داده‌های سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران نشان داد
سهم 25درصدی بخش صنعت در اشتغالزایی
داده‌های سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران نشان می‌دهد که سال گذشته در شهرک‌ها و نواحی صنعتی دولتی و غیردولتی، با احیای واحدهای راکد صنایع کوچک و راهاندازی برخی واحدها، بالغ بر 252هزار شغل ایجاد شده است. به‌عبارتی سهم اشتغالزایی در این حوزه، از کل اشتغال کشور که 950هزار شغل بوده، 26.6درصد برآورد می‌شود.
ایلیا پیرولی روزنامه نگار
برپایه اطلاعات ارائه شده در سال 1402حدود 2290 طرح صنعتی در شهرک‌ها و نواحی صنعتی دولتی و غیردولتی به بهره‌برداری رسید که پیامد آن‌ها ایجاد شغل برای 40هزار نفر بود. طی این سال با افزایش ظرفیت52هزار واحد جدید در شهرک‌ها و نواحی صنعتی، یک میلیون و 100هزار شاغل با پایداری اشتغال مواجه شدند.
سال گذشته همچنین با استقرار 8079 واحد صنعتی جدید در شهرک‌ها و نواحی صنعتی غیردولتی برای 170هزار و 449 نفر شغل به وجود آمد. از طرفی با راهاندازی 1440 واحد صنعتی راکد 28هزار و 614 نفر مشغول به‌کار شدند. 13هزار و 770هزار شاغل جدید نیز با افزایش ظرفیت تولید در 2755 واحد فعال در صنایع کوچک در سال گذشته به‌کار گرفته شدند.
بنابراین، در سال 1402 با احیای واحدهای نیمه‌فعال، تعطیل‌شده، ارتقای ظرفیت واحدهای تولیدی و ایجاد واحدهای جدید در شهرک‌ها و نواحی صنعتی دولتی و غیردولتی 252هزار و 833 فرصت شغلی ظهور کرد که بالغ بر 26درصد کل اشتغال ایجادی در این را شامل می‌شود.
شهرکهای صنعتی و اثرگذاری آن‌ها بر اشتغالزایی
راهاندازی شهرکهای صنعتی در همه جای جهان منجر به توسعه کسب‌و‌کار و افزایش سرمایه‌گذاری است. این امر به نوبه خود می‌تواند اقتصاد محلی را تحریک کرده و شغل ایجاد کند. نتیجه چنین کاری افزایش درآمد و بالا رفتن سطح استانداردهای زندگی خواهد بود.
برای حمایت از فعالیت‌های صنعتی، شهرکهای فوق اغلب روی زیرساخت‌هایی مانند جاده‌ها، شبکه‌های حمل‌و‌نقل و سیستم‌های ارتباطی سرمایه‌گذاری می‌کنند که در عمل سود آن به صنایع و ساکنان این مناطق می‌رسد. شهرکهای صنعتی طیف متنوع فرصت‌های شغلی را در بخش‌های مختلف، از تولید و تدارکات گرفته تا خدمات مانند خرده‌فروشی و مراقبت‌های بهداشتی و جذب نیروی کار ارائه می‌دهند.
به هر حال، سهم بیش از 26درصدی شهرکهای صنعتی، نواحی صنعتی و صنایع کوچک در اشتغال سال 1402، بیان می‌کند که توسعه آن‌ها باعث افزایش اشتغالزایی صنعتی می‌شود. چنانچه براساس آخرین گزارش ارائه‌شده مرکز آمار، تعداد شاغلان صنعتی از مرز 8 میلیون نفر در انتهای سال 1402 عبور کرده است.
رشد تولید ناخالص داخلی کشور در سه سال اخیر
افزایش سهم حوزه صنعت در رشد تولید ناخالص داخلی کشور در سه سال اخیر، به دلیل افزایش تولیدات صنعتی و معدنی برمبنای آمار منتشره مسجل شده است. یعنی در این دو گروه منهای نفت، بهره‌وری نیروی کار رشد نشان می‌دهد. یکی از نشانه‌های عملی این مدعا مصرف آب و برق زیرگروههای این بخش در سال 1401 به حساب می‌آید که از رشدی معادل 7.8درصدی برخوردار بوده است. در عین حال از مرداد‌ماه سال 1400، دولت برنامه‌های اشتغالزا را در دستور کار قرار داد. دولت شهید سید ابراهیم رئیسی برای این موضوع، اطلس ملی اشتغال (در قالب زیست‌بوم ملی اشتغال) را که براساس آمایش سرزمین صورت گرفته بود تدوین کرد. سپس برای پایداری اشتغال و پرداخت تسهیلات در قالب زیست‌بوم ملی اشتغال اقدام به ایجاد سامانه ملی رصد اشتغال کرد. اعلام نتایج آن در انتهای سال، صاحب شغل شدن بیش از یک میلیون نفر را به ثبت رساند.
احیای واحدهای تعطیل و نیمه‌تعطیل، نه‌تنها منجر به بازگشت کارگران به‌کار می‌شود بلکه از نظر اقتصادی و خودکفایی افزایش تولید، بهره‌وری اقتصادی، استقلال در تولید و کاهش وابستگی به واردات را در پی دارد. ضمن اینکه در بسیاری صنایع امکان صادرات را نیز فراهم می‌کند.
دولت مردمی سیزدهم با راهاندازی «نهضت احیا» اقدام به شناسایی واحدهای غیرفعال و نیمه‌فعال و حتی راکد کرد و با رفع مشکلات و حمایت از این واحدها باعث شد واحدهای تعطیل به چرخه اقتصاد بازگردند و نیروهای بیکار، شغل مناسب پیدا کنند.
