مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی بررسی کرد
نظام تأمین‌اجتماعی چند لایه در استرالیا
محمدرضا بیاتی‌نیا روزنامه‌نگار
دفتر مطالعات بخش عمومی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، به تازگی گزارشی با عنوان «نظام تأمین‌اجتماعی چندلایه در کشور استرالیا» منتشر کرده است. بر اساس این پژوهش، نظام تأمین‌اجتماعی یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین حوزه‌های مخارج دولت در این کشور محسوب می‌شود. مخارج این نظام در سال‌های ۲۰۲2-۲۰۲3، حدود ۱۳۵ میلیارد دلار یا ۲۰ درصد از بودجه عمومی‌استرالیا را به خود اختصاص داده است. این کشور در سال ۱۹۰۸ پس از دوران رکود اقتصادی دهه ۱۸۹۰ و ظهور اتحادیه‌های کارگری و حزب کارگر با پیروی از دانمارک (۱۸۹۱) و نیوزیلند (۱۸۹۸) قانونی را برای معرفی مستمری سنی، که غیرمشارکتی و مخصوص افراد بالای ۶۵ سال بود تصویب کرد. در این قانون سه ویژگی شامل تأمین مالی از بودجه عمومی، عدم ارتباط میان نرخ پرداختی با درآمدهای گذشته فرد و در نهایت تکیه بر آزمون وسع، برای مستمری سنی در نظر گرفته شده بود. در سال ۱۹۰۹ مزایای ازکارافتادگی با حفظ الگوی پرداخت مستمری سنی و در سال ۱۹۴۲ مزایای بازماندگان در نظام تأمین‌اجتماعی کشور استرالیا رونمایی شد.
***
در استرالیا همانند بسیاری از کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD)، مستمری بازنشستگی از سه لایه مستمری سنی، پس‌انداز اجباری از طریق طرح ضمانت مستمری و پس‌انداز داوطلبانه بازنشستگی تشکیل می‌شود. در لایه اول هدف اصلی، برآوردن حداقل نیازهای سالمندان و افراد با سایر گروه‌های سنی مورد پیگیری قرار می‌گیرد. در لایه دوم ایجاد بستر لازم جهت افزایش درآمد دوران بازنشستگی توسط افراد بسیار حائز اهمیت بوده و در لایه آخر توزیع ریسک‌های مالی بین بخش‌های دولتی و خصوصی با مدیریت مسئولانه در دستور کار است. اگرچه این سه لایه به‌عنوان یک نظام توصیف می‌شوند اما تفاوت‌هایی بین آن‌ها در قالب مزایای بازنشستگی، میزان پوشش، نحوه تعدیل و تأمین مالی وجود دارد. طرح مستمری سنی یک برنامه مبتنی بر آزمون وسع در هر دو ابعاد درآمد و دارایی است که نقطه قوت سازوکار مهیا ساختن درآمد بازنشستگی را به خود اختصاص می‌دهد. مزایای این طرح از طریق بودجه عمومی‌دولت و مالیات‌ها تأمین مالی می‌شود. هدف از این طرح ارائه تور ایمنی درآمدی جهت برآوردن حداقل استاندارد معقول زندگی برای سالمندان و دیگر گروه‌های سنی است. این امر اساساً پایه درآمدهای بازنشستگی اکثر افراد کم‌درآمد تا متوسط را تشکیل می‌دهد. همچنین گستره آن شامل افرادی است که بیشتر از حد انتظار عمر می‌کنند و افرادی که به دلیل دوره‌های بیکاری مسئولیت‌های مراقبتی کار پاره‌وقت یا گذراندن بخشی از زندگی کاری خود در خارج از کشور، کمتر از میانگین اشتغال تمام‌وقت در آمد دارند. طی این طرح افراد از خطرهای ناشی از نوسانات بازار مالی، تورم و طول عمر زیاد محافظت می‌شوند. باید به این نکته توجه داشت طرح مستمری سنی را نمی‌توان مستقیماً با مزایای سالمندان، ارائه شده توسط سایر کشورهای OECD طی لایه یک که عمدتاً با هدف جایگزینی در آمد است، مقایسه کرد. مستمری سنی استرالیا یک پرداخت با نرخ ثابت و ماهیت بازتوزیعی است که هدف آن گرد‌آوری درآمد کافی برای سالمندان این کشور جهت تضمین استانداردهای اولیه زندگی و سایر افراد جامعه است. همچنین دولت استرالیا امتیازهای مالیاتی را برای حمایت از مستمری دریافتی دوران بازنشستگی فراهم می‌کند.
