مزایای شمش طلا نسبت به سکه نقدی
طلا یکی از قدیمی‌ترین و معتبرترین ابزارهای سرمایه‌گذاری در دنیا شناخته می‌شود که همواره به‌عنوان دارایی امن و محافظت‌شده در برابر نوسانات اقتصادی و بحران‌های مالی مورد توجه قرار گرفته است. در بازار کشورمان نیز طی سال‌های اخیر، با گسترش ابزارهای مالی مختلف فرصت‌های جدیدی برای سرمایه‌گذاری در طلا فراهم شده است. یکی از این ابزارها، معاملات گواهی سپرده شمش طلا در بورس کالاست که از اواسط اسفندماه ۱۴۰۱ آغاز شد. این تحول در بازار طلا، به همراه گسترش صندوق‌های طلا و بازار مشتقه، نشان‌دهنده رشد و تنوع در ابزارهای مالی مرتبط با طلاست. در این راستا، فعالان بازار سرمایه می‌توانند با استفاده از ابزارهای مختلف مانند شمش طلا، سکه، صندوق‌های طلا و معاملات مشتقه، به شیوه‌های مختلفی در بازار طلا مشارکت کنند و از مزایای این بازار بهره‌مند شوند. معاملات گواهی سپرده شمش طلا با عیار ۹۹۵+ در بورس کالا با استقبال مناسبی روبه‌رو شده، به‌طوری که روزانه حدود ۵۰ کیلو شمش طلا در بازار مالی بورس کالای ایران مورد معامله قرار می‌گیرد. رکورد بیشترین حجم و ارزش معاملات نیز، چهارم دی ماه ۱۴۰۳ به میزان حدود ۱۹۱ کیلوگرم به ارزش حدود ۱.۲ همت بود. در این رابطه مهم‌ترین مزیت شمش طلا نسبت به سکه، حباب قیمتی پایین آن است که در مواقعی، حتی این حباب منفی شده و جذابیت آن برای خریداران نسبت به سکه طلا که داری حباب بالایی است، بیشتر می‌شود. صندوق‌های طلا ابزارهای مهم دیگری هستند که برای معاملات طلا می‌توان از آن بهره برد. این صندوق‌ها با سرمایه‌هایی که در اختیار دارند، در ترکیبی از سکه و شمش طلا سرمایه‌گذاری می‌کنند. در حال حاضر ۱۸ صندوق طلا در بورس کالا پذیرفته شده‌اند که سرمایه‌گذاران با بررسی میزان ترکیب دارایی‌های آن‌ها و نیز میزان بازده هرکدام، یک یا تعدادی از این صندوق‌ها را انتخاب و به سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در طلا اقدام می‌کنند. در حال حاضر مجموع ارزش بازار صندوق‌های طلا حدود ۹۴ هزار میلیارد تومان بوده که با توجه به روند صعودی قیمت طلا در داخل و افزایش تقاضا برای سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها به دلیل نقدشوندگی بالاو دیگر مزیت‌های این صندوق‌ها، می‌توان انتظار داشت که ارزش بازار آن‌ها به مرور افزایش قابل‌توجهی داشته باشد.
بزرگ‌ترین خریداران شمش طلا صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا، شرکت‌های حقوقی و عمده عرضه‌کنندگان شمش طلا نیز تولیدکنندکان بزرگ شمش طلای کشور هستند. باید به این نکته اشاره کرد که شمش، سکه و صندوق‌های طلا ابزارهای معاملاتی بازار مالی بورس کالا هستند که در کنار آن بازار مشتقه طلا هم به‌صورت موازی، معاملات طلا را پوشش می‌دهد. البته این بازار تخصصی‌تر و نیازمند دانش و مهارت بیشتری نسبت به بازار نقدی است. هدف اصلی بازار مشتقه مدیریت ریسک بوده و به‌خاطر دو ویژگی مهم اهرم و فروش استقراضی، فعالان خاص خود را دارد. این استقبال از ابزارهای طلایی بورس به دلیل افزایش قیمت طلا در سطح جهانی است؛ چراکه هر اونس طلا از اوایل مهرماه ۱۴۰۱ تا اوایل ۱۴۰۳ رشدی در حدود ۷۰ درصدی را تجربه کرده است. این مسئله به دلایلی نظیر جنگ روسیه و اوکراین، نگرانی از رکود جهانی، تضعیف شاخص دلار و افزایش تقاضای بانک‌های مرکزی (از جمله چین و روسیه) بوده است.
