مقرری‌بگیران بیمه بیکاری چگونه به بازار اشتغال برمی‌گردند؟
طبق توافق اخیر وزارت کار، سازمان تأمین‌اجتماعی و سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای، مقرری‌بگیران بیمه بیکاری برای استمرار مقرری خود باید در دوره‌های مهارت‌آموزی پیشنهادی شرکت کنند، در غیر این‌صورت مشمول قطع مقرری بیکاری می‌شوند.
در اردیبهشت‌ماه سال‌جاری علی‌حسین رعیتی‌فرد، معاون روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: «افرادی که مقرری بیمه بیکاری دریافت می‌کنند، پس از گذشت شش ماه با فراخوانی که از سوی سازمان فنی و حرفه‌ای به آن‌ها داده می‌شود، باید آموزش‌های لازم مهارتی را ببینند و به چرخه کار برگردند.» اما بازگشت مقرری‌بگیران بیمه بیکاری به بازار کار چه شرایطی دارد و چه عواملی این بازگشت را تسهیل می‌کند؟
آرمین خوشوقتی، کارشناس حقوق و روابط کار در این رابطه به «آتیه نو» گفت: «برای بررسی اینکه چطور می‌توانیم افراد مشمول بیمه بیکاری را به چرخه کار برگردانیم، باید بدانیم این افراد چه کسانی هستند و چه شرایطی دارند. مقرری بیکاری، حق قانونی هر بیمه‌پرداز است. خیلی از اوقات برخی افراد بیکار از صندوق بیمه بیکاری مقرری می‌گیرند اما تمایل چندانی برای بازگشت به کار ندارند. بنابراین قبل از هرچیز باید مخاطبان یا جامعه ذی‌نفعان صندوق بیمه بیکاری را به خوبی بشناسیم.»
او افزود: «گروهی از این افراد امکان یافتن کار را ندارند. گروهی نیز با وجود تخصص بالا بعد از مدت بسیار کوتاهی با بازگشت به بازار کار، شغل مناسب پیدا می‌کنند. البته گروه سوم نیز با وجود دریافت بیمه بیکاری، از سوی دیگر در بازار کار غیررسمی مشغول به کارند و درآمد خوبی هم دارند. بنابراین شناخت جامعه هدف بیمه بیکاری در طراحی برنامه‌های کارا برای بازگشت به کار آن‌ها اهمیت بسیار دارد.» خوشوقتی بیان کرد: «گروه بزرگی از مقرری‌بگیران بیکاری، از شرایط خود رضایت ندارند و تمایل به بازگشت به کار دارند، بنابراین ما باید با اتخاذ راهبردهایی آن‌ها را به سمت بازار کار هدایت کنیم. یکی از مهم‌ترین دلایل ناکامی این گروه در پیدا کردن کار، فقدان مهارت‌های لازم است. این گروه از مقرری‌بگیران از مهارت لازم برای یافتن شغل مناسب برخوردار نیستند.»
این کارشناس حقوقی، مهارت‌آموزی مؤثر و منطبق با نیازمندی‌های روز بازار کار را مهم‌ترین عامل موفقیت در این زمینه دانست و گفت: «در قانون بیمه بیکاری، بر مهارت‌آموزی از سوی سازمان فنی و حرفه‌ای تأکید شده است. توافقنامه زمستان سال قبل تأمین‌اجتماعی و سازمان فنی و حرفه‌ای در راستای اجرای ماده ۹ قانون بیمه بیکاری نیز بر محور مهارت‌آموزی از سوی سازمان فنی و حرفه‌ای تنظیم شده است. با این حال، برخی از دوره‌های مهارت‌آموزی فنی و حرفه‌ای با نیازها و واقعیات بازار کار تطابق کامل ندارند.»
به گفته او، مؤسساتی که در زمینه آموزش مهارت‌های مورد نیاز کارفرمایان فعالیت می‌کنند، باید تقویت شده و از آن‌ها کمک گرفته شود.
