مرکز آمار ایران بررسی کرد
جزئیات مشارکت اقتصادی در یک‌سال اخیر
مطابق جدیدترین خروجی مرکز آمار ایران، نرخ مشارکت اقتصادی کشور در فصل پاییز سال 1403 با توجه به روند کاهشی یک‌ساله اخیر از ۴۱.۵ درصد به ۴۱.۲ درصد رسیده است؛ به این واسطه مشارکت اقتصادی ۱۷ استان، کمتر از نرخ متوسط کشوری به ثبت رسیده است. بر اساس خروجی وضعیت مشارکت اقتصادی جمعیت فعال کشور، در محدوده زمانی حدود یک‌سال اخیر کاهش ۰.۳ درصدی این مؤلفه اتفاق افتاده است.
بررسی جدول آمار مقایسه‌ای شاخص مشارکت اقتصادی در فصول پاییز دو سال اخیر بیانگر ثبت نرخ مشارکت ۵۱.۶ درصدی در استان زنجان است. منطقه مذکور در مدت اشاره‌شده، بالاترین میزان برآورد این شاخص را در کشور به خود اختصاص داده است. در این ارتباط فاصله ۱۰.۴ درصدی مشارکت اقتصادی زنجان با میانگین کشوری قابل‌توجه است.
بر اساس خروجی آماری جمعیت فعال کشور، استان‌های زنجان با ۵۱.۶ درصد، خراسان رضوی با ۴۶.۴ درصد، خراسان شمالی با ثبت ۴۵.۳ درصد و اردبیل با نرخ ۴۵.۲ درصدی به ترتیب بالاترین میزان مشارکت اقتصادی در سه‌ماهه سوم امسال را در اختیار دارند. کمترین سهم مشارکت اقتصادی یک‌سال اخیر نیز در استان‌های ایلام با ۳۱.۴ درصد، کهگیلویه و بویراحمد ۳۳.۷ درصد، مرکزی ۳۶.۳ درصد، فارس ۳۷.۵ درصد و سمنان با ۳۸.۳ درصد قابل مشاهده است.
همچنین جدیدترین گزارش مرکز آمار در ارتباط با تغییرات نرخ مشارکت اقتصادی کشور نشان‌دهنده ثبت روند کاهشی این شاخص در ۱۷ استان در پاییز امسال است. در مقایسه دو فصل پاییز سال‌های اخیر، مشارکت اقتصادی در ۱۴ استان بدون تغییر و یا روند افزایشی داشته است. به این واسطه در بیش از ۵۰ درصد مناطق جمعیتی کشور شاهد روند کاهشی شاخص مذکور در یک‌سال منتهی به پایان آذرماه سال ۱۴۰۳ بوده‌ایم.
بیشترین و کمترین نوسان
مطابق خروجی اطلاعات جدید مرکز آمار ایران از وضعیت روز بازار کار، استان‌های یزد با ۲.۹ درصد و اصفهان با ۲.۸ درصد به ترتیب بالاترین میزان کاهش نرخ مشارکت اقتصادی را در بازه یک‌سال منتهی به پایان پاییز ۱۴۰۳ در اختیار دارند.
همچنین براساس برآوردهای گزارش چکیده نتایج طرح آمارگیری نیروی کار در پاییز سال جاری، استان‌های کهگیلویه و بویراحمد و قم به ترتیب با ۲.۶ درصد و ۲.۳ درصد بیشترین سهم افزایش نرخ مشارکت اقتصادی را به خود اختصاص داده‌اند.
بر اساس نظر کارشناسان حوزه بازار کار و تولید، توزیع فرصت‌های شغلی و میزان توسعه‌یافتگی را می‌توان از اصلی‌ترین دلایل ثبت نرخ مشارکت اقتصادی مختلف در مناطق متفاوت کشور محسوب کرد. به این واسطه در استان‌های برخوردار، فرصت‌های بیشتری برای حضور گروه‌های مردمی در کسب‌و‌کارها وجود دارد. در این مناطق، افزایش جمعیت شاغل به نسبت استان‌های محروم، رونق اقتصادی و وضعیت بهتر شاخص مشارکت اقتصادی اتفاق می‌افتد. بررسی و برآورد وضعیت حوزه بازار کار نشان می‌دهد که حذف یا کاهش تفاوت آماری بین نرخ مشارکت اقتصادی مناطق مختلف نیازمند اجرای نظام توزیع عادلانه فرصت‌های شغلی، امکانات و بهبود زیرساخت‌های اقتصادی استان‌های محروم است.