همچنین پس از انتخاب مجدد دونالد ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا، طلای جهانی حدود ۹ درصد ریزش کرد و این احتمال وجود دارد که به دلایلی از جمله چشم‌انداز رشد اقتصادی و تقویت دلار، کاهش ریسک‌های سیاسی و اقتصادی و احتمال افزایش بازدهی اوراق قرضه، وارد اصلاح نزولی قیمتی/زمانی (دست کم چند ساله) جدید شود. در مجموع، برای ورود به بازار طلا چه از طریق خرید شمش، سکه، صندوق‌های طلا یا بازار مشتقه، داشتن استراتژی سرمایه‌گذاری دقیق و تحلیل درست از شرایط بازار امری ضروری است. با توجه به ویژگی‌های خاص بازار طلا، سرمایه‌گذاران باید به‌طور مستمر به تحلیل عوامل اقتصادی داخلی و جهانی پرداخته و تصمیمات خود را بر اساس این تحلیل‌ها اتخاذ کنند.
بزرگ‌ترین خریداران شمش طلا صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا، شرکت‌های حقوقی و عمده عرضه‌کنندگان شمش طلا نیز تولیدکنندکان بزرگ شمش طلای کشور هستند. باید به این نکته اشاره کرد که شمش، سکه و صندوق‌های طلا ابزارهای معاملاتی بازار مالی بورس کالا هستند که در کنار آن بازار مشتقه طلا هم به‌صورت موازی، معاملات طلا را پوشش می‌دهد. البته این بازار تخصصی‌تر و نیازمند دانش و مهارت بیشتری نسبت به بازار نقدی است. هدف اصلی بازار مشتقه مدیریت ریسک بوده و به‌خاطر دو ویژگی مهم اهرم و فروش استقراضی، فعالان خاص خود را دارد. این استقبال از ابزارهای طلایی بورس به دلیل افزایش قیمت طلا در سطح جهانی است؛ چراکه هر اونس طلا از اوایل مهرماه ۱۴۰۱ تا اوایل ۱۴۰۳ رشدی در حدود ۷۰ درصدی را تجربه کرده است. این مسئله به دلایلی نظیر جنگ روسیه و اوکراین، نگرانی از رکود جهانی، تضعیف شاخص دلار و افزایش تقاضای بانک‌های مرکزی (از جمله چین و روسیه) بوده است.
همچنین پس از انتخاب مجدد دونالد ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا، طلای جهانی حدود ۹ درصد ریزش کرد و این احتمال وجود دارد که به دلایلی از جمله چشم‌انداز رشد اقتصادی و تقویت دلار، کاهش ریسک‌های سیاسی و اقتصادی و احتمال افزایش بازدهی اوراق قرضه، وارد اصلاح نزولی قیمتی/زمانی (دست کم چند ساله) جدید شود. در مجموع، برای ورود به بازار طلا چه از طریق خرید شمش، سکه، صندوق‌های طلا یا بازار مشتقه، داشتن استراتژی سرمایه‌گذاری دقیق و تحلیل درست از شرایط بازار امری ضروری است. با توجه به ویژگی‌های خاص بازار طلا، سرمایه‌گذاران باید به‌طور مستمر به تحلیل عوامل اقتصادی داخلی و جهانی پرداخته و تصمیمات خود را بر اساس این تحلیل‌ها اتخاذ کنند.