پنج محور اصلی تغییرات شغلی در سال ۲۰۲۵
اکنون که به سال 2025 رسیده‌ایم، می‌توان با نگاهی ساده متوجه شد که محیط کار دستخوش تحولات عمیقی شده است و ترکیبی از پیشرفتهای فناوری، تغییرات جمعیتی و انتظارات در حال تحول کارکنان آن را شکل می‌دهند. برای کارفرمایان و کارکنان در هر جای دنیا، آگاهی و آمادگی نسبت به این تغییرات برای پیمودن موفق مسیر آینده کار ضروری است. در اینجا به پنج روندی که چشم‌انداز نیروی کار را در سال 2025 و پس از آن شکل می‌دهند، اشاره شده است. این روندها توسط مرکز مهارت‌های آینده در تورنتو معرفی شده‌اند.
ادغام فناوری و اتوماسیون
ادغام فناوری‌های پیشرفتهای مانند هوش مصنوعی (AI)، یادگیری ماشین و اتوماسیون در حال دگرگون کردن محیط کار است. انتظار می‌رود این نوآوری‌ها بر بخش‌های مختلف از تولید تا مراقبت‌های بهداشتی تأثیر بگذارند. گزارشی از مرکز مهارت‌های آینده کشور کانادا نشان می‌دهد که تقریباً 20 درصد مشاغل این کشور تا سال 2025 در معرض خطر بالای اتوماسیون قرار دارند، به‌ویژه در صنایعی که کارهای روتین و دستی در آن‌ها غالب است. این تغییر همچنین فرصت‌های جدیدی ایجاد می‌کند. با جایگزینی وظایف تکراری توسط اتوماسیون، نیاز به نقش‌هایی که به حل مسائل خلاقانه، هوش عاطفی و تخصص فنی در مدیریت و نظارت بر سیستم‌های هوش مصنوعی می‌پردازند، افزایش خواهد یافت. برای مثال، انتظار می‌رود بخش امنیت سایبری با افزایش تقاضا روبه‌رو شود؛ زیرا سازمان‌ها به دنبال محافظت از سیستم‌های اتوماسیون‌شده خود در برابر تهدیدات سایبری هستند.
به جای کاهش نیروی کار، اتوماسیون آن را متحول خواهد کرد. همچنین کارکنان نیاز خواهند داشت مهارت‌های خود را به‌روزرسانی کرده و مهارت‌های جدیدی کسب کنند تا بتوانند همچنان مرتبط با شغل باقی بمانند. از طرف دیگر دولت‌ها و سازمان‌ها در حال افزایش سرمایه‌گذاری در برنامه‌های یادگیری مادام‌العمر هستند تا اطمینان حاصل کنند که کارکنان می‌توانند به راحتی به نقش‌های جدید ایجادشده توسط پیشرفتهای فناوری منتقل شوند.
رشد اقتصاد گیگ
اقتصاد گیگ به‌طور فزاینده‌ای به بخشی از بازار کار تبدیل شده است. شاید به این دلیل که انعطاف‌پذیری و استقلال موجود در کار فریلنسری و قراردادی برای بسیاری جذابیت دارد، به‌ویژه در دنیای پس از همه‌گیری که کار از راه دور به یک هنجار تبدیل شده است. گزارش‌ها نشان می‌دهند که تا سال 2025، تقریباً 30 درصد نیروی کار می‌توانند در ترتیبات شغلی غیرسنتی مانند فریلنسری، کار پاره‌وقت و نقش‌های قراردادی مشغول باشند. در حالی که اقتصاد گیگ انعطاف‌پذیری و استقلال را ارائه می‌دهد، چالش‌هایی مانند امنیت شغلی، نبود مزایا و ناپایداری درآمدی را نیز به همراه دارد. این مسائل باعث شده بحث‌هایی پیرامون نیاز به حمایت بهتر از کارگران و ارائه مزایایی که متناسب با اقتصاد گیگ باشد شکل گیرد. برای مثال، حمایت از مزایای قابل انتقال که کارگران می‌توانند از یک پروژه به پروژه دیگر با خود ببرند، در حال افزایش است. با وجود این چالش‌ها، اقتصاد گیگ فرصت‌هایی برای کارگران و کارفرمایان فراهم می‌کند. کارگران می‌توانند از انعطاف‌پذیری بیشتر و کنترل بر تعادل کار و زندگی خود لذت ببرند، درحالی‌که کارفرمایان می‌توانند به مجموعه‌ای متنوع از استعدادها دسترسی داشته باشند بدون اینکه تعهدات بلندمدتی همراه با استخدام تمام‌وقت را داشته باشند. انتظار می‌رود این روند همچنان رشد کند و پلتفرم‌های دیجیتال نقش کلیدی در اتصال کارگران گیگ به فرصت‌های شغلی ایفا کنند.
