سقوط و لغزیدن؛ بیشترین علل حوادث ناشی از کار
برابر آمارها در سال ۱۴۰۲حدود ۴۰۰هزار بازرسی از کارگاهها توسط بازرسان کار صورت گرفته و بیشترین علل حوادث منجر به فوت ناشی از کار، مربوط به لغزیدن و سقوط کردن بوده است.
امروزه با افزایش وقوع حوادث شغلی، بیماریهای ناشی از کار نیز افزایش یافته و این موضوع به یک نگرانی بینالمللی تبدیل شده است. گزارشها نشان میدهد که همهساله در جهان بیش از یک میلیون نفر بر اثر حوادث ناشی از کار جان خود را از دست داده و عده بسیاری دچار آسیبهای جدی میشوند.
طبق آمار سازمان بینالمللی کار در سال ۲۰۲۳ حدود ۳۴۰ میلیون حادثه در دنیا رخ داده و ۱۶۰ میلیون بیماری شغلی ایجاد شده است. همچنین ۲۰۳ میلیون نفر در سال ۲۰۲۳ فوت کرده و بیش از ۳۳۷ میلیون کارگر درگیر حوادث غیرفوتی شغلی شدهاند. گزارشها نشان میدهد که بیشترین اعداد و ارقام حوادث ناشی از کار مربوط به فعالیت ساختمانی است؛ به نحوی که نزدیک به ۴۰درصد حوادث کار در کشور در بین کارگران ساختمانی اتفاق میافتد.
حوادث شغلی ایران از منظر اداره کل بازرسی کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز بیان میکند که طی سال ۱۴۰۱ ضریب شیوع آسیب شغلی منجر به فوت، نسبت به سال ۱۴۰۰ کاهش ۱۱درصدی داشته است. تعداد آسیبهای شغلی منجر به فوت در سال ۱۴۰۰ نیز نزدیک به ۷۶۸ نفر و در سال گذشته حدود ۷۱۱ نفر بوده است.
طی سالهای اخیر موضوع صیانت از نیروی انسانی یکی از دغدغههای مهم وزارت کار به شمار رفته و کاهش حوادث شغلی در دستور کار بازرسان کار قرار گرفته است. به همین منظور بیش از ۲۲هزار کمیته حفاظت فنی در سطح کشور و در کارگاههای بالای ۲۵ نفر با هدف حفاظت از نیروی کار تشکیل شده که ضمن خودارزیابی در کارگاه از نیروی کار و سرمایههای مجموعه صیانت میکنند.
در همین راستا احمدرضا پرنده، مدیرکل بازرسی کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از انجام حدود ۴۰۰هزار فقره بازرسی از کارگاهها توسط بازرسان کار در سال گذشته خبر داد و گفت: «نواقص غیرایمن را به کارفرمایان ابلاغ کردهایم و طرح بازرسی از کارگاههای پرخطر و افزایش کمی و کیفی کمیتههای حفاظت ایمنی در اولویت بازرسی کار قرار گرفته است.»
او به وجود ۲۶هزار کارگاه کمیتههای حفاظت ایمنی و بهداشت کار در سطح کشور اشاره کرد و افزود: «با همکاری کارگران و کارفرمایان و همچنین مسئولان ایمنی کار نظارت درون کارگاهی با جدیت پیگیری میشود.»
به گفته مدیرکل بازرسی کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بررسیهای صورت گرفته توسط بازرسان کار نشان داده که بیشترین عوامل مؤثر در بروز حوادث منجر به فوت ناشی از کار مربوط به لغزیدن و سقوط کردن بوده است. به همین منظور برای کاهش و کنترل این قبیل حوادث، نسبت به اجرای طرحهای بازرسی کار به شکل تخصصی در جهت ایجاد ایمنی کار در ارتفاع و کارگاههای ساختمانی اقدام شده است. پرنده از کارفرمایان رعایت نکات ایمنی در محیط کار و فراهم کردن شرایط ایمن برای کار کارگران را خواستار شد.
پیشتر معاون روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی حوادث ناشی از کار در سال ۱۴۰۰ را تعداد ۷۱۲ نفر ذکر کرده و گفته بود: «این عدد در سال ۱۴۰۲ به ۶۸۰ نفر فوتی کاهش یافته است. با توجه به تلاش وزارت تعاون برای صیانت از نیروی کار، حوادث شغلی در دو سال گذشته نسبت به مدت مشابه قبل به میزان ۹.۷ کمتر شده است.»
کارفرمایان موظفاند طبق ماده (۹۱) قانون کار، برای تأمین حفاظت و سلامت کارگران در محیط کار، وسایل و امکانات لازم ایمنی را تهیه کرده و در اختیار آنها قرار دهند. کارگران نیز ملزم به استفاده و نگهداری مناسب از تجهیزات محافظتی و بهداشت فردی و رعایت دستورالعملهای مربوطه در محیط کاری خود هستند.