درمان موقت
نزدیک به دو سال از توقف عرضه‌های اولیه در بازار سرمایه می‌گذرد. فعالان بازار سهام از این توقف به‌عنوان عاملی بازدارنده برای توسعه این بازار یاد می‌کنند. رکود حاکم بر معاملات و عدم وجود شرایط اقتصادی مناسب از جمله عواملی هستند که در سال‌های اخیر مانع از رشد و پویایی بورس شده‌اند.
این در حالی است که عرضه‌های اولیه می‌توانند نقش کلیدی در افزایش عمق و پویایی بازار سرمایه ایفا کنند. با توجه به این مسئله، فرآیند تأمین مالی شرکت‌های تولیدی بورسی باید در هیئت‌های پذیرش شرکت‌های بورس و فرابورس، بر اساس یک جدول زمان‌بندی مشخص شود و در مقاطع زمانی از پیش تعیین شده، صورت پذیرد.
عرضه‌های اولیه، کلید تعمیق بازار سرمایه
عرضه‌های اولیه، به‌عنوان یکی از ابزارهای حیاتی بازار سرمایه، نقش مهمی در تقویت بنیان‌های اقتصادی و توسعه شرکت‌ها ایفا می‌کند. این ابزار مالی که امکان ورود شرکت‌ها به بورس و فرابورس را فراهم می‌سازد، علاوه بر ارتقای ظرفیت‌های تأمین مالی، به رشد شفافیت و جذب نقدینگی بیشتر در بازار نیز یاری می‌رساند. افزایش تعداد شرکت‌ها و صنایع حاضر در بازار سرمایه، به‌طور مستقیم به تعمیق و پویایی بیشتر بازار منجر می‌شود.
کارشناسان معتقدند هرچه تنوع گزینه‌های سرمایه‌گذاری در بورس بیشتر باشد، امکان جذب سرمایه‌های جدید و نقدینگی‌های سرگردان نیز افزایش می‌یابد.
این فرآیند به بهبود عملکرد کلی بازار سرمایه کمک می‌کند و ظرفیت‌های اقتصادی کشور را برای مدیریت منابع مالی و سرمایه‌گذاری‌های مولد ارتقا می‌دهد.
به نوعی، عرضه‌های اولیه، فرصتی استثنایی برای شرکت‌ها فراهم می‌سازد تا از منابع مالی ارزان بهره‌مند شوند. تأمین مالی از طریق بازار سرمایه، به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد که با هزینه‌ای بسیار کمتر نسبت به سایر روش‌های تأمین مالی، منابع مالی لازم برای توسعه خود را فراهم کنند.
علاوه بر این، شرکت‌هایی که از طریق عرضه‌های اولیه وارد بازار سرمایه می‌شوند، می‌توانند از این منابع برای تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام، توسعه خطوط تولید و اجرای طرح‌های جدید بهره ببرند. این اقدامات، تأثیر مستقیمی بر افزایش اشتغال و رشد اقتصادی کشور خواهد داشت.
زمان مناسب برای عرضه‌های اولیه
یکی از نکات کلیدی موفقیت عرضه‌های اولیه، انتخاب زمان مناسب برای ورود شرکت‌ها به بازار سرمایه به حساب می‌آید. دوره‌های رونق بازار، بهترین زمان برای اجرای عرضه‌های اولیه است؛ زیرا در این شرایط، شرکت‌ها با استقبال بیشتری از سوی سرمایه‌گذاران روبه‌رو می‌شوند و نقدینگی بیشتری به سمت بازار می‌آید.
برای سیاست‌گذاران اقتصادی، عرضه‌های اولیه در دوره‌های رونق، ابزاری مؤثر برای هدایت نقدینگی به سوی بازارهای مولد و جلوگیری از انباشت سرمایه‌های غیرمولد است. همچنین برای سرمایه‌گذاران، ورود به بازار در این دوره‌ها فرصت مناسبی برای بهره‌برداری از بازدهی بالاتر فراهم می‌کند.
بنابراین ورود شرکت‌های جدید به بازار سرمایه، علاوه بر افزایش شفافیت، به تأمین مالی پایدار برای بنگاه‌ها و تقویت زیرساخت‌های اقتصادی کشور یاری می‌رساند. در نهایت، توسعه بازار سرمایه از این مسیر می‌تواند به‌عنوان یکی از ابزارهای اصلی رشد اقتصادی و افزایش رفاه عمومی ایفای نقش کند. از سویی، بخش عمده‌ای از فعالیت بازار سرمایه، تأمین مالی است. بنابراین باید در کنار مسائل روزانه بورس مانند دادوستدهای روزانه، ارزش معاملات و... به مسئله تأمین مالی بنگاه‌ها هم توجه ویژه‌ای شود. انجام عرضه‌های اولیه، افزایش سرمایه و پذیره‌نویسی برای تأمین مالی از وظایف بازار سرمایه به‌شمار می‌آید.
