استرس پس از سانحه
اختلال اضطراب یا استرس پس از سانحه (PTSD) یک اختلال روانی است که در پی تجربه یا مشاهده یک اتفاق وحشتناک ایجاد می‌شود. فلش‌بک، کابوس و اضطراب شدید و فکر ناخواسته به رخداد، از علائم این اختلال است. نمونه‌هایی از رویدادهایی که می‌توانند باعث بروز این اختلال شوند شامل جنگ، جنایت، آتش‌سوزی، تصادف، مرگ یکی از عزیزان یا سوءاستفاده جنسی هستند. طبق آمار، بین هفت تا هشت درصد از مردم جهان درگیر اختلال استرس پس از سانحه هستند. این موضوع زنان را بیشتر از مردان تحت‌‌‌‌تأثیر قرار می‌دهد. در اغلب موارد به‌جای اینکه بیمار با گذشت زمان احساس بهتری داشته باشد، بیشتر مضطرب می‌شود. به‌همین‌دلیل، این عارضه می‌تواند زندگی افراد را برای سال‌ها مختل کند. کنار آمدن برای اکثر کسانی که دچار سانحه می‌شوند دشوار است اما به مرور زمان و با مراقبت از خود معمولاً حالشان بهتر می‌شود. اگر علائم بدتر شود، تا چندماه یا حتی چندسال طول بکشد و در عملکرد روزمره اختلال ایجاد کند، ممکن است مبتلا به PTSD شده باشید. شاید علائم اختلال اضطراب بعد از سانحه ظرف یک ماه بعد از رویداد شروع شود اما گاهی تا چندسال بعد از رخداد فرد هیچ علامتی ندارد. این علائم باعث بروز مشکلات جدی در شرایط اجتماعی یا محیط کار و روابط می‌شود. انواع اختلال استرس پس از سانحه از نظر علت و شدت علائم متفاوت هستند. معمولاً هنگامی‌که استرس دارید یا آنچه که از سر گذرانده‌اید برای شما یادآوری می‌شود، شدت علائم افزایش می‌یابد. متأسفانه به‌دلیل عدم فرهنگ‌سازی صحیح، شیوع اختلال استرس پس از سانحه در ایران بالاست. به‌خصوص در مورد بچه‌ها که واقعاً نیاز به تشخیص و درمان به‌موقع دارند تا در آینده دچار مشکل نشوند؛ زیرا عدم درمان این اختلال می‌تواند کل زندگی را مختل کند و خطر بروز سایر مشکلات سلامت روان را افزایش دهد. گاهی روند تشخیص اختلال استرس، مستلزم قرار گرفتن دوباره در معرض رویدادی است که شامل تهدید واقعی یا احتمالی مرگ، خشونت یا آسیب جدی باشد. اگر علائمی که پس از یادآوری گذشته تجربه می‌کنید بیش از یک ماه ادامه یابند و باعث ایجاد مشکلات قابل‌توجهی در توانایی شما برای حضور در محیط‌های اجتماعی و کاری شوند، ممکن است دچار اختلال استرس پس از سانحه شده باشید. خوشبختانه امروزه روش‌های روان‌درمانی و دارودرمانی مناسبی برای بهبودی وجود دارد. درمان اختلال استرس پس از سانحه می‌تواند به شما کمک کند تا کنترل زندگی خود را دوباره به دست آورید. اگرچه راهکار اصلی، روان‌درمانی است اما دارودرمانی نیز می‌تواند موثر باشد. اصولاً روان‌درمان‌گر استرس و اضطراب به شما مهارت‌هایی را آموزش می‌دهد تا بتوانید علائم خود را برطرف کنید. او به شما کمک می‌کند در مورد خودتان، دیگران و جهان بهتر فکر کنید و در نهایت در صورت بروز افسردگی و اضطراب چگونه از آن رهایی پیدا کنید. یادتان باشد که لازم نیست سعی کنید به‌تنهایی بار مشکلات اختلال استرس پس از سانحه را تحمل کنید.