مدیردرمان تأمین‌اجتماعی استان ایلام مطرح کرد
ثبت یک میلیون و 600هزار خدمت درمانی در سال 1402
استان ایلام با دارا بودن بیش از 600هزار نفر نفوس انسانی، کم‌جمعیت‌ترین استان کشور به‌شمار می‌رود. در این استان حدود 328هزار نفر- 54درصد جمعیت- از پوشش بیمه برخوردارند. سازمان تأمین‌اجتماعی از طریق چهار مرکز ملکی و 540 مرکز طرف قرارداد نیازهای درمانی بیمه‌شدگان را مرتفع می‌کند. در سال‌های اخیر گسترش خدمات درمانی مهم‌ترین برنامه‌های این نهاد را در استان به‌خود اختصاص داده؛ به نحوی که در سال گذشته بیش از یک میلیون و 600هزار نفر از خدمات درمانی مراکز ملکی بهره‌مند شده‌اند. برای اطلاع از کمیت و کیفیت این خدمات با دکتر هادی صبور، مدیردرمان تأمین‌اجتماعی ایلام به گفت‌وگو پرداختیم. او ایثارگر است و مدرک تحصیلی دکترای حرفه‌ای علوم‌آزمایشگاهی دارد. 30 سال از عمر حرفه‌ای خود را سپری کرده و از اواسط سال 1402 در کسوت مدیردرمان استان خدمت‌رسانی می‌کند. مشروح این گپ‌وگفت را پیش‌رو دارید.
سلاله صدرایی روزنامه نگار
مدیریت درمان استان ایلام دارای چه تعداد مرکز ملکی و مراکز طرف قرارداد است؟
این مدیریت در بخش درمان مستقیم، یک بیمارستان با عنوان «شهدای زاگرس»، یک دی‌کلینیک و یک درمانگاه در شهر ایلام دارد. همچنین در شهرستان دهلران یک درمانگاه ملکی وجود دارد که اخیراً به سطح تخصصی ارتقا یافته است. باید اشاره کنم، بیمارستان شهدای زاگرس در سال 1396 در جایگاه یک بیمارستان هیأت‌مدیره‌ای آغاز به‌کار کرد و پس از 6 سال فعالیت از اول مهرماه سال 1401 تبدیل به بیمارستان ملکی شد. بیمارستان مذکور در بدو تأسیس 32 تختخوابی بود که در طول زمان با افزوده شدن چهار تخت (ICU) و شش تخت (CCU) اکنون 42 تختخوابی است.
در بخش درمان غیرمستقیم نیز این مدیریت با 540 مرکز درمانی شامل 53 پزشک عمومی، 91 پزشک متخصص، 26 فوق‌تخصص، 34 دندانپزشک عمومی، 4 دندانپزشک متخصص، 105 داروخانه، 156 مرکز پاراکلینیک، 58 درمانگاه و 13 بیمارستان در بخش‌های خصوصی و دانشگاهی طرف قرارداد است. می‌توان گفت که با تمامی مراکز درمانی استان قرارداد داریم.
مراکز درمانی در بخش‌های کلینیک و پاراکلینیک چه خدماتی ارائه می‌دهند و از چه تجهیزاتی برخوردارند؟
بیمارستان ایلام از بخش‌های اطفال، زنان، مردان، بخش‌های ویژه آی‌سی‌یو، سی‌سی‌یو، آزمایشگاه، رادیولوژی و یک درمانگاه سرپایی تشکیل می‌شود. تجهیزات این مرکز به عنوان یک بیمارستان جنرال مناسب بوده و دستگاه‌هایی مانند سنگ‌شکن درون‌اندامی و اکوکاردیوگرافی در آن فراهم است. در آزمایشگاه نیز تجهیزاتی مانند اتوآنالایزر (دستگاه تمام اتوماتیک آزمایش نمونه) و اتوآنالایزر (آنالیز خودکار) وجود دارد. اخیراً نیز دستگاه دیالیز و سی‌‌آر‌ام (دستگاه تصویربرداری حین عمل) به مجموعه امکانات بیمارستان افزوده شده است. درنظر داریم تا دستگاه‌های سی‌تی‌اسکن و ام‌‌آر‌‌آی نیز برای بیمارستان خریداری کنیم، اما انجام این اقدام زیرساخت‌های لازم را می‌طلبد که افزایش ضریب اشغال تخت ازجمله آن‌ها به‌شمار می‌رود. به همین دلیل سال گذشته موفق شدیم ضریب اشغال تخت را از حدود 30درصد به 70درصد ارتقا دهیم و اکنون می‌توانیم مجوزهای لازم را دریافت کنیم.
