مدیر کل تأمین‌اجتماعی استان در گفت‌وگو با آتیه نو:
52 هزار کارگاه فعال کرمان از پوشش بیمه برخوردارند
کرمان پهناورترین استان ایران به‌شمار می‌رود. در حال حاضر 50 درصد از جمعیت بیش از 3 میلیون و 400 هزار نفری استان، زیر پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی قرار دارند و از مزایای بیمه‌ای و درمانی بهره‌مند می‌شوند. آمار بیمه‌شدگان و مستمری‌بگیران، تعداد کارگاه‌های فعال، شیوه‌های تعاملی با کارآفرینان و اهمیت خدمات تأمین‌اجتماعی، موضوع گفت‌وگویی است که با محمود شیخ شعاعی، مدیر کل تأمین‌اجتماعی استان کرمان ترتیب داده‌ایم.
اداره‌کل استان دارای چند شعبه دائم، اقماری و کارگزاری است و چه تعداد نیروی انسانی در آن مجموعه مشغول به فعالیت هستند؟
اداره‌کل ما دارای 26 شعبه اصلی، هشت شعبه اقماری و هشت کارگزاری فعال در سراسر استان است. برخی از کارگزاری‌ها دارای زیرشاخه در سایر شهرها هستند. برای مثال در شهرستان‌های جیرفت و کرمان با موافقت سازمان، توانستیم کارگزاری تحت پوشش شعبه دو کرمان را راه‌اندازی کنیم تا با شعب بیمه‌ای این شهرها همکاری داشته باشد. خدمات شعب و مجموعه اداره‌کل از سوی 660 نیروی انسانی استخدامی ارائه می‌شود. علاوه بر آن 44 نیروی قراردادی هم داریم که غالباً خدمات پشتیبانی را ارائه می‌دهند. در حال حاضر براساس ردیف تشکیلاتی با کاهش 25 درصدی نفرات مواجه هستیم و سال آینده تعدادی از همکاران ما بازنشسته می‌شوند که درصد مذکور را افزایش می‌دهد. کمبود کمّیت در برخی شهرها بسیار محسوس است اما در برخی دیگر به‌ویژه شعب کرمان به‌طور جدی وجود ندارد و همواره به رؤسای شعب اعلام می‌‌کنم چنانچه چیدمان مناسبی داشته باشند، با نقصان نیروی فعال مواجه نمی‌شوند. جا دارد اضافه کنم که حدود 15 سال پیش وقتی همکاران خانم از مرخصی زایمان استفاده می‌کردند، می‌توانستیم به‌طور موقت نیروهای قراردادی را جایگزین کنیم. در چند سال اخیر اجرای این قانون در مراکز بیمه‌ای سازمان ملغی شد. پیشنهاد می‌کنیم برای حفظ جایگاه حرفه‌ای زنان که بسیار کارآمد و توانمند هستند، دوباره احیا شود. یکی دیگر از مسائل حوزه نیروی انسانی ما را استعفای عده‌ای از کارکنان تشکیل می‌دهد. با توجه به صنعتی بودن استان کرمان و بالا بودن حقوق و دستمزد، به‌ویژه در شهرستان‌های صنعتی معدنی مانند رفسنجان، سرچشمه و سیرجان، طی سه ماه اخیر حدود 10 نفر از کارمندان ما که اغلب از افراد با تجربه هستند، جذب این مراکز شده‌اند.
آمار جمعیت تحت پوشش بیمه‌ای استان به‌تفکیک بیمه‌شدگان و مستمری‌بگیران چقدر است و میزان رشد جمعیت بیمه‌شده و مستمری‌بگیر چگونه است؟
براساس آخرین سرشماری نفوس و مسکن که در سال 1395 انجام شده است و با احتساب میزان تولد و مرگ‌ومیر در سال‌های اخیر، استان کرمان بیش از 3 میلیون و 400 هزار نفر جمعیت دارد که از این مجموع، حدود یک میلیون و 710 هزار نفر زیر پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی قرار دارند. به بیان دیگر 50 درصد افراد عضو خانواده سازمان هستند. طبق این آمار، بیمه‌شدگان اصلی ما شامل 569 هزار نفر و تبعی 884 هزار نفر است. همچنین 146 هزار مستمری‌بگیر اصلی و 111 هزار مستمری‌بگیر تبعی را تحت پوشش داریم. در طول یک سال اخیر در مقایسه با سال گذشته از رشد یک درصدی بیمه‌شدگان و هشت درصدی مستمری‌بگیران برخوردار بوده‌ایم.
چه تعداد کارگاه تولیدی و بنگاه اقتصادی را تحت پوشش دارید و برای برقراری تعامل مناسب با کارفرمایان و حمایت از آن‌ها چه اقداماتی را انجام می‌دهید؟
در حال حاضر 52 هزار کارگاه فعال در استان وجود دارد که در مقایسه با سال گذشته یک درصد رشد داشته است. با توجه به صنعتی بودن بنگاه‌ها و نقش مهم آن‌ها در اقتصاد کشور، بیشترین تعامل را با شرکای اجتماعی خود داریم. برهمین مبنا، با کارگروه «تسهیل و رفع موانع تولید» استانداری همکاری تنگاتنگی را به‌عمل می‌آوریم. در این کارگروه، کارفرمایان و کارآفرینان، مسائل و مشکلات خود را مانند عدم ارسال لیست بیمه به دلیل مشکلات سیستمی یا مسائل درآمدی، مطرح می‌کنند و ما نیز در چارچوب قوانین تأمین‌اجتماعی راهکارهای مناسبی را جهت ایجاد تسهیل در پرداخت‌ها ارائه می‌دهیم.