لایه اول و دوم
در استرالیا سیستم پرداخت لایه اول، به‌صورت نرخ ثابت و مبتنی بر وضعیت تأهل سطوح درآمدی و دارایی فرد به واجدین شرایط تعلق می‌گیرد. فرایند تأمین مالی در لایه یک از طریق درآمدهای مالیاتی عمومی صورت می‌پذیرد. در نتیجه مزایا بیشتر از هر کشور دیگری در سازمان همکاری اقتصادی و توسعه برای خانوارهای کم‌درآمد مورد هدف قرار می‌گیرد. طرح ضمانت مستمری در سال ۱۹۹۲ معرفی شد. این طرح ناظر بر کمک اجباری کارفرما به صندوق بازنشستگی کارکنان یک طرح بازنشستگی خصوصی است که به صورت مشارکت معین مدیریت می‌شود. صندوق‌های بازنشستگی این لایه، ممکن است توسط کارفرمایان انجمن‌های صنعتی و شرکت‌های خدمات مالی و یا حتی توسط خود افراد عضو اداره شود. نرخ حق‌بیمه اجباری در این لایه در سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۳ حدود ۹ درصد از درآمدهای عادی کارکنان در نظر گرفته شده بود. این نرخ در سال ۲۰۱۳ به 25.9 درصد و در سال ۲۰۱۴ به 5.9 درصد افزایش یافت. همچنین دولت مقرر کرده که نرخ حق‌بیمه طرح ضمانت مستمری تا ۳۰ ژوئن ۲۰۲۱ در 5.9 درصد باقی بماند و پس از آن، این نرخ هر سال 5.0 درصد افزایش یابد تا زمانی که در ۱ ژوئیه ۲۰۲۵ به ۱۲ درصد برسد. به موجب این طرح افراد می‌توانند سطوح درآمد دوران بازنشستگی خود را به بالاتر از مزایای طرح مستمری سنی ارتقا دهند. با این توضیح که مزایای طرح ضمانت مستمری در تور آزمون استطاعت قرار می‌گیرد که مبنای احراز یا عدم احراز دریافت مستمری سنی است و در برخی موارد کاهش سطح قابل‌پرداخت این مستمریرا به همراه دارد. در طرح مذکور مستمری فرد تمام یا قسمتی از ریسک سرمایه‌گذاری را متحمل می‌شود و هیچ الزامی برای استفاده از وجوه انباشته برای تأمین مالی بازنشستگی نیست. بنابراین این طرح برای حمایت از اهداف جایگزین درآمد دوران بازنشستگی طراحی نشده اما محاسبات نشان می‌دهد به‌طور متوسط با در نظر گرفتن مجموعه مفروضات در نتیجه مزایای دو لایه اول و دوم، فردی با سطح درآمد متوسط برابر با ۷۵ درصد متوسط درآمد عادی هفتگی از نرخ جایگزینی ۷۳ درصدی برخوردار است.
لایه سوم
لایه سوم سیستم بازنشستگی عموماً ناظر بر بخش داوطلبانه سیستم بازنشستگی با مشوق‌ها و انگیزه‌های مالیاتی به حساب می‌آید. در این لایه افراد با درآمد بالا که ظرفیت پس‌انداز بالایی دارند با دریافت امتیازات مالیاتی سخاوتمندانه برای دوران بازنشستگی خود پس‌انداز داوطلبانه انجام می‌دهند. طرح‌های این لایه را می‌توان به‌طور گسترده‌تری شامل سایر اشکال پس‌انداز داوطلبانه مادام‌العمر، مسکن تحت تصرف مالک، سایر دارایی‌های مالی و دارایی‌های تجاری طبقه‌بندی کرد. به موجب این لایه، افرادی که درآمد بالاتری دارند می‌توانند نرخ جایگزینی خود را جبران کرده و از سطح مشابهی نسبت به افراد با سطوح درآمدی پایین‌تر برخوردار باشند. در کشور استرالیا مزایای طرح مستمری سنی از سن ۶۶ سال و شش ماه برای مردان و زنان قابل پرداخت بود اما این مقدار در ۱ ژوئیه ۲۰۲۳ به ۶۷ سال افزایش یافت. همچنین حداقل سن برای درخواست دریافت مزایای بازنشستگی برای متولدین قبل از یکم ژوئیه ۱۹۶۰، ۵۵ سال است که این رقم برای متولدین پس از این تاریخ افزایش یافته، به‌طوری که حداقل سن برای متولدین ۳۰ ژوئن ۱۹۶۴، ۶۰ سال است. استرالیا جزو کشورهایی به شمار می‌رود که بیشترین میزان پوشش جمعیت در سن کار را برای بازنشستگی دارد. در این کشور کارفرمایان موظف هستند که تقریباً به تمام کارکنان خود خدمات بازنشستگی ارائه دهند. به این ترتیب کارکنان نیز به‌صورت خودکار به این طرح‌ها می‌پیوندند. این لایه‌ها می‌توانند در قالب لایه‌های مشارکتی و غیرمشارکتی عمل کنند.
