سرپرست درمانگاه تأمین‌اجتماعی مهدی‌شهر
سال گذشته بیش از 200 هزار نفر را پذیرش کردیم
شهرستان مهدی‌شهر واقع در 15 کیلومتری شمال شهر سمنان است که در دوران قدیم به دلیل محدودیت فعالیت اقتصادی مبتنی بر کشاورزی و دامداری، شهری مهاجرفرست شناخته می‌شد. در دهه‌های گذشته به واسطه فعالیت کارخانجات بزرگ مانند کارخانه ملات خشک، قطعات اتومبیل، کفش، کاشی، سیمان، گچ و پی‌وی‌سی و وجود شهرک‌های صنعتی این شهر به شهری مهاجرپذیر و کارگری تبدیل شده است.
سرپرست درمانگاه تأمین‌اجتماعی فاطمه‌الزهرا (س) مهدی‌شهر (استان سمنان) این مجموعه را تنها مرکز درمانی تأمین‌اجتماعی در منطقه دانست که علاوه بر مردم محلی، بسیاری از ساکنان شهرها و روستاهای اطراف نیز به این مرکز مراجعه می‌کنند. به نحوی که در یک سال گذشته بیش از 200 هزار نفر از خدمات درمانی، تشخیصی و دارویی آن بهره‌مند شدند.
دکتر هاجر کسائیان با بیش از 20 سال سابقه فعالیت در عرصه پزشکی در شرح خدمات و فضای فیزیکی درمانگاه گفت: «این مجموعه در مساحتی به وسعت چهار هزار مترمربع و زیربنای دوهزار مترمربع در یک طبقه احداث شده و خدمات آن در دو شیفت صبح و عصر ارائه می‌شود. ویزیت پزشکان عمومی، متخصص اطفال، متخصص داخلی، دندانپزشک و ماما خدمات حوزه کلینیک درمانگاه را تشکیل میدهد. در حوزه پاراکلینیک واحدهای پرستاری، آزمایشگاه و داروخانه فعال است. خدمات آزمایشگاه محدود به انجام نمونه‌گیری است و جواب آزمایش‌ها پس از ارسال به بیمارستان مرکز استان، تهیه و ارائه می‌شود. خدمات واحد پرستاری نیز به تفکیک مردان و زنان در دسترس بیماران قرار دارد.»
او با اشاره به آمار ارائه خدمات این مرکز، افزود: «در سال 1402 در مجموع تعداد 222 هزار و 850 نفر از خدمات درمانی، تشخیصی و دارویی ما بهره‌مند شدند. از این میزان 108 هزار و 28 نفر از خدمات ویزیت پزشکان عمومی، متخصص و دندانپزشکی استفاده کردند و 113 هزار و 551 نفر هم خدمات پاراکلینیک دریافت کردند.»
سرپرست درمانگاه مهدی‌شهر با بیان اینکه این میزان خدمات از سوی 20 نیروی انسانی فعال در درمانگاه ارائه می‌شود، بیان کرد: «15 نفر از افراد، نیروی رسمی، سه نفر قرارداد ساعتی و دو نفر نیروی شرکتی هستند. در کادر درمان چهار پزشک عمومی، یک دندانپزشک، یک داروساز، یک ماما، دو پرستار زن، دو پرستار مرد و دو دارویار فعالیت می‌کنند.»
کسائیان ادامه داد: «با توجه به حجم خدمات و فعالیت درمانگاه در دو شیفت، این تعداد نیروی انسانی کافی نیست. در داروخانه تنها دو دارویار فعالیت دارند، درحالی که در هر شیفت باید دو نیروی مذکور حضور داشته باشند. در نتیجه از سایر همکاران برای پوشش خدمات این واحد کمک می‌گیریم. همچنین نیازمند جذب کارپرداز، نگهبان، دکتر داروساز و دندانپزشک هستیم. دندانپزشک ما اکنون به‌صورت مشترک در درمانگاه و بیمارستان سمنان فعالیت می‌کند.»
او یکی دیگر از مسائل مهم مرکز را محدودیت فضای فیزیکی عنوان کرد و گفت: «با توجه به اخذ مجوز فعالیت شبانه‌روزی درمانگاه، افزایش نیروی انسانی به امری ضروری تبدیل می‌شود. تعدادی از نیروهای مورد نظر از طریق آزمون استخدام و تعدادی نیز از طریق رایزنی‌های به‌عمل آمده، جذب می‌شوند. به‌طور حتم با افزایش نیروها، نیازمند ایجاد اتاق‌های بیشتری مانند اتاق پزشکان، پرستاران و اتاق نگهبانی خواهیم بود اما فضای کنونی درمانگاه برای توسعه این خدمات کافی نیست.»
