داروسازی حلقه تکمیلی زنجیره درمان
دکتر سیما حقیقی کارشناس داروی بیمارستان خاتم‌الانبیاء گنبدکاووس
داروسازی حلقه مهم و تکمیلی زنجیره درمان به‌شمار می‌رود و تمامی مراحل از ویزیت بیمار تا اقدامات تشخیصی و تصمیم‌های پزشکی به دارو ختم می‌شود. از این‌رو توجه به ابعاد گوناگون این رشته از منظر کیفیت آموزشی، تولیدات دارویی، تنوع اقلام و پوشش بیمه‌ای می‌تواند در حفظ ایمنی بیمار، مدیریت هزینه‌ها و درمان اصولی و منطقی مؤثر واقع شود.
انگیزه من برای فعالیت در سازمان تأمین‌اجتماعی نظم، قانون‌مداری و پیروی از دستورالعمل‌های اجرایی این نهاد بود. آن‌گونه که در هر حوزه، برنامه‌ریزی دقیقی بر امور حاکم است که سبب انسجام، کارآمدی و برون‌داد باکیفیت می‌شود. به‌طور حتم پیروی از این روند در حوزه دارو، نتایج مؤثری را در سلامت افراد جامعه ایجاد می‌کند. علاوه بر آن خدمت به قشر زحمت‌کش کارگری را مایه مباهات و افتخار خود می‌دانم و از اینکه می‌توانم به‌عنوان عضو کوچکی از جامعه تأمین‌اجتماعی، ایفای وظیفه کنم بسیار خشنودم.
بسیاری از مراکز درمانی تأمین‌اجتماعی با توجه به رایگان بودن خدمات و کیفیت مناسب در اولویت انتخاب بیمه‌شدگان قرار دارند. به‌ویژه در سال‌های اخیر، میزان استقبال از خدمات تأمین‌اجتماعی فزونی یافته است. در مرکز ما در سه ماه نخست امسال بیش از 57 هزار نسخه سرپایی و حدود 16 هزار نسخه بستری به‌ثبت رسیده است. بی‌شک فعالیت در مجموعه‌ای پرمخاطب سختی‌های خود را دارد اما اجر معنوی رفع آلام مردم، ما را در مسیرمان استوار می‌کند.
با توجه به اهمیت و ارزش جایگاه داروسازی، انتظار می‌رود تصمیم‌های کلان کشوری در حوزه دارو توسط افراد صاحب‌فن و به‌دور از هرگونه مسائل جنبی و حاشیه‌ای اتخاذ شود تا منافع و مصلحت جمعی و صنفی به‌دست آید. بی‌شک بهره‌مندی از افراد خبره، آگاه و دانا تصمیم‌‌گیری‌های کارآمدتری را به‌دنبال خواهد داشت.
آنچه این‌روزها مهم‌ترین دغدغه داروسازان را تشکیل می‌دهد، تأمین به‌موقع و رفع کمبودهای دارویی است. رسیدگی به این مسئله بیماران را از سردرگمی و بلاتکلیفی، آن هم در شرایط سخت بیماری رها کرده و روند درمان را سرعت می‌بخشد. از دیگر معضلات حوزه دارویی می‌توان به مسئله قاچاق دارو اشاره کرد. در سال‌های اخیر با انتقال یارانه دارویی به مصرف‌کنندگان، تا حدودی از گسترش این رویه جلوگیری شده است. انتظار می‌رود که با اختصاص ارز مناسب به این حوزه، تسهیلات لازم برای دسترسی بیماران به داروهای مورد نیاز فراهم شود تا مجبور به تهیه اقلام مذکور به روش‌های غیررسمی نباشند. از سوی دیگر بازپرداخت مرتب و قاعده‌مند مطالبات داروخانه‌ها توسط سازمان‌های بیمه‌گر، نقش مؤثری در تأمین نقدینگی این مراکز و فراهم کردن ملزومات بیماران خواهد داشت. همچنین مباحثی مانند توجه به صنعت داروسازی به‌منظور ساخت و تولید دارو مطرح است. در این راستا به‌روزرسانی دستگاه‌ها و ابزارآلات تولید و ایجاد تسهیل در تهیه مواد اولیه دارویی می‌تواند خروجی مناسب و باکیفیتی را عاید کند.
آنچه در سال‌های اخیر سبب ایجاد تحول در حوزه دارویی کشور شد، بهره‌مندی از نسخه الکترونیک بود. استقرار این طرح امور دارویی را ساماندهی کرد و مانع از سوءاستفاده‌های این حوزه شد. باید توجه داشت خدمات الکترونیک نیاز امروز جوامع به‌شمار می‌رود و سازمان تأمین‌اجتماعی در این عرصه پیشگام بود. اکنون نسخ تجویزی پزشکان در سامانه داروخانه‌های سراسر کشور قابل مشاهده است. چنانچه دارویی در داروخانه‌های تأمین‌اجتماعی موجود نباشد یا خارج از پوشش بیمه باشد، امکان تهیه آن در داروخانه‌های سطح شهر وجود دارد. با توجه به مزایای متعدد این طرح، اصلاح زیرساخت‌ها و رفع موانع و محدودیت‌های طرح بسیار ضروری است. افزایش سرعت اینترنت، ارتقای نرم‌افزارهای مرتبط، کاهش قطعی اینترنت و قطعی برق از جمله مواردی است که اجرای آن می‌تواند در این زمینه کارآمد باشد.