اشتغال‌زایی کارگاه‌های خُرد در گرو نقدینگی
مرتضی برکاتی – کارشناس حوزه بازار کار و تولید
مرتضی برکاتی – کارشناس حوزه بازار کار و تولید
برخی کارشناسان مسائل عرصه کار و تولید، ایده راه‌اندازی بانک ویژه تولید را برای حمایت از این حوزه، به‌ویژه جهت یاری رساندن به کارگاه‌های کوچک و متوسط با توان مالی کمتر از کلان‌کارگاه‌ها، دارند. به باور این گروه، چنین کاری در راستای تقویت تولید، حفظ پویایی چرخه کار، رشد اشتغال ناشی از فعالیت تولیدگران خُرد و البته توسعه کسب‌و‌کار و رونق اقتصادی ضروری محسوب می‌شود.
در واقع یکی از اساسی‌ترین چالش‌های کارگاه‌های کوچک و متوسط در قالب نقدینگی و سرمایه در گردش با وجود حمایت‌های تسهیلاتی به‌ویژه در چارچوب فعالیت بانک مذکور و در مجموع نظام پولی و مالی کشور، حل می‌شود. این مجموعه تسهیلات بانکی با سود پایین، زمینه‌ای برای رونق کسب‌و‌کار بنگاه‌های خُرد به‌شمار می‌رود.
از ویژگی‌های ارزشمند بنگاه‌های کوچک و متوسط، می‌توان به مشارکت بالای آن‌ها در خلق اشتغال، درآمدزایی و رشد اقتصادی اشاره کرد. به همین دلیل دولت‌ها باید با حمایت از این مجموعه کارگاهی که حدود 80 درصد حوزه تولید کشور را بر عهده دارند، نقش اثرگذار آنان را در توسعه اقتصادی ارتقا بخشد.
در دهه‌‌های گذشته، حمایت از کارگاه‌ها و کارخانجات بزرگ تولیدی و هلدینگ‌های اقتصادی در اولویت دولت قرار داشت و این رویکرد زمینه قدرتمند شدن این بنگاه‌ها و کاهش توان اقتصادی و ناپایداری کارگاه‌های کوچک و متوسط را فراهم کرد. اکنون اما به واسطه سهم بالای کارگاه‌های خُرد در تولید و چرخه اقتصاد، حمایت از آنان یک الزام برای بازار کار محسوب می‌شود.
امروز ظرفیت کارگاه‌های کوچک و متوسط به واسطه ویژگی‌های خاص اقتصادی و تولیدی، بستر قابل‌توجهی برای اعمال و اجرایی کردن سیاست‌های حوزه اشتغال‌زایی به‌شمار می‌رود. دولت‌ها از این طریق امکان توسعه کسب‌و‌کار و رشد داده‌های اشتغال و همچنین کاهش نرخ بیکاری را دارند.
امروزه نقش صنایع کوچک و متوسط در ایجاد اشتغال مولد و پایدار، رونق تولید و خودکفایی اقتصادی بی‌بدیل است. صنایع کوچک و متوسط از طریق چهار کانال کارآفرینی، نوآوری و تغییر فناوری، پویایی صنعت و در نهایت ایجاد فرصت‌های شغلی و افزایش درآمد بر اقتصاد کشور تأثیرگذارند. به علاوه شدت یافتن رقابت جهانی، افزایش بی‌اطمینانی و تقاضای فزاینده برای محصولات متنوع باعث شده که اقبال به این صنایع بیشتر شود.
با استناد به سهم بسیار بالای واحدهای کوچک و متوسط تولید از مجموع بازار کار و تولید، هرگونه برنامه‌ریزی برای توسعه صنعتی و اقتصادی، اشتغال‌زایی، توسعه صادرات غیرنفتی و نوآوری، بدون حمایت و پشتیبانی از صنایع کوچک و متوسط میسر نیست و در این راه باید از این ظرفیت بزرگ استفاده کرد. نکته اینجاست که در دهه اخیر بخش قابل‌توجهی از این واحدهای کوچک مولد، به دلایل گوناگون نظیر کسری نقدینگی، نداشتن سرمایه در گردش، نبود سرمایه‌گذاری جدید و حمایت کم دولت، تعطیل یا نیمه‌تعطیل شده‌اند. البته بر اساس آمارها، در سه سال گذشته حدود 10 هزار مورد از این کارگاه‌ها با اقدامات تأثیرگذار احیاشده و به چرخه تولید بازگشتند. این رویه در کنار تقویت نقدینگی این واحدهای مولد جهت جلوگیری از تعطیلی دوباره، موجب بازگشت نیروی کار به کارگاه و اشتغال مجدد و احتمالاً اشتغال‌زایی جدید می‌شود.
