تأثیر تقاضای بازار کار بر فعالیت کاریابی‌ها
تطبیق شرایط روز بازار کار و اشتغال، با درخواست‌های شغلی نیروی کار و نیاز کارفرمایان به جذب گروه‌های مختلف کارجو، یکی از الزامات حوزه کار محسوب می‌شود. کارجویان و کارفرمایان برای ایجاد هم‌گرایی در حوزه دستیابی به فرصتهای شغلی، باید در نقطه‌ای تلاقی داشته باشند و این مهم موجب زمینه تعادل‌بخشی عرضه و تقاضا در بازار کار می‌شود.
شرکت‌های مختلف با استفاده از روش‌هایی نظیر درج آگهی اینترنتی، روزنامه یا استخدام از طریق سفارش یا معرفی همکاران یا کارمندان دیگر امکان جذب نیروی کار را دارند. از طرفی ارتباط با کاریابی‌ها، به‌کارگیری و استخدام نیروی کار موردنیاز کارفرمایان را فراهم می‌کند.
سابقه فعالیت مراکز کاریابی دولتی و غیردولتی و دفاتر مشاوره شغلی در بسیاری نقاط جهان به بیش از سه دهه می‌رسد. در حال حاضر سهم جذب نیروی کار از طریق کاریابی‌ها در کشورهای با سابقه این حوزه 50 درصد و در کشور ما 20 درصد برآورد می‌شود.
بر اساس آخرین گزارش‌های مرکز برنامه‌ریزی و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در حال حاضر بالغ بر 1600 کاریابی داخلی و ۱۹۸ کاریابی خارجی غیردولتی در کشور فعالیت می‌کنند. با توجه به حجم بالای فرصتهای شغلی در شهرهای بزرگ و صنعتی، طبیعتاً تعداد بالایی از کاریابی‌ها باید در این مناطق فعال باشند. بنابراین بیشترین تعداد ثبت‌شده کاریابی‌های فعال، در استان‌های تهران و خراسان رضوی ارائه خدمات حوزه اشتغال را برعهده دارند.
برخی مراکز کاریابی نیز به‌صورت غیررسمی فعالیت می‌کنند. طبق اعلام کانون کاریابی کشور، تعداد کاریابی‌های غیررسمی حدود 3 تا 10 برابر کاریابی‌های دارای مجوز فعالیت است. آمارها حاکی از فعالیت ۷۰ درصد کاریابی‌های غیرمجاز در تهران، ۲۰درصد در شهرهای بزرگ و ۱۰درصد در شهرهای کوچک است. عمده این کاریابی‌ها در پوشش شرکت‌های خدماتی و تأمین نیروی انسانی، امور مرتبط با کاریابی و اشتغال را انجام می‌دهند.
دریافت کمیسیون‌های بالا جهت تسهیل فرآیند استخدام و به‌کارگیری افراد در مشاغل سیاه خارج از کشور از جمله اقدامات آن‌هاست. در نتیجه این اقدامات زیرزمینی، امکان پیگیری مطالبات حقوقی در صورت کلاهبرداری یا سوءاستفاده برای جویندگان کار فراهم نیست و امنیت شغلی این کارگران از سوی کارفرمایان در معرض تهدید است.
تاریخچه فعالیت مراکز کاریابی نشان می‌دهد که در سال‌های دهه‌های 20 تا 50 واژه «کاریابی» در تشکیلات وزارت کار وجود داشته است. در دهه 60 نیز مراکز کاریابی به‌صورت واحدی وابسته به اداره کل کار و امور اجتماعی فعالیت می‌کردند. در برنامه سوم توسعه، مراکز کاریابی دولتی به مراکز کاریابی خصوصی تفویض شدند و به دلایلی نتوانستند جایگاه قابل اتکایی در تنظیم بازار کار ایفا کنند.
مراکز کاریابی با پذیرش درخواست افراد جویای کار، به نمایندگی از کارفرمایان به دنبال پرکردن موقعیت‌های شغلی و کمک به کارجویان برای یافتن کار مناسب هستند. این آژانس‌ها با شناخت نیازهای کارفرما، ارزیابی ظرفیت متقاضیان، ایجاد گروه‌های تخصصی و انجام آزمون‌های مهارت و برنامه‌های آموزشی به تسهیل در فرآیند استخدام کمک می‌کنند.
