اصلاح عنوان شغلی در لیست بیمه
قانون کار در راستای حمایت از حقوق کارگران، قوانین و مقررات ویژه‌ای را وضع کرده است. در ماده ۱۰ قانون کار نسبت به مواردی که در قرارداد کار باید لحاظ شود تعیین تکلیف شده و مواردی نظیر ساعات کار، تعطیلات و مرخصی‌ها، محل انجام کار، تاریخ انعقاد قرارداد و مدت آن باید در متن قرارداد درج شود.
به‌عبارتی باید سمت و عنوان شغلی کارگر به‌طور صحیح و دقیق در قرارداد کار درج شود و عنوان شغلی لیست بیمه، دقیقاً مطابق نوع کاری باشد که کارگر به آن اشتغال دارد.
از نگاه کارشناسان، مهم‌ترین تأثیر عنوان شغلی در لیست بیمه، این است که در صورتی که شغل فرد جزو مشاغل سخت و زیان آور به شمار آید می‌تواند از مزایای بازنشستگی زودتر از موعد بهره‌مند شود و زودتر از سایر مشاغل مراحل بازنشستگی را دنبال کند ولی برخی کارفرمایان، به دلایل مختلف از درج صحیح عنوان شغلی کارگر در لیست بیمه، خودداری می‌کنند و این مسئله سبب می‌شود تا کارگران به صورت قانونی به‌دنبال اصلاح عنوان شغلی خود باشند.
در حال حاضر یکی از مهم‌ترین دعاوی ناشی از قرارداد کار و از شایع‌ترین دعواهای کارگر و کارفرما، دعاوی مربوط به تصحیح عنوان شغلی در لیست بیمه است. یکی از مواردی که در لیست بیمه اهمیت دارد، تعیین عنوان شغلی مناسب است. عنوان شغلی واقعی کارگر یا کارمند باید با عنوان شغلی درج شده در لیست بیمه مطابقت داشته باشد. شرکت‌هایی که از کد کارگاهی بیمه برخوردارند و کارگر و کارمند دارند، موظف به بیمه‌کردن کارکنان خود هستند. کارفرمایان شرکت باید برای تمام پرسنل خود بیمه در نظر بگیرند و لیست بیمه را در پایان هر ماه به سازمان تأمین‌اجتماعی ارسال کنند.
تیرماه امسال رئیس دیوان عدالت اداری، حجم زیادی از شکایات را مربوط به اصلاح عنوان شغلی دانست و به‌منظور صیانت از حقوق کارگران در نامه‌ای از رئیس مجلس خواست تا نسبت به اصلاح نواقص ضروری در ماده ۳۹ قانون تأمین‌اجتماعی در خصوص اصلاح عنوان شغلی اقدام کند.
بر همین اساس سازمان تأمین‌اجتماعی در راستای اجرای رأی هیئت عمومی دیوان عدالت اداری در خصوص صلاحیت مراجع حل اختلاف کار جهت رسیدگی به اختلاف میان کارگران و کارفرمایان در درج عناوین شغلی در لیست‌های پرداخت حق‌بیمه و همچنین اختیار حاصله از رأی وحدت رویه هیئت عمومی دیوان عالی کشور مبنی بر صلاحیت سازمان در رسیدگی به درخواست بیمه‌شده جهت الزام کارفرما به انجام تکالیف قانونی، بخشنامه‌ای برای واحدهای اجرایی صادر و ابلاغ کرد.
به‌موجب بخشنامه اصلاحی جدید، مقرر شده ضمن ایجاد اصلاحات لازم در نحوه محاسبات مابه‌التفاوت حق بیمه دوره مورد تقاضا، بیمه‌شده برای اصلاح عنوان شغلی تقاضای خود را در دبیرخانه شعبه ثبت و به همراه مدارک و مستندات مرتبط به واحد نام‌نویسی و حساب‌های انفرادی ارائه کند.