سرپرست درمانگاه مهدی‌شهر، اعلام کرد: «پیشنهاد داده‌ایم تا با توجه به مساحت مناسب درمانگاه، ساختمان جدیدی در محوطه مرکز احداث شود. برای پیشبرد این هدف با مسئولان شهرستان از جمله نماینده مجلس و اعضای شورای شهر رایزنی کرده و حتی مشارکت یک خیّر را جلب کرده‌ایم. امیدواریم به‌زودی مقدمات اولیه برای اجرای عملیات عمرانی تکمیل شود.»
کسائیان یادآور شد: «همچنین ما با چالش رفت‌وآمد به درمانگاه مواجه هستیم. حدود 90 درصد از کارکنان درمانگاه در مرکز استان زندگی می‌کنند و با توجه به فاصله جغرافیایی مهدی‌شهر از سمنان، ایاب‌وذهاب همکاران دشوار است. اخیراً با راهبرد مدیریت درمان استان، تا حدودی به این مشکل فائق آمده‌ایم.»
او ارزش و جایگاه خدمات درمانی تأمین‌اجتماعی را در منطقه بسیار مهم دانست و گفت: «شهرستان ما به دلیل فعالیت کارخانجات متعدد در اطراف و وجود شهرک‌های صنعتی، منطقه‌ای کارگرخیز به‌شمار می‌رود و بسیاری از افراد از بیمه تأمین‌اجتماعی برخوردارند. از منظر آماری حدود 44 هزار نفر در شهرستان مهدی‌شهر زندگی می‌کنند و تعداد بیمه‌شدگان نیز حدود هشت هزار نفر است که 65 درصد جمعیت را شامل می‌شود. این حجم از بیمه‌شدگان خدمات درمان سرپایی خود را از درمانگاه ما دریافت می‌کنند. این درحالی است که درمانگاه مهدی‌شهر تنها مرکز درمانی منطقه به‌شمار می‌رود که در نتیجه آن علاوه بر مردم محلی، بسیاری از ساکنان شهرها و روستاهای اطراف مانند شهرستان شهمیرزاد و روستاهای درجزین، فولادمحله، چاشم و چند روستای دیگر برای بهره‌مندی از خدمات درمانی راهی درمانگاه ما می‌شوند.»
سرپرست درمانگاه مهدی‌شهر با اشاره به مهم‌ترین برنامه‌های آینده مرکز، اضافه کرد: «در طرح گسترش خدمات درمانی، افزایش خدمات تخصصی را در اولویت برنامه‌های خود داریم. در قدم نخست، متخصص قلب و متخصص زنان را براساس درخواست بسیاری از بیماران، وارد چرخه خدمات خود خواهیم کرد.»
ماهانه بیش از 17 هزار نسخه می‌پیچیم
کارشناس مسئول داروخانه درمانگاه فاطمه‌الزهرا (س) مهدی‌شهر، حجم خدمات واحد داروخانه را بسیار بالا بیان کرد، به نحوی که در فصول سرد سال ماهانه 16 هزار نسخه دارویی پیچیده می‌شود. او کمبود نیروی انسانی فعال در داروخانه را مهم‌ترین مسئله این واحد دانست.
دکتر سهیلا میرجان با اشاره به تعداد نیروی انسانی فعال در واحد داروخانه، گفت: «علاوه بر خود به‌عنوان مسئول داروخانه، دو دارویار در این واحد مشغول به فعالیت هستند. یکی به‌عنوان «ارباب‌جمع» مسئولیت انبارداری داروها را برعهده دارد و دیگری به‌عنوان «دارویار»، نسخه‌پیچی داروها را انجام میدهد. با توجه به دوشیفته بودن فعالیت داروخانه که از ساعت 7:15 صبح آغاز و تا 21:15 شب ادامه دارد، دو نیروی مذکور کافی نیست و برای پوشش شیفت دوم از همکاران با تجربه سایر واحدها کمک گرفته می‌شود تا امور بیماران به‌نحو احسن انجام شود.»
او آمار مراجعه به داروخانه را رو به افزایش دانست و توضیح داد: «در فصول گرم سال روزانه حدود 300 تا 400 مراجعه به واحد داروخانه انجام می‌شود که این میزان ماهانه حدود هشت هزار نسخه‌پیچی را شامل می‌شود. در فصول سرد سال آمار مذکور دو برابر افزایش می‌یابد و در ماه حدود 16 هزار نسخه پیچیده می‌شود. می‌توان گفت، حجم خدمات داروخانه بسیار زیاد است و هر سال شاهد افزایش مراجعه به درمانگاه و متعاقب آن به داروخانه هستیم.»