روند فعالیت کاریابی‌ها در کشورهای توسعه‌یافته، در قالب تماس کارفرمایان با آژانس کاریابی، تبلیغ فعالیت شرکت از طریق پلتفرم‌های آژانس کاریابی، پذیرش و ارزیابی درخواست‌ها و رزومه‌های افراد جویای کار، تطابق درخواست کارجویان با نیازهای کارفرمایان، انجام مصاحبه غربالگری کارجویان، ارائه پیشنهاداتی به کارجویان برای بهبود فرآیند ارائه درخواست، افزایش مهارت‌های شغلی و ارائه راهکارهایی برای کسب درآمد بیشتر با توجه به توانمندی‌ها، معرفی کارجویان به شرکت‌ها برای انجام مصاحبه شغلی انجام می‌شود. کسب درآمد مراکز کاریابی نیز از طریق دریافت کمیسیون جذب نیروی کار از هر دو طرف است.
عوامل بسیاری در میزان اثربخشی فعالیت مراکز کاریابی در تسهیل فرآیند جذب نیروی کار تأثیرگذار است اما در مجموع مهم‌ترین چالش‌های فعالیت مراکز کاریابی در کشور ما در دو سطح شیوه فعالیت مراکز کاریابی و کارجویان دسته‌بندی می‌شود. در سطح شیوه فعالیت کاریابی‌ها، این بنگاه‌ها به شرط وجود نظارت می‌توانند برای تأمین نیروی انسانی مفید باشند. همین‌طور راه‌اندازی و اداره مؤسسه کاریابی نیاز به افراد متخصص دارد و این‌گونه مجموعه‌ها باید در دست افرادی با تخصص کاریابی و زیر نظر وزارت کار مدیریت شود. در سطح کارجویان نیز جلب اعتماد جویندگان کار از سوی این مراکز مهم است. بسیاری از کارجویان به دلایلی نظیر بی‌ثباتی بازار کار و عدم شناسایی و تطابق نیروی کار با موقعیت‌های شغلی و گاه سوءاستفاده از نیاز جویندگان کار به شغل مناسب، نسبت به آن‌ها بی‌اعتماد شده‌اند.
شرکت‌های مختلف با استفاده از روش‌هایی نظیر درج آگهی اینترنتی، روزنامه یا استخدام از طریق سفارش یا معرفی همکاران یا کارمندان دیگر امکان جذب نیروی کار را دارند. از طرفی ارتباط با کاریابی‌ها، به‌کارگیری و استخدام نیروی کار موردنیاز کارفرمایان را فراهم می‌کند.
سابقه فعالیت مراکز کاریابی دولتی و غیردولتی و دفاتر مشاوره شغلی در بسیاری نقاط جهان به بیش از سه دهه می‌رسد. در حال حاضر سهم جذب نیروی کار از طریق کاریابی‌ها در کشورهای با سابقه این حوزه 50 درصد و در کشور ما 20 درصد برآورد می‌شود.
بر اساس آخرین گزارش‌های مرکز برنامه‌ریزی و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در حال حاضر بالغ بر 1600 کاریابی داخلی و ۱۹۸ کاریابی خارجی غیردولتی در کشور فعالیت می‌کنند. با توجه به حجم بالای فرصتهای شغلی در شهرهای بزرگ و صنعتی، طبیعتاً تعداد بالایی از کاریابی‌ها باید در این مناطق فعال باشند. بنابراین بیشترین تعداد ثبت‌شده کاریابی‌های فعال، در استان‌های تهران و خراسان رضوی ارائه خدمات حوزه اشتغال را برعهده دارند.
