تحول در حوزه منابع انسانی تأمین‌اجتماعی چگونه انجام شد
حدود 66هزار نفر نیروی انسانی شاغل در بخش‌های ستادی، بیمه‌ای و درمانی تأمین‌اجتماعی، ارائه خدمات به جامعه 47میلیون نفری تحت‌پوشش این سازمان را برعهده دارند. به‌واسطه حجم بالا و تنوع تعهدات تأمین‌اجتماعی نسبت به گروه‌های هدف پویایی، کارآمدی و بهره‌وری بالای نیروی انسانی در حوزه معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی سازمان تأمین‌اجتماعی پیگیری می‌شود.
رویکرد تحول‌گرایانه و بهره‌مندی از تمام ظرفیت‌های موجود و نیروی انسانی شاغل جهت بهبود شاخص‌های مرتبط با حوزه عملکردی تأمین‌اجتماعی، در دوره جدید مدیریتی ظرف بیش از دوسال‌ونیم گذشته در اولویت قرار داشته است. اقدامات تأثیرگذار در حوزه‌های تبدیل وضعیت استخدامی و آزمون‌ها، تدوین و اصلاح فرایندها، ایثارگران، اصلاح شرایط بازنشستگی کادر درمان، توسعه خدمات اداری و رفاهی و توانمندسازی نیروی انسانی، از حرکت تأمین‌اجتماعی در مسیر اشاره خبر می‌دهد.
بازنگری ساختارهای سازمانی
در حوزه بازطراحی ساختار سازمانی، متناسب با نیازها و مأموریت‌های جدید تأمین‌اجتماعی در سال‌های اخیر اقدامات اساسی صورت گرفته است. در طراحی و پیاده‌سازی نظام انگیزشی مبتنی بر عملکرد نیز شاهد اقداماتی در این مدت بوده‌ایم. همچنین در بخش اصلاح و تدوین فرایندهای اداری و کارگزینی، برنامه‌های متعددی در حوزه منابع انسانی، تدوین و اجرا شده است. در حوزه حسابرسی داخلی تأمین‌اجتماعی هم برنامه‌هایی پیاده‌سازی شده تا روند انجام این کار به خوبی انجام پذیرد.
توسعه خدمات رفاهی و انگیزشی
یکی از زمینه‌های مأموریتی حوزه معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی، مدیریت خدمات رفاهی است. این موضوع به‌لحاظ اهمیت نگهداشت و ارتقای بهره‌وری نیروی انسانی، راهبرد مورد توجه تأمین‌اجتماعی در نظر گرفته می‌شود. در این حوزه توزیع عادلانه خدمات اقامتی و رفاهی و افزایش ظرفیت‌های اقامتی از طریق خرید خدمات برون‌سازمانی، استقرار سامانه هوشمند ثبت درخواست و رزرو واحدهای اقامتی و رشد سطح ارائه خدمات اقامتی با اجرای طرح هتلینگ مراکز رفاه‌گستر در سال‌های اخیر محقق شده است.
اجرای برنامه‌های افزایش سلامت جسم و روان (طرح ارتقای سلامت کارکنان)، ارائه تسهیلات بانکی، پیگیری مصوبات استانی مدیرعامل تأمین‌اجتماعی و انعقاد تفاهم‌نامه‌های همکاری با نهادهای دیگر، بخشی از رویکردهای این سازمان برای افزایش انگیزه‌مندی کارکنان به‌شمار می‌رود.
اقدامات حوزه جذب و استخدام
در راستای سیاست‌های کلی نظام اداری دال بر ایجاد اشتغال و عدالت‌محوری در جذب و ارتقای منابع انسانی، جذب نیروهای جوان، متعهد و توانمند با هدف توزیع عادلانه فرصت استخدام و با استناد به ماده (14) آیین‌نامه استخدامی در دستور کار تأمین‌اجتماعی قرار دارد. در دولت سیزدهم با برگزاری چندین آزمون استخدامی ۵۰۶۵ نفر در بخش‌های درمانی و بیمه‌ای تأمین‌اجتماعی استخدام شدند. همچنین در سال ۱۴۰۰ با برگزاری آزمون‌هایی۱۶۳۶ نفر توسط شرکت کار و تأمین جذب شدند.