بازنشستگی
مفهوم بازنشستگی در استرالیا در طول زمان دچار تغییر و تحول شده است. در گذشته، بازنشستگی به‌عنوان تغییر ناگهانی از یک شغل تمام‌وقت به ترک دائمی بازار کار تلقی می‌شد اما امروزه حرکت به مشاغل پاره‌وقت مفهوم رایج‌تری از بازنشستگی را به تصویر می‌کشد. همچنین آمارها نشان می‌دهد، تعداد قابل‌توجهی از افراد بازنشسته، دوباره وارد بازار کار می‌شوند. در نظام درآمد مستمری کشور استرالیا، تعداد کمی از شاغلان دارای سن بازنشستگی اجباری هستند. ملاک‌های سنی در سیستم درآمد بازنشستگی این کشور شامل دو سطح سن صیانت زمانی که افراد به حساب ضمانت بازنشستگی خود دسترسی می‌یابند و سن مجاز برای دریافت مزایای مستمری سنی است. در طول دو دهه گذشته عوامل متعدد در هر دو بخش عرضه و تقاضای بازار نیروی کار در این کشور موجبات آن را فراهم آورد که افراد به‌طور متوسط مدت بیشتری در این بازار باقی بمانند و سن بازنشستگی افزایش یابد. از طرف دیگر عرضه افزایش طول عمر، بهبود سلامت و رشد متوسط سطح تحصیلات سبب شده که افراد برای اطمینان از پس‌انداز کافی در دوران بازنشستگی، ملزم به تمدید دوره اشتغال خود شوند. در سمت تقاضا نیز کهنسالی فراگیر جمعیت سبب تمایل بیشتر کارفرمایان جهت استخدام کارگران مسن‌تر شده است. همچنین‌خط‌مشی‌های فعال بازار نیروی کار مانند انعطاف‌پذیری زمان کاری این مسئله را تشدید کرده است. در این میان برخی از اصلاحات حاکمیتی و سیاستی مانند افزایش سن صیانت و سن احراز برای مزایای مستمری، سبب تمدید زمان اشتغال و بالارفتن سن بازنشستگی شد. در حقیقت، درآمد بازنشستگی افراد در نظام بازنشستگی استرالیا در نتیجه پنج بخش حاصل می‌شود. پس‌انداز فرد در دو سطح اجباری طرح ضمانت مستمری و اختیاری شامل خرید مسکن، بخش اختیاری طرح ضمانت مستمری و سایر دارایی‌ها در کنار پرداخت‌های انتقالی نقدی دولت شامل مستمری سنی، کمک‌هزینه برآوردن اجاره و پرداختی‌های حمایت از درآمد مانند مزایای ازکارافتادگی و پرداخت‌های انتقالی غیرنقدی دولت شامل کارت‌های امتیاز، مراقبت از سالمندان و سایر خدمات دولت، در کنار نظام مالیاتی و طرح وام بازنشستگی، هریک با پشتیبانی مستقیم و یا غیرمستقیم دولت در درآمد دوران بازنشستگی فرد مؤثر هستند. در حقیقت اجزای اصلی سیستم درآمد بازنشستگی این کشور در سه بخش مستمری سنی، طرح ضمانت مستمری اجباری و پس‌اندازهای اختیاری قابل طبقه‌بندی است. مجموعه منابع درآمد حاصل از این سه جزء با سازوکارهای دیگری که برای مهیا ساختن استانداردهای زندگی بازنشستگان در سیستم تعبیه شده‌اند، تکمیل می‌شود. در نهایت سازوکار حاکم بر نظام مالیاتی این کشور و نحوه تعامل آن با نظام درآمد بازنشستگی، در تعیین منابع درآمدی فرد در دوران بازنشستگی و مجموعه خدمات رفاهی او در سیستم تأمین‌اجتماعی مؤثر است. در مجموع، در نظام درآمد بازنشستگی عمدتاً اهداف مبارزه با فقر و حمایت از افراد آسیب‌پذیر جامعه در دستور کار کشورهای مختلف قرار می‌گیرد. در نظام بازنشستگی استرالیا نیز مجموعه طرح‌های رفاهی لایه اول جهت جلوگیری از فقر افراد بازنشسته و سایر افراد آسیب‌پذیر و تأمین سطح استاندارد زندگی است. در حقیقت این کشور با اعطای مزایا و کمک‌هزینه‌های متنوع در دو حالت نقدی و کالایی در کنار شناسایی سختگیرانه افراد واجد شرایط، سعی در فراهم کردن سطح قابل‌قبولی از رفاه برای گروه‌های کم‌درآمد دارد.