در همین راستا به تازگی بخشنامه عناوین شغلی و تعیین دستمزد سوابق ناشی از کمیته‌های احتساب سوابق و صدور و ابلاغ بخشنامه جدید اصلاح شد و معاونت بیمه‌ای تأمین‌اجتماعی اعلام کرد که سیستم متمرکز ادعای اشتغال به منظور مدیریت و اجرای آرای مراجع حل اختلاف کار در خصوص احتساب سوابق و شغل و همچنین محاسبه مکانیزه مابه‌التفاوت حق بیمه ناشی از اصلاح عناوین شغلی به زودی راه‌اندازی می‌شود.
بر این اساس واحدهای اجرایی مکلف شدند در جهت تسهیل امور بیمه‌شدگان، در اسرع وقت اقدامات لازم را در خصوص درخواست‌های اصلاح عناوین شغلی برابر ضوابط و مقررات کمیته‌های احتساب سابقه اعمال کنند. در مواردی هم که کارگاه فاقد دستمزد مقطوع و یا طرح طبقه‌بندی مشاغل باشد، در صورت ارائه اسناد مالی معتبر و متقن از سوی کارگر یا کارفرما، مراتب در احراز و تعیین مبلغ مابه‌التفاوت مدنظر قرار می‌گیرد.
اخیراً بخشنامه شماره ۱۷۷۷ سازمان تأمین‌اجتماعی که در مورد نحوه اصلاح عناوین شغلی صادر شده بود مورد تأکید بسیاری از کارشناسان حوزه کار و فعالان کارگری قرار گرفت. به موجب این بخشنامه مقرر شده بعد از بررسی موضوع اصلاح عنوان شغلی در کمیته احتساب سابقه در صورتی که اصلاح، موجب تغییر در دستمزد بیمه‌شدگان شود، واحدهای وصول حق بیمه در شعب باید با اعمال افزایش و تغییر دستمزد در کارگاه و لحاظ‌کردن مزایای شاغل و سایر شرایط مندرج در متن بخشنامه، مابه‌التفاوت مبلغ حق بیمه ناشی از اصلاح عنوان شغلی را از کارفرما وصول کنند.
ماده ۱۰ قانون کار این الزام را برای کارفرما در نظر گرفته که نوع کار یا حرفه یا وظیفه‌ای که کارگر مشغول به آن است را از همان ابتدا در قرارداد کار، به نحو صحیح و دقیق درج کند.
به‌عبارتی باید سمت و عنوان شغلی کارگر به‌طور صحیح و دقیق در قرارداد کار درج شود و عنوان شغلی لیست بیمه، دقیقاً مطابق نوع کاری باشد که کارگر به آن اشتغال دارد.
از نگاه کارشناسان، مهم‌ترین تأثیر عنوان شغلی در لیست بیمه، این است که در صورتی که شغل فرد جزو مشاغل سخت و زیان آور به شمار آید می‌تواند از مزایای بازنشستگی زودتر از موعد بهره‌مند شود و زودتر از سایر مشاغل مراحل بازنشستگی را دنبال کند ولی برخی کارفرمایان، به دلایل مختلف از درج صحیح عنوان شغلی کارگر در لیست بیمه، خودداری می‌کنند و این مسئله سبب می‌شود تا کارگران به صورت قانونی به‌دنبال اصلاح عنوان شغلی خود باشند.
در حال حاضر یکی از مهم‌ترین دعاوی ناشی از قرارداد کار و از شایع‌ترین دعواهای کارگر و کارفرما، دعاوی مربوط به تصحیح عنوان شغلی در لیست بیمه است. یکی از مواردی که در لیست بیمه اهمیت دارد، تعیین عنوان شغلی مناسب است. عنوان شغلی واقعی کارگر یا کارمند باید با عنوان شغلی درج شده در لیست بیمه مطابقت داشته باشد. شرکت‌هایی که از کد کارگاهی بیمه برخوردارند و کارگر و کارمند دارند، موظف به بیمه‌کردن کارکنان خود هستند. کارفرمایان شرکت باید برای تمام پرسنل خود بیمه در نظر بگیرند و لیست بیمه را در پایان هر ماه به سازمان تأمین‌اجتماعی ارسال کنند.