آمار نیروی انسانی مراکز درمانی به‌ویژه تعداد پزشکان و متخصصان چقدر است و در این زمینه با چه کمبودهایی مواجه هستید؟
در مجموع مراکز درمانی این مدیریت 390 نیروی انسانی مشغول به فعالیت هستند که از این تعداد، 25 پزشک عمومی، 43 پزشک متخصص و فوق‌تخصص شامل داخلی، زنان، اطفال، ارتوپدی، چشم، ریه و اورولوژی و 41 جراح خدمت‌رسانی می‌کنند. همچنین 5 رادیولوژیست، 8 داروساز، 7 دندانپزشک و یک دکترای علوم آزمایشگاهی - که مسئولیت آخری را خود برعهده دارم- همکاری دارند. علاوه بر پزشکان، 290 همکار رسمی و قراردادی در بیمارستان مشغول به فعالیت هستند. در بحث کمبود نیرو باید بگویم به متخصص بیهوشی تمام‌وقت نیاز داریم. همچنین به واسطه استقبال از خدمات دندانپزشکی، جا دارد تعداد این پزشکان را افزایش دهیم.
آمار ارائه خدمات درمانی در مراکز بستری و سرپایی چقدر است؟
برای پاسخ به این سؤال، می‌توانم به آمار سال 1402 اشاره کنم؛ در این سال یک میلیون و 605هزار و 159 مورد خدمت در مجموع مراکز درمانی ما ارائه شده است که جزئیات آن شامل 772هزار و 349 ویزیت پزشکان عمومی، متخصص و دندانپزشک در بخش درمان سرپایی است. همچنین مراجعه‌کننده‌ها از 821هزار و 982 مورد خدمات تشخیصی و دارویی بهره‌مند شده‌اند. در بخش بستری 4925 مورد خدمت عرضه شده و اعمال جراحی بستری و سرپایی به تعداد 5632 مورد و زایمان طبیعی و سزارین به تعداد 271 مورد به‌ثبت رسیده است.
ارزش و جایگاه خدمات درمانی تأمین‌اجتماعی در استان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بسیاری از بیمه‌شدگان این استان از اقشار کارگر با دستمزد و درآمد پایین هستند و ارائه رایگان خدمات تأمین‌اجتماعی در رفع دغدغه آن‌ها برای دسترسی به درمان، مؤثر واقع می‌شود. آن هم در شرایطی که خدمات درمانی و دارویی در بخش‌های خصوصی گران تمام می‌شود. درحالی که این خدمات به‌ویژه جراحی‌های گران‌قیمت که نیاز به تهیه اقلام مصرفی مانند پروتز و لنزهای چشمی دارد، کاملاً رایگان در مراکز ملکی در اختیار بیمه‌شدگان قرار داده می‌شود.