این شرکت در ۲۹مردادماه سال ۱۴۰۱ نیز برای تأمین نیروی انسانی مجموعه مدیریت درمان سراسر کشور، جذب ۱۱۲۹ نفر را در دستور کار قرار داد. تا پایان سال جاری نیز جذب و استخدام 1600نفر نیروی حجمی برنامه‌ریزی شده است. همچنین حل مشکلات باقیمانده از آزمون استخدامی سال 1399 تأمین‌اجتماعی، از دیگر اقدامات این حوزه در دوره جدید مدیریتی به‌حساب می‌آید.
توانمندسازی نیروی انسانی
در راستای آموزش، توانمندسازی و توسعه مهارت‌های کارکنان تأمین‌اجتماعی در دوره جدید مدیریتی، تغییر رویکرد سازمان به نیازسنجی مسئله‌محور-شغل‌محور و برنامه‌ریزی جهت افزایش توانمندسازی کارکنان در سطوح مدیران و کارکنان در اولویت قرار گرفت. تدوین تقویم آموزشی سالانه مبتنی بر برنامه‌های آموزشی تخصصی شغلی، مدیریتی و بهبود عملکرد از مزایای این اقدامات است.
توسعه سرمایه انسانی
در حوزه ارتقای سرمایه‌های انسانی تأمین‌اجتماعی، انتصاب 90درصد مدیران جدید از بدنه سازمان و انتصاب 40درصد مدیران از خانواده شهدا و ایثارگران و کاهش هفت‌ساله میانگین سنی مدیران در بیش از دو سال گذشته رقم خورده است. همین‌طور جذب 4500 نفــر از طریق برگزاری آزمون استخدامی و انجام بیــش از 2500مــورد تبدیــل وضعیت استخدامی همکاران عضو خانواده ایثارگران و پزشکان شــاغل در مراکز درمانی سازمان و بهبود نظام پرداخت کادر درمان در قالب افزایش فوق‌العاده ویژه و ارتقای پرداخت مبتنی بر عملکرد پزشکان قابل اشاره است.
همچنین با هدف پویایی منابع انسانی، جوان‌گرایی و استفاده از ظرفیت آماده اشتغال، بازنشستگی حدود ۲۵۰۰ نفر از کارکنان در پایان سال ۱۴۰۰ محقق شد.
بهبود وضعیت ایثارگران
در حال حاضر 11هزار و 215 ایثارگر شامل 320 نفر جانباز، 139 نفر همسر جانباز، آزاده و رزمنده، 16 نفر همسر شهید و 11 نفر آزاده، 1024 رزمنده و 1187 نفر خواهر و برادر شهید در تأمین‌اجتماعی فعالیت دارند. البته تعداد دیگری ایثارگر (بدون اثبات شرایط ایثارگری و در حال انجام فرایندهای لازم) در تأمین‌اجتماعی مشغول به کار هستند.
اکنون پرسنل ایثارگر بازنشسته، ایثارگران شرکت‌های تابعه، شرکت‌های اقتصادی و شستا به‌عنوان جامعه هدف مورد توجه قرار دارند و تبدیل وضعیت قانونی اجرا شده در دو سال اخیر مربوط به این جامعه هدف است.
اجرای ماده (۵۱) قانون جامع ایثارگران مبنی بر الزام دستگاه‌های اجرایی مشمول این قانون برای پرداخت ۲۵ درصد حداقل حقوق کارکنان دولت به‌عنوان فوق‌العاده ایثارگری به شهدا و جانبازان ۲۵درصد و بالاتر و آزادگان، همسران و فرزندان شهدا و بازنشستگی فرزندان شهدا با ۲۲سال سابقه و هشت سال ارفاقی نیز در این دوره مدیریتی اجرا
شده است.
همین‌طور تحقق ایجاد بانک اطلاعات برای ثبت آمار جامعه ایثارگر در سال‌های اخیر قابل ذکر است. هم‌اکنون اطلاعات خانواده ایثارگر تأمین‌اجتماعی در سامانه اطلاعاتی وجود دارد. در ابتدای دوره جدید مدیریتی، با گذشت نیمی از سال ۱۴۰۰ و عدم تعیین تکلیف بند «د» تبصره (۲۰) قانون بودجه، اقدامات و فرایندهایی جهت تبدیل وضعیت استخدامی بالغ بر 2000 نفر از نیروهای غیررسمی ایثارگر شاغل به رسمی قطعی انجام شد.