فعالیت روستاییان بالاتر از متوسط کشوری
طبق برآورد تازه حوزه بازار کار، جمعیت فعال روستایی کشور نرخ مشارکت بالاتری نسبت به شهرنشینان ثبت کرده‌اند. به این واسطه در حالی نرخ مشارکت اقتصادی روستاییان در پاییز سال ۱۴۰۲ به میزان ۴۲.۸ درصد ثبت شده که این سهم در فصل مشابه امسال به ۴۲.۶ درصد رسیده است. این در شرایطی است که حتی با توجه به روند کاهشی نرخ یادشده در یک‌سال اخیر، همچنان این میزان از مشارکت اقتصادی ساکنان شهرها و میانگین کشوری بالاتر است.
همچنین طبق برآورد مرکز آمار ایران، نرخ مشارکت اقتصادی نیروی فعال شهری در سه‌ماهه سوم امسال ۴۰.۸ درصد ثبت شده است. در حالی که این شاخص در پاییز سال قبل ۴۱.۱ درصد برآورد و اعلام شده بود. بنابراین نرخ مشارکت اقتصادی شهرنشینان همچنان پایین‌تر از متوسط کشوری برآورد می‌شود اما نکته اینجاست که به تناسب کاهش نرخ مشارکت اقتصادی کشور در پاییز سال جاری، این شاخص در نقاط شهری و روستایی نیز روند کاهشی داشته است.
توسعه‌یافتگی مشارکت اقتصادی
به گفته کارشناسان اقتصاد و بازار کار، برای دستیابی به نمودار متوازن شاخص مشارکت اقتصادی در سراسر کشور، محرومیت‌زدایی و ترمیم زیرساخت‌های مورد نیاز فعالیت اقتصادی استان‌های محروم باید در اولویت سیاست‌گذاری قرار گیرد.
شاید بتوان این‌گونه برداشت کرد که نرخ مشارکت اقتصادی به‌طور مستقیم با سهم توسعه‌یافتگی و کاهش فقر در استان‌ها ارتباط دارد. به این واسطه نمودار نرخ مشارکت اقتصادی مناطق مختلف را باید خروجی اقتصاد پایدار و حضور فعالانه جمعیت در سن کار در فعالیت‌های فضای کسب‌و‌کار به‌شمار آورد.
بررسی جدول آمار مقایسه‌ای شاخص مشارکت اقتصادی در فصول پاییز دو سال اخیر بیانگر ثبت نرخ مشارکت ۵۱.۶ درصدی در استان زنجان است. منطقه مذکور در مدت اشاره‌شده، بالاترین میزان برآورد این شاخص را در کشور به خود اختصاص داده است. در این ارتباط فاصله ۱۰.۴ درصدی مشارکت اقتصادی زنجان با میانگین کشوری قابل‌توجه است.
بر اساس خروجی آماری جمعیت فعال کشور، استان‌های زنجان با ۵۱.۶ درصد، خراسان رضوی با ۴۶.۴ درصد، خراسان شمالی با ثبت ۴۵.۳ درصد و اردبیل با نرخ ۴۵.۲ درصدی به ترتیب بالاترین میزان مشارکت اقتصادی در سه‌ماهه سوم امسال را در اختیار دارند. کمترین سهم مشارکت اقتصادی یک‌سال اخیر نیز در استان‌های ایلام با ۳۱.۴ درصد، کهگیلویه و بویراحمد ۳۳.۷ درصد، مرکزی ۳۶.۳ درصد، فارس ۳۷.۵ درصد و سمنان با ۳۸.۳ درصد قابل مشاهده است.
همچنین جدیدترین گزارش مرکز آمار در ارتباط با تغییرات نرخ مشارکت اقتصادی کشور نشان‌دهنده ثبت روند کاهشی این شاخص در ۱۷ استان در پاییز امسال است. در مقایسه دو فصل پاییز سال‌های اخیر، مشارکت اقتصادی در ۱۴ استان بدون تغییر و یا روند افزایشی داشته است. به این واسطه در بیش از ۵۰ درصد مناطق جمعیتی کشور شاهد روند کاهشی شاخص مذکور در یک‌سال منتهی به پایان آذرماه سال ۱۴۰۳ بوده‌ایم.