***
در استرالیا همانند بسیاری از کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD)، مستمری بازنشستگی از سه لایه مستمری سنی، پس‌انداز اجباری از طریق طرح ضمانت مستمری و پس‌انداز داوطلبانه بازنشستگی تشکیل می‌شود. در لایه اول هدف اصلی، برآوردن حداقل نیازهای سالمندان و افراد با سایر گروه‌های سنی مورد پیگیری قرار می‌گیرد. در لایه دوم ایجاد بستر لازم جهت افزایش درآمد دوران بازنشستگی توسط افراد بسیار حائز اهمیت بوده و در لایه آخر توزیع ریسک‌های مالی بین بخش‌های دولتی و خصوصی با مدیریت مسئولانه در دستور کار است. اگرچه این سه لایه به‌عنوان یک نظام توصیف می‌شوند اما تفاوت‌هایی بین آن‌ها در قالب مزایای بازنشستگی، میزان پوشش، نحوه تعدیل و تأمین مالی وجود دارد. طرح مستمری سنی یک برنامه مبتنی بر آزمون وسع در هر دو ابعاد درآمد و دارایی است که نقطه قوت سازوکار مهیا ساختن درآمد بازنشستگی را به خود اختصاص می‌دهد. مزایای این طرح از طریق بودجه عمومی‌دولت و مالیات‌ها تأمین مالی می‌شود. هدف از این طرح ارائه تور ایمنی درآمدی جهت برآوردن حداقل استاندارد معقول زندگی برای سالمندان و دیگر گروه‌های سنی است. این امر اساساً پایه درآمدهای بازنشستگی اکثر افراد کم‌درآمد تا متوسط را تشکیل می‌دهد. همچنین گستره آن شامل افرادی است که بیشتر از حد انتظار عمر می‌کنند و افرادی که به دلیل دوره‌های بیکاری مسئولیت‌های مراقبتی کار پاره‌وقت یا گذراندن بخشی از زندگی کاری خود در خارج از کشور، کمتر از میانگین اشتغال تمام‌وقت در آمد دارند. طی این طرح افراد از خطرهای ناشی از نوسانات بازار مالی، تورم و طول عمر زیاد محافظت می‌شوند. باید به این نکته توجه داشت طرح مستمری سنی را نمی‌توان مستقیماً با مزایای سالمندان، ارائه شده توسط سایر کشورهای OECD طی لایه یک که عمدتاً با هدف جایگزینی در آمد است، مقایسه کرد. مستمری سنی استرالیا یک پرداخت با نرخ ثابت و ماهیت بازتوزیعی است که هدف آن گرد‌آوری درآمد کافی برای سالمندان این کشور جهت تضمین استانداردهای اولیه زندگی و سایر افراد جامعه است. همچنین دولت استرالیا امتیازهای مالیاتی را برای حمایت از مستمری دریافتی دوران بازنشستگی فراهم می‌کند.