تغییرات جمعیتی
امروزه نیروی کار در کشورهای مهاجرپذیر به‌طور فزاینده‌ای تنوع می‌یابد که ناشی از مهاجرت و تغییرات جمعیتی است. این تغییر به سوی نیروی کاری متنوع‌تر، فرصت‌ها و چالش‌هایی را ایجاد می‌کند؛ از یک‌سو، تنوع می‌تواند به افزایش خلاقیت، نوآوری و طیف گسترده‌تری از دیدگاه‌ها در سازمان‌ها منجر شود. از سوی دیگر، کارفرمایان باید شیوه‌های خود را برای ایجاد محیط‌های فراگیر که در آن همه کارکنان احساس ارزشمندی و حمایت کنند، تطبیق دهند. دستیابی به این اهداف شامل اجرای برنامه‌های تنوع و شمول، ارائه ترتیبات کاری انعطاف‌پذیر و فراهم کردن فرصت‌هایی برای یادگیری و توسعه مستمر است.
پایداری و مشاغل سبز
فشار جهانی به سمت پایداری، باعث افزایش تقاضا برای مشاغل سبز شده است. در اروپا و کانادا و همچنین تا حدی آمریکا تعهد نسبت به دستیابی به انتشار صفر خالص تا سال 2050 رشد صنایعی را در پی داشته که بر انرژی‌های تجدیدپذیر، بهره‌وری انرژی و شیوه‌های پایدار متمرکز هستند. انتظار می‌رود اقتصاد سبز در ایجاد شغل در سال‌های آینده نقش محوری ایفا کند، به‌ویژه در حوزه‌هایی مانند فناوری پاک، مشاوره محیط زیست و ساخت‌وساز پایدار. می‌توان گفت بخش انرژی‌های تجدیدپذیر کانادا آماده رشد چشمگیری است و ظرفیت ایجاد هزاران شغل جدید را دارد. همچنین انتظار می‌رود سرمایه‌گذاری‌های فدرال در زیرساخت‌های سبز و پروژه‌های انرژی پاک به رشد شغلی دامن بزند. همچنین اروپا با هدف‌گذاری حداقل ۴۲.۵ درصد انرژی تجدیدپذیر تا سال ۲۰۳۰ و سرمایه‌گذاری گسترده در انرژی خورشیدی و بادی، ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر خود را به سرعت افزایش داده است.
تحول نیازمندی‌های مهارتی
هم‌زمان با تغییر ماهیت کار، مهارت‌های لازم برای موفقیت نیز دستخوش تحول می‌شوند. علاوه بر مهارت‌های فنی، تأکید فزاینده‌ای بر مهارت‌های نرم مانند انطباق‌پذیری، حل مسئله و هوش عاطفی وجود دارد. متخصصان معتقدند سواد دیجیتال، تفکر انتقادی و مهارت‌های همکاری برای کارکنان ضروری خواهد بود تا بتوانند در محیط‌های پیچیده و فناوری‌محور به‌خوبی عمل کنند. با گسترش اتوماسیون، کارکنان باید درک عمیقی از نحوه کار در کنار سیستم‌های هوش مصنوعی از جمله مدیریت و رفع مشکلات این فناوری‌ها ایجاد کنند. علاوه بر این، با ترکیبی شدن محیط کار (حضوری و دورکاری)، توانایی همکاری مؤثر چه به‌صورت حضوری و چه از راه دور بسیار مهم خواهد بود. این موضوع شامل تسلط بر ابزارهای ارتباط دیجیتال و توسعه مهارت‌های بین‌فردی قوی می‌شود که فراتر از حضور فیزیکی عمل می‌کنند. اکنون ممکن است بهترین زمان برای افزایش مهارت باشد. سازمان‌ها اهمیت این مهارت‌ها را درک کرده‌اند و شروع به اولویت‌دهی آن‌ها در فرآیندهای استخدام و آموزش خود کرده‌اند. برای مثال، روند رو به رشدی به سمت ارائه فرصت‌های یادگیری مستمر و توسعه حرفه‌ای به کارکنان وجود دارد تا اطمینان حاصل شود که آن‌ها مهارت‌های لازم برای تطبیق با محیط کار در حال تغییر را دارند.