برخی کارگاه‌های خُرد به دلایل مختلف مانند نداشتن توان مالی و اقتصادی لازم یا عدم توانمندی در بازاریابی برای ارائه و فروش محصولات تولیدی، در سال‌های نه‌چندان طولانی پس از آغاز به‌کار ناچار به تعطیلی می‌شوند. پرسش اینجاست که برای تداوم فعالیت آن‌ها چه باید کرد؟!
ارائه مشاوره تخصصی نهادهای مرتبط با حوزه متولی اقتصاد، تولید، صنعت و خدمات به کارگاه‌های مذکور در انتخاب و حرکت در مسیر درست فعالیت اقتصادی مهم و مؤثر است. دولت برای مشاوره فنی و حمایت از این کارگاه‌ها باید نهادهای مشاوره‌ای و حمایتی تأسیس و پس از توانمندی کارگاه‌ها، خروجی این اقدام را مشاهده کند.
کارگاه‌های کوچک و متوسط به‌عنوان موتورهای مولد اقتصاد، در ساماندهی نیروی کار فعال جامعه نقش کلیدی دارند. نهادهای حمایتی برای رشد اقتصاد و خلق اشتغال چاره‌ای جز حمایت از این مجموعه‌ها ندارند. تأمین مالی این بخش از جامعه مولد کشور نیز در جایگاه خود، مسئله‌ای بسیار مهم تلقی می‌شود. دولت‌ها باید بدانند که با توجه به نقش‌آفرینی این بخش از تولیدگران در اقتصاد و تولید، حمایت از آنان در واقع حمایت از پایداری اقتصادی، رونق تولید، رشد بهره‌وری، ماندگاری اشتغال موجود، توسعه کسب‌و‌کار و خلق فرصت‌های شغلی جدید است.
برخی کارشناسان مسائل عرصه کار و تولید، ایده راه‌اندازی بانک ویژه تولید را برای حمایت از این حوزه، به‌ویژه جهت یاری رساندن به کارگاه‌های کوچک و متوسط با توان مالی کمتر از کلان‌کارگاه‌ها، دارند. به باور این گروه، چنین کاری در راستای تقویت تولید، حفظ پویایی چرخه کار، رشد اشتغال ناشی از فعالیت تولیدگران خُرد و البته توسعه کسب‌و‌کار و رونق اقتصادی ضروری محسوب می‌شود.
در واقع یکی از اساسی‌ترین چالش‌های کارگاه‌های کوچک و متوسط در قالب نقدینگی و سرمایه در گردش با وجود حمایت‌های تسهیلاتی به‌ویژه در چارچوب فعالیت بانک مذکور و در مجموع نظام پولی و مالی کشور، حل می‌شود. این مجموعه تسهیلات بانکی با سود پایین، زمینه‌ای برای رونق کسب‌و‌کار بنگاه‌های خُرد به‌شمار می‌رود.
از ویژگی‌های ارزشمند بنگاه‌های کوچک و متوسط، می‌توان به مشارکت بالای آن‌ها در خلق اشتغال، درآمدزایی و رشد اقتصادی اشاره کرد. به همین دلیل دولت‌ها باید با حمایت از این مجموعه کارگاهی که حدود 80 درصد حوزه تولید کشور را بر عهده دارند، نقش اثرگذار آنان را در توسعه اقتصادی ارتقا بخشد.
در دهه‌‌های گذشته، حمایت از کارگاه‌ها و کارخانجات بزرگ تولیدی و هلدینگ‌های اقتصادی در اولویت دولت قرار داشت و این رویکرد زمینه قدرتمند شدن این بنگاه‌ها و کاهش توان اقتصادی و ناپایداری کارگاه‌های کوچک و متوسط را فراهم کرد. اکنون اما به واسطه سهم بالای کارگاه‌های خُرد در تولید و چرخه اقتصاد، حمایت از آنان یک الزام برای بازار کار محسوب می‌شود.
