مدیر کل تأمین‌اجتماعی استان زنجان:
بیش از 15 هزار کارگاه فعال را تحت پوشش بیمه داریم
استان زنجان کمربند اتصال مرکز ایران به شمال غرب و غرب کشور به‌شمار می‌رود. در حال حاضر 60 درصد از جمعیت بیش از یک میلیون نفری استان زیر پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی قرار دارند. برای اطلاع از عملکرد تأمین‌اجتماعی در ارائه خدمات به بیمه‌شدگان با محمود عزیزخانی، مدیر کل تأمین‌اجتماعی استان زنجان به‌گفت‌وگو نشستیم.
اداره کل استان دارای چند شعبه دائم، اقماری و کارگزاری است و چه تعداد نیروی انسانی در آن مجموعه مشغول به فعالیت هستند؟
اداره‌کل زنجان جزو ادارات «تیپ 3» سازمان تأمین‌اجتماعی به‌شمار می‌رود و هفت شعبه دائم، یک شعبه اقماری و چهار کارگزاری زیرمجموعه اداره‌کل قرار دارد. در این مجموعه از تعداد 312 نیروی انسانی مصوب، اکنون 215 نفر فعالیت دارند که 68 درصد نفرات تشکیلاتی را شامل می‌شوند. در نتیجه با کسری 32 درصدی مواجه هستیم. برای رفع این کمبود و عدم ایجاد اختلال در روند خدمات، با تفویض اختیار به رؤسای شعب، امکان بهره‌مندی بهینه از ظرفیت حرفه‌ای کارکنان به‌وجود آمده است؛ زیرا معتقدم برای پاسخگویی شایسته به ارباب‌رجوع، انجام وظایف نباید محدود به عناوین شغلی شود. در نتیجه رؤسای شعب جهت مدیریت نیروهای خود مختار شده‌اند و با شناور کردن تصدی امور البته با حفظ شئون جایگاه حرفه‌ای، کمبودها را رفع می‌کنند.
آمار جمعیت تحت پوشش بیمه‌ای استان به‌تفکیک بیمه‌شدگان و مستمری‌بگیران چقدر و میزان رشد آن چگونه است؟
استان زنجان بیش از یک میلیون نفر جمعیت دارد و در حال حاضر 638 هزار و 127 نفر آن‌ها زیر پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی قرار دارند که 60 درصد افراد را تشکیل می‌دهد. آمار تفکیکی شامل 521 هزار و 585 بیمه‌شده اصلی و تبعی و 116 هزار و 542 مستمری‌بگیر اصلی و تبعی است. همچنین میزان رشد سالانه بیمه‌شدگان استان پنج درصد و مستمری‌بگیران حدود 9 درصد به‌ثبت می‌رسد. آمار مذکور نشان می‌دهد که تعهدات بلندمدت سازمان با سرعت روبه فزونی است که می‌‌تواند ضریب پشتیبانی را تحت‌تأثیر قرار دهد. اکنون این ضریب در استان ما رقم چهار را به‌خود اختصاص داده است.
چه تعداد کارگاه تولیدی و بنگاه اقتصادی را تحت پوشش دارید و برای برقراری تعامل مناسب با کارفرمایان و حمایت از آن‌ها چه اقداماتی انجام می‌دهید؟
در استان زنجان 27 هزار و 503 کارگاه وجود دارد که از این تعداد، 15 هزار و 140 کارگاه فعال و حدود 11 هزار و 369 کارگاه نیمه‌فعال است. نیمه‌فعال‌ها شامل آن دسته از کارگاه‌هایی می‌شوند که به دلیل مشکلات اقتصادی یا هر عامل دیگر، تعطیل یا نیمه‌فعال شده، به تأمین‌اجتماعی بدهی دارند و در نهایت لیست بیمه دائمی ارسال نمی‌کنند. در حوزه تعاملی باید بگویم؛ همّ‌وغم ما در استان بالا بردن سطح ارتباطات با شرکای اجتماعی است که یک ضلع آن را کارفرمایان تشکیل می‌دهند. این گروه از مخاطبان، اجرای امور بخش‌های صنعتی و تولیدی استان را برعهده دارند. تلاش می‌کنیم تا ضمن رسیدگی به مسائل و مشکلات آن‌ها، قوانین تأمین‌اجتماعی را اطلاع‌رسانی کنیم. بر این اساس شخصاً 15 شرکت و کارگاه را در سطح استان بازدید کرده و از نزدیک در جریان مسائل آن‌ها قرار گرفته‌ام. از طرفی به‌عنوان عضو کمیسیون امنیت کارگری استان نیز، دغدغه‌های بیمه‌ای و حرفه‌ای حوزه کارگری و تولید را شخصاً رصد می‌کنم. در نتیجه این تعامل، تسهیلات لازم را در حوزه تأمین‌اجتماعی مطابق با چارچوب قوانین در اختیار تولیدکننده‌ها قرار می‌دهیم. برای مثال طی سال 1403 حدود 1337 مورد تقسیط بیمه‌ای با هزینه‌ای بالغ بر 240 میلیارد تومان برای شرکت‌ها و کارگاه‌ها برقرار کرده‌ایم. همچنین سایر مسائل حوزه حرفه‌ای آن‌ها را از طریق رایزنی با مسئولان استانی از جمله استانداری و ادارات کل مرتبط رسیدگی می‌کنیم.