ادغام فناوری و اتوماسیون
ادغام فناوری‌های پیشرفتهای مانند هوش مصنوعی (AI)، یادگیری ماشین و اتوماسیون در حال دگرگون کردن محیط کار است. انتظار می‌رود این نوآوری‌ها بر بخش‌های مختلف از تولید تا مراقبت‌های بهداشتی تأثیر بگذارند. گزارشی از مرکز مهارت‌های آینده کشور کانادا نشان می‌دهد که تقریباً 20 درصد مشاغل این کشور تا سال 2025 در معرض خطر بالای اتوماسیون قرار دارند، به‌ویژه در صنایعی که کارهای روتین و دستی در آن‌ها غالب است. این تغییر همچنین فرصت‌های جدیدی ایجاد می‌کند. با جایگزینی وظایف تکراری توسط اتوماسیون، نیاز به نقش‌هایی که به حل مسائل خلاقانه، هوش عاطفی و تخصص فنی در مدیریت و نظارت بر سیستم‌های هوش مصنوعی می‌پردازند، افزایش خواهد یافت. برای مثال، انتظار می‌رود بخش امنیت سایبری با افزایش تقاضا روبه‌رو شود؛ زیرا سازمان‌ها به دنبال محافظت از سیستم‌های اتوماسیون‌شده خود در برابر تهدیدات سایبری هستند.
به جای کاهش نیروی کار، اتوماسیون آن را متحول خواهد کرد. همچنین کارکنان نیاز خواهند داشت مهارت‌های خود را به‌روزرسانی کرده و مهارت‌های جدیدی کسب کنند تا بتوانند همچنان مرتبط با شغل باقی بمانند. از طرف دیگر دولت‌ها و سازمان‌ها در حال افزایش سرمایه‌گذاری در برنامه‌های یادگیری مادام‌العمر هستند تا اطمینان حاصل کنند که کارکنان می‌توانند به راحتی به نقش‌های جدید ایجادشده توسط پیشرفتهای فناوری منتقل شوند.
رشد اقتصاد گیگ
اقتصاد گیگ به‌طور فزاینده‌ای به بخشی از بازار کار تبدیل شده است. شاید به این دلیل که انعطاف‌پذیری و استقلال موجود در کار فریلنسری و قراردادی برای بسیاری جذابیت دارد، به‌ویژه در دنیای پس از همه‌گیری که کار از راه دور به یک هنجار تبدیل شده است. گزارش‌ها نشان می‌دهند که تا سال 2025، تقریباً 30 درصد نیروی کار می‌توانند در ترتیبات شغلی غیرسنتی مانند فریلنسری، کار پاره‌وقت و نقش‌های قراردادی مشغول باشند. در حالی که اقتصاد گیگ انعطاف‌پذیری و استقلال را ارائه می‌دهد، چالش‌هایی مانند امنیت شغلی، نبود مزایا و ناپایداری درآمدی را نیز به همراه دارد. این مسائل باعث شده بحث‌هایی پیرامون نیاز به حمایت بهتر از کارگران و ارائه مزایایی که متناسب با اقتصاد گیگ باشد شکل گیرد. برای مثال، حمایت از مزایای قابل انتقال که کارگران می‌توانند از یک پروژه به پروژه دیگر با خود ببرند، در حال افزایش است. با وجود این چالش‌ها، اقتصاد گیگ فرصت‌هایی برای کارگران و کارفرمایان فراهم می‌کند. کارگران می‌توانند از انعطاف‌پذیری بیشتر و کنترل بر تعادل کار و زندگی خود لذت ببرند، درحالی‌که کارفرمایان می‌توانند به مجموعه‌ای متنوع از استعدادها دسترسی داشته باشند بدون اینکه تعهدات بلندمدتی همراه با استخدام تمام‌وقت را داشته باشند. انتظار می‌رود این روند همچنان رشد کند و پلتفرم‌های دیجیتال نقش کلیدی در اتصال کارگران گیگ به فرصت‌های شغلی ایفا کنند.
