printlogo


دور دنیا با دستمزد

دستمزد منطقه‌ای در بسیاری از کشورهای دنیا اعمال می‌شود. هرچند کارشناسان و فعالان کارگری همواره دربارۀ آن نقدهایی دارند و سعی می‌کنند با تغییرات روزاروز نیاز کارگران و کارفرمایان، مراقب باشند که قوانین از مدار عدالت خارج نشوند. در واقع، منطقه‌ای شدن دستمزدها قانونی نیست که اعمال کنی و تمام شود، بلکه موضوعی سیال و پویاست که باید مدام به‌روز شود و ارتقا یابد. وگرنه طرحی که به خاطر افزایش عدالت اجرا شده، ممکن است به ابزاری برای بی‌عدالتی تبدیل شود. در ادامه نگاهی به برخی از این کشورها خواهیم داشت.
در ایالات متحده، دستمزدها در ایالت‌ها و حتی شهرهای مختلف خیلی متفاوت است. به‌عنوان مثال، دستمزدها در ایالت‌هایی مانند کالیفرنیا و نیویورک به دلیل هزینه‌های بالای زندگی و تمرکز صنایع پیشرفته، بسیار بالاتر از ایالت‌هایی مانند می‌سی‌سی‌پی یا آرکانزا است. در سال ۲۰۲۳، حداقل دستمزد فدرال ۷.۲۵ دلار در ساعت بود اما برخی ایالت‌ها مانند واشنگتن و کالیفرنیا حداقل دستمزدهای بالاتری (۱۵ دلار در ساعت یا بیشتر) دارند.
در چین نیز تفاوت‌های دستمزد بین مناطق شهری و روستایی به چشم می‌خورد. شهرهای بزرگ مانند شانگهای و پکن دستمزدهای بالاتری می‌دهند. در حالی که مناطق روستایی و غربی چین دستمزدهای پایین‌تری دارند. این تفاوت‌ها منجر به مهاجرت گسترده نیروی کار از مناطق روستایی به شهرها شده است.
دستمزد در هند بسته به منطقه متفاوت است. شهرهای بزرگ مانند دهلی نو و بمبئی دستمزد بالاتری دارند تا مناطق کوهستانی و روستایی. در برزیل هم همین‌طور. شهرهای بزرگ مانند سائوپائولو و ریودوژانیرو دستمزد بالاتری نسبت به مناطق روستایی دارند. اوضاع در روسیه نیز به همین منوال است. شهرهای بزرگ مانند مسکو و سن پترزبورگ دستمزد بالاتری نسبت به سایر مناطق به کارگران خود می‌دهند.
عوامل مختلفی در این تفاوت‌ها دخیل هستند که روی هم تأثیر می‌گذارند و باعث تشدید و یا تخفیف اثر هم می‌شوند. مثلاً در مناطق با سطح توسعۀ اقتصادی بالاتر معمولاً دستمزدهای بالاتری پرداخت می‌شود. در کشورهای توسعه‌یافته مانند ایالات متحده آمریکا، کانادا یا کشورهای اروپای غربی، دستمزدها به‌طور کلی بالاتر از کشورهای در حال توسعه مانند هند، بنگلادش یا کشورهای آفریقایی است. حتی در داخل یک کشور، مناطق شهری و صنعتی اغلب دستمزدهای بالاتری نسبت به مناطق روستایی دارند.
همچنین هزینه‌های زندگی در مناطق مختلف بر دستمزدها تأثیر می‌گذارد. در مناطقی که هزینه‌های مسکن، غذا و حمل‌ونقل بالاتر است، دستمزدها معمولاً بیشتر است تا کارگران بتوانند هزینه‌های زندگی خود را پوشش دهند. این موضوع را می‌توانیم در شهرهایی مثل نیویورک، توکیو و لندن پیگیری کنیم که به خاطر بالا بودن هزینه‌های زندگی، که گاهی سرسام‌آور است، حقوق کارکنان هم بسیار بیشتر از مناطق امن حاشیه است.
در مناطقی که تقاضا برای نیروی کار بالا و عرضه کم است، معمولاً دستمزدهای بالاتری پیشنهاد می‌دهند تا مردم تشویق شوند به این مناطق مهاجرت کنند. در مناطقی که صنایع پیشرفته یا تخصص‌محور مانند فناوری اطلاعات یا مهندسی وجود دارد، دستمزدها به طور کلی بیشتر است.
علاوه بر این، واقعیت‌های سیاسی نظیر اینکه دولتی با چه رویکردهای اقتصادی و سیاسی روی کار باشد، در تعیین دستمزد تعیین‌کننده هستند. برخی دولت‌ها برای کاهش نابرابری‌های منطقه‌ای، سیاست‌هایی مانند پرداخت کمک‌های مالی یا مشوق‌های مالیاتی به مناطق کمتر توسعه‌یافته را اعمال می‌کنند.
در پایان باید به نقش جغرافیا در تعیین دستمزد هم توجه کرد. مناطقی که دارای منابع طبیعی غنی یا موقعیت جغرافیایی استراتژیک هستند، دستمزدهای بالاتری دارند. به‌عنوان مثال، در مناطق نفتی خاورمیانه یا مناطق معدنی استرالیا معمولاً دستمزدها بالاتر است.