printlogo


نقش فرهنگ‌سازی در کاهش حوادث معدنی
شهرام غریب مدرس تخصصی ایمنی در صنایع

تأمین تجهیزات، بسترسازی و تغییر رویکرد فرهنگی مدیران و کارگران کارگاه‌های معدنی را می‌توان شروط کارآمدی و تأثیرگذاری فعالیت‌های مرتبط با حوزه آموزش ایمنی معادن دانست. به عبارتی خروجی مثبت آموزش‌های ایمنی معادن را باید در بستری جست‌وجو کرد که در کنار ابزار و امکانات لازم، ویژگی تغییر نگاه فرهنگی به مسئله آموزش را داشته باشد.
صدور مجوز نخستین مرکز آموزش فنی و حرفه‌ای ایمنی در سال گذشته را باید اقدامی درخور در حوزه آموزش ایمنی ارزیابی کرد؛ این مهم علاوه بر امیدبخشی، نشان‌دهنده یک تفکر تغییریافته نسبت به وضعیت ایمنی و به‌نوعی زمینه‌ساز تحول فرهنگی در این حوزه به شمار می‌رود. در مجموع اینکه راه‌اندازی مرکز تخصصی آموزش فنی و تخصصی در حوزه ایمنی بخش معدن را باید مورد توجه قرار داد. امید که این قبیل اقدامات مرتبط با حوزه ایمنی به صورت گسترده‌تری اجرایی و عملیاتی شده و زمینه تغییرات عمده ایمنی و آموزش‌های این حوزه را فراهم کند.
اهداف موردنظر در ارتباط با دوره‌های آموزش ایمنی معادن و جامعه هدف برگزاری این دوره‌ها از درجه اهمیت بالایی برخوردار است؛ به این معنی که آیا بناست افرادی با حضور در این مرکز، آموزش‌های ایمنی معدن را گذرانده و مدرک تخصصی آن را دریافت کنند یا اینکه افراد دارای سوابق اجرایی بلندمدت در حوزه‌ صنعت با حضور در این مرکز، اقدام به دریافت مدرک تخصصی ایمنی معدن کنند.
به نظر می‌رسد پیش از برگزاری دوره‌های آموزشی ایمنی در معادن، مدیران و تصمیم‌سازان حوزه صنایع و افرادی که تمایل به حضور در دوره‌های آموزش ایمنی معادن دارند، باید نسبت به اهمیت و الزام ایمنی و اولویت این بخش در صنعت، تسلط کامل داشته باشند. در واقع ابتدا باید تشریح الزام و ضرورت برگزاری دوره‌های آموزش ایمنی معادن را در دستور کار داشت.
عدم رویکرد مدرک‌گرایی در حوزه آموزش ایمنی معادن نیز از موضوعاتی است که در این ارتباط باید مورد توجه قرار گیرد؛ به‌عبارتی در این راستا باید به سمت عمل‌گرایی و تأثیرگذاری مشخص در حوزه ایمنی حرکت کرد. اینکه به برگزاری دوره‌های فنی و تخصصی حوزه ایمنی معدن نگاه یک‌سویه و مدرک‌گرایانه داشته باشیم، تأثیری در بهبود وضعیت ایمنی معادن و کاهش آسیب‌های ناشی از حوادث این بخش نخواهد داشت.
در واقع بی‌توجهی به حوادث پرشمار معدن و عدم هدایت کارکرد مرکز آموزش ایمنی معدن به سمت رشد سطح دانش ایمنی معادن و بهره‌مندی از آن در راستای کاهش حوادث کار و ارتقای ایمنی بخش معدن، چالشی در راستای بهره‌مندی از دوره‌های ایمنی معدن است.
زاویه‌های نگاه به موضوع آموزش ایمنی در معادن و برگزاری دوره‌های تخصصی ایمنی این بخش، در کارکرد مرکز آموزش ایمنی معدن بسیار مهم و تأثیرگذار است.
باید بررسی کنیم که آیا ایمنی در کشور ما به سطحی از توجه رسیده که برگزاری دوره‌های آموزشی در این بخش، زمینه کاهش حوادث معادن را موجب شود؟ یا اینکه همچنان رویکرد این حوزه محدود به رویکرد مدرک‌سازی یا همان مدرک‌گرایی است. تفکیک موارد اشاره شده، بستری برای حرکت به سمت مسیر درست را در اختیار قرار خواهد داد.