بر این اساس، تأمین مالی از راه حق تقدم یکی از سالم‌ترین راه‌های افزایش سرمایه قلمداد می‌شود؛ زیرا منابع مالی در اختیار بنگاه قرار گرفته و بنگاه از طریق پرداخت سود نقدی این منابع را به‌صورت چندین برابر به بازار برمی‌گرداند.
نکاتی درباره عرضه‌های اولیه
سینا سلیمانی، کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه در گذشته ورود عرضه‌های اولیه به بازار، به‌عنوان پاداشی برای سرمایه‌گذاران و فعالان در نظر گرفته می‌شد، گفت: «عرضه سهام شرکت‌ها با قیمت‌های معقول و منطقی صورت می‌گرفت و بازده‌های مناسبی را برای فعالان اقتصادی فراهم می‌کرد.»
سلیمانی با بیان‌اینکه چند نکته درباره عرضه‌های اولیه مطرح است، افزود: «اولین نکته در این‌باره به حجم و ازسرگیری دوباره عرضه‌های اولیه و میزان نقدینگی موجود در بازار بازمی‌گردد.»
او با بیان اینکه عرضه‌های اولیه، موجب جذب نقدینگی در بازار می‌شود، توضیح داد: «از سرگیری فرآیند پذیرش بازارها و عرضه‌های اولیه در بازار نیازمند نقدینگی قابل‌توجهی است. به بیان دیگر، ارزش معاملات باید به‌گونه‌ای باشد که عرضه‌های اولیه بر رونق یا تعمیق رکود بازار تأثیر نگذارد.»
سلیمانی ادامه داد: «در حال حاضر با توجه به اینکه به تازگی بازار سرمایه از حالت رکود خارج شده و حجم و ارزش معاملات رشد چشمگیری داشته، در صورتی که ارزش معاملات به میزان هفت تا هشت هزار میلیارد تومان و بیشتر تثبیت شود، می‌توان فرایند عرضه اولیه و پذیرش شرکت‌ها را آغاز کرد.»
این کارشناس بازار سرمایه، قیمت سهام شرکت‌ها را دومین نکته در مورد عرضه‌های اولیه برشمرد و گفت: «در قیمت عرضه سهام شرکت‌ها، عرضه‌کنندگان و سرمایه‌گذاران و فعالان بازار ذی‌نفع هستند. بنابراین طبیعی است که هیچ عرضه‌کننده‌ای حاضر نباشد بنگاه خود را به قیمت نازلی پذیرش کند، ولو اینکه از وضعیت تأمین مالی با نرخ پایین یا تأمین مالی رایگان و ارزان بهره ببرند. از این‌رو، سازمان بورس قیمتی را به‌عنوان قیمت عرضه می‌پذیرد که هم سرمایه‌گذار و هم سهام‌دار عمده و مالک رضایت داشته باشند.»
او مدیریت عرضه بعد از انجام عرضه اولیه را نکته سوم و پایانی دانست و اضافه کرد: «در این مورد سازمان بورس می‌تواند نقش فعال‌تری نسبت به گذشته ایفا کند؛ چراکه این موضوع باعث جلب اعتماد بیشتر سرمایه‌گذاران می‌شود. در واقع، هرچقدر عرضه اولیه بعد از روز عرضه، عملکرد بهتری داشته باشد، فضا برای عرضه شرکت‌های بیشتر و استقبال برای عرضه‌های بعدی افزایش می‌یابد. به نظر می‌رسد با اعمال سیاست‌گذاری‌های سازمان بورس، عرضه‌هایی که بعد از روز عرضه اولیه صورت می‌گیرد، صرفاً جهت جذب نقدینگی نخواهد بود.»
این کارشناس بازار سرمایه یادآور شد: «بررسی‌های تاریخی انجام شده بر عرضه‌های اولیه نشان می‌دهد، شرکت‌هایی که با نسبت قیمت به درآمد (P/E) مناسب و در حد (P/E) بازار بدون ریسک و حتی کمتر بوده‌اند با اقبال بیشتری همراه شده و بعد از عرضه عملکرد بهتری داشته‌اند. به همین خاطر اگر شرکت‌ها در رنج P/E بین چهار و پنج واحد عرضه شوند، استقبال زیادی از این موضوع خواهد شد.»
