افراد چاق منبع درآمد شرکت‌های داروسازی شده‌اند
نبرد جهانی بر سر سود داروهای لاغری
داروهای کاهش وزن با نام علمی آگونیست GLP-1 به مصرف‌کنندگان این امکان را می‌دهد تا چربی‌های خود را کاهش دهند و از شر اثرات منفی چاقی خلاص شوند. بر سر این داروهای لاغری رقابت فشرده‌ای بین شرکت‌های مختلف وجود دارد. از ژوئن سال ۲۰۲۱، زمانی که Wegovy،
اولین شرکت سازنده داروی لاغری GLP-1 در آمریکا راه‌اندازی شد، ارزش بازار Weight Watchers ۹۰درصد سقوط کرد. حتی در ۲۸ فوریه، اپرا وینفری مجری مشهور اعلام کرد که از هیأت‌مدیره شرکت رژیم غذایی استعفا می‌دهد و تمام سهام خود را می‌فروشد تا از تضاد منافع در مورد استفاده او از GLP-1 جلوگیری کند. در این بازی، حتی غول‌های غذایی مانند نستله در حال برنامه‌ریزی برای آینده‌ای هستند که در آن مصرف داروهای لاغری، تقاضا برای تنقلات شیرین را کاهش می‌دهند.
حمیدرضا علی‌نیا روزنامه نگار
بیشترین تأثیر داروهای لاغری، تاکنون برای سازندگان آن‌ها بوده است. فروش Wegovy که توسط یک شرکت دانمارکی به نام Novo Nordisk توسعه یافته، از ۸۷۶ میلیون‌دلار در سال ۲۰۲۲ به ۴.۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ افزایش یافت. این شرکت انتظار دارد حجم فروشش در سال 2024 دو برابر شود. همچنین به نظر می‌آید داروی Zepbound که در ماه نوامبر توسط الی لیلی، غول داروسازی آمریکایی به بازار معرفی شد، تا امسال، ۲.۹ میلیارد دلار فروش داشته باشد. بلومبرگ پیش‌بینی کرده که تا سال ۲۰۳۰ فروش سالانه داروهای کاهش وزن به ۸۰ میلیارد دلار برسد که آن‌ها را در میان بزرگ‌ترین کلاس‌های دارو در تاریخ قرار می‌دهد. انتظار می‌رود شرکت‌های Eli Lilly و Novo Nordisk بیش از ۹۰درصد بازار را در دست بگیرند. در واقع طی سه سال گذشته، ارزش بازار Novo Nordisk به بیش از سه‌برابر افزایش یافته و به ۵۶۰ میلیارد دلار رسیده که آن را به با ارزش‌ترین شرکت اروپا تبدیل کرده است. ارزش شرکت الی لیلی ۷۴۰ میلیارد دلار است که از اول سال ۲۰۲۳ تاکنون دوبرابر شده است. این دو شرکت اکنون دو شرکت بزرگ داروسازی جهان از نظر ارزش بازار هستند.
یک داروی نسبتاً بی‌خطر
داروهای آگونیست GLP-1 بسیار مؤثر در لاغری و به نسبت بی‌خطر هستند. این داروها در ابتدا برای کمک به بیماران دیابتی و با ترویج تولید انسولین به بازار معرفی شدند. این داروها پاسخ بدن به غذا خوردن را تنظیم می‌کنند و با ایجاد احساس سیری، اشتها را سرکوب می‌کنند. بیمارانی که برای کاهش وزن آن‌ها را مصرف می‌کنند، نسبت به افرادی که در برنامه‌های دیگر مدیریت وزن هستند، وزن بیشتری از دست می‌دهند. در آزمایشات بالینی، کاربران Wegovy به‌طور متوسط حدود ۱۵درصد از وزن بدن خود را کاهش می‌دهند.
کمبود مواد اولیه
طبق اعلام فدراسیون جهانی چاقی، ۲.۷ میلیارد نفر یا ۳۸درصد از افراد بالای پنج سال چاقی یا اضافه وزن دارند. بنابراین تقاضا برای این داروها روزبه روز افزایش پیدا می‌کند. از آنجایی که تزریق‌ها باید به‌صورت هفتگی انجام شوند، هرچه افراد بیشتری درمان را شروع کنند، تقاضای کل داروها نیز سریع‌تر افزایش می‌یابد.
