مدیرکل امور مالی سازمان تأمین‌اجتماعی در گفت‌وگو با آتیه نو تشریح کرد
آخرین تغییرات نحوه محاسبه مالیات کارکنان و دلایل تجمیع حقوق و مزایا
طی ماه‌های اخیر به دلیل اعمال تغییراتی در کسورات قانونی حقوق و دستمزد کارکنان تأمین‌اجتماعی، سؤالات و ابهاماتی برای برخی افراد شاغل در این سازمان ایجاد شد. بر این اساس آخرین تغییرات نحوه محاسبه مالیات کارکنان و دلایل تجمیع حقوق و مزایای آنان در گفت‌وگوی آتیه نو با علی محمدی‌سنجر، مدیرکل مالی سازمان تأمین‌اجتماعی تشریح شده است.
با توجه به تغییراتی که از ابتدای سال جاری در روند محاسبه مالیات کارکنان سازمان‌های دولتی و غیردولتی اعمال شده، توضیحاتی در این‌خصوص ارائه کنید؟
مبلغ قابل محاسبه به عوامل پرداختی مستمر و غیرمستمر مشمول مالیات بستگی دارد. عوامل مستمر، حکم کارگزینی کارکنان و سایر عوامل پرداختی به‌صورت نقدی مانند اضافه‌کار و مزایای انگیزشی و برخی موارد دیگر از جمله موارد غیرمستمر محسوب می‌شوند.
براساس شرایط کنونی و مقررات سازمان امور مالیاتی، در صورتی‌که فردی در دو ماه متوالی، حقوق و مزایای مشابه دریافت کند با توجه به منطق پلکانی مالیات و تجمیع دریافتی‌های مستمر و غیرمستمر، مالیات ماه دوم او بیش از مالیات ماه اول محاسبه می‌شود. این در حالی است که در سنوات گذشته مبلغ مالیات در شرایط اشاره‌شده کاملاً یکسان محاسبه می‌شد.
با توجه به اینکه بر اساس مقررات جدید سازمان امور مالیاتی، دستگاه‌های اجرایی مکلفند قبل از پرداخت حقوق و مزایای کارکنان نسبت به بارگذاری اطلاعات در سامانه امور مالیاتی اقدام کنند و محاسبه مالیات از طریق سامانه امور مالیاتی صورت می‌گیرد، سیستم حقوق و دستمزد سازمان تأمین‌اجتماعی در محاسبه مالیات، دخل و تصرفی نداشته و صرفاً مبالغ محاسبه شده در سامانه مالیاتی بدون هیچ‌گونه تغییری، از حقوق و مزایای کارکنان کسر می‌شود.
برای مثال اگر فردی در فروردین‌ماه با دریافتی حکم کارگزینی به مبلغ 150 میلیون ریال و مزایای 350 میلیون ریال و مبلغی معادل 30 میلیون ریال بابت بیمه داشته باشد، مبلغ محاسبه شده توسط اداره امور مالیاتی جهت مالیات فروردین‌ماه وی 35 میلیون ریال خواهد بود. درحالی که با فرض اینکه همان فرد در اردیبهشت‌ماه نیز همان حقوق و مزایای را دریافت کند مبلغ محاسبه شده توسط اداره امور مالیاتی جهت اردیبهشت‌ماه 43 میلیون ریال است.
برخی معتقدند در صورت پرداخت مزایا به‌صورت غیرتجمیعی، مبلغ مالیات کاهش پیدا می‌کند. آیا این اشکال وارد است؟ مبنای محاسبه حقوق و مزایای تجمیعی چیست؟
قانون بودجه سال 1403، همه دستگاه‌ها را ملزم به پرداخت حقوق و مزایای کارکنان در قالب یک فیش و یک سند کرده است. در نتیجه در پایان هر ماه تمامی حقوق و مزایای کارکنان قبل از پرداخت در سامانه امور مالیاتی بارگذاری و پس از محاسبه مالیات توسط سامانه مذکور عیناً از حقوق و مزایای کارکنان کسر می‌شود. البته پرداخت حقوق و مزایای کارکنان در یک فیش و یا پرداخت آن در چندین مرحله در طول ماه تأثیری بر محاسبه مالیات ندارد. در سنوات گذشته هنگام پرداخت مواردی در طول ماه با عنوان پرداخت‌های بین ماه، سیستم حقوق و دستمزد نسبت به کسر مالیات علی‌الحساب 10 درصد در فیش بین ماه اقدام و الباقی مالیات مربوطه در پایان ماه از حقوق کارکنان کسر می‌شد. از نظر همکاران، موارد پرداختی در بین ماه دارای مالیات 10 درصد بوده که این برداشت صحیح نیست. به این واسطه در مجموع نحوه احتساب مالیات از طریق سامانه امور مالیات و بر اساس جدول مالیات حقوق موضوع ماده 84 قانون مالیات مستقیم در سال 1403 صورت می‌گیرد.