این در حالی است که عرضه‌های اولیه می‌توانند نقش کلیدی در افزایش عمق و پویایی بازار سرمایه ایفا کنند. با توجه به این مسئله، فرآیند تأمین مالی شرکت‌های تولیدی بورسی باید در هیئت‌های پذیرش شرکت‌های بورس و فرابورس، بر اساس یک جدول زمان‌بندی مشخص شود و در مقاطع زمانی از پیش تعیین شده، صورت پذیرد.
عرضه‌های اولیه، کلید تعمیق بازار سرمایه
عرضه‌های اولیه، به‌عنوان یکی از ابزارهای حیاتی بازار سرمایه، نقش مهمی در تقویت بنیان‌های اقتصادی و توسعه شرکت‌ها ایفا می‌کند. این ابزار مالی که امکان ورود شرکت‌ها به بورس و فرابورس را فراهم می‌سازد، علاوه بر ارتقای ظرفیت‌های تأمین مالی، به رشد شفافیت و جذب نقدینگی بیشتر در بازار نیز یاری می‌رساند. افزایش تعداد شرکت‌ها و صنایع حاضر در بازار سرمایه، به‌طور مستقیم به تعمیق و پویایی بیشتر بازار منجر می‌شود.
کارشناسان معتقدند هرچه تنوع گزینه‌های سرمایه‌گذاری در بورس بیشتر باشد، امکان جذب سرمایه‌های جدید و نقدینگی‌های سرگردان نیز افزایش می‌یابد.
این فرآیند به بهبود عملکرد کلی بازار سرمایه کمک می‌کند و ظرفیت‌های اقتصادی کشور را برای مدیریت منابع مالی و سرمایه‌گذاری‌های مولد ارتقا می‌دهد.
به نوعی، عرضه‌های اولیه، فرصتی استثنایی برای شرکت‌ها فراهم می‌سازد تا از منابع مالی ارزان بهره‌مند شوند. تأمین مالی از طریق بازار سرمایه، به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد که با هزینه‌ای بسیار کمتر نسبت به سایر روش‌های تأمین مالی، منابع مالی لازم برای توسعه خود را فراهم کنند.
علاوه بر این، شرکت‌هایی که از طریق عرضه‌های اولیه وارد بازار سرمایه می‌شوند، می‌توانند از این منابع برای تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام، توسعه خطوط تولید و اجرای طرح‌های جدید بهره ببرند. این اقدامات، تأثیر مستقیمی بر افزایش اشتغال و رشد اقتصادی کشور خواهد داشت.
زمان مناسب برای عرضه‌های اولیه
یکی از نکات کلیدی موفقیت عرضه‌های اولیه، انتخاب زمان مناسب برای ورود شرکت‌ها به بازار سرمایه به حساب می‌آید. دوره‌های رونق بازار، بهترین زمان برای اجرای عرضه‌های اولیه است؛ زیرا در این شرایط، شرکت‌ها با استقبال بیشتری از سوی سرمایه‌گذاران روبه‌رو می‌شوند و نقدینگی بیشتری به سمت بازار می‌آید.
برای سیاست‌گذاران اقتصادی، عرضه‌های اولیه در دوره‌های رونق، ابزاری مؤثر برای هدایت نقدینگی به سوی بازارهای مولد و جلوگیری از انباشت سرمایه‌های غیرمولد است. همچنین برای سرمایه‌گذاران، ورود به بازار در این دوره‌ها فرصت مناسبی برای بهره‌برداری از بازدهی بالاتر فراهم می‌کند.
بنابراین ورود شرکت‌های جدید به بازار سرمایه، علاوه بر افزایش شفافیت، به تأمین مالی پایدار برای بنگاه‌ها و تقویت زیرساخت‌های اقتصادی کشور یاری می‌رساند. در نهایت، توسعه بازار سرمایه از این مسیر می‌تواند به‌عنوان یکی از ابزارهای اصلی رشد اقتصادی و افزایش رفاه عمومی ایفای نقش کند. از سویی، بخش عمده‌ای از فعالیت بازار سرمایه، تأمین مالی است. بنابراین باید در کنار مسائل روزانه بورس مانند دادوستدهای روزانه، ارزش معاملات و... به مسئله تأمین مالی بنگاه‌ها هم توجه ویژه‌ای شود. انجام عرضه‌های اولیه، افزایش سرمایه و پذیره‌نویسی برای تأمین مالی از وظایف بازار سرمایه به‌شمار می‌آید.