آنچه مشخص است، حضور صنایع باعث رشد نوآوری و توسعه فناوری شده که می‌تواند به سایر بخش‌های اقتصاد سرایت کرده و کارایی اقتصادی را در سطح کلان بهبود بخشد. صنایع سهم قابل‌توجهی در درآمد مالیاتی دارند؛ سهمی که می‌تواند برای تأمین مالی خدمات عمومی، آموزش و برنامه‌های رفاه اجتماعی و بهبود کیفیت زندگی ساکنان مورد استفاده قرار گیرد.
سال گذشته همچنین با استقرار 8079 واحد صنعتی جدید در شهرک‌ها و نواحی صنعتی غیردولتی برای 170هزار و 449 نفر شغل به وجود آمد. از طرفی با راهاندازی 1440 واحد صنعتی راکد 28هزار و 614 نفر مشغول به‌کار شدند. 13هزار و 770هزار شاغل جدید نیز با افزایش ظرفیت تولید در 2755 واحد فعال در صنایع کوچک در سال گذشته به‌کار گرفته شدند.
بنابراین، در سال 1402 با احیای واحدهای نیمه‌فعال، تعطیل‌شده، ارتقای ظرفیت واحدهای تولیدی و ایجاد واحدهای جدید در شهرک‌ها و نواحی صنعتی دولتی و غیردولتی 252هزار و 833 فرصت شغلی ظهور کرد که بالغ بر 26درصد کل اشتغال ایجادی در این را شامل می‌شود.
شهرکهای صنعتی و اثرگذاری آن‌ها بر اشتغالزایی
راهاندازی شهرکهای صنعتی در همه جای جهان منجر به توسعه کسب‌و‌کار و افزایش سرمایه‌گذاری است. این امر به نوبه خود می‌تواند اقتصاد محلی را تحریک کرده و شغل ایجاد کند. نتیجه چنین کاری افزایش درآمد و بالا رفتن سطح استانداردهای زندگی خواهد بود.
برای حمایت از فعالیت‌های صنعتی، شهرکهای فوق اغلب روی زیرساخت‌هایی مانند جاده‌ها، شبکه‌های حمل‌و‌نقل و سیستم‌های ارتباطی سرمایه‌گذاری می‌کنند که در عمل سود آن به صنایع و ساکنان این مناطق می‌رسد. شهرکهای صنعتی طیف متنوع فرصت‌های شغلی را در بخش‌های مختلف، از تولید و تدارکات گرفته تا خدمات مانند خرده‌فروشی و مراقبت‌های بهداشتی و جذب نیروی کار ارائه می‌دهند.
به هر حال، سهم بیش از 26درصدی شهرکهای صنعتی، نواحی صنعتی و صنایع کوچک در اشتغال سال 1402، بیان می‌کند که توسعه آن‌ها باعث افزایش اشتغالزایی صنعتی می‌شود. چنانچه براساس آخرین گزارش ارائه‌شده مرکز آمار، تعداد شاغلان صنعتی از مرز 8 میلیون نفر در انتهای سال 1402 عبور کرده است.
رشد تولید ناخالص داخلی کشور در سه سال اخیر
افزایش سهم حوزه صنعت در رشد تولید ناخالص داخلی کشور در سه سال اخیر، به دلیل افزایش تولیدات صنعتی و معدنی برمبنای آمار منتشره مسجل شده است. یعنی در این دو گروه منهای نفت، بهره‌وری نیروی کار رشد نشان می‌دهد. یکی از نشانه‌های عملی این مدعا مصرف آب و برق زیرگروههای این بخش در سال 1401 به حساب می‌آید که از رشدی معادل 7.8درصدی برخوردار بوده است. در عین حال از مرداد‌ماه سال 1400، دولت برنامه‌های اشتغالزا را در دستور کار قرار داد. دولت شهید سید ابراهیم رئیسی برای این موضوع، اطلس ملی اشتغال (در قالب زیست‌بوم ملی اشتغال) را که براساس آمایش سرزمین صورت گرفته بود تدوین کرد. سپس برای پایداری اشتغال و پرداخت تسهیلات در قالب زیست‌بوم ملی اشتغال اقدام به ایجاد سامانه ملی رصد اشتغال کرد. اعلام نتایج آن در انتهای سال، صاحب شغل شدن بیش از یک میلیون نفر را به ثبت رساند.
احیای واحدهای تعطیل و نیمه‌تعطیل، نه‌تنها منجر به بازگشت کارگران به‌کار می‌شود بلکه از نظر اقتصادی و خودکفایی افزایش تولید، بهره‌وری اقتصادی، استقلال در تولید و کاهش وابستگی به واردات را در پی دارد. ضمن اینکه در بسیاری صنایع امکان صادرات را نیز فراهم می‌کند.
دولت مردمی سیزدهم با راهاندازی «نهضت احیا» اقدام به شناسایی واحدهای غیرفعال و نیمه‌فعال و حتی راکد کرد و با رفع مشکلات و حمایت از این واحدها باعث شد واحدهای تعطیل به چرخه اقتصاد بازگردند و نیروهای بیکار، شغل مناسب پیدا کنند.
آنچه مشخص است، حضور صنایع باعث رشد نوآوری و توسعه فناوری شده که می‌تواند به سایر بخش‌های اقتصاد سرایت کرده و کارایی اقتصادی را در سطح کلان بهبود بخشد. صنایع سهم قابل‌توجهی در درآمد مالیاتی دارند؛ سهمی که می‌تواند برای تأمین مالی خدمات عمومی، آموزش و برنامه‌های رفاه اجتماعی و بهبود کیفیت زندگی ساکنان مورد استفاده قرار گیرد.