برگزاری دوره‌های آموزشی برای کارگاه‌ها از دیگر اقدامات تعاملی ما محسوب می‌شود. نکته مهم اینکه این کارگاه‌ها معطوف به مرکز استان نیست و در شهرهای سراسر استان به‌ویژه برای آن دسته از بنگاه‌های تازه تأسیس به‌منظور آشنایی کارآفرینان با مقررات تأمین‌اجتماعی تشکیل می‌شود. علاوه بر آن در طول سال همایش‌های بزرگی را ترتیب می‌دهیم.
تشکیل جلسات منظم با مسئولان استانی از جمله استانداری، اداره‌کل راه و شهرسازی، بازرسی کل استان، دادگستری، امام جمعه و نیز تشکل‌های کارگری، کارفرمایی و بازنشستگی را نیز همواره در دستور کار خود قرار داده‌ایم تا ضمن تقویت هم‌سویی مقامات استانی با تأمین‌اجتماعی از نزدیک در جریان مسائل و خواسته‌های شرکای اجتماعی خود قرار بگیریم. جا دارد اضافه کنم که طی رایزنی با سازمان و تأمین اعتبار، طرح کرامت رضوی را طی دو ماه گذشته برای بازنشستگان به اجرا درآوردیم و توانستیم 900 نفر از آن‌ها را به مشهد مقدس اعزام کنیم. انجام این طرح در چند سال گذشته بی‌نظیر بود و بازخورد مثبتی داشت.برگزاری میز خدمت از دیگر اقدامات ما در راستای تسهیل امور بیمه‌ای کارگاه‌ها به‌شمار می‌رود. این طرح به‌طور معمول در مصلا‌های نمازجمعه و در مراسم گرامیداشت مانند هفته تأمین‌اجتماعی و هفته کارگر به اجرا درمی‌آید. در یک سال اخیر دستگاه‌های بزرگ نیز از این خدمت بهره‌مند می‌شوند. در استان کرمان دامنه ارائه خدمات میز خدمت را گسترش داده‌ایم و اکنون این طرح در کارگاه‌های بزرگ صنعتی واقع در شهرستان‌ها عملیاتی می‌شود.
ارزش و جایگاه خدمات تأمین‌اجتماعی را در استان چگونه ارزیابی می‌کنید؟
همان‌طور که اشاره کردم اکنون بیش از 50 درصد جمعیت استان زیر پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی قرار دارند و از خدمات سازمان بهره‌مند می‌شوند. بافت صنعتی استان، شمار اقشار کارگر و زحمتکش جامعه را فزونی داده و خدمات تأمین‌اجتماعی برای آن‌ها تکیه‌گاه مطمئنی در مقابله با ریسک‌های زندگی محسوب می‌شود، به‌نحوی که مزایای تأمین‌اجتماعی تمامی نیازهای افراد را چه در حوزه کسب‌وکار مانند غرامت دستمزد ایام بیماری، ازکارافتادگی، مقرری بیکاری و بازنشستگی و نیز حوزه سلامت از جمله پوشش هزینه‌های درمانی و ارائه رایگان درمان پاسخ می‌دهد.
باید توجه داشت که حمایت تأمین‌اجتماعی از مخاطبان خود، به‌ویژه پرداخت مستمری بازنشستگی، نه‌تنها سبب آرامش خاطر افراد در دوران کهولت می‌شود، بلکه در جامعه نیز بازتاب مثبتی دارد. در چندین مورد، بازاریان و کاسبان شهرها و مناطق کوچک به ما اعلام کرده‌اند که وقتی مستمری بازنشستگان را پرداخت می‌کنیم، کسب‌وکار آن‌ها نیز رونق پیدا می‌کند و همین مسئله به‌تنهایی اهمیت تأمین‌اجتماعی را نمایان می‌کند.
با چه چالش‌های حرفه‌ای مواجه هستید؟
ببینید، امروزه 50 درصد بازنشستگی‌ها در سطح کشور، مربوط به مشاغل سخت و زیان‌آور است و این شیوه به‌ویژه در استان صنعتی ما بیشترین تقاضا را دارد. آمار بازنشستگی در سال جاری هشت درصد در مقایسه با سال گذشته افزایش داشته است. از طرفی با مسئله وصول مطالبات مواجه بودیم که با تمهیدات مناسب و برقراری تعامل سازنده با کارفرمایان، اکنون از این چالش عبور کرده‌ایم.
مهم‌ترین برنامه‌های آینده آن اداره‌کل شامل چه مواردی است؟
می‌خواهیم در راستای برنامه‌های سازمان در مسیر تحول حرکت کنیم. بی‌تردید، هم‌سویی با راهبردهای کلان سازمان می‌تواند ما را در رسیدن به هدف نهایی که ارتقای رضایتمندی بیمه‌شدگان، کارفرمایان و بازنشستگان است، رهنمود کند. همچنین براساس تأکیدات مدیر عامل سازمان، برای گسترش خدمات غیرحضوری، زیرساخت‌های بیشتری را آماده‌‌سازی می‌کنیم. فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی جهت افزایش پوشش بیمه‌ای به‌ویژه در مناطق جنوبی استان از دیگر اهدافی است که همواره پیگیر آن هستیم.