نکته مهم دیگر اینکه سازمان تأمین‌اجتماعی در هر استان شورای راهبردی شرکای اجتماعی را تشکیل داده است که نمایندگان تشکل‌های کارفرمایی، کارگری و بازنشستگی و مدیران بیمه و درمان تأمین‌اجتماعی عضو شورای مذکور هستند. در نتیجه امکان تعامل دوسویه به‌منظور رسیدگی به دغدغه‌های عوامل تولید و نیازهای بازنشستگان فراهم شده است. علاوه بر آن در شورای اداری استان نیز عضو هستیم و از طریق این شورا امور حوزه تأمین‌اجتماعی و اقتصادی پیگیری می‌شود.
همچنین با مسئولان استانی از جمله استاندار، نمایندگان مجلس، نماینده ولی‌فقیه، فرمانداری‌ها و امامان جمعه شهرستان‌ها دیدار و جلسات منظمی را به‌منظور تقویت جایگاه تأمین‌اجتماعی و تبادل نظر در زمینه رفع موانع حوزه تولید برگزار می‌کنیم.
ارزش و جایگاه خدمات تأمین‌اجتماعی را در استان چگونه ارزیابی می‌کنید؟
همان‌طور که اشاره کردم 60 درصد جمعیت استان زیر پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی قرار دارند. این میزان از پوشش نشان‌دهنده جایگاه تأمین‌اجتماعی در پاسخگویی به نیازهای بیمه‌ای و درمانی ذی‌نفعان خود است. ما نیز تلاش می‌کنیم تا با افزایش کیفیت و کمیت خدمات، بیمه‌شدگان را در مقابل ریسک‌های زندگی حمایت کنیم. ارائه خدمات درمانی رایگان در حوزه درمان و اجرای تعهدات کوتاه و بلندمدت در حوزه بیمه مانند پرداخت مستمری بازنشستگان، پرداخت مقرری بیمه بیکاری، غرامت دستمزد ایام بیماری و ازکارافتادگی از جمله مزایایی است که امنیت خاطر افراد تحت پوشش را فراهم می‌کند تا بتوانند با طیب خاطر خدمت‌رسانی کنند و نگران آینده و رخدادهای ناخواسته نباشند.
با چه چالش‌های حرفه‌ای مواجه هستید؟
با توجه به یکسان بودن سبد خدمات و دستورالعمل‌های تأمین‌اجتماعی در سطح کشور، مسائل حوزه بیمه‌ای اداره‌کل زنجان، مغایر با سایر مراکز استانی نیست. در حال حاضر وصول مطالبات و بازنشستگی سخت‌وزیان‌آور دغدغه اصلی تأمین‌اجتماعی استان زنجان را تشکیل می‌دهد. قانون سخت‌وزیان‌آور که در یک مقطع زمانی برای حمایت از تولید و بهینه‌کردن فضای کسب‌وکار به‌تصویب رسید، به‌درستی اجرا نمی‌شود و شاهد آن هستیم که برخی کارگران با 20 سال سابقه کار از قانون مذکور استفاده می‌کنند. این شیوه بازنشستگی در سال‌های اخیر شیوع بسیاری یافته است؛ به‌نحوی که هم‌اکنون 54 درصد از جمعیت مستمری‌بگیر تأمین‌اجتماعی را شامل می‌شود. در نتیجه ضروری است تا رویکرد کشوری در زمینه اجرای قوانین سخت‌وزیان‌آور و روند رسیدگی کمیته‌های رسیدگی به درخواست‌های کارگران، اصلاح شود. همچنین با عدم اجرای دقیق قانون اصلاح عناوین شغلی مواجه هستیم که ایجاد اختلال در روند بازنشستگی افراد را در پی دارد. به‌هر روی با تمام مشکلات اقتصادی ناشی از نبردهای نابرابر تحریم، توانسته‌ایم تعهدات کوتاه و بلندمدت خود را به‌نحو مطلوب اجرایی کنیم.
مهم‌ترین برنامه‌های آینده آن اداره‌کل شامل چه مواردی است؟
افزایش تعداد بیمه‌شدگان، به‌عنوان یک هدف عالی همواره در رأس برنامه‌های ما قرار دارد. بر این اساس با مدد از روش‌های گوناگون اطلاع‌رسانی و تبلیغات در زمینه جذب بیمه‌های فراگیر خانواده ایرانی، موفق عمل کرده و روند آن را با قدرت پیگیری می‌کنیم. همچنین بازرسی‌های کشفی برای شناسایی کارگاه‌ها و افزایش پوشش بیمه‌ای کارگران، نتیجه‌بخش است.
مجموعه این اقدامات سبب می‌شود تا ضریب پشتیبانی بیمه‌شدگان استان کاهش نیابد. همچنین تلاش می‌کنیم تا سطح تعاملی خود را با نهادهای حاکمیتی و اجرایی استان و شرکای اجتماعی گسترش دهیم و با ارتقای کیفیت و کمیت خدمات، نیازهای حوزه بیمه‌ای مخاطبان خود را به‌شایستگی پاسخ دهیم.