اگر فردی در دو مرکز یا دو دستگاه مشغول به‌کار باشد، مالیات برای او چگونه محاسبه می‌شود؟ در این ارتباط چه تغییراتی نسبت به سنوات گذشته اعمال شده است؟
بر اساس سامانه مالیاتی در سال جاری، مبالغ ارسالی از دستگاه‌ها با یکدیگر تجمیع می‌شود و ملاک محاسبه قرار می‌گیرد. این درحالی است که در سنوات گذشته هر یک از سیستم‌های دو دستگاه به‌طور مستقل نسبت به محاسبه مالیات اقدام می‌کردند و طبیعتاً فرد در سطوح مالیاتی با ضریب مالیاتی کمتر قرار داشته است.
در شرایط مذکور، معافیت مالیاتی در واحدی لحاظ می‌شود که لیست مالیاتی را زودتر در سامانه سازمان امور مالیاتی بارگذاری کند. هرچند این موضوع در سرجمع مالیات محاسبه شده همکار، تفاوتی ایجاد نمی‌کند.
در مورد پرداخت‌های غیرنقدی همکاران هم ظاهراً تغییراتی اتفاق افتاده که سؤالاتی را ایجاد کرده است. آیا پرداخت‌های غیرنقدی به کلی معاف از مالیات است یا سقفی برای آن در نظر گرفته شده است؟
مطابق قانون مالیات‌های مستقیم، مزایای غیرنقدی تا سقف دو دوازدهم معافیت ماده 84 قانون مالیات مستقیم، از کسر مالیات معاف است. نظر به اینکه در سال جاری معافیت این ماده قانونی معادل 120میلیون ریال است، در صورت پرداخت‌های غیرنقدی می‌توان تا سقف 240 میلیون ریال (معادل 24 میلیون تومان) از معافیت مالیاتی استفاده کرد که این موضوع در پرداخت‌های غیرنقدی (بن‌کارت) از سنوات گذشته تاکنون همواره مورد توجه بوده و همکاران از آن بهره‌مندند و مازاد بر سقف دو دوازدهم به همراه حقوق و مزایای کارکنان در جدول مالیاتی محاسبه و کسر می‌شود.
با توجه به تغییراتی که از ابتدای سال جاری در روند محاسبه مالیات کارکنان سازمان‌های دولتی و غیردولتی اعمال شده، توضیحاتی در این‌خصوص ارائه کنید؟
مبلغ قابل محاسبه به عوامل پرداختی مستمر و غیرمستمر مشمول مالیات بستگی دارد. عوامل مستمر، حکم کارگزینی کارکنان و سایر عوامل پرداختی به‌صورت نقدی مانند اضافه‌کار و مزایای انگیزشی و برخی موارد دیگر از جمله موارد غیرمستمر محسوب می‌شوند.
براساس شرایط کنونی و مقررات سازمان امور مالیاتی، در صورتی‌که فردی در دو ماه متوالی، حقوق و مزایای مشابه دریافت کند با توجه به منطق پلکانی مالیات و تجمیع دریافتی‌های مستمر و غیرمستمر، مالیات ماه دوم او بیش از مالیات ماه اول محاسبه می‌شود. این در حالی است که در سنوات گذشته مبلغ مالیات در شرایط اشاره‌شده کاملاً یکسان محاسبه می‌شد.
با توجه به اینکه بر اساس مقررات جدید سازمان امور مالیاتی، دستگاه‌های اجرایی مکلفند قبل از پرداخت حقوق و مزایای کارکنان نسبت به بارگذاری اطلاعات در سامانه امور مالیاتی اقدام کنند و محاسبه مالیات از طریق سامانه امور مالیاتی صورت می‌گیرد، سیستم حقوق و دستمزد سازمان تأمین‌اجتماعی در محاسبه مالیات، دخل و تصرفی نداشته و صرفاً مبالغ محاسبه شده در سامانه مالیاتی بدون هیچ‌گونه تغییری، از حقوق و مزایای کارکنان کسر می‌شود.