همچنین در سال 1400 با گذشت بیش از هشت سال از آغاز اجرای قانون جامع خدمات‌رسانی به ایثارگران و چهار سال از آغاز اجرای قانون برنامه ششم توسعه، برخی موارد و بندهای این قانون نظیر معافیت پرداخت حق‌بیمه جانبازان و فرزندان شهدا و فوق‌العاده ایثارگری جانبازان و فرزندان شهدا اجرا نشده بود که در این دوره عملیاتی شد.
از ابتدای دوره جدید تلاش برای افزایش فوق‌العاده ویژه کارکنان رسته بهداشتی و درمانی شاغل در مراکز درمانی نیز صورت گرفت. با تصویب این موضوع توسط هیأت‌امنای تأمین‌اجتماعی در اسفندماه سال 1400، فوق‌العاده ویژه از ابتدای بهمن‌ماه سال 1399 به میزان ۵۰درصد افزایش یافت.
بازنگری ساختارهای سازمانی
در حوزه بازطراحی ساختار سازمانی، متناسب با نیازها و مأموریت‌های جدید تأمین‌اجتماعی در سال‌های اخیر اقدامات اساسی صورت گرفته است. در طراحی و پیاده‌سازی نظام انگیزشی مبتنی بر عملکرد نیز شاهد اقداماتی در این مدت بوده‌ایم. همچنین در بخش اصلاح و تدوین فرایندهای اداری و کارگزینی، برنامه‌های متعددی در حوزه منابع انسانی، تدوین و اجرا شده است. در حوزه حسابرسی داخلی تأمین‌اجتماعی هم برنامه‌هایی پیاده‌سازی شده تا روند انجام این کار به خوبی انجام پذیرد.
توسعه خدمات رفاهی و انگیزشی
یکی از زمینه‌های مأموریتی حوزه معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی، مدیریت خدمات رفاهی است. این موضوع به‌لحاظ اهمیت نگهداشت و ارتقای بهره‌وری نیروی انسانی، راهبرد مورد توجه تأمین‌اجتماعی در نظر گرفته می‌شود. در این حوزه توزیع عادلانه خدمات اقامتی و رفاهی و افزایش ظرفیت‌های اقامتی از طریق خرید خدمات برون‌سازمانی، استقرار سامانه هوشمند ثبت درخواست و رزرو واحدهای اقامتی و رشد سطح ارائه خدمات اقامتی با اجرای طرح هتلینگ مراکز رفاه‌گستر در سال‌های اخیر محقق شده است.
اجرای برنامه‌های افزایش سلامت جسم و روان (طرح ارتقای سلامت کارکنان)، ارائه تسهیلات بانکی، پیگیری مصوبات استانی مدیرعامل تأمین‌اجتماعی و انعقاد تفاهم‌نامه‌های همکاری با نهادهای دیگر، بخشی از رویکردهای این سازمان برای افزایش انگیزه‌مندی کارکنان به‌شمار می‌رود.
اقدامات حوزه جذب و استخدام
در راستای سیاست‌های کلی نظام اداری دال بر ایجاد اشتغال و عدالت‌محوری در جذب و ارتقای منابع انسانی، جذب نیروهای جوان، متعهد و توانمند با هدف توزیع عادلانه فرصت استخدام و با استناد به ماده (14) آیین‌نامه استخدامی در دستور کار تأمین‌اجتماعی قرار دارد. در دولت سیزدهم با برگزاری چندین آزمون استخدامی ۵۰۶۵ نفر در بخش‌های درمانی و بیمه‌ای تأمین‌اجتماعی استخدام شدند. همچنین در سال ۱۴۰۰ با برگزاری آزمون‌هایی۱۶۳۶ نفر توسط شرکت کار و تأمین جذب شدند.
این شرکت در ۲۹مردادماه سال ۱۴۰۱ نیز برای تأمین نیروی انسانی مجموعه مدیریت درمان سراسر کشور، جذب ۱۱۲۹ نفر را در دستور کار قرار داد. تا پایان سال جاری نیز جذب و استخدام 1600نفر نیروی حجمی برنامه‌ریزی شده است. همچنین حل مشکلات باقیمانده از آزمون استخدامی سال 1399 تأمین‌اجتماعی، از دیگر اقدامات این حوزه در دوره جدید مدیریتی به‌حساب می‌آید.
توانمندسازی نیروی انسانی
در راستای آموزش، توانمندسازی و توسعه مهارت‌های کارکنان تأمین‌اجتماعی در دوره جدید مدیریتی، تغییر رویکرد سازمان به نیازسنجی مسئله‌محور-شغل‌محور و برنامه‌ریزی جهت افزایش توانمندسازی کارکنان در سطوح مدیران و کارکنان در اولویت قرار گرفت. تدوین تقویم آموزشی سالانه مبتنی بر برنامه‌های آموزشی تخصصی شغلی، مدیریتی و بهبود عملکرد از مزایای این اقدامات است.