این داروها برای ساخت به دو جزء اصلی نیاز دارند؛ ماده فعال و قلم‌های لاغری که بیماران برای تزریق دارو از آن‌ها استفاده می‌کنند. در حال حاضر پیدا کردن هر دوی این مواد اولیه سخت است. نه شرکت دانمارکی و نه رقیب آمریکایی‌اش توضیح نداده‌اند که چرا قادر به تأمین مواد شیمیایی بیشتر نیستند. در نوامبر سال 2023، شرکت آمریکایی اعلام کرد که ۲.۵ میلیارد دلار برای یک کارخانه جدید در آلمان هزینه خواهد کرد. Novo Nordisk نیز گفت که ۶میلیارد دلار برای توسعه ظرفیت در سایت دانمارکی خود سرمایه‌گذاری خواهد کرد. فوریه سال 2024، شرکت مادر Novo Nordisk با پرداخت ۱۶.۵ میلیارد دلار برای Catalent، یک تولیدکننده بزرگ آمریکایی، موافقت کرد تا تولید را برای بازار غول‌پیکر آمریکا تقویت کند. با وجود این افزایش سرمایه‌گذاری‌ها، تحلیلگران انتظار دارند تقاضا برای حداقل چند سال از عرضه دارو پیشی بگیرد. طبق آمار، تاکنون فقط نیمی از ۱۱۰ میلیون آمریکایی چاق از طریق بیمه درمانی خود به داروهای لاغری دسترسی داشته‌اند. برای دستیابی به یک درآمد خوب، شرکت‌های Eli Lilly و Novo Nordisk باید درمان‌های خود را در دسترس گروه وسیع‌تری از بیماران قرار دهند.
عدم پوشش بیمه‌ای
یک برنامه مراقبت بهداشتی دولتی برای سالمندان به نام Medicare، طبق قانون از پوشش بیمه‌ای داروهای کاهش وزن منع شده است. بیمه‌های خصوصی سلامت نیز به دلیل هزینه‌های زیاد این داروها به تعویق افتاده‌اند. حتی اگر بیمه‌ها ۶۰درصد از قیمت فهرست Wegovy در آمریکا را حدود ۱۶هزار دلار در سال پرداخت کنند، بسیاری از شرکت‌های بیمه، تمایلی به پوشش داروهای گران‌قیمتی که باید به‌طور نامحدود مصرف شود، نخواهند داشت.
برای وارد کردن شرکت‌های بیمه به پوشش بیمه‌ای داروها، معمولاً دو آزمایش انجام می‌شود تا ثابت کنند که GLP-1 چیزی بیش از کمک به کاهش وزن افراد دارد. آزمایشی توسط Novo Nordisk نشان داده که Wegovy خطر ابتلا به مشکلات قلبی عمده را تا ۲۰درصد کاهش می‌دهد. الی لیلی در حال انجام آزمایشی با ۱۵هزار شرکت‌کننده است که در سال ۲۰۲۷ به پایان می‌رسد. این تست تأثیر تیرزپاتید، ماده فعال در Zepbound و Mounjaro، داروی دیابت مرتبط، را بر سلامت کلی و طول عمر بزرگسالان چاق مطالعه می‌کند. همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد GLP-1 به شرایطی مانند آپنه خواب، بیماری مزمن کلیوی، بیماری آلزایمر و کبد چرب نیز کمک می‌کند. تأثیر استفاده از داروهای GLP-1 برای درمان این بیماری‌ها هنوز تأیید نشده، اما دیوید رازینگر از Leerink Partners، یک بانک سرمایه‌گذاری معتقد است که با افزایش مزایای سلامتی، انکار پوشش برای بیمه‌گذاران دشوار خواهد شد.
ورود این داروها به پوشش بیمه‌ای، همچنان یک چالش سوم را باقی می‌گذارد؛ رقابت. بازار پر رونق و سیل افراد چاق، بیزینس‌های مختلفی از داروخانه‌های بزرگ تا استارت‌آپ‌های بیوفناوری را به راه انداخته است. بلومبرگ تخمین زده که نزدیک به ۱۰۰ داروی جدید برای کاهش وزن، در مراحل مختلف توسعه قرار دارند. بیشتر این شرکت‌ها در حال اصلاح رویکرد GLP-1 برای ساخت داروهایی هستند که با کاهش وزن بیشتر یا استفاده آسان‌تر، از داروهای موجود پیشی بگیرند.
منبع: بلومبرگ
یک داروی نسبتاً بی‌خطر
داروهای آگونیست GLP-1 بسیار مؤثر در لاغری و به نسبت بی‌خطر هستند. این داروها در ابتدا برای کمک به بیماران دیابتی و با ترویج تولید انسولین به بازار معرفی شدند. این داروها پاسخ بدن به غذا خوردن را تنظیم می‌کنند و با ایجاد احساس سیری، اشتها را سرکوب می‌کنند. بیمارانی که برای کاهش وزن آن‌ها را مصرف می‌کنند، نسبت به افرادی که در برنامه‌های دیگر مدیریت وزن هستند، وزن بیشتری از دست می‌دهند. در آزمایشات بالینی، کاربران Wegovy به‌طور متوسط حدود ۱۵درصد از وزن بدن خود را کاهش می‌دهند.