محدودیت مراکز درمانی تأمین‌اجتماعی در استان ایلام ناشی از چه عواملی است و آن مدیریت برای توسعه مراکز درمانی چه برنامه‌هایی دارد؟
بحث محدود بودن مراکز درمانی استان به موضوع جمعیت بیمه‌شده بازمی‌گردد. همان‌طور که می‌دانید راه‌اندازی یک مرکز درمانی از دستورالعمل‌هایی مانند به حد نصاب رسیدن تعداد بیمه‌شدگان اصلی و تبعی پیروی می‌کند. در دوره جدید مدیریتی سازمان، گسترش مراکز درمانی در مناطق محروم محور توجه قرار گرفت که ایلام نیز از برنامه‌های آن بی‌نصیب نماند. ازجمله اینکه بیمارستان هیأت‌مدیره‌ای شهدای زاگرس به مرکز ملکی تبدیل شد. همچنین طرح احداث چند درمانگاه در شهرهای مختلف کلید خورده و درمانگاه مهران به‌زودی افتتاح می‌شود. درمانگاه دهلران از عمومی به تخصصی ارتقا یافته است. مجوز خرید ساختمان ملکی برای درمانگاه شهرستان آبدانان را اخذ کرده‌ایم و با مشخص کردن چارت تشکیلاتی حتی نیروهای انسانی این مرکز در آزمون اخیر جذب شده‌اند که در مرحله گزینش قرار دارند. برای احداث درمانگاه دره‌شهر، زمین خریداری شده که طی دو سه ماه آینده وارد فاز مناقصه پیمانکار می‌شود. زمین درمانگاه سرآبله هم درحال خریداری است. مجوز درمانگاه ایوان را دریافت کرده‌ایم و به دنبال خرید زمین هستیم. احداث ساختمان جدید دی‌کلینیک ایلام از دیگر طرح‌های ما به‌شمار می‌رود که مجوز آن را نیز گرفته‌ایم و قرار است در مساحتی به وسعت 9500 مترمربع تجدید بنا شود. درمانگاه شماره 2 ایلام در ساختمان استیجاری فعال است. برای این مرکز زمینی را که در سال 1384 خریداری کرده و موفق به اخذ مجوزهای لازم نشده بودیم، اکنون با 10درصد پیشرفت فیزیکی با زیربنای 2500 مترمربع درحال ساخت است. علاوه بر این‌ها، احداث ساختمان مشترک مدیریت درمان و اداره‌کل نیز با 70درصد پیشرفت فیزیکی در دست اقدام قرار دارد.
مهم‌ترین چالش حرفه‌ای این مدیریت شامل چه مواردی است؟
درحال حاضر عدم امکان به‌کارگیری پزشک مقیم در بیمارستان مهم‌ترین مسئله ما را تشکیل می‌‌دهد. بیمارستان فاقد پاویون (محل استراحت پزشکان) است و در نتیجه پزشکان به‌صورت آنکال حضور می‌یابند. درنظر داریم تا مهمانسرای متعلق به اداره‌کل را تبدیل به پاویون کنیم. برای این منظور درحال رایزنی با این اداره هستیم. به‌طور حتم حضور پزشک مقیم، سبب افزایش ضریب اشغال تخت می‌شود.
این مدیریت در بخش درمان مستقیم، یک بیمارستان با عنوان «شهدای زاگرس»، یک دی‌کلینیک و یک درمانگاه در شهر ایلام دارد. همچنین در شهرستان دهلران یک درمانگاه ملکی وجود دارد که اخیراً به سطح تخصصی ارتقا یافته است. باید اشاره کنم، بیمارستان شهدای زاگرس در سال 1396 در جایگاه یک بیمارستان هیأت‌مدیره‌ای آغاز به‌کار کرد و پس از 6 سال فعالیت از اول مهرماه سال 1401 تبدیل به بیمارستان ملکی شد. بیمارستان مذکور در بدو تأسیس 32 تختخوابی بود که در طول زمان با افزوده شدن چهار تخت (ICU) و شش تخت (CCU) اکنون 42 تختخوابی است.
در بخش درمان غیرمستقیم نیز این مدیریت با 540 مرکز درمانی شامل 53 پزشک عمومی، 91 پزشک متخصص، 26 فوق‌تخصص، 34 دندانپزشک عمومی، 4 دندانپزشک متخصص، 105 داروخانه، 156 مرکز پاراکلینیک، 58 درمانگاه و 13 بیمارستان در بخش‌های خصوصی و دانشگاهی طرف قرارداد است. می‌توان گفت که با تمامی مراکز درمانی استان قرارداد داریم.
