اتباع ۱۸ کشور، تحت‌پوشش تأمین‌اجتماعی غرب تهران
سعید حسینی مدیرکل تأمین‌اجتماعی غرب تهران بزرگ
در حال حاضر بیش از 2400 نفر از اتباع خارجی تحت‌پوشش شعب تأمین‌اجتماعی در غرب تهران قرار دارند. بنا بر نص صریح قانون، اتباع خارجی دارای مجوز اشتغال، مشمول قانون تأمین‌اجتماعی هستند و علاوه بر بیمه اجباری، امکان استفاده از پوشش بیمه اختیاری تأمین‌اجتماعی را نیز دارند.
تعداد ۱۸۶ نفر از اتباع خارجی از مستمری سازمان تأمین‌اجتماعی استفاده می‌کنند که ۹۶ نفر از آن‌ها بازنشسته و بقیه از مستمری بازماندگان یا ازکارافتادگی برخوردارند. به‌طور کلی اتباع ۱۸ کشور خارجی تحت‌پوشش اداره کل تأمین‌اجتماعی غرب تهران بزرگ هستند که افغانستان، عراق، هند، پاکستان و ترکیه بیشترین تعداد را در بین اتباع خارجی بیمه‌شده دارند.
اتباع خارجی که در کارگاه‌های مشمول قانون تأمین‌اجتماعی مشغول به کارند باید همچون کارگران ایرانی از مزایای تأمین‌اجتماعی برخوردار باشند و کارفرمایان مکلف به اعلام اسامی و پرداخت حق‌بیمه آن‌ها هستند. چنانچه به هر دلیل رابطه بیمه‌پردازی این افراد قطع شده باشد و دارای حداقل ۳۰ روز سابقه پرداخت حق‌بیمه قبلی نزد سازمان باشند، می‌توانند نسبت به ادامه بیمه به‌صورت اختیاری اقدام کنند.
من فکر می‌کنم باید از ظرفیت‌های قانونی برای تحت‌پوشش قرار دادن اتباع خارجی دارای مجوز استفاده شود. در حال حاضر تعداد بسیار زیادی از اتباع خارجی در کشور مشغول به کار هستند که با توجه به ظرفیت قانونی باید برای پوشش بیمه‌ای آنان اقدام شود تا این افراد از حقوق قانونی خود بهره‌مند شوند و از اشغال فرصت‌های شغلی بدون پرداخت حق‌بیمه جلوگیری شود. این نکته بسیار مهم است که اتباع خارجی همچون دیگر هموطنان، امکان استفاده از بیمه اختیاری را دارند. دارا بودن حداقل ۳۰ روز سابقه بیمه‌پردازی و حداکثر سن ۵۰ سال برای بیمه اختیاری لحاظ شده است. چنانچه سن متقاضی در زمان مراجعه بیش از سن یادشده باشد، پذیرش درخواست او منوط به دارا بودن سابقه پرداخت حق‌بیمه قبلی معادل مدت مازاد سنی مقرر خواهد بود. متقاضیانی که دارای حداقل ۱۰ سال سابقه پرداخت حق‌بیمه هستند، از اعمال شرایط سنی مقرر معاف خواهند بود. موضوع قابل‌توجه برای استفاده اتباع خارجی از بیمه تأمین‌اجتماعی، داشتن مجوز اشتغال و اقامت است. مراجع ذی‌صلاح برای صدور مجوز اقامت متقاضیان موصوف، اداره امور اتباع و مهاجرین خارجی و استانداری محل اقامت هستند و برای صدور مجوز اشتغال، اداره کل اشتغال اتباع خارجی وزارت کار استان محل اشتغال است. اتباع خارجی باید برای استفاده از خدمات سازمان تأمین‌اجتماعی مجوزهای قانونی مورد نیاز را از مراجع ذی‌ربط دریافت کنند.
متقاضیانی که پنج سال یا کمتر از پنج سال سابقه پرداخت حق‌بیمه دارند، می‌توانند دستمزد مبنا را بین 1.2حداقل و حداکثر دستمزد قانونی زمان تقاضا، به اختیار انتخاب کنند. همچنین متقاضیانی که دارای سابقه پرداخت حق‌بیمه قبلی بیش از پنج سال باشند، می‌توانند دستمزد مبنا را بین ۷۰ تا ۱۰۰ درصد میانگین دستمزد آخرین ۳۶۰ روز قبل از ثبت تقاضا مشروط بر اینکه از 1.2 حداقل دستمزد شورای‌عالی کار کمتر نباشد، انتخاب کنند. در ابتدای هر سال به میزان درصدی که طبق مقررات مصوب شورای‌عالی کار به سطوح دستمزد شاغلان اضافه می‌شود، مبنای پرداخت حق‌بیمه بیمه‌شدگان افزایش می‌یابد. در هر حال مبنای پرداخت حق‌بیمه از 1.2 حداقل دستمزد مصوب شورای‌عالی کار کمتر و از حداکثر دستمزد مصوب بیشتر نخواهد بود. حداقل مبلغ پرداختی برای استفاده از بیمه اختیاری بر اساس 1.2 حداقل دستمزد سال ۱۴۰۳ مبلغ 2 میلیون و ۳۲۱ هزار تومان است. نرخ پرداخت حق‌بیمه در بیمه اختیاری ۲۷ درصد است. بازنشستگی، فوت و ازکارافتادگی از جمله حمایت‌های بلندمدت ادامه بیمه به‌طور اختیاری است. همچنین پرداخت هزینه کفن‌و‌دفن، وسایل کمک‌پزشکی (پروتز و اروتز) و کمک‌هزینه سفر بیمار و همراه به بیمه‌شدگان موصوف امکان‌پذیر خواهد بود اما با توجه به تعاریف مندرج در قانون تأمین‌اجتماعی پرداخت غرامت دستمزد ایام بیماری، بارداری و کمک‌هزینه ازدواج در این نوع بیمه موضوعیت نخواهد داشت.
