ثروتمندان ترکیه در دوران تورم ثروتمندتر شدهاند
بانک UBS سوئیس در گزارش جهانی ثروت در سال ۲۰۲۴ اعلام کرد که ترکیه با رشد خیرهکننده بیش از ۱۵۷درصدی ثروت بهازای هر فرد بزرگسال بین سالهای ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳ متمایز است و سایر کشورها را پشت سر گذاشته است. در عین حال تورم در ترکیه کمی بیش از ۷۱ درصد است؛ رقمی چشمگیر برای جمعیت ۸۵ میلیوننفری که بسیاری از آنها طی چندسال گذشته شاهد کاهش قدرت خرید خود بودهاند. پس افزایش ثروت چه معنایی دارد و ارتباط آن با ارز و تورم چگونه است.
کشورهای بعدی از نظر میانگین رشد ثروت بهازای هر بزرگسال، روسیه و قطر با نزدیک به ۲۰ درصد و آفریقای جنوبی با کمی بیش از ۱۶درصد هستند. در ایالات متحده، متوسط ثروت بهازای هر بزرگسال نزدیک به ۲.۵ درصد افزایش یافته است.
در پنج سال گذشته، لیر ترکیه نزدیک به ۸۳ درصد ارزش خود را در برابر دلار از دست داده و ارزش معامله هر یک دلار آمریکا با لیر ترکیه چیزی در حدود ۳۵ لیر است. پس چه کسانی ثروتمندتر شدهاند؟ در واقع برای آن دسته از شهروندان ترکیه که داراییهایی مانند خانه و مستغلات دارند، ثروت رشد کرده است، چراکه تورم ارزش این داراییها را افزایش میدهد.
گزارش UBSارزش خالص یا ثروت را بهعنوان ارزش داراییهای مالی به اضافه داراییهای واقعی (عمدتاً مسکن) متعلق به خانوارها، منهای بدهیهای آنها، تعریف میکند. با این حال، برخی از نویسندگان این گزارش در تعریفی رابطه بین تورم و افزایش ثروت در ترکیه را برهم زدند.
ساموئل آدامز، اقتصاددان در UBS Global Wealth در اینباره میگوید: «سرعت بالای تورم از روشهای خاصی، میتواند به توضیح اینکه چرا ثروت بر حسب پول محلی بسیار بیشتر شده است کمک میکند. در این مورد باید در نظر داشته باشیم که ثروت بر حسب اسم اندازهگیری میشود. چنانچه تورم بسیار بالا باشد، آن چیزی که معمولاً اتفاق میافتد این است؛ اگر کسی دارایی واقعی مانند مسکن دارد، در وضعیت تورم قیمت خانهها مطابق با تورم یا حتی سریعتر افزایش مییابد. بنابراین افرادی که دارای مالکیت خانه هستند، یا دارای سهام مشابه که در آن محیط اقتصادی عملکرد نسبتاً خوبی دارد، شاهد انباشت سریعتر ثروت خود خواهند بود.»
آدامز ادامه میدهد: «البته، این بدان معنا نیست که همه به یک اندازه از این تورم سود میبرند. اگر افراد صاحب آن داراییها نباشند و افزایش دستمزد نیز با تورم همگام نشود، مطمئناً تأثیر منفی بر ثروت افراد خواهد داشت.»
باید در نظر گرفت که گزارش Global Wealth به اثر ارز اشاره میکند که بیشترین تغییر را در رشد ثروت ایجاد خواهد کرد. ارقام رشد پول محلی برای ثروت، اغلب بهطور قابلتوجهی با رقم دلار متفاوت است. برای مثال در این گزارش رشد استثنایی ترکیه بر حسب دلار ۶۳ درصد و براساس ارز داخلی آنها بیش از دو برابر شده و به نزدیک ۱۵۸درصد رسیده است. نمونه دیگر در این گزارش که این تفاوت را نشان میدهد کشور ژاپن است؛ در این کشور بین سالهای ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳ میانگین رشد ثروت بهازای هر فرد بزرگسال بر حسب دلار کمتر از دو درصد بوده است اما به پول محلی این رشد ۹ درصد محاسبه میشود.
با ارزیابی میانگین رشد ثروت کشورها بین سالهای ۲۰۰۸ و ۲۰۲۳، میتوان دید که دراماتیکترین تحول در ترکیه اتفاق افتاده است، جایی که میانگین ثروت هر بزرگسال در این دوره ۱۷۰۸درصد به پول محلی افزایش یافته است.
پل دانوان، اقتصاددان ارشد مدیریت ثروت جهانی در بانک UBS، میگوید: «ثروتمند بودن لزوماً به معنای ثروتمند بودن نیست. در واقع در ترکیه، این اتفاق میتواند برعکس باشد. از نظر استانداردهای زندگی به جای ثروت، مهم این است که به یاد داشته باشید اگر صاحبخانه هستید، ارزش خانه شما افزایش یافته اما همزمان دستمزد واقعی شما نسبت به تورم منفی است. بنابراین شما میتوانید در عین حال ثروتمند و فقیر باشید.»
منبع: CNBC