انتشار اوراق سلف بازار سرمایه راه میان‌بر تأمین مالی بخش تولید
استفاده از بسترهای نوین برای رونق تولید جزو مهم‌ترین اقداماتی است که دولت سیزدهم طی سه سال اخیر آن را دنبال کرد. در این میان، تأمین مالی را می‌توان یکی از ارکان اصلی موضوع برشمرد. انتشار اوراق سلف موازی استاندارد و تأمین مالی از مسیر بورس کالا، روشی سریع جهت تأمین مالی در کوتاه‌مدت برای کسب‌وکارهای تولیدی به حساب می‌آید. انتشار اوراق سبب می‌شود که این واحدها با توانایی تولید کالاهای استاندارد، چشم‌انداز روشنی از تداوم فعالیت خود داشته باشند. ضمن اینکه امکان کشف عادلانه قیمت برای آن‌ها فراهم می‌آید و با محدودیت‌هایی ازجمله قیمت‌گذاری دستوری و انحصار در عرضه یا تقاضا روبه‌رو نمی‌شوند. صنایعی که محصولات تولیدی آن‌ها دارای این ویژگی‌ها باشد، بورس کالا مسیری بسیار سریع برای تأمین سرمایه در گردش و تأمین مالی بنگاه‌های تولیدی بوده، برخلاف بانک‌ها که صرفاً پذیرای سرمایه‌گذاران ریسک‌گریز و دوستداران سپرده است.
بازار سرمایه برای انواع سرمایه‌گذاران با سلایق و سطح ریسک‌پذیری مختلف، ابزار سرمایه‌گذاری دارد. همین امر باعث شده تنوع بی‌نظیری از فرصت‌های تأمین مالی برای شرکت‌ها و کسب‌وکارها پدید آید. مدل‌های مشارکتی مثل عرضه عمومی و پذیره‌نویسی سهام و صندوق پروژه‌ها و همچنین انواع صکوک با پرداخت‌های دوره‌ای منظم مشابه سپرده بانکی ازجمله این روش‌ها محسوب می‌شود. به‌واسطه این ظرفیت‌ها تنوعی از ابزارهای تأمین مالی بلندمدت و کوتاه‌مدت در بازار سرمایه ایجاد شده که تقریباً به تمام نیازهای مالی کوچک و بزرگ صنایع پاسخ می‌دهد و سطح منابع در دسترس این بازار را به‌طور بالقوه تا سطوحی بسیار فراتر از نظام بانکی بالا می‌برد.
مزایای اوراق سلف برای تأمین مالی
سروش نوبری، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با «آتیه‌نو» با اشاره به اینکه یکی از بزرگ‌ترین مزایای انتشار اوراق سلف موازی، سرعت بالای تأمین مالی است، گفت: «کسب‌وکارهای تولیدی می‌توانند با انتشار این اوراق در مدت‌زمان کوتاهی به نقدینگی مورد نیاز خود دست یابند. این ویژگی به‌ویژه در شرایطی که زمان برای مشاغل اهمیت دارد، بسیار حیاتی است.»
او افزود: «به دلیل وجود واسطه در معاملات، هزینه‌های مرتبط با تأمین مالی بازار سرمایه در مقایسه با روش‌های سنتی به مراتب کمتر بوده و می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر سودآوری کسب‌وکارها داشته باشد.»
نوبری به تنوع در منابع مالی به‌عنوان یکی از مزایای این روش اشاره کردو ادامه داد: «انتشار این اوراق به تولیدکنندگان امکان می‌دهد که ضمن برخورداری از منابع مالی متنوع‌تر، وابستگی به یک منبع خاص را کاهش دهند. این مسئله پایداری مالی بیشتر آن‌ها را در پی دارد.»
این کارشناس بازار سرمایه شفافیت در دادوستدها را یکی دیگر از نکات مثبت روش مذکور خواند و توضیح داد: «شفافیت می‌تواند اعتماد سرمایه‌گذاران را جلب و آن‌ها را ترغیب به سرمایه‌گذاری در اوراق کند. این موضوع به نوبه خود جذب بیشتر منابع مالی را به دنبال می‌آورد. تعهد به تحویل کالا یا خدمات، دیگر امتیاز آن است. این ویژگی به واحدهای اقتصادی اجازه می‌دهد برنامه‌ریزی بهتری برای تولید و تحویل محصولات خود داشته و از قبل منابع لازم را تأمین کنند. برای مثال، یک شرکت تولیدی با انتشار این اوراق، منابع مالی مورد نیاز برای خرید مواد اولیه را تأمین کرده و در عین حال تعهد می‌دهد محصولات نهایی را در زمان مقرر به سرمایه‌گذاران تحویل دهد.»
