کارفرمایان هوشیار باشند
نسل Z در حال تغییر قواعد اشتغال است
نسل Z (متولدین سالهای ۱۹۹۷ تا ۲۰۱۲) در حال تغییر بنیادین مفهوم کار است. این نسل با تفکر پیشرو و استفاده از فناوریهای نوین، مسیرهای شغلی سنتی را کنار گذاشته و به سمت کارآفرینی، مشاغل فریلنسری و حرفههای فنی گرایش پیدا کرده است. با رشد اقتصاد گیگ و فرصتهای دورکاری، کار سنتی دیگر یک الزام نیست، بلکه یک انتخاب است. سازمانهایی که نتوانند خود را با این تغییرات وفق دهند، نهتنها در جذب استعدادهای برتر شکست خواهند خورد، بلکه از دید این نسل به عنوان برند نیز نامرتبط خواهند شد.
نسلZ سیستمهای قدیمی مانند تحصیلات دانشگاهی و سلسلهمراتب شرکتی را کنار گذاشته است. این نسل به دنبال آزادی عمل بیشتر و انعطافپذیری در کار است. با وجود اقتصاد گیگ و فرصتهای دورکاری، اشتغال سنتی دیگر تنها گزینه نیست. این نسل قدرت کارفرمایان را به چالش کشیده و توازن قدرت در محیط کار را تغییر داده است. بر اساس گزارشها، نسل Z دیگر تمایلی به صرف سالها در یک شرکت برای صعود در سلسلهمراتب سازمانی ندارد. آنها به دنبال مسیرهای سریعتر برای رشد شخصی و حرفهای هستند. این تغییر نگرش شرکتها را مجبور کرده تا سیاستهای جذب و حفظ نیروی کار خود را بازنگری کنند.
رشد کارآفرینی در نسل Z
نسل Z را میتوان کارآفرینترین نسل تا به امروز برشمرد. پلتفرمهای دیجیتال مانند تیکتاک و اینستاگرام موانع ورود به کسبوکار را کاهش دادهاند. بر اساس یک گزارش، نیمی از این نسل تمایل دارند کسبوکار خود را راهاندازی کنند. آنها به جای شغلهای شرکتی، به دنبال استقلال مالی و رضایت شخصی هستند.
این نسل از شبکههای اجتماعی نهتنها برای سرگرمی، بلکه برای راهاندازی کسبوکار استفاده میکند. پلتفرمهایی مانند تیکتاک و اینستاگرام به آنها اجازه میدهند تا با کمترین سرمایه اولیه، خلاقیت خود را به درآمد تبدیل کنند. این رویکرد جدید به کار نشاندهنده تغییری فرهنگی است: «کار باید با زندگی سازگار باشد، نه برعکس.»
افزایش تمایل به مشاغل فنی
در یک تغییر غیرمنتظره، نسل Z علاقه زیادی به مشاغل فنی نشان داده است. بر خلاف تصور عمومی که این حوزهها را گزینهای جایگزین و ناگزیر میداند، مشاغل فنی بهطور فزایندهای بهعنوان فرصتهایی پرسود، پایدار و کارآفرینانه در نظر گرفته میشوند.
بر اساس دادههای مرکز پژوهشی کلیرینگهاوس دانشجویی، ثبتنام در کالجهای فنی و حرفهای در بازه ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳، به میزان ۱۶ درصد در ایالات متحده افزایش یافته است. این گرایش تا حدی به دلیل واقعگرایی نسل مورد اشاره است. با توجه به میانگین بدهی دانشجویی بیش از ۲۹ هزار دلار، بسیاری از افراد این نسل مشاغل فنی را راهی برای گریز از فشار مالی ناشی از تحصیلات دانشگاهی میبینند.
بازتعریف رهبری در محیط کار
برای رهبران کسبوکار، پیام واضح است: نسل Z انتظارات بالاتری از محیط کار دارد و برای پاسخگویی به این انتظارات، باید رویکردهای مدیریتی دستخوش تغییرات اساسی شوند.
در این راستا، سه اقدام کلیدی پیشنهاد میشود:
۱. پذیرش فردیت: نسل Z تمایل دارد که بهعنوان شخصی منحصربهفرد شناخته شود، نه اجزای یک سیستم بینامونشان. مدیران باید روی درک اهداف، توانمندیها و چالشهای هر کارمند سرمایهگذاری و برنامههای توسعه شغلی را متناسب با ویژگیهای آنها تنظیم کنند.
2. بازتعریف فرهنگ کار: انعطافپذیری برای این نسل یک مزیت اضافی نیست، بلکه یک مطالبه اساسی است. مدلهای کاری دورکار و ترکیبی دیگر یک انتخاب نیستند، بلکه به یک استاندارد تبدیل شدهاند. علاوه بر این، سازمانها باید فرهنگی ایجاد کنند که بر رشد فردی، سلامت روان و توازن میان کار و زندگی تأکید داشته باشد.
3. اولویتبندی معنا بر سود: نسل Z بهدنبال معنا در کار خود است. آنها میخواهند بدانند که مشارکتشان چه تأثیری دارد، چه در داخل شرکت و چه در سطح بیرونی. شرکتهایی که این نیاز را درک کرده و از ارزشهایی مانند پایداری، شمولگرایی و تأثیر اجتماعی حمایت کنند، در جذب استعدادهای برتر دست بالا را خواهند داشت.
آینده کار چگونه خواهد بود؟
با ادامه تحولآفرینی نسل Z در فضای کاری، برخی از روندها ممکن است در آینده تغییر کنند. برای مثال، اشتیاق فعلی به مشاغل فنی ممکن است در صورت اشباع بازار یا تأثیر اتوماسیون، دستخوش کاهش شود. به همین ترتیب، مقررات جدید ممکن است جذابیت اقتصاد گیگ را کاهش دهد. با این حال، یک چیز ثابت باقی میماند: مطالبه این نسل برای مدل کاریای که بر رضایت، انعطافپذیری و استقلال تأکید دارد. آنها دیگر منتظر نخواهند ماند تا نوبتشان برسد و خود را با هنجارهای قدیمی تطبیق دهند، بلکه خود بهطور فعال آینده کار را شکل میدهند. درک و انطباق با طرز فکر نسل Z برای رهبران کسبوکار یک انتخاب نیست، بلکه یک ضرورت است. چه بهعنوان کارمندان و چه بهعنوان مصرفکنندگان، این نسل تأثیر قابلتوجهی بر آینده دارد. شرکتهایی که روحیه کارآفرینی این نسل را میپذیرند، به فردیت آنها احترام میگذارند و ارزشهایشان را در اولویت قرار میدهند، در این دوران جدید موفق خواهند شد. پرسش اصلی دیگر این نیست که آیا کار سنتی تغییر خواهد کرد یا نه، بلکه این است که سازمانها با چه سرعتی میتوانند خود را با تغییراتی که نسل Z آغاز کرده، سازگار کنند.