برای مثال اگر فردی در فروردین‌ماه با دریافتی حکم کارگزینی به مبلغ 150 میلیون ریال و مزایای 350 میلیون ریال و مبلغی معادل 30 میلیون ریال بابت بیمه داشته باشد، مبلغ محاسبه شده توسط اداره امور مالیاتی جهت مالیات فروردین‌ماه وی 35 میلیون ریال خواهد بود. درحالی که با فرض اینکه همان فرد در اردیبهشت‌ماه نیز همان حقوق و مزایای را دریافت کند مبلغ محاسبه شده توسط اداره امور مالیاتی جهت اردیبهشت‌ماه 43 میلیون ریال است.
برخی معتقدند در صورت پرداخت مزایا به‌صورت غیرتجمیعی، مبلغ مالیات کاهش پیدا می‌کند. آیا این اشکال وارد است؟ مبنای محاسبه حقوق و مزایای تجمیعی چیست؟
قانون بودجه سال 1403، همه دستگاه‌ها را ملزم به پرداخت حقوق و مزایای کارکنان در قالب یک فیش و یک سند کرده است. در نتیجه در پایان هر ماه تمامی حقوق و مزایای کارکنان قبل از پرداخت در سامانه امور مالیاتی بارگذاری و پس از محاسبه مالیات توسط سامانه مذکور عیناً از حقوق و مزایای کارکنان کسر می‌شود. البته پرداخت حقوق و مزایای کارکنان در یک فیش و یا پرداخت آن در چندین مرحله در طول ماه تأثیری بر محاسبه مالیات ندارد. در سنوات گذشته هنگام پرداخت مواردی در طول ماه با عنوان پرداخت‌های بین ماه، سیستم حقوق و دستمزد نسبت به کسر مالیات علی‌الحساب 10 درصد در فیش بین ماه اقدام و الباقی مالیات مربوطه در پایان ماه از حقوق کارکنان کسر می‌شد. از نظر همکاران، موارد پرداختی در بین ماه دارای مالیات 10 درصد بوده که این برداشت صحیح نیست. به این واسطه در مجموع نحوه احتساب مالیات از طریق سامانه امور مالیات و بر اساس جدول مالیات حقوق موضوع ماده 84 قانون مالیات مستقیم در سال 1403 صورت می‌گیرد.
اگر فردی در دو مرکز یا دو دستگاه مشغول به‌کار باشد، مالیات برای او چگونه محاسبه می‌شود؟ در این ارتباط چه تغییراتی نسبت به سنوات گذشته اعمال شده است؟
بر اساس سامانه مالیاتی در سال جاری، مبالغ ارسالی از دستگاه‌ها با یکدیگر تجمیع می‌شود و ملاک محاسبه قرار می‌گیرد. این درحالی است که در سنوات گذشته هر یک از سیستم‌های دو دستگاه به‌طور مستقل نسبت به محاسبه مالیات اقدام می‌کردند و طبیعتاً فرد در سطوح مالیاتی با ضریب مالیاتی کمتر قرار داشته است.
در شرایط مذکور، معافیت مالیاتی در واحدی لحاظ می‌شود که لیست مالیاتی را زودتر در سامانه سازمان امور مالیاتی بارگذاری کند. هرچند این موضوع در سرجمع مالیات محاسبه شده همکار، تفاوتی ایجاد نمی‌کند.
در مورد پرداخت‌های غیرنقدی همکاران هم ظاهراً تغییراتی اتفاق افتاده که سؤالاتی را ایجاد کرده است. آیا پرداخت‌های غیرنقدی به کلی معاف از مالیات است یا سقفی برای آن در نظر گرفته شده است؟
مطابق قانون مالیات‌های مستقیم، مزایای غیرنقدی تا سقف دو دوازدهم معافیت ماده 84 قانون مالیات مستقیم، از کسر مالیات معاف است. نظر به اینکه در سال جاری معافیت این ماده قانونی معادل 120میلیون ریال است، در صورت پرداخت‌های غیرنقدی می‌توان تا سقف 240 میلیون ریال (معادل 24 میلیون تومان) از معافیت مالیاتی استفاده کرد که این موضوع در پرداخت‌های غیرنقدی (بن‌کارت) از سنوات گذشته تاکنون همواره مورد توجه بوده و همکاران از آن بهره‌مندند و مازاد بر سقف دو دوازدهم به همراه حقوق و مزایای کارکنان در جدول مالیاتی محاسبه و کسر می‌شود.