نوبری با تأکید بر اینکه اوراق سلف به‌عنوان یکی از ابزارها، می‌تواند به تنوع بیشتر بسترهای مالی کمک کند، گفت: «این مسئله جذابیت بیشتری برای سرمایه‌گذاران ایجاد خواهد کرد. از سویی توسعه بازار سرمایه به جذب سرمایه‌های بیشتر و در نتیجه بهبود وضعیت اقتصادی کشور کمک می‌کند.»
بازار گواهی سپرده شمش طلا، رقیب سکه فیزیکی
علاوه بر اوراق، بازار گواهی سپرده شمش طلا برای رقابت با بازار سنتی طلا در بورس کالا ایجاده شده است. مزیت متمایز این ابزار مالی، آنلاین بودن و عدم ریسک‌های قدیمی در بازارهای سنتی همچون ریسک کیفیت و کمیت کالای خریداری شده یا ریسک نگهداری کالا محسوب می‌شود. همچنین سهولت معامله در این بازارها به‌عنوان یک برگ برنده ابزارهای مالی مبتنی بر دارایی‌های مختلف به‌ویژه فلزات گران‌بها با سردمداری طلاست. در هر مقیاس و با هر میزان نقدینگی می‌توان در این بازار فعالیت کرد. این ویژگی ممتاز عمق بازار را بیشتر می‌کند؛ چراکه سرمایه‌های کم و کوچک از این طریق جذب بازار می‌شوند. کمااینکه شاهد ورود سرمایه‌گذاران بزرگ و متوسط نیز هستیم. علاوه بر این، از حضور امکان بهره‌گیری از شرکت‌های حقوقی وجود دارد. آن‌ها به واسطه بوروکراسی‌ها تمایلی به فعالیت در بازارهای فیزیکی ندارند، اما به راحتی می‌توانند در بازارهای مالی فعال باشند و با تنوع‌بخشی در پرتفوی سرمایه‌گذاری‌شان، حاشیه سود ایجاد کنند.
در این رابطه، نوبری با اشاره به اینکه توسعه معاملات گواهی شمش طلا در بورس کالا و ترغیب سرمایه‌گذاران و مردم به سمت این معاملات، مزایای متعددی دارد، یادآور شد: «با این کار امکان استفاده بهینه از ذخایر طلا فراهم می‌شود و سیاست‌گذار شرایط بهتری برای تعادل‌بخشی به بازار پیدا می‌کند. بازار گواهی شمش رقیبی برای بازار سکه فیزیکی قلمداد می‌شود. هدایت نقدینگی به یک بازار که از شفافیت برخوردار بوده و قابل رصد است، مهم به حساب می‌آید؛ چراکه از این طریق می‌توان برآوردی از تقاضا داشت. در نهایت به‌موجب این مسئله از نوسانات شدید قیمتی جلوگیری خواهد شد.»
او اضافه کرد: «طی این مدت استقبال خوبی از گواهی شمش به عمل آمده است. به دلیل نقدشوندگی و امنیت این بازار، مردم ترجیح می‌دهند، بدون ریسک به خرید و فروش طلا مبادرت ورزند. به نظر می‌رسد در آینده نیز بر حجم و ارزش معاملات این بازار افزوده شود و استقبال از آن فزونی یابد. گواهی شمش طلا این قابلیت را دارد که به جذب سرمایه‌گذاری خارجی اقدام کند. این موضوع برای اقتصاد کشور بسیار مهم تلقی می‌شود. به نوعی با ایجاد این ابزار، یک بازار ثانویه برای خرید و فروش طلا به وجود آمده که موجب افزایش نوآوری، انعطاف‌پذیری در معاملات و ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری جدید می‌شود.»
مزایای اوراق سلف برای تأمین مالی
سروش نوبری، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با «آتیه‌نو» با اشاره به اینکه یکی از بزرگ‌ترین مزایای انتشار اوراق سلف موازی، سرعت بالای تأمین مالی است، گفت: «کسب‌وکارهای تولیدی می‌توانند با انتشار این اوراق در مدت‌زمان کوتاهی به نقدینگی مورد نیاز خود دست یابند. این ویژگی به‌ویژه در شرایطی که زمان برای مشاغل اهمیت دارد، بسیار حیاتی است.»
او افزود: «به دلیل وجود واسطه در معاملات، هزینه‌های مرتبط با تأمین مالی بازار سرمایه در مقایسه با روش‌های سنتی به مراتب کمتر بوده و می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر سودآوری کسب‌وکارها داشته باشد.»
نوبری به تنوع در منابع مالی به‌عنوان یکی از مزایای این روش اشاره کردو ادامه داد: «انتشار این اوراق به تولیدکنندگان امکان می‌دهد که ضمن برخورداری از منابع مالی متنوع‌تر، وابستگی به یک منبع خاص را کاهش دهند. این مسئله پایداری مالی بیشتر آن‌ها را در پی دارد.»