این دکتر داروساز، مدت انتظار بیماران را برای دریافت داروها، بسیار کوتاه بیان کرد و گفت: «با توجه به استقرار نسخه الکترونیک در مراکز درمانی، اکنون مدت انتظار بیماران برای دریافت داروها بسیار کوتاه شده است. در این مرکز در شلوغ‌ترین زمان درمانگاه، بیماران تنها پنج دقیقه برای دریافت داروهای خود منتظر می‌مانند. نسخه الکترونیک علاوه بر صرفه‌جویی در وقت، مزایای بسیاری را به‌همراه داشته است. اجرای این طرح، مشکل بدخطی و بدخوانی نسخ را برطرف کرده و در نتیجه خطاهای تحویل دارو نزدیک به صفر شده است. صرفه‌جویی در مصرف کاغذ از دیگر مزایای این طرح به‌شمار می‌رود. همچنین پزشکان از طریق نسخه الکترونیک می‌توانند به سوابق درمانی و دارویی بیماران دسترسی داشته باشند و کسب این اطلاعات در تجویز منطقی دارو مؤثر واقع می‌شود. از طرفی دفعات مراجعه بیماران به پزشکان نیز مشخص می‌شود.»
میرجان ادامه داد: «در مجموع می‌توان گفت در قالب نسخه الکترونیک، امکان پایش سلامت بیماران و صرفه‌جویی در هزینه‌های درمانی و دارویی فراهم شده است. در حال حاضر مسائلی مانند قطعی سِرورها و کندی سرعت و قطعی اینترنت، مهم‌ترین عوامل ایجاد اختلال در سامانه‌های نسخ الکترونیک به‌شمار می‌رود که رفع آن نیازمند اصلاحات زیرساختی است.»
او با اشاره به وضعیت دسترسی بیماران به داروهای مورد نیاز خود، بیان کرد: «بسیاری از داروهای تجویزی پزشکان به‌ویژه برای بیماران مزمن در داروخانه فراهم است. در مقاطعی با کمبود برخی اقلام مواجه می‌شویم که مسئله‌ای کشوری به‌شمار می‌رود و تنها دامن‌گیر درمانگاه ما نیست. به‌هر روی همواره تلاش می‌کنیم تا با ارتباط مستمر با شرکت‌های دارویی، اقلام مورد نیاز را به تعداد لازم تهیه و در اختیار بیماران قرار دهیم.»
سرپرست درمانگاه تأمین‌اجتماعی فاطمه‌الزهرا (س) مهدی‌شهر (استان سمنان) این مجموعه را تنها مرکز درمانی تأمین‌اجتماعی در منطقه دانست که علاوه بر مردم محلی، بسیاری از ساکنان شهرها و روستاهای اطراف نیز به این مرکز مراجعه می‌کنند. به نحوی که در یک سال گذشته بیش از 200 هزار نفر از خدمات درمانی، تشخیصی و دارویی آن بهره‌مند شدند.
دکتر هاجر کسائیان با بیش از 20 سال سابقه فعالیت در عرصه پزشکی در شرح خدمات و فضای فیزیکی درمانگاه گفت: «این مجموعه در مساحتی به وسعت چهار هزار مترمربع و زیربنای دوهزار مترمربع در یک طبقه احداث شده و خدمات آن در دو شیفت صبح و عصر ارائه می‌شود. ویزیت پزشکان عمومی، متخصص اطفال، متخصص داخلی، دندانپزشک و ماما خدمات حوزه کلینیک درمانگاه را تشکیل میدهد. در حوزه پاراکلینیک واحدهای پرستاری، آزمایشگاه و داروخانه فعال است. خدمات آزمایشگاه محدود به انجام نمونه‌گیری است و جواب آزمایش‌ها پس از ارسال به بیمارستان مرکز استان، تهیه و ارائه می‌شود. خدمات واحد پرستاری نیز به تفکیک مردان و زنان در دسترس بیماران قرار دارد.»
او با اشاره به آمار ارائه خدمات این مرکز، افزود: «در سال 1402 در مجموع تعداد 222 هزار و 850 نفر از خدمات درمانی، تشخیصی و دارویی ما بهره‌مند شدند. از این میزان 108 هزار و 28 نفر از خدمات ویزیت پزشکان عمومی، متخصص و دندانپزشکی استفاده کردند و 113 هزار و 551 نفر هم خدمات پاراکلینیک دریافت کردند.»