خوشوقتی اضافه کرد: «برای تدوین دوره‌های آموزشی مؤثر و کارا، باید به بازار کار رفت، نیازهای کارفرمایان و دغدغه‌های آن‌ها را شنید و با رویکرد تعاملی، دوره‌های آموزشی مناسب را طراحی و تدوین کرد. تنوع مشاغل موجود در بازار، یک مؤلفه کلیدی است، نیازمندی‌های مشاغل جدید مانند استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان بایستی در طراحی دوره‌های آموزشی دیده شود.»
او با اشاره به اینکه یک‌سری مهارت‌ها سخت‌افزاری و وابسته به مشاغل هستند اما برخی دیگر، مهارت‌های نرم هستند که به چگونگی رفتار و تعامل در محیط کار و با جامعه هدف مشاغل ارتباط دارند، توضیح داد: «نیروهای جوان جویای کار، معمولاً در زمینه مهارت‌های ارتباطی و نرم ضعف دارند و باید بپذیریم جای آموزش این مهارت‌ها در دوره‌های رسمی فنی و حرفه‌ای خالی است.»
این کارشناس روابط کار بر اهمیت آموزش‌های به‌روز تأکید کرد: «آموزش‌های فنی و تخصصی مبتنی بر بازار کار اهمیت بسیار دارد اما سازمان فنی و حرفه‌ای باید با حمایت مالی صندوق بیمه بیکاری، بر توسعه دوره‌های مهارت‌آموزی نرم تمرکز کند. بسیاری مقرری‌بگیران بیمه بیکاری، در زمینه مهارت‌های تعاملی و ارتباطی مشکل دارند و حتی نمی‌توانند توانایی‌ها و قابلیت‌های خود را در مصاحبه‌های شغلی ارائه دهند.»
خوشوقتی توانمندسازی را کلید موفقیت برای بازگشت کارجویان و بیکاران به چرخه کار دانست و ادامه داد: «باید نشست‌های مستمر با کارفرمایان گروه‌های مختلف مشاغل برگزار و دوره‌های آموزشی با هم‌فکری کارفرمایان و کارشناسان هر حوزه تدوین شود. مقرری‌بگیران بیمه بیکاری در صورت توانمند شدن به بازار کار برمی‌گردند. در این‌صورت قطعاً فرصت‌های شغلی خوبی در بازار کار رسمی نصیب نیروهای توانمند خواهد شد.»
در اردیبهشت‌ماه سال‌جاری علی‌حسین رعیتی‌فرد، معاون روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: «افرادی که مقرری بیمه بیکاری دریافت می‌کنند، پس از گذشت شش ماه با فراخوانی که از سوی سازمان فنی و حرفه‌ای به آن‌ها داده می‌شود، باید آموزش‌های لازم مهارتی را ببینند و به چرخه کار برگردند.» اما بازگشت مقرری‌بگیران بیمه بیکاری به بازار کار چه شرایطی دارد و چه عواملی این بازگشت را تسهیل می‌کند؟
آرمین خوشوقتی، کارشناس حقوق و روابط کار در این رابطه به «آتیه نو» گفت: «برای بررسی اینکه چطور می‌توانیم افراد مشمول بیمه بیکاری را به چرخه کار برگردانیم، باید بدانیم این افراد چه کسانی هستند و چه شرایطی دارند. مقرری بیکاری، حق قانونی هر بیمه‌پرداز است. خیلی از اوقات برخی افراد بیکار از صندوق بیمه بیکاری مقرری می‌گیرند اما تمایل چندانی برای بازگشت به کار ندارند. بنابراین قبل از هرچیز باید مخاطبان یا جامعه ذی‌نفعان صندوق بیمه بیکاری را به خوبی بشناسیم.»
