اختلال بیمارگونه «جنون دزدی»
«کلپتومانیا»، یا جنون دزدی، اشاره به ناتوانی مکرر برای مقاومت در برابر سرقت وسایل دارد. این امر لزوماً شامل وسایلی نیست که فرد واقعاً به آن‌ها نیاز داشته باشد و معمولاً نیز ارزش کمی دارند. اختلال جنون دزدی یا کلپتومانیا نوعی اختلال کنترل تکانه است؛ اختلالی که با مشکلات مربوط به خودکنترلی عاطفی یا رفتاری مشخص می‌شود. اختلال کنترل تکانه به این معناست که فرد، در برابر وسوسه یا انگیزه انجام عملی که برای خود یا دیگری مضر است، مشکل دارد. مبتلایان به این اختلال اقلامی را که به آن‌ها نیاز ندارند، توانایی خرید آن‌ها را دارند و یا ارزش پولی کمی دارند سرقت می‌کنند. این دسته تنشی را تجربه می‌کنند که با ارتکاب سرقت برطرف می‌شود. کلپتومانیا اغلب در سنین بلوغ و در زنان بیشتر از مردان ظاهر می‌شود. از آنجا که سرقت عملی غیرقانونی است، این اختلال می‌تواند عواقب حقوقی قابل‌توجه مانند خطر دستگیری، محاکمه و زندانی شدن را برای فرد در پی داشته باشد. کلپتومانیا از سرقت‌های معمولی متمایز است؛ زیرا سارقان به‌طور معمول سرقت‌های خود را برنامه‌ریزی می‌کنند و این رفتار را برای به‌دست آوردن وسایل مورد نظر خود که توانایی تهیه آن را ندارند، انجام می‌دهند. از طرف دیگر افراد مبتلا به کلپتومانیا به‌صورت خودجوش سرقت می‌کنند تا تنش درونی خود را تسکین دهند. یک بررسی روی بیماران بالینی نشان داد که بیش از 68 درصد این افراد به دلیل سرقت دستگیر و بیش از 20 درصد برای ارتکاب این جرم محکوم و زندانی شده‌اند. برای تشخیص کلپتومانیا، ابتدا باید مشخص شود که علائم موجود به بیماری روانی دیگری مانند اختلال سلوک یا اختلال شخصیت ضداجتماعی مرتبط است یا نه. در درجه اول باید احتمال ابتلای فرد به این اختلالات رد یا تأیید شود. پس از معاینه اولیه توسط پزشک عمومی، ممکن است بیمار برای ارزیابی بیشتر به روانشناس یا روانپزشک ارجاع داده شود. تشخیص شامل مصاحبه با بیمار و بررسی سوابق قانونی است. ماهیت پنهانی این اختلال و همچنین احساس گناه و شرم ناشی از آن می‌تواند در تشخیص و معالجه اختلال ایجاد کند. تحقیقات بیولوژیکی نشان می‌دهد که این رفتار با مناطق خاصی از مغز و اختلال در تنظیم مقررات انتقال‌دهنده‌های عصبی خاص ارتباط دارد. برخی مطالعات ظهور كلپتومانیا را به اختلال در لوب فرونتال مغز مرتبط می‌دانند. در دو مورد گزارش شده، ضربه صاف به لوب فرونتال منجر به علائم جسمی مانند سرگیجه، علائم رفتاری مانند پرخاشگری و علائم شناختی مانند کاهش حافظه و به‌دنبال آن ظهور ناگهانی رفتارهای مرتبط با کلپتومانیا شد.