لنگرگاه
نگاهی به طرحواره «ایثار»
«با اینکه همیشه سعی‌ام رو می‌کنم تا خودخواه نباشم و به دیگران کمک کنم اما در نهایت هیچ‌کس قدرم رو نمی‌دونه، احساس می‌کنم اطرافیانم ازم سوءاستفاده می‌کنن، خیلی استرس دارم و همیشه احساس خستگی می‌کنم.» این‌ها نمونه جملات یک فرد قربانی طرحواره ایثار است. این طرحواره که نام دیگر آن ایثارگری افراطی است به طرحواره‌ای اشاره دارد که در آن تمام توجه فرد به ارضای نیازهای دیگران است. در حالی‌که اهمیتی به نیازهای خود نمی‌دهد و از خود مراقبت نمی‌کند. فرد دارای طرحواره ایثار به‌خاطر قربانی کردن اولویت‌های خود و در عوض پاسخ دادن به نیازهای دیگران، احتمالاً دوستان زیادی خواهد داشت. در نهایت افراد ایثارگر افراطی بعد از دویدن‌های طولانی برای کمک به دیگران احساس خستگی و پوچی می‌کنند، دچار سردرگمی می‌شوند و به سراغ پرخوری، دارو، الکل و یا چیزهای دیگر می‌روند تا احساس بهتری به دست آورند ولی فقط یک مشکل دیگر به مشکلات قبلیشان اضافه می‌شود. تله ایثار عبارت است از نادیده گرفتن خود و نیازهای شخصی، به‌منظور کمک به دیگران حتی در شرایطی که خود فرد نیازمند کمک بیشتری است. افراد دارای طرحواره ایثار چنانچه خود را وقف کمک افراطی به دیگران نکرده و مسائل اطرافیان را مقدم بر نیازهای خود ندانند، احساس گناه و عذاب وجدان خواهند داشت برای همین خود را قربانی دیگران می‌کنند. افرادی که طرحواره ایثار را درون خودشان دارند، این‌طور فکر می‌کنند که همه افرادی که با آن‌ها در ارتباط‌اند نیازمند کمک هستند. این رفع نیازها درباره افراد نزدیک و مهم زندگی بسیار بیشتر رخ می‌دهد و فرد تلاش می‌کند که به هر قیمتی نیاز آن‌ها را برطرف کند. کسانی که دارای طرحواره مذکور هستند به مرور زمان دچار احساس بی‌ارزشی و فرسوده می‌شوند. ایثارگرها برای حل و فصل مشکل خود می‌توانند به یک روانشناس خوب مراجعه کرده و با بیان شرایط خود با استفاده از تجربه روان‌درمانگر و تلاش خود از شر این طرحواره خلاص شوند. در این روش، طی جلسات گفت‌وگو با درمانگر نسبت به ریشه مشکلات خود آگاه شده و با آموزش تکنیک‌ها و بالا بردن مهارت خود در ایجاد ارتباط، می‌توانید به شکل مؤثری در مسیر درمان پیشروی کنید. یادتان نرود که فقط یک درمانگر کارآزموده و متخصص در زمینه طرحواره‌درمانی، می‌تواند مشکلات شما را به خوبی ریشه‌یابی کند و بهبود ببخشد. همچنین روند درمان در طول زمان و با همکاری خود شما انجام می‌گیرد. بنابراین صبور بودن در این مسیر و پیگیری منظم جلسات بسیار اهمیت دارد.