بیشترین و کمترین نوسان
مطابق خروجی اطلاعات جدید مرکز آمار ایران از وضعیت روز بازار کار، استان‌های یزد با ۲.۹ درصد و اصفهان با ۲.۸ درصد به ترتیب بالاترین میزان کاهش نرخ مشارکت اقتصادی را در بازه یک‌سال منتهی به پایان پاییز ۱۴۰۳ در اختیار دارند.
همچنین براساس برآوردهای گزارش چکیده نتایج طرح آمارگیری نیروی کار در پاییز سال جاری، استان‌های کهگیلویه و بویراحمد و قم به ترتیب با ۲.۶ درصد و ۲.۳ درصد بیشترین سهم افزایش نرخ مشارکت اقتصادی را به خود اختصاص داده‌اند.
بر اساس نظر کارشناسان حوزه بازار کار و تولید، توزیع فرصت‌های شغلی و میزان توسعه‌یافتگی را می‌توان از اصلی‌ترین دلایل ثبت نرخ مشارکت اقتصادی مختلف در مناطق متفاوت کشور محسوب کرد. به این واسطه در استان‌های برخوردار، فرصت‌های بیشتری برای حضور گروه‌های مردمی در کسب‌و‌کارها وجود دارد. در این مناطق، افزایش جمعیت شاغل به نسبت استان‌های محروم، رونق اقتصادی و وضعیت بهتر شاخص مشارکت اقتصادی اتفاق می‌افتد. بررسی و برآورد وضعیت حوزه بازار کار نشان می‌دهد که حذف یا کاهش تفاوت آماری بین نرخ مشارکت اقتصادی مناطق مختلف نیازمند اجرای نظام توزیع عادلانه فرصت‌های شغلی، امکانات و بهبود زیرساخت‌های اقتصادی استان‌های محروم است.
فعالیت روستاییان بالاتر از متوسط کشوری
طبق برآورد تازه حوزه بازار کار، جمعیت فعال روستایی کشور نرخ مشارکت بالاتری نسبت به شهرنشینان ثبت کرده‌اند. به این واسطه در حالی نرخ مشارکت اقتصادی روستاییان در پاییز سال ۱۴۰۲ به میزان ۴۲.۸ درصد ثبت شده که این سهم در فصل مشابه امسال به ۴۲.۶ درصد رسیده است. این در شرایطی است که حتی با توجه به روند کاهشی نرخ یادشده در یک‌سال اخیر، همچنان این میزان از مشارکت اقتصادی ساکنان شهرها و میانگین کشوری بالاتر است.
همچنین طبق برآورد مرکز آمار ایران، نرخ مشارکت اقتصادی نیروی فعال شهری در سه‌ماهه سوم امسال ۴۰.۸ درصد ثبت شده است. در حالی که این شاخص در پاییز سال قبل ۴۱.۱ درصد برآورد و اعلام شده بود. بنابراین نرخ مشارکت اقتصادی شهرنشینان همچنان پایین‌تر از متوسط کشوری برآورد می‌شود اما نکته اینجاست که به تناسب کاهش نرخ مشارکت اقتصادی کشور در پاییز سال جاری، این شاخص در نقاط شهری و روستایی نیز روند کاهشی داشته است.
توسعه‌یافتگی مشارکت اقتصادی
به گفته کارشناسان اقتصاد و بازار کار، برای دستیابی به نمودار متوازن شاخص مشارکت اقتصادی در سراسر کشور، محرومیت‌زدایی و ترمیم زیرساخت‌های مورد نیاز فعالیت اقتصادی استان‌های محروم باید در اولویت سیاست‌گذاری قرار گیرد.
شاید بتوان این‌گونه برداشت کرد که نرخ مشارکت اقتصادی به‌طور مستقیم با سهم توسعه‌یافتگی و کاهش فقر در استان‌ها ارتباط دارد. به این واسطه نمودار نرخ مشارکت اقتصادی مناطق مختلف را باید خروجی اقتصاد پایدار و حضور فعالانه جمعیت در سن کار در فعالیت‌های فضای کسب‌و‌کار به‌شمار آورد.