printlogo


دخالت غول دخانیات دنیا در پژوهش‌های دانشگاهی

شرکت تنباکوی فیلیپ موریس متهم به دستکاری علم برای کسب سود، از طریق تأمین مالی تحقیقات و کار حمایتی با دانشمندان است. این شرکت چندملیتی متهم شده که برای جذب غیرسیگاری‌ها به محصول تنباکوی گرمایشی خود (سیگار الکترونیکی) به یک شرکت واسطه کمک مالی کرده تا از آن طریق بر نتایج یک پژوهش علمی به نفع خود تأثیر گذارد. مقاله‌ای که منجر به رسوایی شرکت فیلیپ موریس شده است، مبتنی بر ۲۴ سند فاش‌شده از سوی خود شرکت است که در آن مراودات مالی درباره پژوهش‌ها و همچنین موارد دیگر اعتمادسازی نسبت به محصول این شرکت مشاهده می‌شود.

کمپین‌های تبلیغاتی افشاگرانه می‌گویند که علاوه بر این اتهام، اسناد فاش شده از «فیلیپ موریس اینترنشنال» و شعبه ژاپنی آن برنامه‌هایی را برای هدف قرار دادن سیاست‌مداران، پزشکان و بازی‌های المپیک ۲۰۲۰ توکیو، به‌عنوان بخشی از استراتژی بازاریابی این شرکت چندملیتی برای جذب غیرسیگاری‌ها به محصول تنباکوی گرمایشی خود (سیگار الکترونیکی) نشان می‌دهد.
این محصول شرکت فیلیپ موریس که  IQOSنام دارد در ژاپن بازار خوبی به دست آورده است. سازمان‌ها و انجمن‌های توقف دخانیات که ناظر بر صنعت دخانیات ژاپن هستند، می‌گویند به فیلیپ موریس مشکوک هستند که همین روش کلاهبردارانه را در جای دیگری اعمال کند.
مقاله‌ای از پژوهشگران گروه تحقیقاتی کنترل دخانیات در دانشگاه باث بیان کرد که فیلیپ موریس ژاپن PMJ از طریق یک سازمان تحقیقاتی شخص ثالث، مطالعه‌ای را در دانشگاه کیوتو در زمینه ترک سیگار تأمین مالی کرده است. دخالت این شرکت در این مطالعه علمی در زمان ارائه نتایج آن در یک کنفرانس علمی در یونان در سال ۲۰۲۱ مشخص شد.
بر اساس شواهد، فیلیپ موریس ماهانه حدود ۲۰ هزار پوند به یک مؤسسه مشاوره علوم زیستی که توسط یک استاد دانشگاه توکیو اداره می‌شود، برای کارهایی مانند ترویج علم و محصولات خود پرداخت می‌کند. یکی از کارمندان این شرکت ادعا کرد که در یک ایمیل داخلی به آن‌ها گفته شده است که موضوع را مخفی نگه دارند.
مقاله‌ای که در ژورنال تحقیقات دخانیات ژاپن به نام استاپ STOP منتشر و منجر به رسوایی شرکت فیلیپ موریس شده، براساس ۲۴ سند فاش‌شده شرکت، بین سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۲۰ این ادعا را مطرح می‌کند.
پژوهشگران در این‌باره گفته‌اند که فعالیت‌های این‌چنینی شرکت  مذکور شبیه استراتژی‌های شناخته‌شده برای تأثیرگذاری بر رفتار، انتشار و دسترسی به علم و پنهان کردن فعالیت‌های علمی است.»
دکتر سوفی برازنل، یکی از نویسندگان این مقاله، می‌گوید: «دستکاری علم برای کسب سود به همه ما آسیب می‌زند. به‌ویژه به سیاست‌گذاران و مصرف‌کنندگانی که سعی در تصمیم‌گیری بالقوه برای تغییر زندگی دارند. این امر سیاست‌های بهداشت عمومی را تضعیف و گمراه و در عین حال استفاده گسترده از محصولات مضر را تشویق می‌کند.» به اعتقاد برازنل اسناد فاش‌شده ادعاهای فیلیپ موریس مبنی بر انجام تحقیق علمی شفاف را تضعیف می‌کند. او خواستار اصلاحات در بودجه و مدیریت تحقیقات دخانیات برای محافظت از علم در برابر منافع شرکت‌های بزرگ شد.
نشریه استاپ در گزارش جداگانه‌ای درباره فعالیت‌های بازاریابی این شرکت، براساس اسناد فاش شده، ادعا می‌کند که به نظر می‌رسد فیلیپ موریس برای گرفتن مجوز مصرف سیگار الکترونیکی خود در مکان‌هایی که سیگار ممنوع است، لابی می‌کند. به گفته این نشریه، گروه‌هایی ازجمله گروه‌های پزشکی و بیمارستانی و آژانس مدیریت آتش‌سوزی و بلایای ژاپن، همگی هدف درخواست تأییدیه‌هایی قرار گرفته‌اند که از آن‌ها درخواست دارد تا سیگار شرکت فیلیپ موریس را ارگانیک و بی‌خطر جلوه دهند.
خورخه آلدی، مدیر انجمن Stop، گفت: «یافته‌ها با اظهارات فیلیپ موریس که نشان می‌دهد سیگار الکترونیک آن‌ها فقط افراد سیگاری بزرگسال را هدف قرار داده، در تضاد است. به نظر می‌رسد که جامعه هدف فیلپ موریس بسیار فراتر از آن چیزی است که بیان کرده‌اند. این افشاگری به شواهد بسیاری که اعتبار ادعاهای علمی فیلیپ موریس درباره سیگار جدیدشان را زیر سؤال می‌برد، وزن زیادی داده است.»
خورخه آلدی معتقد است این اقدام فیلپ موریس به‌طرز نگران‌کننده‌ای، به الگوی گسترده‌تری از تاکتیک‌های فریبنده اشاره می‌کند که زمینه‌ای را برای فصل تازه همه‌گیری تنباکو فراهم می‌سازد. او ادامه داد: «برای مثال، هدف این شرکت برای حضور در المپیک توکیو بازتاب یک تاکتیک صنعتی شناخته شده برای تبلیغ محصولات اعتیادآور و مضر دخانیات در رویدادهای ورزشی است. مرتبط کردن این محصولات با سلامتی به معنای گمراه کردن مصرف کنندگان و فراهم کردن دسترسی آن برای کودکان و جوانان است.»
یکی از سخنگویان فیلیپ موریس دراین‌باره گفت: «این یک داستان عجیب دیگر از سازمانی است که بیشتر به انتقاد از شرکت ما علاقه‌مند است تا کمک به کاهش آسیب سیگار. مانند هر شرکت چندملیتی با مقررات سختگیرانه، فیلیپ موریس نیز به‌طور مرتب به دنبال به اشتراک گذاشتن مواضع خود در مورد مسائلی است که بر مصرف کنندگان، شرکت و جوامع تأثیر می‌گذارد. نه‌تنها این نوع تعامل کاملاً قانونی و مناسب است، بلکه برای سیاست‌گذاری‌های فراگیر نیز ضروری است.»
منبع: گاردین