بر این اساس، تأمین مالی از راه حق تقدم یکی از سالم‌ترین راه‌های افزایش سرمایه قلمداد می‌شود؛ زیرا منابع مالی در اختیار بنگاه قرار گرفته و بنگاه از طریق پرداخت سود نقدی این منابع را به‌صورت چندین برابر به بازار برمی‌گرداند.
نکاتی درباره عرضه‌های اولیه
سینا سلیمانی، کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه در گذشته ورود عرضه‌های اولیه به بازار، به‌عنوان پاداشی برای سرمایه‌گذاران و فعالان در نظر گرفته می‌شد، گفت: «عرضه سهام شرکت‌ها با قیمت‌های معقول و منطقی صورت می‌گرفت و بازده‌های مناسبی را برای فعالان اقتصادی فراهم می‌کرد.»
سلیمانی با بیان‌اینکه چند نکته درباره عرضه‌های اولیه مطرح است، افزود: «اولین نکته در این‌باره به حجم و ازسرگیری دوباره عرضه‌های اولیه و میزان نقدینگی موجود در بازار بازمی‌گردد.»
او با بیان اینکه عرضه‌های اولیه، موجب جذب نقدینگی در بازار می‌شود، توضیح داد: «از سرگیری فرآیند پذیرش بازارها و عرضه‌های اولیه در بازار نیازمند نقدینگی قابل‌توجهی است. به بیان دیگر، ارزش معاملات باید به‌گونه‌ای باشد که عرضه‌های اولیه بر رونق یا تعمیق رکود بازار تأثیر نگذارد.»
سلیمانی ادامه داد: «در حال حاضر با توجه به اینکه به تازگی بازار سرمایه از حالت رکود خارج شده و حجم و ارزش معاملات رشد چشمگیری داشته، در صورتی که ارزش معاملات به میزان هفت تا هشت هزار میلیارد تومان و بیشتر تثبیت شود، می‌توان فرایند عرضه اولیه و پذیرش شرکت‌ها را آغاز کرد.»
این کارشناس بازار سرمایه، قیمت سهام شرکت‌ها را دومین نکته در مورد عرضه‌های اولیه برشمرد و گفت: «در قیمت عرضه سهام شرکت‌ها، عرضه‌کنندگان و سرمایه‌گذاران و فعالان بازار ذی‌نفع هستند. بنابراین طبیعی است که هیچ عرضه‌کننده‌ای حاضر نباشد بنگاه خود را به قیمت نازلی پذیرش کند، ولو اینکه از وضعیت تأمین مالی با نرخ پایین یا تأمین مالی رایگان و ارزان بهره ببرند. از این‌رو، سازمان بورس قیمتی را به‌عنوان قیمت عرضه می‌پذیرد که هم سرمایه‌گذار و هم سهام‌دار عمده و مالک رضایت داشته باشند.»
او مدیریت عرضه بعد از انجام عرضه اولیه را نکته سوم و پایانی دانست و اضافه کرد: «در این مورد سازمان بورس می‌تواند نقش فعال‌تری نسبت به گذشته ایفا کند؛ چراکه این موضوع باعث جلب اعتماد بیشتر سرمایه‌گذاران می‌شود. در واقع، هرچقدر عرضه اولیه بعد از روز عرضه، عملکرد بهتری داشته باشد، فضا برای عرضه شرکت‌های بیشتر و استقبال برای عرضه‌های بعدی افزایش می‌یابد. به نظر می‌رسد با اعمال سیاست‌گذاری‌های سازمان بورس، عرضه‌هایی که بعد از روز عرضه اولیه صورت می‌گیرد، صرفاً جهت جذب نقدینگی نخواهد بود.»
این کارشناس بازار سرمایه یادآور شد: «بررسی‌های تاریخی انجام شده بر عرضه‌های اولیه نشان می‌دهد، شرکت‌هایی که با نسبت قیمت به درآمد (P/E) مناسب و در حد (P/E) بازار بدون ریسک و حتی کمتر بوده‌اند با اقبال بیشتری همراه شده و بعد از عرضه عملکرد بهتری داشته‌اند. به همین خاطر اگر شرکت‌ها در رنج P/E بین چهار و پنج واحد عرضه شوند، استقبال زیادی از این موضوع خواهد شد.»