کمبود مواد اولیه
طبق اعلام فدراسیون جهانی چاقی، ۲.۷ میلیارد نفر یا ۳۸درصد از افراد بالای پنج سال چاقی یا اضافه وزن دارند. بنابراین تقاضا برای این داروها روزبه روز افزایش پیدا می‌کند. از آنجایی که تزریق‌ها باید به‌صورت هفتگی انجام شوند، هرچه افراد بیشتری درمان را شروع کنند، تقاضای کل داروها نیز سریع‌تر افزایش می‌یابد.
این داروها برای ساخت به دو جزء اصلی نیاز دارند؛ ماده فعال و قلم‌های لاغری که بیماران برای تزریق دارو از آن‌ها استفاده می‌کنند. در حال حاضر پیدا کردن هر دوی این مواد اولیه سخت است. نه شرکت دانمارکی و نه رقیب آمریکایی‌اش توضیح نداده‌اند که چرا قادر به تأمین مواد شیمیایی بیشتر نیستند. در نوامبر سال 2023، شرکت آمریکایی اعلام کرد که ۲.۵ میلیارد دلار برای یک کارخانه جدید در آلمان هزینه خواهد کرد. Novo Nordisk نیز گفت که ۶میلیارد دلار برای توسعه ظرفیت در سایت دانمارکی خود سرمایه‌گذاری خواهد کرد. فوریه سال 2024، شرکت مادر Novo Nordisk با پرداخت ۱۶.۵ میلیارد دلار برای Catalent، یک تولیدکننده بزرگ آمریکایی، موافقت کرد تا تولید را برای بازار غول‌پیکر آمریکا تقویت کند. با وجود این افزایش سرمایه‌گذاری‌ها، تحلیلگران انتظار دارند تقاضا برای حداقل چند سال از عرضه دارو پیشی بگیرد. طبق آمار، تاکنون فقط نیمی از ۱۱۰ میلیون آمریکایی چاق از طریق بیمه درمانی خود به داروهای لاغری دسترسی داشته‌اند. برای دستیابی به یک درآمد خوب، شرکت‌های Eli Lilly و Novo Nordisk باید درمان‌های خود را در دسترس گروه وسیع‌تری از بیماران قرار دهند.
عدم پوشش بیمه‌ای
یک برنامه مراقبت بهداشتی دولتی برای سالمندان به نام Medicare، طبق قانون از پوشش بیمه‌ای داروهای کاهش وزن منع شده است. بیمه‌های خصوصی سلامت نیز به دلیل هزینه‌های زیاد این داروها به تعویق افتاده‌اند. حتی اگر بیمه‌ها ۶۰درصد از قیمت فهرست Wegovy در آمریکا را حدود ۱۶هزار دلار در سال پرداخت کنند، بسیاری از شرکت‌های بیمه، تمایلی به پوشش داروهای گران‌قیمتی که باید به‌طور نامحدود مصرف شود، نخواهند داشت.
برای وارد کردن شرکت‌های بیمه به پوشش بیمه‌ای داروها، معمولاً دو آزمایش انجام می‌شود تا ثابت کنند که GLP-1 چیزی بیش از کمک به کاهش وزن افراد دارد. آزمایشی توسط Novo Nordisk نشان داده که Wegovy خطر ابتلا به مشکلات قلبی عمده را تا ۲۰درصد کاهش می‌دهد. الی لیلی در حال انجام آزمایشی با ۱۵هزار شرکت‌کننده است که در سال ۲۰۲۷ به پایان می‌رسد. این تست تأثیر تیرزپاتید، ماده فعال در Zepbound و Mounjaro، داروی دیابت مرتبط، را بر سلامت کلی و طول عمر بزرگسالان چاق مطالعه می‌کند. همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد GLP-1 به شرایطی مانند آپنه خواب، بیماری مزمن کلیوی، بیماری آلزایمر و کبد چرب نیز کمک می‌کند. تأثیر استفاده از داروهای GLP-1 برای درمان این بیماری‌ها هنوز تأیید نشده، اما دیوید رازینگر از Leerink Partners، یک بانک سرمایه‌گذاری معتقد است که با افزایش مزایای سلامتی، انکار پوشش برای بیمه‌گذاران دشوار خواهد شد.
ورود این داروها به پوشش بیمه‌ای، همچنان یک چالش سوم را باقی می‌گذارد؛ رقابت. بازار پر رونق و سیل افراد چاق، بیزینس‌های مختلفی از داروخانه‌های بزرگ تا استارت‌آپ‌های بیوفناوری را به راه انداخته است. بلومبرگ تخمین زده که نزدیک به ۱۰۰ داروی جدید برای کاهش وزن، در مراحل مختلف توسعه قرار دارند. بیشتر این شرکت‌ها در حال اصلاح رویکرد GLP-1 برای ساخت داروهایی هستند که با کاهش وزن بیشتر یا استفاده آسان‌تر، از داروهای موجود پیشی بگیرند.
منبع: بلومبرگ