او افزود: «گروهی از این افراد امکان یافتن کار را ندارند. گروهی نیز با وجود تخصص بالا بعد از مدت بسیار کوتاهی با بازگشت به بازار کار، شغل مناسب پیدا می‌کنند. البته گروه سوم نیز با وجود دریافت بیمه بیکاری، از سوی دیگر در بازار کار غیررسمی مشغول به کارند و درآمد خوبی هم دارند. بنابراین شناخت جامعه هدف بیمه بیکاری در طراحی برنامه‌های کارا برای بازگشت به کار آن‌ها اهمیت بسیار دارد.» خوشوقتی بیان کرد: «گروه بزرگی از مقرری‌بگیران بیکاری، از شرایط خود رضایت ندارند و تمایل به بازگشت به کار دارند، بنابراین ما باید با اتخاذ راهبردهایی آن‌ها را به سمت بازار کار هدایت کنیم. یکی از مهم‌ترین دلایل ناکامی این گروه در پیدا کردن کار، فقدان مهارت‌های لازم است. این گروه از مقرری‌بگیران از مهارت لازم برای یافتن شغل مناسب برخوردار نیستند.»
این کارشناس حقوقی، مهارت‌آموزی مؤثر و منطبق با نیازمندی‌های روز بازار کار را مهم‌ترین عامل موفقیت در این زمینه دانست و گفت: «در قانون بیمه بیکاری، بر مهارت‌آموزی از سوی سازمان فنی و حرفه‌ای تأکید شده است. توافقنامه زمستان سال قبل تأمین‌اجتماعی و سازمان فنی و حرفه‌ای در راستای اجرای ماده ۹ قانون بیمه بیکاری نیز بر محور مهارت‌آموزی از سوی سازمان فنی و حرفه‌ای تنظیم شده است. با این حال، برخی از دوره‌های مهارت‌آموزی فنی و حرفه‌ای با نیازها و واقعیات بازار کار تطابق کامل ندارند.»
به گفته او، مؤسساتی که در زمینه آموزش مهارت‌های مورد نیاز کارفرمایان فعالیت می‌کنند، باید تقویت شده و از آن‌ها کمک گرفته شود.
خوشوقتی اضافه کرد: «برای تدوین دوره‌های آموزشی مؤثر و کارا، باید به بازار کار رفت، نیازهای کارفرمایان و دغدغه‌های آن‌ها را شنید و با رویکرد تعاملی، دوره‌های آموزشی مناسب را طراحی و تدوین کرد. تنوع مشاغل موجود در بازار، یک مؤلفه کلیدی است، نیازمندی‌های مشاغل جدید مانند استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان بایستی در طراحی دوره‌های آموزشی دیده شود.»
او با اشاره به اینکه یک‌سری مهارت‌ها سخت‌افزاری و وابسته به مشاغل هستند اما برخی دیگر، مهارت‌های نرم هستند که به چگونگی رفتار و تعامل در محیط کار و با جامعه هدف مشاغل ارتباط دارند، توضیح داد: «نیروهای جوان جویای کار، معمولاً در زمینه مهارت‌های ارتباطی و نرم ضعف دارند و باید بپذیریم جای آموزش این مهارت‌ها در دوره‌های رسمی فنی و حرفه‌ای خالی است.»
این کارشناس روابط کار بر اهمیت آموزش‌های به‌روز تأکید کرد: «آموزش‌های فنی و تخصصی مبتنی بر بازار کار اهمیت بسیار دارد اما سازمان فنی و حرفه‌ای باید با حمایت مالی صندوق بیمه بیکاری، بر توسعه دوره‌های مهارت‌آموزی نرم تمرکز کند. بسیاری مقرری‌بگیران بیمه بیکاری، در زمینه مهارت‌های تعاملی و ارتباطی مشکل دارند و حتی نمی‌توانند توانایی‌ها و قابلیت‌های خود را در مصاحبه‌های شغلی ارائه دهند.»
خوشوقتی توانمندسازی را کلید موفقیت برای بازگشت کارجویان و بیکاران به چرخه کار دانست و ادامه داد: «باید نشست‌های مستمر با کارفرمایان گروه‌های مختلف مشاغل برگزار و دوره‌های آموزشی با هم‌فکری کارفرمایان و کارشناسان هر حوزه تدوین شود. مقرری‌بگیران بیمه بیکاری در صورت توانمند شدن به بازار کار برمی‌گردند. در این‌صورت قطعاً فرصت‌های شغلی خوبی در بازار کار رسمی نصیب نیروهای توانمند خواهد شد.»