لایه اول و دوم
در استرالیا سیستم پرداخت لایه اول، به‌صورت نرخ ثابت و مبتنی بر وضعیت تأهل سطوح درآمدی و دارایی فرد به واجدین شرایط تعلق می‌گیرد. فرایند تأمین مالی در لایه یک از طریق درآمدهای مالیاتی عمومی صورت می‌پذیرد. در نتیجه مزایا بیشتر از هر کشور دیگری در سازمان همکاری اقتصادی و توسعه برای خانوارهای کم‌درآمد مورد هدف قرار می‌گیرد. طرح ضمانت مستمری در سال ۱۹۹۲ معرفی شد. این طرح ناظر بر کمک اجباری کارفرما به صندوق بازنشستگی کارکنان یک طرح بازنشستگی خصوصی است که به صورت مشارکت معین مدیریت می‌شود. صندوق‌های بازنشستگی این لایه، ممکن است توسط کارفرمایان انجمن‌های صنعتی و شرکت‌های خدمات مالی و یا حتی توسط خود افراد عضو اداره شود. نرخ حق‌بیمه اجباری در این لایه در سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۳ حدود ۹ درصد از درآمدهای عادی کارکنان در نظر گرفته شده بود. این نرخ در سال ۲۰۱۳ به 25.9 درصد و در سال ۲۰۱۴ به 5.9 درصد افزایش یافت. همچنین دولت مقرر کرده که نرخ حق‌بیمه طرح ضمانت مستمری تا ۳۰ ژوئن ۲۰۲۱ در 5.9 درصد باقی بماند و پس از آن، این نرخ هر سال 5.0 درصد افزایش یابد تا زمانی که در ۱ ژوئیه ۲۰۲۵ به ۱۲ درصد برسد. به موجب این طرح افراد می‌توانند سطوح درآمد دوران بازنشستگی خود را به بالاتر از مزایای طرح مستمری سنی ارتقا دهند. با این توضیح که مزایای طرح ضمانت مستمری در تور آزمون استطاعت قرار می‌گیرد که مبنای احراز یا عدم احراز دریافت مستمری سنی است و در برخی موارد کاهش سطح قابل‌پرداخت این مستمریرا به همراه دارد. در طرح مذکور مستمری فرد تمام یا قسمتی از ریسک سرمایه‌گذاری را متحمل می‌شود و هیچ الزامی برای استفاده از وجوه انباشته برای تأمین مالی بازنشستگی نیست. بنابراین این طرح برای حمایت از اهداف جایگزین درآمد دوران بازنشستگی طراحی نشده اما محاسبات نشان می‌دهد به‌طور متوسط با در نظر گرفتن مجموعه مفروضات در نتیجه مزایای دو لایه اول و دوم، فردی با سطح درآمد متوسط برابر با ۷۵ درصد متوسط درآمد عادی هفتگی از نرخ جایگزینی ۷۳ درصدی برخوردار است.
لایه سوم
لایه سوم سیستم بازنشستگی عموماً ناظر بر بخش داوطلبانه سیستم بازنشستگی با مشوق‌ها و انگیزه‌های مالیاتی به حساب می‌آید. در این لایه افراد با درآمد بالا که ظرفیت پس‌انداز بالایی دارند با دریافت امتیازات مالیاتی سخاوتمندانه برای دوران بازنشستگی خود پس‌انداز داوطلبانه انجام می‌دهند. طرح‌های این لایه را می‌توان به‌طور گسترده‌تری شامل سایر اشکال پس‌انداز داوطلبانه مادام‌العمر، مسکن تحت تصرف مالک، سایر دارایی‌های مالی و دارایی‌های تجاری طبقه‌بندی کرد. به موجب این لایه، افرادی که درآمد بالاتری دارند می‌توانند نرخ جایگزینی خود را جبران کرده و از سطح مشابهی نسبت به افراد با سطوح درآمدی پایین‌تر برخوردار باشند. در کشور استرالیا مزایای طرح مستمری سنی از سن ۶۶ سال و شش ماه برای مردان و زنان قابل پرداخت بود اما این مقدار در ۱ ژوئیه ۲۰۲۳ به ۶۷ سال افزایش یافت. همچنین حداقل سن برای درخواست دریافت مزایای بازنشستگی برای متولدین قبل از یکم ژوئیه ۱۹۶۰، ۵۵ سال است که این رقم برای متولدین پس از این تاریخ افزایش یافته، به‌طوری که حداقل سن برای متولدین ۳۰ ژوئن ۱۹۶۴، ۶۰ سال است. استرالیا جزو کشورهایی به شمار می‌رود که بیشترین میزان پوشش جمعیت در سن کار را برای بازنشستگی دارد. در این کشور کارفرمایان موظف هستند که تقریباً به تمام کارکنان خود خدمات بازنشستگی ارائه دهند. به این ترتیب کارکنان نیز به‌صورت خودکار به این طرح‌ها می‌پیوندند. این لایه‌ها می‌توانند در قالب لایه‌های مشارکتی و غیرمشارکتی عمل کنند.