برخی مراکز کاریابی نیز به‌صورت غیررسمی فعالیت می‌کنند. طبق اعلام کانون کاریابی کشور، تعداد کاریابی‌های غیررسمی حدود 3 تا 10 برابر کاریابی‌های دارای مجوز فعالیت است. آمارها حاکی از فعالیت ۷۰ درصد کاریابی‌های غیرمجاز در تهران، ۲۰درصد در شهرهای بزرگ و ۱۰درصد در شهرهای کوچک است. عمده این کاریابی‌ها در پوشش شرکت‌های خدماتی و تأمین نیروی انسانی، امور مرتبط با کاریابی و اشتغال را انجام می‌دهند.
دریافت کمیسیون‌های بالا جهت تسهیل فرآیند استخدام و به‌کارگیری افراد در مشاغل سیاه خارج از کشور از جمله اقدامات آن‌هاست. در نتیجه این اقدامات زیرزمینی، امکان پیگیری مطالبات حقوقی در صورت کلاهبرداری یا سوءاستفاده برای جویندگان کار فراهم نیست و امنیت شغلی این کارگران از سوی کارفرمایان در معرض تهدید است.
تاریخچه فعالیت مراکز کاریابی نشان می‌دهد که در سال‌های دهه‌های 20 تا 50 واژه «کاریابی» در تشکیلات وزارت کار وجود داشته است. در دهه 60 نیز مراکز کاریابی به‌صورت واحدی وابسته به اداره کل کار و امور اجتماعی فعالیت می‌کردند. در برنامه سوم توسعه، مراکز کاریابی دولتی به مراکز کاریابی خصوصی تفویض شدند و به دلایلی نتوانستند جایگاه قابل اتکایی در تنظیم بازار کار ایفا کنند.
مراکز کاریابی با پذیرش درخواست افراد جویای کار، به نمایندگی از کارفرمایان به دنبال پرکردن موقعیت‌های شغلی و کمک به کارجویان برای یافتن کار مناسب هستند. این آژانس‌ها با شناخت نیازهای کارفرما، ارزیابی ظرفیت متقاضیان، ایجاد گروه‌های تخصصی و انجام آزمون‌های مهارت و برنامه‌های آموزشی به تسهیل در فرآیند استخدام کمک می‌کنند.
روند فعالیت کاریابی‌ها در کشورهای توسعه‌یافته، در قالب تماس کارفرمایان با آژانس کاریابی، تبلیغ فعالیت شرکت از طریق پلتفرم‌های آژانس کاریابی، پذیرش و ارزیابی درخواست‌ها و رزومه‌های افراد جویای کار، تطابق درخواست کارجویان با نیازهای کارفرمایان، انجام مصاحبه غربالگری کارجویان، ارائه پیشنهاداتی به کارجویان برای بهبود فرآیند ارائه درخواست، افزایش مهارت‌های شغلی و ارائه راهکارهایی برای کسب درآمد بیشتر با توجه به توانمندی‌ها، معرفی کارجویان به شرکت‌ها برای انجام مصاحبه شغلی انجام می‌شود. کسب درآمد مراکز کاریابی نیز از طریق دریافت کمیسیون جذب نیروی کار از هر دو طرف است.
عوامل بسیاری در میزان اثربخشی فعالیت مراکز کاریابی در تسهیل فرآیند جذب نیروی کار تأثیرگذار است اما در مجموع مهم‌ترین چالش‌های فعالیت مراکز کاریابی در کشور ما در دو سطح شیوه فعالیت مراکز کاریابی و کارجویان دسته‌بندی می‌شود. در سطح شیوه فعالیت کاریابی‌ها، این بنگاه‌ها به شرط وجود نظارت می‌توانند برای تأمین نیروی انسانی مفید باشند. همین‌طور راه‌اندازی و اداره مؤسسه کاریابی نیاز به افراد متخصص دارد و این‌گونه مجموعه‌ها باید در دست افرادی با تخصص کاریابی و زیر نظر وزارت کار مدیریت شود. در سطح کارجویان نیز جلب اعتماد جویندگان کار از سوی این مراکز مهم است. بسیاری از کارجویان به دلایلی نظیر بی‌ثباتی بازار کار و عدم شناسایی و تطابق نیروی کار با موقعیت‌های شغلی و گاه سوءاستفاده از نیاز جویندگان کار به شغل مناسب، نسبت به آن‌ها بی‌اعتماد شده‌اند.