سرپرست درمانگاه مهدی‌شهر با بیان اینکه این میزان خدمات از سوی 20 نیروی انسانی فعال در درمانگاه ارائه می‌شود، بیان کرد: «15 نفر از افراد، نیروی رسمی، سه نفر قرارداد ساعتی و دو نفر نیروی شرکتی هستند. در کادر درمان چهار پزشک عمومی، یک دندانپزشک، یک داروساز، یک ماما، دو پرستار زن، دو پرستار مرد و دو دارویار فعالیت می‌کنند.»
کسائیان ادامه داد: «با توجه به حجم خدمات و فعالیت درمانگاه در دو شیفت، این تعداد نیروی انسانی کافی نیست. در داروخانه تنها دو دارویار فعالیت دارند، درحالی که در هر شیفت باید دو نیروی مذکور حضور داشته باشند. در نتیجه از سایر همکاران برای پوشش خدمات این واحد کمک می‌گیریم. همچنین نیازمند جذب کارپرداز، نگهبان، دکتر داروساز و دندانپزشک هستیم. دندانپزشک ما اکنون به‌صورت مشترک در درمانگاه و بیمارستان سمنان فعالیت می‌کند.»
او یکی دیگر از مسائل مهم مرکز را محدودیت فضای فیزیکی عنوان کرد و گفت: «با توجه به اخذ مجوز فعالیت شبانه‌روزی درمانگاه، افزایش نیروی انسانی به امری ضروری تبدیل می‌شود. تعدادی از نیروهای مورد نظر از طریق آزمون استخدام و تعدادی نیز از طریق رایزنی‌های به‌عمل آمده، جذب می‌شوند. به‌طور حتم با افزایش نیروها، نیازمند ایجاد اتاق‌های بیشتری مانند اتاق پزشکان، پرستاران و اتاق نگهبانی خواهیم بود اما فضای کنونی درمانگاه برای توسعه این خدمات کافی نیست.»
سرپرست درمانگاه مهدی‌شهر، اعلام کرد: «پیشنهاد داده‌ایم تا با توجه به مساحت مناسب درمانگاه، ساختمان جدیدی در محوطه مرکز احداث شود. برای پیشبرد این هدف با مسئولان شهرستان از جمله نماینده مجلس و اعضای شورای شهر رایزنی کرده و حتی مشارکت یک خیّر را جلب کرده‌ایم. امیدواریم به‌زودی مقدمات اولیه برای اجرای عملیات عمرانی تکمیل شود.»
کسائیان یادآور شد: «همچنین ما با چالش رفت‌وآمد به درمانگاه مواجه هستیم. حدود 90 درصد از کارکنان درمانگاه در مرکز استان زندگی می‌کنند و با توجه به فاصله جغرافیایی مهدی‌شهر از سمنان، ایاب‌وذهاب همکاران دشوار است. اخیراً با راهبرد مدیریت درمان استان، تا حدودی به این مشکل فائق آمده‌ایم.»
او ارزش و جایگاه خدمات درمانی تأمین‌اجتماعی را در منطقه بسیار مهم دانست و گفت: «شهرستان ما به دلیل فعالیت کارخانجات متعدد در اطراف و وجود شهرک‌های صنعتی، منطقه‌ای کارگرخیز به‌شمار می‌رود و بسیاری از افراد از بیمه تأمین‌اجتماعی برخوردارند. از منظر آماری حدود 44 هزار نفر در شهرستان مهدی‌شهر زندگی می‌کنند و تعداد بیمه‌شدگان نیز حدود هشت هزار نفر است که 65 درصد جمعیت را شامل می‌شود. این حجم از بیمه‌شدگان خدمات درمان سرپایی خود را از درمانگاه ما دریافت می‌کنند. این درحالی است که درمانگاه مهدی‌شهر تنها مرکز درمانی منطقه به‌شمار می‌رود که در نتیجه آن علاوه بر مردم محلی، بسیاری از ساکنان شهرها و روستاهای اطراف مانند شهرستان شهمیرزاد و روستاهای درجزین، فولادمحله، چاشم و چند روستای دیگر برای بهره‌مندی از خدمات درمانی راهی درمانگاه ما می‌شوند.»
سرپرست درمانگاه مهدی‌شهر با اشاره به مهم‌ترین برنامه‌های آینده مرکز، اضافه کرد: «در طرح گسترش خدمات درمانی، افزایش خدمات تخصصی را در اولویت برنامه‌های خود داریم. در قدم نخست، متخصص قلب و متخصص زنان را براساس درخواست بسیاری از بیماران، وارد چرخه خدمات خود خواهیم کرد.»