تعداد ۱۸۶ نفر از اتباع خارجی از مستمری سازمان تأمین‌اجتماعی استفاده می‌کنند که ۹۶ نفر از آن‌ها بازنشسته و بقیه از مستمری بازماندگان یا ازکارافتادگی برخوردارند. به‌طور کلی اتباع ۱۸ کشور خارجی تحت‌پوشش اداره کل تأمین‌اجتماعی غرب تهران بزرگ هستند که افغانستان، عراق، هند، پاکستان و ترکیه بیشترین تعداد را در بین اتباع خارجی بیمه‌شده دارند.
اتباع خارجی که در کارگاه‌های مشمول قانون تأمین‌اجتماعی مشغول به کارند باید همچون کارگران ایرانی از مزایای تأمین‌اجتماعی برخوردار باشند و کارفرمایان مکلف به اعلام اسامی و پرداخت حق‌بیمه آن‌ها هستند. چنانچه به هر دلیل رابطه بیمه‌پردازی این افراد قطع شده باشد و دارای حداقل ۳۰ روز سابقه پرداخت حق‌بیمه قبلی نزد سازمان باشند، می‌توانند نسبت به ادامه بیمه به‌صورت اختیاری اقدام کنند.
من فکر می‌کنم باید از ظرفیت‌های قانونی برای تحت‌پوشش قرار دادن اتباع خارجی دارای مجوز استفاده شود. در حال حاضر تعداد بسیار زیادی از اتباع خارجی در کشور مشغول به کار هستند که با توجه به ظرفیت قانونی باید برای پوشش بیمه‌ای آنان اقدام شود تا این افراد از حقوق قانونی خود بهره‌مند شوند و از اشغال فرصت‌های شغلی بدون پرداخت حق‌بیمه جلوگیری شود. این نکته بسیار مهم است که اتباع خارجی همچون دیگر هموطنان، امکان استفاده از بیمه اختیاری را دارند. دارا بودن حداقل ۳۰ روز سابقه بیمه‌پردازی و حداکثر سن ۵۰ سال برای بیمه اختیاری لحاظ شده است. چنانچه سن متقاضی در زمان مراجعه بیش از سن یادشده باشد، پذیرش درخواست او منوط به دارا بودن سابقه پرداخت حق‌بیمه قبلی معادل مدت مازاد سنی مقرر خواهد بود. متقاضیانی که دارای حداقل ۱۰ سال سابقه پرداخت حق‌بیمه هستند، از اعمال شرایط سنی مقرر معاف خواهند بود. موضوع قابل‌توجه برای استفاده اتباع خارجی از بیمه تأمین‌اجتماعی، داشتن مجوز اشتغال و اقامت است. مراجع ذی‌صلاح برای صدور مجوز اقامت متقاضیان موصوف، اداره امور اتباع و مهاجرین خارجی و استانداری محل اقامت هستند و برای صدور مجوز اشتغال، اداره کل اشتغال اتباع خارجی وزارت کار استان محل اشتغال است. اتباع خارجی باید برای استفاده از خدمات سازمان تأمین‌اجتماعی مجوزهای قانونی مورد نیاز را از مراجع ذی‌ربط دریافت کنند.
متقاضیانی که پنج سال یا کمتر از پنج سال سابقه پرداخت حق‌بیمه دارند، می‌توانند دستمزد مبنا را بین 1.2حداقل و حداکثر دستمزد قانونی زمان تقاضا، به اختیار انتخاب کنند. همچنین متقاضیانی که دارای سابقه پرداخت حق‌بیمه قبلی بیش از پنج سال باشند، می‌توانند دستمزد مبنا را بین ۷۰ تا ۱۰۰ درصد میانگین دستمزد آخرین ۳۶۰ روز قبل از ثبت تقاضا مشروط بر اینکه از 1.2 حداقل دستمزد شورای‌عالی کار کمتر نباشد، انتخاب کنند. در ابتدای هر سال به میزان درصدی که طبق مقررات مصوب شورای‌عالی کار به سطوح دستمزد شاغلان اضافه می‌شود، مبنای پرداخت حق‌بیمه بیمه‌شدگان افزایش می‌یابد. در هر حال مبنای پرداخت حق‌بیمه از 1.2 حداقل دستمزد مصوب شورای‌عالی کار کمتر و از حداکثر دستمزد مصوب بیشتر نخواهد بود. حداقل مبلغ پرداختی برای استفاده از بیمه اختیاری بر اساس 1.2 حداقل دستمزد سال ۱۴۰۳ مبلغ 2 میلیون و ۳۲۱ هزار تومان است. نرخ پرداخت حق‌بیمه در بیمه اختیاری ۲۷ درصد است. بازنشستگی، فوت و ازکارافتادگی از جمله حمایت‌های بلندمدت ادامه بیمه به‌طور اختیاری است. همچنین پرداخت هزینه کفن‌و‌دفن، وسایل کمک‌پزشکی (پروتز و اروتز) و کمک‌هزینه سفر بیمار و همراه به بیمه‌شدگان موصوف امکان‌پذیر خواهد بود اما با توجه به تعاریف مندرج در قانون تأمین‌اجتماعی پرداخت غرامت دستمزد ایام بیماری، بارداری و کمک‌هزینه ازدواج در این نوع بیمه موضوعیت نخواهد داشت.