توسعه سرمایه انسانی
در حوزه ارتقای سرمایه‌های انسانی تأمین‌اجتماعی، انتصاب 90درصد مدیران جدید از بدنه سازمان و انتصاب 40درصد مدیران از خانواده شهدا و ایثارگران و کاهش هفت‌ساله میانگین سنی مدیران در بیش از دو سال گذشته رقم خورده است. همین‌طور جذب 4500 نفــر از طریق برگزاری آزمون استخدامی و انجام بیــش از 2500مــورد تبدیــل وضعیت استخدامی همکاران عضو خانواده ایثارگران و پزشکان شــاغل در مراکز درمانی سازمان و بهبود نظام پرداخت کادر درمان در قالب افزایش فوق‌العاده ویژه و ارتقای پرداخت مبتنی بر عملکرد پزشکان قابل اشاره است.
همچنین با هدف پویایی منابع انسانی، جوان‌گرایی و استفاده از ظرفیت آماده اشتغال، بازنشستگی حدود ۲۵۰۰ نفر از کارکنان در پایان سال ۱۴۰۰ محقق شد.
بهبود وضعیت ایثارگران
در حال حاضر 11هزار و 215 ایثارگر شامل 320 نفر جانباز، 139 نفر همسر جانباز، آزاده و رزمنده، 16 نفر همسر شهید و 11 نفر آزاده، 1024 رزمنده و 1187 نفر خواهر و برادر شهید در تأمین‌اجتماعی فعالیت دارند. البته تعداد دیگری ایثارگر (بدون اثبات شرایط ایثارگری و در حال انجام فرایندهای لازم) در تأمین‌اجتماعی مشغول به کار هستند.
اکنون پرسنل ایثارگر بازنشسته، ایثارگران شرکت‌های تابعه، شرکت‌های اقتصادی و شستا به‌عنوان جامعه هدف مورد توجه قرار دارند و تبدیل وضعیت قانونی اجرا شده در دو سال اخیر مربوط به این جامعه هدف است.
اجرای ماده (۵۱) قانون جامع ایثارگران مبنی بر الزام دستگاه‌های اجرایی مشمول این قانون برای پرداخت ۲۵ درصد حداقل حقوق کارکنان دولت به‌عنوان فوق‌العاده ایثارگری به شهدا و جانبازان ۲۵درصد و بالاتر و آزادگان، همسران و فرزندان شهدا و بازنشستگی فرزندان شهدا با ۲۲سال سابقه و هشت سال ارفاقی نیز در این دوره مدیریتی اجرا
شده است.
همین‌طور تحقق ایجاد بانک اطلاعات برای ثبت آمار جامعه ایثارگر در سال‌های اخیر قابل ذکر است. هم‌اکنون اطلاعات خانواده ایثارگر تأمین‌اجتماعی در سامانه اطلاعاتی وجود دارد. در ابتدای دوره جدید مدیریتی، با گذشت نیمی از سال ۱۴۰۰ و عدم تعیین تکلیف بند «د» تبصره (۲۰) قانون بودجه، اقدامات و فرایندهایی جهت تبدیل وضعیت استخدامی بالغ بر 2000 نفر از نیروهای غیررسمی ایثارگر شاغل به رسمی قطعی انجام شد.
همچنین در سال 1400 با گذشت بیش از هشت سال از آغاز اجرای قانون جامع خدمات‌رسانی به ایثارگران و چهار سال از آغاز اجرای قانون برنامه ششم توسعه، برخی موارد و بندهای این قانون نظیر معافیت پرداخت حق‌بیمه جانبازان و فرزندان شهدا و فوق‌العاده ایثارگری جانبازان و فرزندان شهدا اجرا نشده بود که در این دوره عملیاتی شد.
از ابتدای دوره جدید تلاش برای افزایش فوق‌العاده ویژه کارکنان رسته بهداشتی و درمانی شاغل در مراکز درمانی نیز صورت گرفت. با تصویب این موضوع توسط هیأت‌امنای تأمین‌اجتماعی در اسفندماه سال 1400، فوق‌العاده ویژه از ابتدای بهمن‌ماه سال 1399 به میزان ۵۰درصد افزایش یافت.