ماهانه بیش از 17 هزار نسخه می‌پیچیم
کارشناس مسئول داروخانه درمانگاه فاطمه‌الزهرا (س) مهدی‌شهر، حجم خدمات واحد داروخانه را بسیار بالا بیان کرد، به نحوی که در فصول سرد سال ماهانه 16 هزار نسخه دارویی پیچیده می‌شود. او کمبود نیروی انسانی فعال در داروخانه را مهم‌ترین مسئله این واحد دانست.
دکتر سهیلا میرجان با اشاره به تعداد نیروی انسانی فعال در واحد داروخانه، گفت: «علاوه بر خود به‌عنوان مسئول داروخانه، دو دارویار در این واحد مشغول به فعالیت هستند. یکی به‌عنوان «ارباب‌جمع» مسئولیت انبارداری داروها را برعهده دارد و دیگری به‌عنوان «دارویار»، نسخه‌پیچی داروها را انجام میدهد. با توجه به دوشیفته بودن فعالیت داروخانه که از ساعت 7:15 صبح آغاز و تا 21:15 شب ادامه دارد، دو نیروی مذکور کافی نیست و برای پوشش شیفت دوم از همکاران با تجربه سایر واحدها کمک گرفته می‌شود تا امور بیماران به‌نحو احسن انجام شود.»
او آمار مراجعه به داروخانه را رو به افزایش دانست و توضیح داد: «در فصول گرم سال روزانه حدود 300 تا 400 مراجعه به واحد داروخانه انجام می‌شود که این میزان ماهانه حدود هشت هزار نسخه‌پیچی را شامل می‌شود. در فصول سرد سال آمار مذکور دو برابر افزایش می‌یابد و در ماه حدود 16 هزار نسخه پیچیده می‌شود. می‌توان گفت، حجم خدمات داروخانه بسیار زیاد است و هر سال شاهد افزایش مراجعه به درمانگاه و متعاقب آن به داروخانه هستیم.»
این دکتر داروساز، مدت انتظار بیماران را برای دریافت داروها، بسیار کوتاه بیان کرد و گفت: «با توجه به استقرار نسخه الکترونیک در مراکز درمانی، اکنون مدت انتظار بیماران برای دریافت داروها بسیار کوتاه شده است. در این مرکز در شلوغ‌ترین زمان درمانگاه، بیماران تنها پنج دقیقه برای دریافت داروهای خود منتظر می‌مانند. نسخه الکترونیک علاوه بر صرفه‌جویی در وقت، مزایای بسیاری را به‌همراه داشته است. اجرای این طرح، مشکل بدخطی و بدخوانی نسخ را برطرف کرده و در نتیجه خطاهای تحویل دارو نزدیک به صفر شده است. صرفه‌جویی در مصرف کاغذ از دیگر مزایای این طرح به‌شمار می‌رود. همچنین پزشکان از طریق نسخه الکترونیک می‌توانند به سوابق درمانی و دارویی بیماران دسترسی داشته باشند و کسب این اطلاعات در تجویز منطقی دارو مؤثر واقع می‌شود. از طرفی دفعات مراجعه بیماران به پزشکان نیز مشخص می‌شود.»
میرجان ادامه داد: «در مجموع می‌توان گفت در قالب نسخه الکترونیک، امکان پایش سلامت بیماران و صرفه‌جویی در هزینه‌های درمانی و دارویی فراهم شده است. در حال حاضر مسائلی مانند قطعی سِرورها و کندی سرعت و قطعی اینترنت، مهم‌ترین عوامل ایجاد اختلال در سامانه‌های نسخ الکترونیک به‌شمار می‌رود که رفع آن نیازمند اصلاحات زیرساختی است.»
او با اشاره به وضعیت دسترسی بیماران به داروهای مورد نیاز خود، بیان کرد: «بسیاری از داروهای تجویزی پزشکان به‌ویژه برای بیماران مزمن در داروخانه فراهم است. در مقاطعی با کمبود برخی اقلام مواجه می‌شویم که مسئله‌ای کشوری به‌شمار می‌رود و تنها دامن‌گیر درمانگاه ما نیست. به‌هر روی همواره تلاش می‌کنیم تا با ارتباط مستمر با شرکت‌های دارویی، اقلام مورد نیاز را به تعداد لازم تهیه و در اختیار بیماران قرار دهیم.»