مراکز درمانی در بخش‌های کلینیک و پاراکلینیک چه خدماتی ارائه می‌دهند و از چه تجهیزاتی برخوردارند؟
بیمارستان ایلام از بخش‌های اطفال، زنان، مردان، بخش‌های ویژه آی‌سی‌یو، سی‌سی‌یو، آزمایشگاه، رادیولوژی و یک درمانگاه سرپایی تشکیل می‌شود. تجهیزات این مرکز به عنوان یک بیمارستان جنرال مناسب بوده و دستگاه‌هایی مانند سنگ‌شکن درون‌اندامی و اکوکاردیوگرافی در آن فراهم است. در آزمایشگاه نیز تجهیزاتی مانند اتوآنالایزر (دستگاه تمام اتوماتیک آزمایش نمونه) و اتوآنالایزر (آنالیز خودکار) وجود دارد. اخیراً نیز دستگاه دیالیز و سی‌‌آر‌ام (دستگاه تصویربرداری حین عمل) به مجموعه امکانات بیمارستان افزوده شده است. درنظر داریم تا دستگاه‌های سی‌تی‌اسکن و ام‌‌آر‌‌آی نیز برای بیمارستان خریداری کنیم، اما انجام این اقدام زیرساخت‌های لازم را می‌طلبد که افزایش ضریب اشغال تخت ازجمله آن‌ها به‌شمار می‌رود. به همین دلیل سال گذشته موفق شدیم ضریب اشغال تخت را از حدود 30درصد به 70درصد ارتقا دهیم و اکنون می‌توانیم مجوزهای لازم را دریافت کنیم.
آمار نیروی انسانی مراکز درمانی به‌ویژه تعداد پزشکان و متخصصان چقدر است و در این زمینه با چه کمبودهایی مواجه هستید؟
در مجموع مراکز درمانی این مدیریت 390 نیروی انسانی مشغول به فعالیت هستند که از این تعداد، 25 پزشک عمومی، 43 پزشک متخصص و فوق‌تخصص شامل داخلی، زنان، اطفال، ارتوپدی، چشم، ریه و اورولوژی و 41 جراح خدمت‌رسانی می‌کنند. همچنین 5 رادیولوژیست، 8 داروساز، 7 دندانپزشک و یک دکترای علوم آزمایشگاهی - که مسئولیت آخری را خود برعهده دارم- همکاری دارند. علاوه بر پزشکان، 290 همکار رسمی و قراردادی در بیمارستان مشغول به فعالیت هستند. در بحث کمبود نیرو باید بگویم به متخصص بیهوشی تمام‌وقت نیاز داریم. همچنین به واسطه استقبال از خدمات دندانپزشکی، جا دارد تعداد این پزشکان را افزایش دهیم.
آمار ارائه خدمات درمانی در مراکز بستری و سرپایی چقدر است؟
برای پاسخ به این سؤال، می‌توانم به آمار سال 1402 اشاره کنم؛ در این سال یک میلیون و 605هزار و 159 مورد خدمت در مجموع مراکز درمانی ما ارائه شده است که جزئیات آن شامل 772هزار و 349 ویزیت پزشکان عمومی، متخصص و دندانپزشک در بخش درمان سرپایی است. همچنین مراجعه‌کننده‌ها از 821هزار و 982 مورد خدمات تشخیصی و دارویی بهره‌مند شده‌اند. در بخش بستری 4925 مورد خدمت عرضه شده و اعمال جراحی بستری و سرپایی به تعداد 5632 مورد و زایمان طبیعی و سزارین به تعداد 271 مورد به‌ثبت رسیده است.