تیرماه امسال رئیس دیوان عدالت اداری، حجم زیادی از شکایات را مربوط به اصلاح عنوان شغلی دانست و به‌منظور صیانت از حقوق کارگران در نامه‌ای از رئیس مجلس خواست تا نسبت به اصلاح نواقص ضروری در ماده ۳۹ قانون تأمین‌اجتماعی در خصوص اصلاح عنوان شغلی اقدام کند.
بر همین اساس سازمان تأمین‌اجتماعی در راستای اجرای رأی هیئت عمومی دیوان عدالت اداری در خصوص صلاحیت مراجع حل اختلاف کار جهت رسیدگی به اختلاف میان کارگران و کارفرمایان در درج عناوین شغلی در لیست‌های پرداخت حق‌بیمه و همچنین اختیار حاصله از رأی وحدت رویه هیئت عمومی دیوان عالی کشور مبنی بر صلاحیت سازمان در رسیدگی به درخواست بیمه‌شده جهت الزام کارفرما به انجام تکالیف قانونی، بخشنامه‌ای برای واحدهای اجرایی صادر و ابلاغ کرد.
به‌موجب بخشنامه اصلاحی جدید، مقرر شده ضمن ایجاد اصلاحات لازم در نحوه محاسبات مابه‌التفاوت حق بیمه دوره مورد تقاضا، بیمه‌شده برای اصلاح عنوان شغلی تقاضای خود را در دبیرخانه شعبه ثبت و به همراه مدارک و مستندات مرتبط به واحد نام‌نویسی و حساب‌های انفرادی ارائه کند.
در همین راستا به تازگی بخشنامه عناوین شغلی و تعیین دستمزد سوابق ناشی از کمیته‌های احتساب سوابق و صدور و ابلاغ بخشنامه جدید اصلاح شد و معاونت بیمه‌ای تأمین‌اجتماعی اعلام کرد که سیستم متمرکز ادعای اشتغال به منظور مدیریت و اجرای آرای مراجع حل اختلاف کار در خصوص احتساب سوابق و شغل و همچنین محاسبه مکانیزه مابه‌التفاوت حق بیمه ناشی از اصلاح عناوین شغلی به زودی راه‌اندازی می‌شود.
بر این اساس واحدهای اجرایی مکلف شدند در جهت تسهیل امور بیمه‌شدگان، در اسرع وقت اقدامات لازم را در خصوص درخواست‌های اصلاح عناوین شغلی برابر ضوابط و مقررات کمیته‌های احتساب سابقه اعمال کنند. در مواردی هم که کارگاه فاقد دستمزد مقطوع و یا طرح طبقه‌بندی مشاغل باشد، در صورت ارائه اسناد مالی معتبر و متقن از سوی کارگر یا کارفرما، مراتب در احراز و تعیین مبلغ مابه‌التفاوت مدنظر قرار می‌گیرد.
اخیراً بخشنامه شماره ۱۷۷۷ سازمان تأمین‌اجتماعی که در مورد نحوه اصلاح عناوین شغلی صادر شده بود مورد تأکید بسیاری از کارشناسان حوزه کار و فعالان کارگری قرار گرفت. به موجب این بخشنامه مقرر شده بعد از بررسی موضوع اصلاح عنوان شغلی در کمیته احتساب سابقه در صورتی که اصلاح، موجب تغییر در دستمزد بیمه‌شدگان شود، واحدهای وصول حق بیمه در شعب باید با اعمال افزایش و تغییر دستمزد در کارگاه و لحاظ‌کردن مزایای شاغل و سایر شرایط مندرج در متن بخشنامه، مابه‌التفاوت مبلغ حق بیمه ناشی از اصلاح عنوان شغلی را از کارفرما وصول کنند.
ماده ۱۰ قانون کار این الزام را برای کارفرما در نظر گرفته که نوع کار یا حرفه یا وظیفه‌ای که کارگر مشغول به آن است را از همان ابتدا در قرارداد کار، به نحو صحیح و دقیق درج کند.