این کارشناس بازار سرمایه شفافیت در دادوستدها را یکی دیگر از نکات مثبت روش مذکور خواند و توضیح داد: «شفافیت می‌تواند اعتماد سرمایه‌گذاران را جلب و آن‌ها را ترغیب به سرمایه‌گذاری در اوراق کند. این موضوع به نوبه خود جذب بیشتر منابع مالی را به دنبال می‌آورد. تعهد به تحویل کالا یا خدمات، دیگر امتیاز آن است. این ویژگی به واحدهای اقتصادی اجازه می‌دهد برنامه‌ریزی بهتری برای تولید و تحویل محصولات خود داشته و از قبل منابع لازم را تأمین کنند. برای مثال، یک شرکت تولیدی با انتشار این اوراق، منابع مالی مورد نیاز برای خرید مواد اولیه را تأمین کرده و در عین حال تعهد می‌دهد محصولات نهایی را در زمان مقرر به سرمایه‌گذاران تحویل دهد.»
نوبری با تأکید بر اینکه اوراق سلف به‌عنوان یکی از ابزارها، می‌تواند به تنوع بیشتر بسترهای مالی کمک کند، گفت: «این مسئله جذابیت بیشتری برای سرمایه‌گذاران ایجاد خواهد کرد. از سویی توسعه بازار سرمایه به جذب سرمایه‌های بیشتر و در نتیجه بهبود وضعیت اقتصادی کشور کمک می‌کند.»
بازار گواهی سپرده شمش طلا، رقیب سکه فیزیکی
علاوه بر اوراق، بازار گواهی سپرده شمش طلا برای رقابت با بازار سنتی طلا در بورس کالا ایجاده شده است. مزیت متمایز این ابزار مالی، آنلاین بودن و عدم ریسک‌های قدیمی در بازارهای سنتی همچون ریسک کیفیت و کمیت کالای خریداری شده یا ریسک نگهداری کالا محسوب می‌شود. همچنین سهولت معامله در این بازارها به‌عنوان یک برگ برنده ابزارهای مالی مبتنی بر دارایی‌های مختلف به‌ویژه فلزات گران‌بها با سردمداری طلاست. در هر مقیاس و با هر میزان نقدینگی می‌توان در این بازار فعالیت کرد. این ویژگی ممتاز عمق بازار را بیشتر می‌کند؛ چراکه سرمایه‌های کم و کوچک از این طریق جذب بازار می‌شوند. کمااینکه شاهد ورود سرمایه‌گذاران بزرگ و متوسط نیز هستیم. علاوه بر این، از حضور امکان بهره‌گیری از شرکت‌های حقوقی وجود دارد. آن‌ها به واسطه بوروکراسی‌ها تمایلی به فعالیت در بازارهای فیزیکی ندارند، اما به راحتی می‌توانند در بازارهای مالی فعال باشند و با تنوع‌بخشی در پرتفوی سرمایه‌گذاری‌شان، حاشیه سود ایجاد کنند.
در این رابطه، نوبری با اشاره به اینکه توسعه معاملات گواهی شمش طلا در بورس کالا و ترغیب سرمایه‌گذاران و مردم به سمت این معاملات، مزایای متعددی دارد، یادآور شد: «با این کار امکان استفاده بهینه از ذخایر طلا فراهم می‌شود و سیاست‌گذار شرایط بهتری برای تعادل‌بخشی به بازار پیدا می‌کند. بازار گواهی شمش رقیبی برای بازار سکه فیزیکی قلمداد می‌شود. هدایت نقدینگی به یک بازار که از شفافیت برخوردار بوده و قابل رصد است، مهم به حساب می‌آید؛ چراکه از این طریق می‌توان برآوردی از تقاضا داشت. در نهایت به‌موجب این مسئله از نوسانات شدید قیمتی جلوگیری خواهد شد.»
او اضافه کرد: «طی این مدت استقبال خوبی از گواهی شمش به عمل آمده است. به دلیل نقدشوندگی و امنیت این بازار، مردم ترجیح می‌دهند، بدون ریسک به خرید و فروش طلا مبادرت ورزند. به نظر می‌رسد در آینده نیز بر حجم و ارزش معاملات این بازار افزوده شود و استقبال از آن فزونی یابد. گواهی شمش طلا این قابلیت را دارد که به جذب سرمایه‌گذاری خارجی اقدام کند. این موضوع برای اقتصاد کشور بسیار مهم تلقی می‌شود. به نوعی با ایجاد این ابزار، یک بازار ثانویه برای خرید و فروش طلا به وجود آمده که موجب افزایش نوآوری، انعطاف‌پذیری در معاملات و ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری جدید می‌شود.»