دستی ثبت شود.
تغییر در شرایط قانونی
مطابق بند «ذ» ماده ۲۸ قانون برنامه هفتم توسعه که از مرداد ۱۴۰۳ لازم‌الاجرا شده، شرط سابقه بیمه‌پردازی برای احتساب دوره سربازی به یک‌سال کاهش یافته است. این اصلاح قانونی باعث شده تا گروه وسیع‌تری از مشمولان از جمله بیمه‌شدگان اختیاری، گروه‌های خاص و حتی مقرری‌بگیران بیمه بیکاری، در صورت تمایل و دارا بودن یک‌سال سابقه بیمه‌پردازی، واجد شرایط خرید خدمت سربازی شوند. اقدام مذکور در راستای تحقق عدالت بیمه‌ای و تقویت انگیزه برای استمرار بیمه‌پردازی در میان جوانان به اجرا درآمده است.
فرمول محاسبه حق بیمه سربازی
محاسبه مبلغ حق بیمه قابل پرداخت برای دوره خدمت سربازی، طبق فرمول مشخصی انجام می‌شود. این مبلغ معادل دستمزد ماهانه زمان تقاضا یا میانگین دستمزد یک‌سال پیش از زمان درخواست (هرکدام بیشتر باشد) ضرب‌در نرخ حق بیمه متعلقه و مدت خدمت است. سهم درمان از این مبلغ کسر می‌شود و دولت صرفاً تا سقف حداقل دستمزد، سهم کارفرمایی را تقبل می‌کند. مازاد این میزان، برعهده خود بیمه‌شده خواهد بود.
شرط استفاده از حمایت‌ها
به گفته محمد بایندریان، معاون نظارت و تعهدات کوتاه‌مدت اداره‌کل امور بیمه‌شدگان سازمان تأمین‌اجتماعی، احتساب سوابق سربازی زمانی معتبر است که پرداخت حق بیمه به‌طور کامل صورت گیرد. تنها در این صورت متقاضی می‌تواند از تعهدات بلندمدت سازمان شامل بازنشستگی، از کارافتادگی و فوت بهره‌مند شود. او اضافه کرد: «با توجه به روند افزایشی سالانه دستمزد مشمول کسر بیمه، بهتر است افراد به‌محض رسیدن به حداقل سابقه لازم (یک‌سال بیمه‌پردازی)، برای احتساب ایام سربازی خود اقدام کنند.»
تسهیل پرداخت و تشویق متقاضیان
متقاضیانی که قصد پرداخت یکجای مبلغ را دارند، باید دقت کنند که حداکثر تا پایان ماه پس از محاسبه، فرصت پرداخت دارند. بایندریان تأکید دارد: «تسهیل فرایند خرید خدمت سربازی و تبدیل آن به سابقه بیمه‌ای، گامی مؤثر در راستای پایداری بلندمدت نظام بیمه‌ای کشور و تقویت انگیزه مشارکت بیمه‌ای در میان نسل جدید به‌شمار می‌رود.»
بهره‌مندی با دو سال سابقه
براساس قوانین موجود، همه مشمولان قانون تأمین‌اجتماعی که حداقل دو سال سابقه بیمه‌پردازی دارند، می‌توانند از طریق ثبت درخواست در سامانه خدمات غیرحضوری سازمان، ایام خدمت سربازی خود را به سوابق بیمه‌ای اضافه کنند. داشتن کارت پایان خدمت هوشمند و پرداخت حق بیمه (اعم از نقدی یا اقساطی) از شروط لازم برای ثبت این درخواست است. سازمان تأمین‌اجتماعی جهت سهولت پرداخت، امکان تقسیط سهم بیمه‌شده تا ۱۲ قسط را فراهم کرده است. متقاضیانِ خواهان پرداخت نقدی، پس از صدور برگ محاسبه، تنها تا پایان همان ماه فرصت دارند مبلغ اعلام‌شده را به حساب سازمان واریز کنند.
اقدام در بستر الکترونیک
تمامی مراحل از ثبت تقاضا تا محاسبه و پرداخت حق بیمه خدمت سربازی، در بستر الکترونیکی و از طریق سامانه es.tamin.ir یا برنامه «تأمین من» در دسترس است. افراد پس از ورود به بخش «امور بیمه‌شدگان» می‌توانند گزینه «محاسبه خرید خدمت سربازی» را انتخاب و فرایند را آغاز کنند. در صورت عدم دریافت اطلاعات خدمت سربازی از سوی سازمان وظیفه عمومی فراجا، متقاضی باید با در دست داشتن کارت پایان خدمت، به نزدیک‌ترین شعبه تأمین‌اجتماعی مراجعه کند تا اطلاعات مورد نظر به‌صورت دستی ثبت شود.
تغییر در شرایط قانونی
مطابق بند «ذ» ماده ۲۸ قانون برنامه هفتم توسعه که از مرداد ۱۴۰۳ لازم‌الاجرا شده، شرط سابقه بیمه‌پردازی برای احتساب دوره سربازی به یک‌سال کاهش یافته است. این اصلاح قانونی باعث شده تا گروه وسیع‌تری از مشمولان از جمله بیمه‌شدگان اختیاری، گروه‌های خاص و حتی مقرری‌بگیران بیمه بیکاری، در صورت تمایل و دارا بودن یک‌سال سابقه بیمه‌پردازی، واجد شرایط خرید خدمت سربازی شوند. اقدام مذکور در راستای تحقق عدالت بیمه‌ای و تقویت انگیزه برای استمرار بیمه‌پردازی در میان جوانان به اجرا درآمده است.
فرمول محاسبه حق بیمه سربازی
محاسبه مبلغ حق بیمه قابل پرداخت برای دوره خدمت سربازی، طبق فرمول مشخصی انجام می‌شود. این مبلغ معادل دستمزد ماهانه زمان تقاضا یا میانگین دستمزد یک‌سال پیش از زمان درخواست (هرکدام بیشتر باشد) ضرب‌در نرخ حق بیمه متعلقه و مدت خدمت است. سهم درمان از این مبلغ کسر می‌شود و دولت صرفاً تا سقف حداقل دستمزد، سهم کارفرمایی را تقبل می‌کند. مازاد این میزان، برعهده خود بیمه‌شده خواهد بود.
شرط استفاده از حمایت‌ها
به گفته محمد بایندریان، معاون نظارت و تعهدات کوتاه‌مدت اداره‌کل امور بیمه‌شدگان سازمان تأمین‌اجتماعی، احتساب سوابق سربازی زمانی معتبر است که پرداخت حق بیمه به‌طور کامل صورت گیرد. تنها در این صورت متقاضی می‌تواند از تعهدات بلندمدت سازمان شامل بازنشستگی، از کارافتادگی و فوت بهره‌مند شود. او اضافه کرد: «با توجه به روند افزایشی سالانه دستمزد مشمول کسر بیمه، بهتر است افراد به‌محض رسیدن به حداقل سابقه لازم (یک‌سال بیمه‌پردازی)، برای احتساب ایام سربازی خود اقدام کنند.»
تسهیل پرداخت و تشویق متقاضیان
متقاضیانی که قصد پرداخت یکجای مبلغ را دارند، باید دقت کنند که حداکثر تا پایان ماه پس از محاسبه، فرصت پرداخت دارند. بایندریان تأکید دارد: «تسهیل فرایند خرید خدمت سربازی و تبدیل آن به سابقه بیمه‌ای، گامی مؤثر در راستای پایداری بلندمدت نظام بیمه‌ای کشور و تقویت انگیزه مشارکت بیمه‌ای در میان نسل جدید به‌شمار می‌رود.»