بازنشستگی
مفهوم بازنشستگی در استرالیا در طول زمان دچار تغییر و تحول شده است. در گذشته، بازنشستگی به‌عنوان تغییر ناگهانی از یک شغل تمام‌وقت به ترک دائمی بازار کار تلقی می‌شد اما امروزه حرکت به مشاغل پاره‌وقت مفهوم رایج‌تری از بازنشستگی را به تصویر می‌کشد. همچنین آمارها نشان می‌دهد، تعداد قابل‌توجهی از افراد بازنشسته، دوباره وارد بازار کار می‌شوند. در نظام درآمد مستمری کشور استرالیا، تعداد کمی از شاغلان دارای سن بازنشستگی اجباری هستند. ملاک‌های سنی در سیستم درآمد بازنشستگی این کشور شامل دو سطح سن صیانت زمانی که افراد به حساب ضمانت بازنشستگی خود دسترسی می‌یابند و سن مجاز برای دریافت مزایای مستمری سنی است. در طول دو دهه گذشته عوامل متعدد در هر دو بخش عرضه و تقاضای بازار نیروی کار در این کشور موجبات آن را فراهم آورد که افراد به‌طور متوسط مدت بیشتری در این بازار باقی بمانند و سن بازنشستگی افزایش یابد. از طرف دیگر عرضه افزایش طول عمر، بهبود سلامت و رشد متوسط سطح تحصیلات سبب شده که افراد برای اطمینان از پس‌انداز کافی در دوران بازنشستگی، ملزم به تمدید دوره اشتغال خود شوند. در سمت تقاضا نیز کهنسالی فراگیر جمعیت سبب تمایل بیشتر کارفرمایان جهت استخدام کارگران مسن‌تر شده است. همچنین‌خط‌مشی‌های فعال بازار نیروی کار مانند انعطاف‌پذیری زمان کاری این مسئله را تشدید کرده است. در این میان برخی از اصلاحات حاکمیتی و سیاستی مانند افزایش سن صیانت و سن احراز برای مزایای مستمری، سبب تمدید زمان اشتغال و بالارفتن سن بازنشستگی شد. در حقیقت، درآمد بازنشستگی افراد در نظام بازنشستگی استرالیا در نتیجه پنج بخش حاصل می‌شود. پس‌انداز فرد در دو سطح اجباری طرح ضمانت مستمری و اختیاری شامل خرید مسکن، بخش اختیاری طرح ضمانت مستمری و سایر دارایی‌ها در کنار پرداخت‌های انتقالی نقدی دولت شامل مستمری سنی، کمک‌هزینه برآوردن اجاره و پرداختی‌های حمایت از درآمد مانند مزایای ازکارافتادگی و پرداخت‌های انتقالی غیرنقدی دولت شامل کارت‌های امتیاز، مراقبت از سالمندان و سایر خدمات دولت، در کنار نظام مالیاتی و طرح وام بازنشستگی، هریک با پشتیبانی مستقیم و یا غیرمستقیم دولت در درآمد دوران بازنشستگی فرد مؤثر هستند. در حقیقت اجزای اصلی سیستم درآمد بازنشستگی این کشور در سه بخش مستمری سنی، طرح ضمانت مستمری اجباری و پس‌اندازهای اختیاری قابل طبقه‌بندی است. مجموعه منابع درآمد حاصل از این سه جزء با سازوکارهای دیگری که برای مهیا ساختن استانداردهای زندگی بازنشستگان در سیستم تعبیه شده‌اند، تکمیل می‌شود. در نهایت سازوکار حاکم بر نظام مالیاتی این کشور و نحوه تعامل آن با نظام درآمد بازنشستگی، در تعیین منابع درآمدی فرد در دوران بازنشستگی و مجموعه خدمات رفاهی او در سیستم تأمین‌اجتماعی مؤثر است. در مجموع، در نظام درآمد بازنشستگی عمدتاً اهداف مبارزه با فقر و حمایت از افراد آسیب‌پذیر جامعه در دستور کار کشورهای مختلف قرار می‌گیرد. در نظام بازنشستگی استرالیا نیز مجموعه طرح‌های رفاهی لایه اول جهت جلوگیری از فقر افراد بازنشسته و سایر افراد آسیب‌پذیر و تأمین سطح استاندارد زندگی است. در حقیقت این کشور با اعطای مزایا و کمک‌هزینه‌های متنوع در دو حالت نقدی و کالایی در کنار شناسایی سختگیرانه افراد واجد شرایط، سعی در فراهم کردن سطح قابل‌قبولی از رفاه برای گروه‌های کم‌درآمد دارد.