تغییرات جمعیتی
امروزه نیروی کار در کشورهای مهاجرپذیر به‌طور فزاینده‌ای تنوع می‌یابد که ناشی از مهاجرت و تغییرات جمعیتی است. این تغییر به سوی نیروی کاری متنوع‌تر، فرصت‌ها و چالش‌هایی را ایجاد می‌کند؛ از یک‌سو، تنوع می‌تواند به افزایش خلاقیت، نوآوری و طیف گسترده‌تری از دیدگاه‌ها در سازمان‌ها منجر شود. از سوی دیگر، کارفرمایان باید شیوه‌های خود را برای ایجاد محیط‌های فراگیر که در آن همه کارکنان احساس ارزشمندی و حمایت کنند، تطبیق دهند. دستیابی به این اهداف شامل اجرای برنامه‌های تنوع و شمول، ارائه ترتیبات کاری انعطاف‌پذیر و فراهم کردن فرصت‌هایی برای یادگیری و توسعه مستمر است.
پایداری و مشاغل سبز
فشار جهانی به سمت پایداری، باعث افزایش تقاضا برای مشاغل سبز شده است. در اروپا و کانادا و همچنین تا حدی آمریکا تعهد نسبت به دستیابی به انتشار صفر خالص تا سال 2050 رشد صنایعی را در پی داشته که بر انرژی‌های تجدیدپذیر، بهره‌وری انرژی و شیوه‌های پایدار متمرکز هستند. انتظار می‌رود اقتصاد سبز در ایجاد شغل در سال‌های آینده نقش محوری ایفا کند، به‌ویژه در حوزه‌هایی مانند فناوری پاک، مشاوره محیط زیست و ساخت‌وساز پایدار. می‌توان گفت بخش انرژی‌های تجدیدپذیر کانادا آماده رشد چشمگیری است و ظرفیت ایجاد هزاران شغل جدید را دارد. همچنین انتظار می‌رود سرمایه‌گذاری‌های فدرال در زیرساخت‌های سبز و پروژه‌های انرژی پاک به رشد شغلی دامن بزند. همچنین اروپا با هدف‌گذاری حداقل ۴۲.۵ درصد انرژی تجدیدپذیر تا سال ۲۰۳۰ و سرمایه‌گذاری گسترده در انرژی خورشیدی و بادی، ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر خود را به سرعت افزایش داده است.
تحول نیازمندی‌های مهارتی
هم‌زمان با تغییر ماهیت کار، مهارت‌های لازم برای موفقیت نیز دستخوش تحول می‌شوند. علاوه بر مهارت‌های فنی، تأکید فزاینده‌ای بر مهارت‌های نرم مانند انطباق‌پذیری، حل مسئله و هوش عاطفی وجود دارد. متخصصان معتقدند سواد دیجیتال، تفکر انتقادی و مهارت‌های همکاری برای کارکنان ضروری خواهد بود تا بتوانند در محیط‌های پیچیده و فناوری‌محور به‌خوبی عمل کنند. با گسترش اتوماسیون، کارکنان باید درک عمیقی از نحوه کار در کنار سیستم‌های هوش مصنوعی از جمله مدیریت و رفع مشکلات این فناوری‌ها ایجاد کنند. علاوه بر این، با ترکیبی شدن محیط کار (حضوری و دورکاری)، توانایی همکاری مؤثر چه به‌صورت حضوری و چه از راه دور بسیار مهم خواهد بود. این موضوع شامل تسلط بر ابزارهای ارتباط دیجیتال و توسعه مهارت‌های بین‌فردی قوی می‌شود که فراتر از حضور فیزیکی عمل می‌کنند. اکنون ممکن است بهترین زمان برای افزایش مهارت باشد. سازمان‌ها اهمیت این مهارت‌ها را درک کرده‌اند و شروع به اولویت‌دهی آن‌ها در فرآیندهای استخدام و آموزش خود کرده‌اند. برای مثال، روند رو به رشدی به سمت ارائه فرصت‌های یادگیری مستمر و توسعه حرفه‌ای به کارکنان وجود دارد تا اطمینان حاصل شود که آن‌ها مهارت‌های لازم برای تطبیق با محیط کار در حال تغییر را دارند.