وضعیت کارگران فصلی در اتحادیه اروپا
کارگران فصلی نقش مهمی در بخشهایی مانند کشاورزی، گردشگری و خدمات در اتحادیه اروپا (EU) دارند. با این حال، اغلب به دلیل ماهیت موقت و چرخهای کارشان در وضعیت آسیبپذیری قرار دارند. برای مقابله با این چالشها، سازمان بینالمللی کار (ILO)، چارچوبی از کنوانسیونها مانند کنوانسیونهای مرتبط با کارگران مهاجر و کنوانسیون حقوق مهاجران برای کار را با هدف حفظ حقوق کارگران فصلی ارائه میکند. این قوانین بر رفتار منصفانه، شرایط کار ایمن و دسترسی به حمایت اجتماعی تأکید دارند که بهعنوان مثال با قوانین اتحادیه اروپا همسو هستند.
این کنوانسیونها خواستار حقوق برابر شامل دستمزد، شرایط کار و تأمیناجتماعی برای کارگران مهاجر، از جمله کارگران فصلی هستند. همچنین به پیشگیری از شیوههای استخدام نادرست و رفع تبعیض میپردازند.
در داخل اتحادیه اروپا، این اصول در دستورالعملهایی مانند دستورالعمل کارگران فصلی (2014/36)EU منعکس شده که حداقل استانداردهایی را برای حقوق کارگران فصلی داخل کشور و یا کشورهای ثالث ایجاد میکند. این دستورالعمل ضمن ارائه اقداماتی برای جلوگیری از استثمار و سوءاستفاده، رفتار برابر از نظر حقوق و شرایط کار را تضمین میکند.
تلاقی کنوانسیونهای سازمان بینالمللی کار و سیاستهای اتحادیه اروپا، تعهد به تقویت کار شایسته برای کارگران فصلی و در عین حال پرداختن به چالشهای منحصر به فرد آنها را برجسته میکند. این قوانین تضمین میکند که کارگران فصلی به محل اقامت، شرایط کار منصفانه و رفتار برابر از نظر شغل و سایر حقوق دسترسی دارند. همچنین تدابیر و مکانیسمهایی برای جلوگیری از سوءاستفاده، نقض حقوق کار و بهرهکشی از طریق نظارت و بازرسی، مکانیسمهای شکایت و همچنین مشوقهایی وجود دارد تا اطمینان حاصل شود که کارگران فصلی بیش از حد مجاز در این موقعیت حضور ندارند.
بهعنوان مثال، قوانین اتحادیه اروپا به اتباع کشورهای ثالثی که در خارج از اتحادیه زندگی میکنند، اجازه میدهد تا برای کار فصلی به مدت حداکثر 9 ماه در دوره یکساله وارد اتحادیه اروپا شده و در آن بمانند. کارفرما باید برای کارگران فصلی شرایط کاری از جمله حقوق و ساعات کار، قابل مقایسه با کارگران بومی در همان موقعیت فراهم کند. این شامل پایبندی به قوانین کار در مورد حداقل دستمزد، ساعات کار، هرگونه مرخصی یا تعطیلات با حقوق و استانداردهای بهداشت و ایمنی در محل کار است.
بهعنوان نمونه، لینا، یک تبعه اهل مولداوی که بخشی از اتحادیه اروپا نیست، بهعنوان کارگر فصلی در یک فروشگاه بزرگ در آلمان در ایام تعطیلات سال نو استخدام میشود. او با کلاوس، کارگر آلمانی، در بخش اسباب بازی فروشگاه کار میکند. هر دو کارمند دستمزد ساعتی یکسانی دریافت میکنند و در طول فصل منتهی به تعطیلات که بسیار هم شلوغ است، طبق قوانین کار آلمان، هر دو مستحق دریافت حقوق تعطیلات اضافی برای ساعات اضافی کار هستند. آنها همچنین از همان حمایتهای بهداشتی و ایمنی، استراحتهای منظم و کمکهزینه غذا نیز برخوردار میشوند.
کارگران فصلی همچنین از لحاظ مزایای تأمیناجتماعی بهویژه در مورد بیماری، زایمان، مستمری و حوادث ناشی از کار بهصورت برابر برخوردارند. کارگران فصلی همچنین باید در طول مدت اقامت خود از محل اقامت مناسب برخوردار باشند. کارفرمایان میتوانند خودشان محل اسکان را فراهم کنند یا هزینه تأمین مسکن را در اختیار کارگران قرار دهند. این شامل کمپهای اسکان یا اتاقهای چندنفره برای اسکان کارگران نیز میشود.
نکته مهم در اینجا، نظارت بر عملکرد کارفرمایان در تمام موارد ذکر شده است. مقامات ملی موظف به نظارت بر انطباق کارفرمایان با قوانین هستند. بازرسان نظارت میکنند تا قراردادهای کاری و شرایط کاری مطابق با قوانین اتحادیه اروپا و قوانین کار ملی پیش برود و با کارگران فصلی بهطور برابر با سایر کارگران رفتار شود. اگر کارفرمایان قوانین را رعایت نکنند، مجوزهای کار فصلی ممکن است لغو شود و یا با جریمههای مالی و حتی ممنوعیت استخدام کارگران فصلی مواجه شوند.