راهکار
نگاهی به اختلال «دوقطبی»
کمتر کسی را می‌‌بینید که اسم اختلال دوقطبی به گوش او نرسیده باشد. در‌عین‌حال، افراد کمی درباره این اختلال روانی اطلاعات جامع و کاربردی دارند. اگر از کسی بپرسید که اختلال دوقطبی چیست، بدون‌شک به عباراتی چون مودی بودن، افسردگی شیدایی، بی‌ثباتی خلقی، افکار خودکشی داشتن، پر انرژی و کم‌انرژی بودن و شرایط روانی و الگوهای رفتاری مشابه اشاره می‌کند. اما اختلال دوقطبی در واقع یک اختلال روانی و یکی از انواع اختلالات خلقی است که در گذشته به آن شیدایی افسردگی می‌گفتند. فردی که به این حالت روانی مبتلا باشد، حالات مختلفی از دوره‌های شیدایی و فرازهای احساسی (مانیا و هایپومانیا) و دوره‌های افسردگی و نشیب‌های روانی (دپرسیون) را تجربه می‌کند. بنابراین این بیماری فاز مانیک اختلال دوقطبی و فاز افسردگی دوقطبی دارد. هنگامی که خلق‌و‌خوی شما به سمت شیدایی یا هایپومانیا تغییر می‌کند، ممکن است احساس سرخوشی، پرانرژی بودن یا تحریک‌پذیری غیرعادی داشته باشید. این نوسانات خلقی می‌تواند بر خواب، انرژی، فعالیت، قضاوت، رفتار و توانایی تفکر واضح تأثیر بگذارد. انواع مختلفی از اختلالات دوقطبی و مرتبط با آن شامل شیدایی یا هیپومانیا و افسردگی وجود دارد. به نظر می‌رسد افراد مبتلا به اختلال دوقطبی تغییرات فیزیکی در مغز خود را تجربه می‌کنند. اهمیت این تغییرات هنوز نامشخص است اما شاید در نهایت به شناسایی دقیق علل کمک کند. علائم می‌تواند باعث تغییرات غیرقابل پیش‌بینی در خلق‌و‌خو و رفتار شود و در نتیجه پریشانی و دشواری قابل‌توجهی در زندگی ایجاد کند. مثلاً بیش از حد شاد و پر انرژی بودن، احساس برتری داشتن به دیگران، شنیدن صداهایی که دیگران آن را نمی‌شنوند، برنامه‌ریزی‌های بلندپروازانه، احساس صمیمیت زیاد و بروز بیش از حد احساسات از علائم ابتلا به اختلال دوقطبی است. همچنین احساس افسردگی که ممکن است این مشکل را بارها در زندگیمان تجربه کرده باشیم. اما اگر مبتلا به اختلال دوقطبی باشید این نوع از افسردگی شدیدتر است و با گریه کردن بدون دلیل خاص، فکرکردن به خودکشی، احساس غمی که از بين نمی‌رود، زودرنجی و نظایر آن همراه می‌شود. درمان اختلال دوقطبی معمولاً شامل ترکیبی از درمان دارویی و غیردارویی است. در بخش درمان دارویی، داروهای ضدافسردگی برای کنترل دوره‌های افسردگی و داروهای ضدمانیا برای کنترل دوره‌های مانیا استفاده می‌شوند. در موارد شدید، داروهای ضدروان‌پریشی نیز به کار گرفته می‌شوند. در کنار درمان دارویی، درمان‌های غیردارویی مانند روان‌درمانی شناختی-رفتاری، آموزش مدیریت خلق‌و‌خو، الگوی منظم خواب و فعالیت و مدیریت استرس نقش مهمی در بهبود علائم و پیشگیری از عود دارند. هدف اصلی درمان، کنترل دوره‌های حاد و جلوگیری از عود است. اگر علائم روانی خاصی که نام بردیم باعث آزارتان شده بهتر است در این‌باره با متخصص روانپزشک یا روانشناس مشورت کنید.