امروز ظرفیت کارگاه‌های کوچک و متوسط به واسطه ویژگی‌های خاص اقتصادی و تولیدی، بستر قابل‌توجهی برای اعمال و اجرایی کردن سیاست‌های حوزه اشتغال‌زایی به‌شمار می‌رود. دولت‌ها از این طریق امکان توسعه کسب‌و‌کار و رشد داده‌های اشتغال و همچنین کاهش نرخ بیکاری را دارند.
امروزه نقش صنایع کوچک و متوسط در ایجاد اشتغال مولد و پایدار، رونق تولید و خودکفایی اقتصادی بی‌بدیل است. صنایع کوچک و متوسط از طریق چهار کانال کارآفرینی، نوآوری و تغییر فناوری، پویایی صنعت و در نهایت ایجاد فرصت‌های شغلی و افزایش درآمد بر اقتصاد کشور تأثیرگذارند. به علاوه شدت یافتن رقابت جهانی، افزایش بی‌اطمینانی و تقاضای فزاینده برای محصولات متنوع باعث شده که اقبال به این صنایع بیشتر شود.
با استناد به سهم بسیار بالای واحدهای کوچک و متوسط تولید از مجموع بازار کار و تولید، هرگونه برنامه‌ریزی برای توسعه صنعتی و اقتصادی، اشتغال‌زایی، توسعه صادرات غیرنفتی و نوآوری، بدون حمایت و پشتیبانی از صنایع کوچک و متوسط میسر نیست و در این راه باید از این ظرفیت بزرگ استفاده کرد. نکته اینجاست که در دهه اخیر بخش قابل‌توجهی از این واحدهای کوچک مولد، به دلایل گوناگون نظیر کسری نقدینگی، نداشتن سرمایه در گردش، نبود سرمایه‌گذاری جدید و حمایت کم دولت، تعطیل یا نیمه‌تعطیل شده‌اند. البته بر اساس آمارها، در سه سال گذشته حدود 10 هزار مورد از این کارگاه‌ها با اقدامات تأثیرگذار احیاشده و به چرخه تولید بازگشتند. این رویه در کنار تقویت نقدینگی این واحدهای مولد جهت جلوگیری از تعطیلی دوباره، موجب بازگشت نیروی کار به کارگاه و اشتغال مجدد و احتمالاً اشتغال‌زایی جدید می‌شود.
برخی کارگاه‌های خُرد به دلایل مختلف مانند نداشتن توان مالی و اقتصادی لازم یا عدم توانمندی در بازاریابی برای ارائه و فروش محصولات تولیدی، در سال‌های نه‌چندان طولانی پس از آغاز به‌کار ناچار به تعطیلی می‌شوند. پرسش اینجاست که برای تداوم فعالیت آن‌ها چه باید کرد؟!
ارائه مشاوره تخصصی نهادهای مرتبط با حوزه متولی اقتصاد، تولید، صنعت و خدمات به کارگاه‌های مذکور در انتخاب و حرکت در مسیر درست فعالیت اقتصادی مهم و مؤثر است. دولت برای مشاوره فنی و حمایت از این کارگاه‌ها باید نهادهای مشاوره‌ای و حمایتی تأسیس و پس از توانمندی کارگاه‌ها، خروجی این اقدام را مشاهده کند.
کارگاه‌های کوچک و متوسط به‌عنوان موتورهای مولد اقتصاد، در ساماندهی نیروی کار فعال جامعه نقش کلیدی دارند. نهادهای حمایتی برای رشد اقتصاد و خلق اشتغال چاره‌ای جز حمایت از این مجموعه‌ها ندارند. تأمین مالی این بخش از جامعه مولد کشور نیز در جایگاه خود، مسئله‌ای بسیار مهم تلقی می‌شود. دولت‌ها باید بدانند که با توجه به نقش‌آفرینی این بخش از تولیدگران در اقتصاد و تولید، حمایت از آنان در واقع حمایت از پایداری اقتصادی، رونق تولید، رشد بهره‌وری، ماندگاری اشتغال موجود، توسعه کسب‌و‌کار و خلق فرصت‌های شغلی جدید است.