ارزش و جایگاه خدمات درمانی تأمین‌اجتماعی در استان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بسیاری از بیمه‌شدگان این استان از اقشار کارگر با دستمزد و درآمد پایین هستند و ارائه رایگان خدمات تأمین‌اجتماعی در رفع دغدغه آن‌ها برای دسترسی به درمان، مؤثر واقع می‌شود. آن هم در شرایطی که خدمات درمانی و دارویی در بخش‌های خصوصی گران تمام می‌شود. درحالی که این خدمات به‌ویژه جراحی‌های گران‌قیمت که نیاز به تهیه اقلام مصرفی مانند پروتز و لنزهای چشمی دارد، کاملاً رایگان در مراکز ملکی در اختیار بیمه‌شدگان قرار داده می‌شود.
محدودیت مراکز درمانی تأمین‌اجتماعی در استان ایلام ناشی از چه عواملی است و آن مدیریت برای توسعه مراکز درمانی چه برنامه‌هایی دارد؟
بحث محدود بودن مراکز درمانی استان به موضوع جمعیت بیمه‌شده بازمی‌گردد. همان‌طور که می‌دانید راه‌اندازی یک مرکز درمانی از دستورالعمل‌هایی مانند به حد نصاب رسیدن تعداد بیمه‌شدگان اصلی و تبعی پیروی می‌کند. در دوره جدید مدیریتی سازمان، گسترش مراکز درمانی در مناطق محروم محور توجه قرار گرفت که ایلام نیز از برنامه‌های آن بی‌نصیب نماند. ازجمله اینکه بیمارستان هیأت‌مدیره‌ای شهدای زاگرس به مرکز ملکی تبدیل شد. همچنین طرح احداث چند درمانگاه در شهرهای مختلف کلید خورده و درمانگاه مهران به‌زودی افتتاح می‌شود. درمانگاه دهلران از عمومی به تخصصی ارتقا یافته است. مجوز خرید ساختمان ملکی برای درمانگاه شهرستان آبدانان را اخذ کرده‌ایم و با مشخص کردن چارت تشکیلاتی حتی نیروهای انسانی این مرکز در آزمون اخیر جذب شده‌اند که در مرحله گزینش قرار دارند. برای احداث درمانگاه دره‌شهر، زمین خریداری شده که طی دو سه ماه آینده وارد فاز مناقصه پیمانکار می‌شود. زمین درمانگاه سرآبله هم درحال خریداری است. مجوز درمانگاه ایوان را دریافت کرده‌ایم و به دنبال خرید زمین هستیم. احداث ساختمان جدید دی‌کلینیک ایلام از دیگر طرح‌های ما به‌شمار می‌رود که مجوز آن را نیز گرفته‌ایم و قرار است در مساحتی به وسعت 9500 مترمربع تجدید بنا شود. درمانگاه شماره 2 ایلام در ساختمان استیجاری فعال است. برای این مرکز زمینی را که در سال 1384 خریداری کرده و موفق به اخذ مجوزهای لازم نشده بودیم، اکنون با 10درصد پیشرفت فیزیکی با زیربنای 2500 مترمربع درحال ساخت است. علاوه بر این‌ها، احداث ساختمان مشترک مدیریت درمان و اداره‌کل نیز با 70درصد پیشرفت فیزیکی در دست اقدام قرار دارد.
مهم‌ترین چالش حرفه‌ای این مدیریت شامل چه مواردی است؟
درحال حاضر عدم امکان به‌کارگیری پزشک مقیم در بیمارستان مهم‌ترین مسئله ما را تشکیل می‌‌دهد. بیمارستان فاقد پاویون (محل استراحت پزشکان) است و در نتیجه پزشکان به‌صورت آنکال حضور می‌یابند. درنظر داریم تا مهمانسرای متعلق به اداره‌کل را تبدیل به پاویون کنیم. برای این منظور درحال رایزنی با این اداره هستیم. به‌طور حتم حضور پزشک مقیم، سبب افزایش ضریب اشغال تخت می‌شود.